Μόλις λίγα 24ωρα έχουν περάσει από την συμφωνία μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, μια συνθηκολόγηση που υπέγραψε ο Πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν, μετά από έναν άνισο πόλεμο 45 ημερών.
Το δραματικό αυτό 45ημερο του πολέμου χαρακτηρίστηκε από τις σφοδρές επιθέσεις του Αζερμπαϊτζάν με βαρύ πυροβολικό, χρήση απαγορευμένων όπλων και επιθέσεων της αεροπορίας και drones, που στόχευαν συστηματικά τον άμαχο αρμενικό πληθυσμό και τις υποδομές της χώρας, προκαλώντας πολλές εκατοντάδες θύματα.
Όμως τι είναι αυτό που πρέπει να προβληματίσει την Στρατιωτική και Πολιτική ηγεσία στην Ελλάδα αλλά και γενικότερα όλους τους Έλληνες, σε σχέση με όσα συνέβησαν στον πόλεμο του Αρτσάχ ; και κυρίως σε ότι αφορά την συμπεριφορά της Τουρκίας, των διεθνών οργανισμών και των μεγάλων δυνάμεων. Πόσο στήριξαν το διεθνές δίκαιο αυτοί που μόνιμα το επικαλούνται, και πόσο το αγνόησαν ξανά επιδεικτικά όσοι κατά παράδοση θεωρούνται οι «νταβατζήδες» της ΝΑ Μεσογείου και του Καύκασου.
Θα φωτίσουμε τα γεγονότα χρησιμοποιώντας τα κυριότερα σημεία της συνέντευξης που έδωσε για τα γεγονότα και τις συνθήκες του πολέμου η Πρόεδρος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος, Χριψιμέ Χαρουτουνιάν στον ελληνικό τύπο. Ανέφερε λοιπόν ότι :
«Όλες οι εκκλήσεις μας προς την Διεθνή κοινότητα, τον ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίφθηκαν κυνικά. Όλες οι προειδοποιήσεις μας για την εμπλοκή της Τουρκίας, τον ρόλο των μισθοφόρων τζιχαντιστών, την ευρεία χρήση απαγορευμένων όπλων, δεν εισακούστηκαν. Πρόκειται για μια μαζική ανθρωπιστική καταστροφή με πολλές παραμέτρους, που επιδεινώνεται από τους όρους της συμφωνίας, γιατί οι όροι της διακινδυνεύουν και παραβιάζουν το απόλυτο δικαίωμα του αρμενικού λαού να ζει ασφαλής και ανεξάρτητος σε μια δημοκρατική και αναπτυσσόμενη χώρα»
«Στον πόλεμο του Αρτσάχ διαδραμάτισε καταστροφικό και αποσταθεροποιητικό ρόλο η Τουρκία, με την χρήση οπλικών συστημάτων του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία δεν επιθυμεί καμιά ειρηνική επίλυση, γεγονός που μόνο ανησυχία μπορεί να προκαλέσει σε όλους τους γειτονικούς λαούς»
«Την ευθύνη για την διευθέτηση του ζητήματος του Ναγκόρνο Καραμπάχ έφερε η Ομάδα Μινσκ του ΟΑΣΕ. Είδαμε όμως πως οι δυο συμπροεδρεύουσες χώρες της ομάδας Μινσκ (Αμερική και Γαλλία) έμειναν εκτός της συμφωνίας που υπεγράφη, με διαμεσολαβήτρια μόνο τη Ρωσία.
Υπάρχει μεγάλη ανησυχία σχετικά με την παρουσία της Ρωσικής ειρηνευτικής αποστολής και τα όσα αφήνει να εννοηθούν ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, πως θα περιλαμβάνει και συμμετοχή Τουρκικών δυνάμεων. Κάτι που είναι απαράδεκτο».
