Η προ τριμήνου «ιδιωτική» επίσκεψη του αιωνόβιου Χένρι Κίσινγκερ, στη Κίνα και η συνάντησή του με το Σί, είχε ξεχωριστή σημασία. Ο Κινέζος ΥΠΕΞ, δήλωσε ότι, «… την Κίνα, η οποία αποτελεί σήμερα τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη παγκοσμίως, είναι αδύνατο να επιδιώξει κάποιος να την περικυκλώσει ή να την περιορίσει» .
Ο Κίσινγκερ είχε επισημάνει παλιότερα, ότι οι δύο υπερδυνάμεις διαθέτουν πλέον την οικονομική και κυρίως τη τεχνολογική δύναμη, ώστε να τινάξουν το πλανήτη στον αέρα…
Οι σπάνιες γαίες και ορισμένα άλλα ορυκτά θεωρούνται κρίσιμα στον τεχνολογικό ανταγωνισμό.
«Το GaN είναι θεμελιώδες για όλη σχεδόν την αμυντική τεχνολογία αιχμής που παράγουμε» δήλωσε ο Colin Whelan, Πρόεδρος Προηγμένης Τεχνολογίας της Raytheon Missiles & Defense.
Oι φορτιστές (πολλοί από τους οποίους περιέχουν πυρίτιο) θερμαίνονται και περιορίζουν την ασφάλεια. Το νιτρίδιο του γαλλίου, είναι ένα εναλλακτικό υλικό ημιαγωγών που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στη θέση του πυριτίου.
Όπως αναφέρεται σε εκτενή ανάλυση του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS), η Κίνα παράγει το εκπληκτικό 98% της παγκόσμιας προσφοράς ακατέργαστου γαλλίου. Ποσοστά ανάλογα παράγει και σε άλλες σπάνιες γαίες και κρίσιμες α’ ύλες.
Οι ημιαγωγοί με βάση το γάλλιο είναι ζωτικής σημασίας για την αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας και ραντάρ επόμενης γενιάς, καθώς και σε εξοπλισμό ηλεκτρονικού πολέμου και επικοινωνιών.
Όταν συνδυάζεται με άλλα υλικά, το γάλλιο χρησιμοποιείται για την παραγωγή μιας ειδικής κατηγορίας τσιπ, γνωστών ως ημιαγωγών « ευρείας ζώνης ».
Αυτά τα τσιπ μπορούν να χειριστούν υψηλότερες θερμοκρασίες, τάσεις και συχνότητες από τα συμβατικά τσιπ πυριτίου, επιτρέποντάς τους να είναι πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά.
Τώρα, η ανάπτυξη μιας πιο προηγμένης ένωσης που ονομάζεται νιτρίδιο του γαλλίου (GaN), φέρνει επανάσταση στο σύγχρονο ραντάρ, επιτρέποντας σε νέες μονάδες ραντάρ να παρακολουθούν μικρότερες, ταχύτερες και πολυάριθμες απειλές από σχεδόν διπλάσια απόσταση. Πολλά από αυτά τα συστήματα ραντάρ αιχμής τροφοδοτούνται από αρκετές χιλιάδες τσιπ με δυνατότητα γαλλίου.
Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και των συμμάχων ενσωματώνουν γρήγορα ραντάρ ενισχυμένα με GaN σε κρίσιμες πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών stealth F-35, συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας όπως τα συστήματα Patriot, Terminal High Altitude Area Defense (THAAD) και δεκάδες προηγμένα πολεμικά πλοία. Αυτές οι αναβαθμίσεις είναι έτοιμες να επιφέρουν μια ριζική αλλαγή στην ικανότητα των ΗΠΑ και των συμμαχικών δυνάμεων να αμύνονται έναντι των αναδυόμενων απειλών, όπως οι υπερηχητικοί πύραυλοι και τα αεροσκάφη stealth επόμενης γενιάς.
Τα τσιπ με βάση το γάλλιο είναι επίσης ολοένα και πιο ζωτικής σημασίας για τον εμπορικό τομέα. Η αποτελεσματικότητα και η ανθεκτικότητά τους τα καθιστούν κατάλληλα για τις σκληρές συνθήκες των πύργων βάσης 5G, καθώς και για βασικές πράσινες τεχνολογίες, όπως ηλιακά κύτταρα και ηλεκτρικά οχήματα.
Μια ανάλυση του 2022 από ειδικούς του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ (USGS), διαπίστωσε ότι μια διακοπή της παροχής γαλλίου κατά 30% θα μπορούσε να έχει διαδοχικά αποτελέσματα που προκαλούν μείωση περίπου 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην οικονομική παραγωγή των ΗΠΑ ή 2,1 τοις εκατό του ΑΕΠ .
Το USGS έχει συμπεριλάβει το γάλλιο στη λίστα κρίσιμων ορυκτών από το 2018 και η πιο πρόσφατη ανασκόπηση των κρίσιμων ορυκτών, το κατέταξε στην πρώτη θέση (από τα πενήντα) όσον αφορά το κίνδυνο εφοδιασμού.
