Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος -Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η Ατλαντική Συμμαχία και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έστειλαν γραπτώς στη Μόσχα τις θέσεις τους επί της Ουκρανίας, ως και για ευρύτερα θέματα Ευρωπαϊκής ασφάλειας και συνεργασίας.Μιλώντας χθες ο Νορβηγός ΓΓ/ΝΑΤΟ Γενς Στόλντπεργκ , έκανε λόγο για πολύ κρίσιμη στιγμή για την ασφάλεια στην ήπειρό μας.
Υπογράμμισε μεταξύ άλλων ,ότι η συσσώρευση στρατιωτικών της Ρωσίας γύρω από την Ουκρανία συνεχίζεται, και έχει ξεπεράσει τουςς 120.000 άνδρες οι οποίες ενισχύονται περαιτέρω ενώ προστίθεται μία σημαντική ανάπτυξη δυνάμεων επιθετικού προσδιορισμού στη Λευκορωσία. Ο Στόλντεμπεργκ κάλεσε την Μόσχα να αποκλιμακώσει άμεσα την κατάσταση σε όλα τα μέτωπα, προσθέτοντας ότι το ΝΑΤΟ πιστεύει ακράδαντα ότι οι εντάσεις και οι διαφωνίες θα πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και διπλωματίας και ποτέ μέσω βίας, εκβιασμών και απειλής βίας.
Η Ατλαντική Συμμαχία εκτιμά -βάσει των κατατεθέντων προτάσεων- ότι σε τρεις επιμέρους τομείς – υπάρχουν σχετικά περιθώρια προόδου.Βάσει του Κειμένου και αποκλειστικών πληροφοριών του υπογράφοντα μεταξύ άλλων οι τομείς είναι :
Πρώτον: Οι σχέσεις ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Η Μόσχα διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με το ΝΑΤΟ, γεγονός που καθιστά τον διάλογό πιο δύσκολο. Θα πρέπει λοιπόν να επανεργοποιηθούν τα αντίστοιχα γραφεία του ΝΑΤΟ στη Μόσχα ως και της Ρωσίας(διπλωματικό-στρατιωτικό) στις Βρυξέλλες. Θα πρέπει επίσης να αξιοποιηθούν πλήρως οι υπάρχοντες δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ στρατιωτικών αντιπροσωπειών των δύο πλευρών , για να προωθηθεί η διαφάνεια και να μειωθούν οι κίνδυνοι, ενώ κρίνεται ως απαραίτητη η δημιουργία μιας μη στρατιωτικής τηλεφωνικής γραμμής για επικοινωνία -χρήση σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Δεύτερον: Η Ευρωπαϊκή ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης στο εσωτερικό και γύρω από την Ουκρανία. Το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να ακούσει τις ανησυχίες της Ρωσίας και να συμμετέχει σε μια πραγματική συζήτηση για το πώς να υποστηριχθούν και να ενισχυθούν οι θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την Ευρωπαϊκή ασφάλεια που όλα τα κράτη έχουν υπογράψει, και δεσμευτεί αρχίζοντας από την Τελική Πράξη του Ελσίνκι.
Αυτό περιλαμβάνει και το δικαίωμα κάθε χώρας να επιλέγει τις δικές της ρυθμίσεις και συμμαχίες ασφαλείας. Η Ρωσία θα πρέπει να απέχει από εκβιαστικές θέσεις επιθετική ρητορική και κακόβουλες δραστηριότητες που στρέφονται εναντίον των 30 Συμμάχων ως και άλλων κρατών . Η Ρωσία θα πρέπει επίσης να αποσύρει άμεσα τις δυνάμεις της από την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία, όπου έχουν αναπτυχθεί χωρίς τη συγκατάθεση αυτών των κρατών , και όλα τα μέρη θα πρέπει να συμμετάσχουν εποικοδομητικά στις προσπάθειες διευθέτησης των τοπικο-περιφερειακών συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένου και του πολύ σημαντικού FΟRMAT της Νορμανδίας(Γαλλία-Ρωσία-Ουκρανία και Γερμανία). Το “εσωτερικό” αναφέρεται στην επικρατούσα κατάσταση από το 2014 στο Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας.
Τρίτον: Μείωση κινδύνων, διαφάνεια και έλεγχος των όπλων. Η ιστορία έχει δείξει ότι η δέσμευση σε αυτά τα ζητήματα μπορεί να προσφέρει πραγματική και ρεαλιστική ασφάλεια για όλους. Απαιτούνται να εφαρμοστούν πρακτικά μέτρα που θα αποκλιμακώσουν τις εντάσεις.Η Ατλαντική Συμμαχία προτείνει αμοιβαίες ενημερώσεις για συμβατικές ασκήσεις ως και οι εξελίξεις στα πυρηνικά θέματα να συζητούνται στο Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ρωσίας.Επίσης είναι πολύ σημαντικό να εκσυγχρονιστεί το Κείμενο της Βιέννης του 1990,που να ενδυναμώνει τη στρατιωτική διαφάνεια ,τη μείωση των διαστημικών απειλών ως και εκείνων που προέρχονται από τον κυβερνοχώρο. Επίσης το Νατοϊκό Κείμενο αναφέρεται σε τρόπους πρόληψης επικίνδυνων συμβάντων στον αέρα και στη θάλασσα , ως και εκ νέου δέσμευση για πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμφωνίες για την μη-των χημικών, ραδιολογικών και βιολογικών όπλων και υλικών.
Στο Κείμενο του ΝΑΤΟ υπάρχει επιμέρους αναφορά στους πυρηνικούς εξοπλισμούς, ως και σε πυραυλικά συστήματα ενδιάμεσης και μικρότερης εμβέλειας.
Κρίσιμη και πολυδιάστατη ατζέντα.
Οι παραπάνω τομείς αποτελούν μια ατζέντα για ουσιαστικό διάλογο και η Συμμαχία προσκαλεί τη Ρωσία σε μια σειρά επαφών για να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα ζητήματα στο Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ρωσίας.Ο Στόλντεμπεργκ δεν παρέλειψε να τονίσει ότι η Συμμαχία συντονίζεται πολύ στενά και συνέχεια με την Ουκρανία, καθώς και με άλλους εταίρους του ΝΑΤΟ, όπως η Φινλανδία, η Σουηδία, η Γεωργία, η Μολδαβία και φυσικά η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και μεταξύ άλλων στην συνέντευξη του υπογράμμισε ότι το ΝΑΤΟ είναι μια αμυντική Συμμαχία και δεν επιδιώκει αντιπαράθεση. Αλλά πρόσθεσε με έμφαση ότι δεν μπορεί και ούτε πρόκειται να συμβιβαστεί για αλλαγή τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ασφάλεια της περιοχής του Βορείου Ατλαντικού , και ως εκ τούτου παραμένει πλήρως προσηλωμένο στην ιδρυτική μας συνθήκη της Ουάσιγκτον ως και τη δέσμευσή της για τη συλλογική άμυνα που στηρίζεται στο Άρθρο 5για αυτό και λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την υπεράσπιση και την προστασία όλων των 30 συμμαχικών χωρών.
Απαντώντας στις πολλές ερωτήσεις των δημοσιογράφων ,είπε ότι το ΝΑΤΟ απάντησε(ομόφωνα) και γραπτά δίδοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην εξελισσόμενη και αρνητική κατάσταση, και ότι θα πρέπει διεξοδικά να συζητηθούν θέματα ελέγχου εξοπλισμών, η διαφάνεια στρατιωτικών δραστηριοτήτων ,ενώ επανέλαβε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να κλείσει η Συμμαχία την πόρτα της στο Κίεβο. Επίσης το ίδιο αφορά την Γεωργία,τη Σουηδία και την Φινλανδία όταν και αν αιτηθούν ένταξη στους κόλπους του ΝΑΤΟ.
Επιβεβαίωσε την μεταφορά του Ρωσικού συστήματος S400 στην Λευκορωσία, καθώς και την ενίσχυση των δυνάμεων της Συμμαχίας σε Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα. Πρόσθεσε ορισμένα θέματα περί εξειδικευμένων οπλικών συστημάτων (πχ δορυφορικά κα) θα πρέπει να συζητηθούν στο πλαίσιο του Κειμένου της Βιένης,ενώ αν απαιτηθεί από τις εξελίξεις το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ θα επικυρώσει την ανάπτυξη της Δύναμης NRF /των 40.000 ανδρών και χαιρέτησε την άμεση συμβολή των 8.500 Αμερικανών στρατιωτών στη συγκεκριμένη πολυεθνική διασυμμαχική Δύναμη