Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η αλλαγή στάσης από πλευράς Ερντογάνκαι η απόφαση του για μετατροπή σε τέμενος , ενός κορυφαίου συμβόλου της Χριστιανοσύνης ως και αριστούργημα της παγκόσμιας πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, ‘όπως της Άγιας Σοφίας μετά από 86 ολόκληρα χρόνια έχει προκαλέσει από την μία πλευρά ικανοποίηση σε γνωστούς, σκληροπυρηνικούς και ακραίους Ισλαμικούς κύκλους καθώς και σε ευρύτερες λαϊκές μάζες, αλλά από την άλλη η συγκεκριμένη ενέργεια αποτελεί ηχηρό χαστούκι στο κοσμικό κράτος, στον διαθρησκευτικό και διαπολιτισμικό διάλογο καθώς στα τελευταία σεκουλαριστικά γνωρίσματα του Κεμαλισμού στην γειτονική μας χώρα. Ας ληφθεί υπόψη ότι το 2005 (στο τρίτο έτος της πρωθυπουργίας του ο Ερντογάν σε συνεργασία με διαθρησκευτικά συνέδρια σε οικουμενική βάση ως και με κορυφαίους εκπροσώπους από το σύνολο των θρησκευτικών δογμάτων(Προτεστάντες-Καθολικούς-Εβραίους-Βουδιστές-το Ισλαμικό πανεπιστήμιο Αλ Αζxάρ στο Κάιρο ) πρωτοστατούσε στην λεγόμενη “Συμμαχία των Πολιτισμών” μαζί με τον σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργό της Ισπανίας Λούις Θαπατέρο υπό την σκέπη του ΟΗΕ.
Μεταξύ άλλων αναφέρω μία σειρά πολύ «αναιμικών « ή και ανύπαρκτων αντιδράσεων σχετικά με τη τεμενοποίηση της Αγίας Σοφίας :
*Ιδιαίτερα χαλαρή ήταν η ανακοίνωση της Ρωσικής προεδρίας (που την χαρακτήρισε ως μείζον εσωτερικό ζήτημα!!), ενώ ο Ερντογάν σε διάφορα πολιτικά ζητήματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (πχ Κριμαία, Ντονμπάς στην Ανατολική Ουκρανία κα) πήρε αντιρωσικές θέσεις. Ακόμα και η αντίδραση του Πατριαρχείου Μόσχας ήταν σχετικά ηπίων τόνων..
*Δεν είχαμε αντιδράσεις ή κάποιες ήσαν πολύ χαμηλής έντασης από τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία και Εκκλησίες της Εσθονίας, Βουλγαρίας, Πολωνίας, Λευκορωσίας, Ρουμανίας, Αρμενίας ,Τσεχίας ,Σλοβακίας κα.Λίαν ικανοποιητική ήταν η τοποθέτηση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου που επεσήμανε “επιστροφή σε σκοτινές εποχές του παρελθόντος”
* Ο Αρχιεπίσκοπος Ιουστίνος του Καντέρμπουρυ/Καντουρίας κύριος εκφραστής της Αγγλικανικής Εκκλησίας και ηγέτης ανά τον κόσμο της Αγγλικανικής Κοινότητας απέφυγε να τοποθετηθεί και μάλλον “κρύφτηκε” πίσω από την θέση της Βρετανικής κυβέρνησης Τζόνσον ότι “είναι καθαρά Τουρκικό θέμα”
*Ενώ κάποια θρησκευτικά δόγματα της Άπω Ανατολής είναι υπερευαίσθητα πχ σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα ή στο Θιβέτ, στην περίπτωση της Αγιάς Σοφιάς ούτε που εμφανίστηκαν…με ανακοινώσεις τους.(Βουδισμός-Ταοισμός-Σιχισμός-Βραχμνισμός κα)
*Δεν είχαμε αντιδράσεις από τα Υπουργεία Εξωτερικών και θρησκευτικών υποθέσεων του Ισραήλ, καθώς και από πανίσχυρους Εβραϊκούς κύκλους στο εξωτερικό. Εξαιρώ κάποια στελέχη Ελληνικών και Αρμενικών κοινοτήτων στις ΗΠΑ ως και γνωστούς Αμερικανούς γερουσιαστές(πχο Ρόμπερτ Μενέντεζ)
Η μεταφορά του θέματος της Αγίας Σοφίας στο αρμόδιο όργανο για την εποπτεία αναφορικά με τα θρησκευτικά ζητήματα (DIYANET) , αποδεικνύει την διευρυμένη αλλά και επιταχυνόμενη Ισλαμοποίηση της Τουρκίας(πιο εμφανής μετά την αποτυχημένη απόπειρα των Γκιουλενικών της 15ης Ιουλίου 2016 να νατρέψουν το νεό-Σουλτάνο ) , ενώ μέσα στο Σουνιτικό Ισλάμ, η Τουρκία επιδιώκει να εμφανιστεί ότι έχει επικυρίαρχο θέση ,και ως εκ τούτου στον Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης η παρουσία της θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως καθοριστική σε μείζονα ζητήματα του Ισλάμ. και της γεωθρησκευτικής του θεώρησης .
Η τυχόν επιβολή ουσιαστικών κυρώσεων στην Τουρκία για την Αγία Σοφία είναι πίστευτα δύσκολη ή και παντελώς μη-υφιστάμενη περίπτωση. Σε ευρύερα ζητήματα πέραν τυχόν συνεργασιακών Ελληνο-Γαλλικών συμφωνιών μακάποιες μικρές χώρες (πχΛουξεμβούργο-Σλοβακία) ,η ΕΕ συνολικά και συγκλισιακά δεν είναι στο ίδιο μήκος κύματος με εμάς σχετικά με την Τουρκία (εμμένει σε άχαρες, θεωρητικολογικές και εμφανέστατα ανεδαφικές κυρώσεις). Το μεταναστευτικό, οι δραματικές εξελίξεις στην βορειοαφρικανική ακτή/Λιβύη, ο CORONAVIRUS , η προβληματικά μειωμένη τουριστική κίνηση με επιπτώσεις στους οικονομικούς δείκτες , δεν αποτελούν σημεία αισιοδοξίας ότι κάποιες υπολογίσιμες κυρώσεις μπορεί να υιοθετηθούν. από την παρακμάζουσα ΕΕ.Η προεκλογική περίοδος στις ΗΠΑ, οι Ρωσικές αποσταθεροποιητικές κινήσεις κατά του ΝΑΤΟ από την Αρκτική μέχρι την Μαύρη Θάλασσα σε αυτή την χρονική στιγμή δεν συνδράμουν προς πραγματικά και ουσιαστικά υπολογίσιμες κυρώσεις με στόχο την “τιμωρία ” της Ερντογανικής θρασύτατης συμπεριφοράς .Περαν τούτων οι Τούρκοι ετοιμάζουν νέες προκλητικές ενέργειες σε βάρος μας στο δεύτερο εξάμηνο της τρέχουσας χρονιάς , και θα ήταν θετικό να προσανατολιστούμε σε μία συνολική αντιμετώπιση των προσεχών επικείμενων επιθετικών κινήσεων της Άγκυρας.