Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Από τον Φεβρουάριο του 2022, το Κρεμλίνο προσπαθεί να παρουσιάσει ξεκάθαρα τον σκοπό και τον τρόπο σκέψης πίσω από την ολοκληρωτική και βάναυση επίθεσή του εναντίον της Ουκρανίας. Οι αφηγήσεις των Ρωσικών αρχών ξεκίνησαν με τις ανεκδιήγητες, προκλητικές,ανυπόστατες, παραπληροφορικές,προπαγανδιστικές, διαστρεβλωμένες και εμμονικές διακηρύξεις του Βλαντιμίρ Πούτιν περί «αποναζιστικοποίησης » και «αποστρατιωτικοποίησης» της Ουκρανίας από κοινού με την τιμωρία(!) για την «απορωσοποίηση » του Κιέβου από το 1991 και μετά. Ωστόσο, αυτό το μήνυμα δεν είχε απήχηση στην πλειοψηφία των Ρώσων και δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αποτελεσματική εξήγηση για τις τρομερές απώλειες της Ρωσίας κατά τη διάρκεια αυτού του μακροχρόνιου πολέμου(ήδη πλησιάζοντας τον ένα χρόνο) . Ως αποτέλεσμα, έγιναν προσπάθειες από υψηλόβαθμους αξιωματούχους του μη-εκλεγμένου σκληροπυρηνικού Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των Ντμίτρι Μεντβέντεφ και Αλεξέι Παβλόφ, να παρουσιάσουν την δεύτερη εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία ως «ιερό πόλεμο» εναντίον του Σατανά (δηλαδή της Ουκρανίας και της Δύσης!!) , αν και ο ανεκδιήγητος και εκκεντρικός Παβλόφ απολύθηκε από τη θέση του αμέσως μετά τα πρωτοφανή , συνωμοσιολογικά και άθλια σχόλιά του.
Ωστόσο, οι βασικές Ρωσικές αφηγήσεις για τον πόλεμο διατυπώθηκαν ήδη από τον ίδιο τον αρχιερέα του Κρεμλίνου από το 2020-2021. Καταρχάς, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης το Φεβρουάριο του 2020, ο Πούτιν προώθησε τη θέση ενός διχασμένου Ρωσικού έθνους που βασίζεται στη Ρωσική εθνότητα και όχι στο αστικό υπόβαθρο. Με αυτόν τον τρόπο, ο Ρώσος πρόεδρος υποστήριξε ότι οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί ανήκουν σε ένα έθνος (!). Πρόσφατα, επιβεβαίωσε και διεύρυνε αυτή τη θέση, προσθέτοντας ότι η σύγχρονη Ουκρανία θέτει μια εναλλακτική στο Ρωσικό πολιτικοοικονομικό σύστημα – τη λεγόμενη «αντι-ρωσική» προσέγγιση – η οποία είναι εντελώς απαράδεκτη για το Κρεμλίνο. Εν συντομία, ο Πούτιν παρουσίασε την εξωπραγματική άποψη ότι η Ουκρανία πρέπει είτε να ενωθεί με τη Ρωσία είτε να εξαλειφθεί από προσώπου γης ως απειλή για αυτήν(!)
Η Ουκρανική επικράτεια χαρακτηρίστηκε ακόμη και ως ιστορική Ρωσική επικράτεια που είχε καταργηθεί και αποσχιστεί άδικα από τη Ρωσία. Το γενικό πρόβλημα είναι ότι αυτές οι απόψεις δεν προέρχονται αποκλειστικά από τις σκέψεις του Πούτιν, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το επίσημο έγγραφο που περιέχει αυτές τις αφηγήσεις δημιουργήθηκε από αρκετούς συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός καθηγητή ιστορίας από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, και τις επιμελήθηκε το Προεδρικό Εκτελεστικό Γραφείο. Επομένως, είναι σαφές ότι η αφήγηση της «άρνησης της Ουκρανίας» ήταν μια ευρέως διαδεδομένη έννοια στη Ρωσική πολιτική και πνευματική ελίτ, ακόμη και πριν από τον πόλεμο.Επιπλέον, είναι πολύ πιθανό ότι αυτά τα συναισθήματα ήταν επίσης ευρέως διαδεδομένα στη Ρωσική κοινωνία. Αυτή η μαζική εθνοτική δυσαρέσκεια τροφοδοτήθηκε από αντικειμενικές τάσεις που ήταν ορατές αλλά παρερμηνευμένες από τον Ρωσικό λαό. Για παράδειγμα, ο αριθμός των Ρώσων εθνοτικών συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που ζουν στην κατεχόμενη Κριμαία, το 2021 μειώθηκε αισθητά, Και το δημογραφικό στοιχείο έχει υποφέρει από σχεδόν μια δεκαετία και πλέον οικονομικής στασιμότητας καθώς και από σημαντικές μειώσεις στους μισθούς χωρίς καμία ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον στις τρέχουσες πολιτικοοικονομικές συνθήκες(ενώ η κατάσταση στην Ουρανία εμφανίζει βελτίωση)
