Αραβική Άνοιξη ονομάστηκε ένα κύμα διαδηλώσεων και διαμαρτυριών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, που εκδηλώθηκε από τις 18 Δεκεμβρίου του 2010 . Το σύνθημα των διαδηλωτών στον Αραβικό κόσμο «ο λαός θέλει να πέσει το καθεστώς» .
Ξεκίνησε στην Τυνησία, όταν ο πωλητής δρόμου Μοχάμεντ Μπουάζιζι έβαλε φωτιά για να διαμαρτυρηθεί για την αυθαίρετη κατάληψη της θέσης του στη λαϊκή αγορά από την αστυνομία. Οι μαζικές διαμαρτυρίες ανάγκασαν τον Πρόεδρο Ben Ali να παραιτηθεί τον Ιανουάριο του 2011, μετά από 23 χρόνια στην εξουσία και να φύγει στην εξορία στη Σαουδική Αραβία.
Τον Φεβρουάριο του 2011, μαζικές διαμαρτυρίες ανάγκασαν τον Αιγύπτιο πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ να παραιτηθεί μετά από τρεις δεκαετίες στην εξουσία.
Η εξέγερση της Λιβύης άρχισε τον Φεβρουάριο του 2011, αφού οι δυνάμεις ασφαλείας στην ανατολική πόλη της Βεγγάζης πυροδότησαν διαδήλωση. Στις 18 Μαρτίου 2011, το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέτησε το ψήφισμα 1973 το οποίο απαίτησε την άμεση κατάπαυση του πυρός και τον τερματισμό κάθε βίας, αποκλείοντας παράλληλα μια ξένη κατοχική δύναμη οιασδήποτε μορφής. Την επόμενη μέρα, μια διάσκεψη στο Παρίσι, που πραγματοποιήθηκε υπό γαλλική, βρετανική και αμερικανική ηγεσία, αποφάσισε να ξεκινήσει αεροπορικές επιχειρήσεις «για την προστασία των αμάχων». Σύντομα κατέστη σαφές ότι ο σκοπός ήταν η αλλαγή καθεστώτος. Ο Καντάφι βρισκόταν στην εξουσία για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες.
Ο Πρόεδρος της Υεμένης Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ ήταν ο τέταρτος Αραβικός ηγέτης που αναγκάστηκε να τεθεί εκτός εξουσίας. Οι διαδηλώσεις για το τέλος της 33χρονης κυβέρνησης του ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2011 και τον ανάγκασαν να παραδώσει την εξουσία στον Χαδί. Στις 25 Μαρτίου 2015, η Σαουδική Αραβία υποστηριζόμενη από τη Δύση, ξεκίνησε τη λειτουργία “Operation Decisive Storm”.
Στη Συρία, ξεκίνησαν διαμαρτυρίες στη νότια πόλη Deraa τον Μάρτιο του 2011. Μέχρι τον Ιούλιο του 2011, χιλιάδες άνθρωποι σε ολόκληρη τη χώρα παρακολουθούσαν διαμαρτυρίες που απαιτούσαν την παραίτηση του Προέδρου Assad.
Οι διαμαρτυρίες άνοιξαν το δρόμο για την εξωτερική ανάμειξη και τους πολέμους μεσολάβησης.
Από αυτές τις πέντε χώρες, η Τυνησία είναι η μόνη ελπίδα για δημοκρατική εξέλιξη. Στην Αίγυπτο, ο στρατός ανέστειλε τον Πρόεδρο Morsi τον Ιούλιο του 2013. Ένα χρόνο αργότερα, ο πρώην αρχηγός του στρατού Αλ Σίσι κέρδισε τις προεδρικές εκλογές. Σήμερα, η Αίγυπτος είναι υπό αυταρχική εξουσία, αλλά έχει αποφύγει βίαιες εσωτερικές συγκρούσεις.
Η Λιβύη είναι μια αποτυχημένη πολιτεία και η Υεμένη φιλοξενεί τη χειρότερη ανθρωπιστική καταστροφή στον κόσμο.
Ο πόλεμος μεσολάβησης της Συρίας έχει καταστρέψει τη χώρα και τους ανθρώπους της, δημιουργώντας τεράστιο κύμα προσφύγων.
Το Ιράκ πριν από την Αραβική Άνοιξη υπήρξε αντικείμενο εισβολής και παραμένει ασταθές.
Έτσι, μετά από δέκα χρόνια, το ερώτημα παραμένει : «τι θα συνέβαινε αν οι εξωτερικές δυνάμεις δεν είχαν παρέμβει; Θα ήταν αυτές οι χώρες καλύτερες ή χειρότερες;» Σίγουρα, δεν θα εμφανίζονταν ως δημοκρατίες, αλλά θα μπορούσαν να αποφύγουν κάποιες από τις καταστροφές. Και η Δύση θα μπορούσε να αποφύγει την εμφάνιση του ISIS και ένα τεράστιο πρόβλημα μετανάστευσης.
Ο Πρόεδρος Macron στη συνέντευξη του στο The Economist, είπε: «… Μερικές φορές κάναμε λάθη θέλοντας να επιβάλουμε τις αξίες μας, αλλάζοντας τα καθεστώτα χωρίς λαϊκή υποστήριξη. Αυτό συμβαίνει στο Ιράκ ή στη Λιβύη … ». Έχει δίκιο ότι έγιναν λάθη, αλλά η αναφορά του στις αξίες στερείται ειλικρίνειας. Η παρέμβαση στη Λιβύη δεν αφορούσε αξίες.
Μετά από μια δεκαετία αραβικής άνοιξης, οι δυτικές χώρες που συμμετείχαν πρέπει να παραδεχτούν ότι οι παρεμβάσεις τους επιδίωκαν την αντικατάσταση των εχθρικών καθεστώτων με φιλικά ή
τουλάχιστον την εξασθένιση αυτών. Το αποτέλεσμα ήταν η αποδυνάμωση του Ιράκ και της Συρίας, των δύο χωρών που ιστορικά αποτελούσαν τον αραβικό πυρήνα, την αποθράσυνση της Τουρκίας και τη δημιουργία ενός μεταναστευτικού/προσφυγικού ρεύματος, που κοντεύει να διαλύσει την Ε.Ε.
Η νέα αμερικανική κυβέρνηση περιλαμβάνει σε καίριες θέσεις στελέχη της αντίστοιχης του Ομπάμα, που θεωρείται υπεύθυνος ότι άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Άραγε θα ακολουθήσουν ανάλογη πολιτική ή έχουν διδαχθεί από τα λάθη τους ; Η ιδεοληπτική πολιτική των δημοκρατικών σε θέματα ισότητας, δικαιωμάτων και δήθεν εκδημοκρατισμού, μας βάζει σε σκέψεις.
Του Απόστολου Τσιμογιάννη
Υποστράτηγος ε.α, με μεγάλη επιτελική και διοικητική εμπειρία στον τομέα των Millitary Logistics. Έχει υπηρετήσει σε ανάλογη επιτελική θέση του NATO/NSPA. Είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics.