Όχι που δεν το ξέραμε ότι ο Ερντογάν με κάθε ευκαιρία διεκδικεί θρασύτατα όλα αυτά που ο ίδιος θεωρεί αναγκαία για την Οθωμανική περιφερειακή ή και ευρύτερη ηγεμονία στον χώρο της ΝΑ Μεσογείου.
Το Ουκρανικό ήρθε σαν «μάννα εξ ουρανού» για τον ίδιο και την πολιτική του, σε μια περίοδο που φαινόταν αρκετά στριμωγμένος από τις ΗΠΑ κυρίως και δευτερευόντως από την Ευρώπη. Δεν του βγαίνανε τα πράγματα και μόλις προέκυψε ο πόλεμος του Πούτιν νάτος πάλι ο «μαϊντανός». Ο νέος του μανδύας πλέον περισσότερο φιλοδυτικός αλλά ταυτόχρονα και με Ρωσική απόχρωση μια και δεν εφαρμόζει τα μέτρα κατά της Ρωσίας.
Ο κυριότερος ρόλος που διακαώς θέλει να παίξει θέτοντας τον εαυτό του στο κάδρο των αποφάσεων, με το αζημίωτο βέβαια, είναι αυτός του διαμεσολαβητή ώστε να πάρει ότι μπορεί και από τις δύο πλευρές κάτι που φαίνεται ότι μέχρι στιγμής το καταφέρνει μια χαρά.
Ποιες είναι όμως οι επιδιώξεις του από την διαμεσολάβηση και ποια η λίστα με τα ανταλλάγματα που ήδη έχει αρχίσει να βάζει στο τραπέζι, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο για την παρακολούθηση των γεγονότων όσο και για την στάση που η Ελληνική Κυβέρνηση θα πρέπει να κρατήσει ώστε να προστατεύσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Έτσι , οι πληροφορίες αναφέρουν πως όσο περνά ο καιρός και η κρίση συνεχίζεται και χωρίς να αναμένεται σύντομα το τέλος του πολέμου, η κατοχική Τουρκία σπεύδει να θέσει κατάλογο απαιτήσεων.
Τα ανταλλάγματα της Άγκυρας φαίνεται να εστιάζονται κυρίως στα εξής
Αναφορικά με το Κυπριακό, να ικανοποιηθεί η αξίωσή της για κυριαρχία (κυριαρχική ισότητα και ίσο διεθνές καθεστώς). Πρόκειται για μία αξίωση, που έχει διατυπωθεί από τουρκικής πλευράς και τίθεται ως προϋπόθεση για να επαναρχίσει η διαπραγμάτευση στο Κυπριακό.
Οι θέσεις αυτές, που βρίσκονται στο τραπέζι, βρίσκουν έδαφος στους διάφορους τρίτους ενώ υπάρχουν και οι «καλοθελητές», που, όπως και στο παρελθόν, σπεύδουν να τοποθετήσουν στο «καλάθι με τα δώρα» και αξιώσεις που αφορούν το Κυπριακό.
Στα ενεργειακά, η κατοχική Τουρκία θέλει διακαώς ρόλο και λόγο στον τομέα αυτό, ενώ στην ατζέντα επανέρχεται η «όδευση» με αγωγό μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου.
Επί τούτου η Άγκυρα επενδύει στην επαναπροσέγγιση με το Ισραήλ, ενώ επιχειρεί να εμπλέξει και αμερικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Είναι και μια περίοδος κατά την οποία οι σχέσεις με την Ουάσινγκτον αναθερμαίνονται και φαίνεται πως τούτο το αξιοποιεί πλήρως το καθεστώς Ερντογάν.
Όσον αφορά την ΕΕ η Άγκυρα διαμηνύει πως επιθυμεί την επανεκκίνηση της ενταξιακής της πορείας. Αλλά και την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, που είχε τεθεί και πριν τον πόλεμο.
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα έχει αιτηθεί για συμμετοχή σε μέρος προγράμματος στρατιωτικής κινητικότητας, της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (PESCO). Βεβαίως αυτή η συμμετοχή εξαρτάται και από τη συναίνεση ή όχι της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε ότι αφορά τους Αμερικανούς, κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας Μπάιντεν- Ερντογάν, που έγινε για να «συγχαρεί» ο Αμερικανός Πρόεδρος τη στάση της Άγκυρας στο Ουκρανικό και τη μεσολάβησή της, ο Τούρκος ομόλογός του βρήκε χρόνο να θέσει επί τάπητος λίστα απαιτήσεων (π.χ. τα F-35).
Θεωρούμε ότι είναι προφανές πως η Αθήνα και η Λευκωσία θα βρεθούν μπροστά σε νέα δεδομένα καθόσον φαίνεται ότι από αυτό τον πόλεμο, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος, κερδίζει έδαφος ο αναθεωρητισμός. Και τούτο λειτουργεί μόνο υπέρ των ισχυρών κρατών, που έχουν ηγεμονικές, επεκτατικές βλέψεις, όπως είναι και η Τουρκία.
Σύμφωνα με πηγές, μπορεί να φαντάζει ανέκδοτο, είναι όμως πραγματικότητα. Η Τουρκία ενδέχεται να είναι μία από τις εγγυήτριες της Ουκρανίας σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας. Το έχει ζητήσει το Κίεβο και εάν γίνει αποδεκτό από τη Ρωσία, η Τουρκία, οι ΗΠΑ, και ενδεχομένως η Γαλλία και η Βρετανία θα είναι στο σύστημα των εγγυητριών δυνάμεων.
Η συμπερίληψη μιας κατοχικής δύναμης στους εγγυητές της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας μιας χώρας, εφόσον υλοποιηθεί, αποτελεί μια κάκιστη επιλογή που πρέπει να θέσει σε ετοιμότητα κινδύνου την Ελληνοκυπριακή διπλωματία.
Χρήστος Καλογερόπουλος – Βαλκάνιος
Στρατηγικός Αναλυτής
Εξειδικευμένος σε Θέματα Διεθνούς Ασφάλειας
στη ΝΑ Μεσόγειο