Η κινεζική κυβέρνηση επιβεβαίωσε αυτό το κίνδυνο, όταν στις αρχές Ιουλίου 2023, ανακοίνωσε μια δέσμη περιορισμών εξαγωγών σε μέταλλο γαλλίου και βασικές ενώσεις γαλλίου (συμπεριλαμβανομένων των GaN και GaAs), ως απάντηση στους πρόσφατους ελέγχους εξαγωγών σε προηγμένα τσιπ και εξοπλισμό κατασκευής τσιπ που έθεσαν σε εφαρμογή οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και η Ολλανδία. Μέσα στην πρώτη εβδομάδα της ανακοίνωσης, οι τιμές του γαλλίου εκτινάχθηκαν κατά 27%, καθώς οι παγκόσμιοι έμποροι έσπευσαν να εξασφαλίσουν την προσφορά τους.
Η ανάδειξη της χώρας ως βιομηχανικής δύναμης έχει οδηγήσει σε εκρηκτική ανάπτυξη και τη βιομηχανία αλουμινίου της. Με τη βοήθεια εκτεταμένων κρατικών επιδοτήσεων και φορολογικών κινήτρων, η Κίνα αύξησε μεταξύ 2000 και 2022, τη παραγωγή αλουμινίου, από 4,2 σε 40,2 εκατομμύρια τόνους,. Σήμερα, η Κίνα προμηθεύει περίπου το 59 % του παγκόσμιου αλουμινίου.
Αυτό δημιούργησε υπερπροσφορά στην παγκόσμια αγορά, προκαλώντας σοβαρές διακυμάνσεις στις τιμές του γαλλίου κατά τη δεκαετία του 2010. Οι κορυφαίοι προμηθευτές στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ουγγαρία και το Καζακστάν πιέστηκαν και αναγκάστηκαν να κλείσουν την παραγωγή τους, αφήνοντας την Κίνα ουσιαστικά ως τον μοναδικό προμηθευτή στον κόσμο .
Πρόσφατα υπήρξε μια Ευρωπαϊκή έκκληση στη εταιρία «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ» για τη διερεύνηση παραγωγής σε γάλλιο και γερμάνιο. Αυτά είναι δύο μέταλλα, υποπροϊόντα της αλουμίνας (Βωξίτη) το πρώτο και του ψευδαργύρου το δεύτερο.
Όπως δήλωσε, μεταξύ άλλων, στη «ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ», ο Νίκος Κεραμίδας, εκτελεστικός διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Mytilineos, «… την τελευταία φορά που κοίταξα, τα μισά ευρωπαϊκά εργοστάσια έχουν κλείσει» (αφού μας κάλυπτε η υπερπαραγωγή της Κίνας, που δεν αντιμετώπιζε περιβαλλοντικούς περιορισμούς. Εμείς καθαροί… αλλά…)!!!
Αρμόδιες πηγές, με τις οποίες επικοινώνησε η «Ν», υπενθύμισαν ότι αρχικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είχε καν συμπεριλάβει το αλουμίνιο στη λίστα των στρατηγικών πρώτων υλών. Τα σχόλια περισσεύουν…
Σύμφωνα με τη Handelsblatt εκτιμάται ότι η παραγωγή, που μπορεί να ξεκινήσει σε δύο χρόνια, θα υπερκαλύπτει τη ζήτηση της Ε.Ε. που ανέρχεται ετησίως σε περίπου 40 τόνους. Άλλωστε ο Ελληνικός βωξίτης είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε γάλλιο και σπάνιες γαίες όπως το σκάνδιο, το λανθάνιο και άλλα.
Όσον αφορά στο γερμάνιο, σε πρόσφατο συνέδριο, ενημέρωσε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, ότι προ έτους κατακυρώθηκε σε Αυστραλιανή εταιρία η εκμίσθωση του μεταλλευτικού χώρου των Μολάων, όπου επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη του υπόψη σπάνιου και κρίσιμου μετάλλου.
Ανάλογες προοπτικές για τη χώρα μας, έχει και το θέμα των σπάνιων γαιών, αν και όπως είχα επισημάνει σε παλαιότερο πολυδιαβασμένο (11.500 αναγνώστες) άρθρο μου, η εξόρυξη και επεξεργασία τους, ενέχει σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους.
Τώρα ο κ. Σκυλακάκης νέος υπουργός ενέργειας, άρχισε να το ψάχνει. Εδώ σημαντικό ρόλο εκτιμώ ότι θα πρέπει να παίξουν και οι εξειδικευμένες σχολές Πανεπιστημίων, Πολυτεχνείων, με την εκπόνηση μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων, στα θέματα εξόρυξης και εκμετάλλευσης ορυκτών.
Απόστολος ΤσιμογιάννηςΟ Απόστολος Τσιμογιάννης είναι Υποστράτηγος (ε.α), με μεγάλη επιτελική και διοικητική εμπειρία στον τομέα των Millitary Logistics. Έχει υπηρετήσει σε ανάλογη επιτελική θέση του NATO/NSPA. Είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics.