«Η συμφωνία δεν αποτελεί διεθνή συνθήκη, ενώ έχει αγνοηθεί εντελώς η θεμελιώδης αρχή του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης του λαού του Αρτσάχ. Για να επικυρωθεί άλλωστε η συμφωνία πρέπει να εγκριθεί από τα Κοινοβούλια των χωρών»
«Η συμμετοχή της Τουρκίας στον πόλεμο ήταν φανερή από την αρχή του πολέμου και ο ρόλος της υποκινητικός. Η Τουρκία δεν έχει κρύψει ότι επιζητά να ελέγξει τις περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Ο διακαής της πόθος να δημιουργήσει ένα παντουρανικό τόξο στον Νότιο Καύκασο και ευρύτερα, την εξωθεί στις ακραίες επιδιώξεις της. Έτσι εξηγείται και ο όρος της συμφωνίας, που αφορά στη σύνδεση του Ναχιτσεβάν με το Αζερμπαϊτζάν, που περνά από την επικράτεια της Αρμενίας. Σημείο βέβαια που δεν μπορεί να προβλεφθεί με μια διμερή συμφωνία, γιατί έγκειται σε όρους διεθνών συμβάσεων»
Θεωρούμε ότι οι Αρμένιοι αφέθηκαν στην μοίρα τους και στην εξέλιξη του πολέμου οι Τούρκοι και οι Αζέροι ήταν καλύτεροι στα επιμέρους πεδία μάχης, ενώ οι Ρώσοι δεν έπαιρναν θέση υπέρ του ενός ή του άλλου.
Η Μόσχα βεβαίως δεν συμπαθεί καθόλου τον φιλοδυτικό Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν, ενώ η Γαλλία τον άφησε πολύ ευάλωτο, και ακάλυπτο παρά το ταξίδι που πραγματοποίησε στο Παρίσι. Αποδείχθηκε για άλλη μία φορά ότι το Παρίσι αδυνατεί να συνδράμει και υποστηρίξει επιχειρήσεις η στρατιωτικές αποστολές σε τέτοιες δύσβατες περιοχές.
Σύμφωνα δε με πληροφορίες του Κυριότερου Έλληνα Στρατιωτικού Αναλυτή κ. Αθανάσιου Δρούγου ο Πασινιάν υποχώρησε γιατί οι στρατιωτικές δυνάμεις του θύλακα έχαναν συνέχεια εδάφη, ενώ το Αρμενικό στρατιωτικό δόγμα είναι απαρχαιωμένο. Απαιτείται γενική αναδιοργάνωση των Αρμενικών αεροχερσαίων δυνάμεων.
Η Ρωσία από την αρχή άφησε ανυπεράσπιστη την Αρμενία, και ούτε καν έκανε μνεία της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας της Τασκένδης του 1992. Το νέο δόγμα της Αρμενίας που τιτλοφορείται “Νέοι πόλεμοι-νέες περιφέρειες” απαιτεί εκ νέου συγγραφή .
Τέλος για μία ακόμα φορά τα Τουρκικά drones Μπαιρακτάρ και τα Ισραηλινά HAROP προκάλεσαν πολύ μεγάλες απώλειες στους Αρμένιους ,όπως έκαναν τα πρώτα στον πολέμαρχο Χαφτάρ την περασμένη άνοιξη στη δυτική Λιβύη και στα τέλη του Φεβρουαρίου στο Ιντλίμπ στην Συρία. Επίσης αν και τελικά δεν ήταν τόσοι πολλοί οι Ισλαμιστές που αναφέρονταν ότι είχαν μεταβεί αεροπορικά από το Αφρίν και την Τζαραμπλούς στο Μπακού, πάντα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σαν κύρια επιλογή των τουρκικών δυνάμεων, όπως άλλωστε τους είδαμε σε πλήρη ανάπτυξη και δράση στην Λιβύη.
Συνεπώς η Ελλάδα και κυρίως η Στρατιωτική και Πολιτική ηγεσία είναι άμεση αναγκαιότητα να ασχοληθεί με το θέμα, διότι αφενός η ύπαρξη συμμαχιών αποτελεί μια παράμετρο, που βλέπουμε ότι μπορεί να μην αποδώσει τα αναμενόμενα, ενώ η Τουρκία αποτελεί πλέον παράδοση ότι γράφει «στα παλιά της τα παπούτσια» το διεθνές δίκαιο χωρίς να έχει κάποιες συνέπειες. Αφετέρου πρέπει να εξεταστούν τα μέσα της Τουρκίας αλλά και το νέο δόγμα χρησιμοποίησης των δυνάμεων στο πεδίο της μάχης, που δεν έχει καμία σχέση με παραδοσιακές επιλογές. Τόσο τα μέσα αλλά και ο τρόπος δράσης τους ενδεχομένως να βρεθούν απέναντι μας, γιατί τέτοιες στρατιωτικές-φονικές επιλογές θα βρούμε μπροστά μας.
Χρήστος Καλογερόπουλος – Βαλκάνιος
Στρατηγικός Αναλυτής
Εξειδικευμένος σε Θέματα Διεθνούς Ασφάλειας
στη ΝΑ Μεσόγειο