Με αυτόν τον τρόπο, η άρνηση της ύπαρξης μιας ξεχωριστής εθνικής ταυτότητας και της κοινωνίας των πολιτών της Ουκρανίας, με αυξανόμενες εισοδηματικές ευκαιρίες και καλύτερες πολιτικές και οικονομικές προοπτικές, έγινε θέμα συναίνεσης μεταξύ του Κρεμλίνου και ενός σημαντικού μέρους του Ρωσικού πληθυσμού. Ένα άλλο σημαντικό μέρος της πολεμικής αφήγησης της Μόσχας είναι μια ριζοσπαστική μορφή μακροχρόνιας δυσαρέσκειας κατά της Δύσης και του Βορειοατλαντικού Συμφώνου/ΝΑΤΟ η οποία έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του 1990.(αυτό που αποκαλώ ως Ρωσικό κομπλεξισμό απέναντι στο ΝΑΤΟ), ωστόσο, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, αυτή η δυσαρέσκεια εντάχθηκε στις προβληματικές κομμουνιστικές συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις οδηγώντας στην αύξηση του αυταρχισμού στη Ρωσία καθώς και στην προσθήκη ολοένα και μη εμπορικών στοιχείων στην εσωτερική οικονομική πολιτική. Τώρα μετά-Σοβιετικά αυτή η αφήγηση αναδεικνύει τον ακραίο ριζοσπαστισμό του Ρωσικού κράτους, που σκοπεύει στην καταστροφή της υπάρχουσας παγκόσμιας τάξης ως και στο να εκδικηθεί τη Δύση για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης , ακόμη και όταν τα προβλήματα και οι αποτυχίες της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται και θα επεκταθούν.
Επιπλέον, οι Ρώσοι προπαγανδιστές προσπαθούν να κατηγοριοποιήσουν και τοποθετήσουν τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, με όλες τις αποτυχίες και τα λάθη της, μέσα σε ένα ιστορικό πλαίσιο αιώνων. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την ασύστολη προπαγάνδα του Κρεμλίνου, ο τρέχων πόλεμος εναντίον της Ουκρανίας δεν κληρονομήθηκε μόνο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (ή τον περιβόητο και χιλιοειπωμένο «Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο» στη Σοβιετική/Ρωσική ιστορική παράδοση). Πράγματι, αυτό το μήνυμα έχει ήδη γίνει εξίσου συνηθισμένο για τους προπαγανδιστές της Μόσχας και το κοινό τους όσο και για την ίδια τη Ρωσική πολιτική ελίτ Στην πραγματικότητα, ο σημερινός πόλεμος παρουσιάζεται επίσης ως ο «Τρίτος Πατριωτικός Πόλεμος» μετά τον πόλεμο κατά του Ναπολέοντα το 1812 (ο Πατριωτικός Πόλεμος του 1812) και το Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο του 1941–1945 . Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αν αυτή η θέση έχει απήχηση στη Ρωσική κοινωνία, αλλά σίγουρα καταδεικνύει την κατεύθυνση της σκέψης του Κρεμλίνου.
Τελικά, η Ρωσική ηγεσία προσπαθεί να χαρακτηρίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας ως λαϊκό πόλεμο. Ο στόχος εδώ είναι να δοθεί στο Κρεμλίνο μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών για τη διεξαγωγή πολύ σκληρότερης πολιτικής εναντίον εκείνων των ανθρώπων που δεν υποστηρίζουν τον πόλεμο, μοιράζοντας την ευθύνη για τον αυξανόμενο αριθμό εγκλημάτων πολέμου με τον Ρωσικό λαό και εγκρίνοντας περαιτέρω μειώσεις στους μισθούς καθώς και σε άλλες επώδυνες οικονομικές πολιτικές. Επιπλέον, οι πολεμικές ανυπόστατες θεωρητικολογίες και κομπλεξικές αφηγήσεις του Κρεμλίνου στοχεύουν στο να δικαιολογήσουν το αυξανόμενο επίπεδο αυτο-απομόνωσης της Ρωσίας, το οποίο θα χρειαστεί για να διατηρήσει υπό το αυταρχικό καθεστώς τον έλεγχο στη Μόσχα από την κατάρρευση , σε περίπτωση πλήρους ήττας στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία.(που δεν είναι πολύ μακριά…)