Η μεγάλη εμπειρία τους στην τέχνη του πολέμου εντός κατοικημένων τόπων
Η επίθεση που πραγματοποιήθηκε από τις ΕΔ του Ισραήλ στη πόλη της Nablus τον Απρίλιο του 2002, χαρακτηρίσθηκε από τον στρατηγό Aviv Kokhavi, ως «Αντεστραμένη Γεωμετρία», όρο που επεξήγησε ως την «Ανασύνταξη της αστικής κυριαρχίας διαμέσου μιας σειράς μικρών τακτικών κινήσεων».
Κατά την διάρκεια της ενέργειας Ισραηλινοί στρατιώτες εκινούντο μέσα στην πόλη μέσω «υπέργειων στοών» εκατοντάδων μέτρων, σχηματισμένων μέσα από πυκνά και εφαπτόμενα κτίσματα, παρόλο που αρκετές χιλιάδες στρατιωτών και Παλαιστινίων ανταρτών κινούνταν ταυτόχρονα μέσα στην πόλη. Δεν χρησιμοποίησαν δρόμους, σοκάκια, εξωτερικές πόρτες, παράθυρα ή εσωτερικές σκάλες. Κινήθηκαν οριζόντια διαμέσου τοίχων και κάθετα μέσω των οπών που ανοίγονταν με εκρηκτικά σε ταβάνια και πατώματα. Αυτού του είδους η κίνηση που περιγράφεται από τον στρατό ως “infestation”, επιχειρεί να προσδιορίσει το μέσα ως έξω, τον ιδιωτικό εσωτερικό χώρο ως δημόσιο πέρασμα. Η τακτική του Ισραηλινού στρατού να κινείται μέσα από τοίχους, συνεπάγεται ότι αντιλαμβάνονται την πόλη όχι ως τόπο αλλά ως μέσο διεξαγωγής της επιχείρησης, δηλαδή ως ένα εύκαμπτο σχεδόν υγρό σε συνεχή ροή – κίνηση.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο 42χρονος στρατηγός Aviv Kokhavi, επικεφαλής των Αλεξιπτωτιστών δήλωσε: «Ο χώρος που κοιτάς αυτή τη στιγμή, το δωμάτιο, δεν είναι παρά η αντίληψή σου για αυτό. Το ερώτημα που τίθεται είναι πως θα αντιληφθείς το σοκάκι; Το αντιληφθήκαμε ως ένα χώρο στον οποίο απαγορεύεται να κινηθείς από πόρτα σε πόρτα, απαγορεύεται να το διασχίσεις ή να κοιτάξεις από το παράθυρο, καθώς σε περιμένει ένα όπλο στο σοκάκι και παγίδες στις πόρτες. Αυτό συμβαίνει γιατί ο αντίπαλος αντιλαμβάνεται το χώρο με τον κλασσικό και παραδοσιακό τρόπο και εγώ δεν θέλω να ακολουθήσω αυτή την αντίληψη και να πέσω στις παγίδες του. Επιθυμώ να τον αιφνιδιάσω και να τον νικήσω. Αυτή είναι η πεμπτουσία του πολέμου. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο επιλέξαμε να μετακινηθούμε διαμέσου των τοίχων. Σαν ένα σκουλήκι που τρώει τον χώρο μπροστά του για να προχωρήσει, αναδύεται προσωρινά και μετά εξαφανίζεται».
Η διαδικασία μπορεί να περιγραφεί ως εξής: Αρχικά οι στρατιώτες συγκεντρώνονται πίσω από τον τοίχο και με βαριές, τρυπάνια και εκρηκτικά κάνουν μια τρύπα αρκετά μεγάλη ώστε να μπορούν να περάσουν. Ακολουθούν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης και μερικοί τυχαίοι πυροβολισμοί εντός των δωματίων που συνήθως ανήκουν σε ανυποψίαστους πολίτες. Οι πολίτες στη συνέχεια κλειδώνονται σε κάποιο δωμάτιο και παραμένουν κλειδωμένοι όσο χρειασθεί για να τελειώσει η επιχείρηση, χωρίς βέβαια να τους παρέχονται τα χρειώδη.
Οι πολίτες στην Παλαιστίνη, όπως στο Ιράκ, βιώνουν την αναπάντεχη είσοδο του πολέμου στον πλέον ιδιωτικό χώρο της ζωής τους, «στο σπίτι τους», ως την πιο τραυματική και ταπεινωτική εμπειρία, χάνοντας έτσι και το μικρό συναίσθημα ασφαλείας που ένοιωθαν μέσα σ΄ αυτό.
Μια Παλαιστίνια δίνοντας συνέντευξη σε δημοσιογράφο του Palestine Monitor, περιέγραψε την εμπειρία : «Μπορείτε να φαντασθήτε ότι κάθεστε στο σαλόνι σας και παρακολουθήτε τηλεόραση, όταν ξαφνικά ακούγεται ένας δυνατός θόρυβος και εξαφανίζεται ο τοίχος του σαλονιού μέσα στη νύχτα; Ο χώρος γεμίζει σκόνη, χαλάσματα και μέσα από τον τοίχο εμφανίζονται στρατιώτες ο ένας μετά τον άλλο ουρλιάζοντας. Δεν έχεις ιδέα αν έχουν έρθει για σένα, αν έχουν έρθει να επιτάξουν το σπίτι σου, ή απλά το σπίτι σου βρίσκεται στη διαδρομή τους για κάπου αλλού. Τα παιδιά ουρλιάζουν πανικόβλητα. Μπορείτε να διανοηθείτε τον τρόμο που βιώνει ένα παιδί όταν 4, 6, 8 ή 12 στρατιώτες εμφανίζονται μέσα από τον τοίχο με τα πρόσωπά τους βαμμένα μαύρα, μέσα σε σύννεφο σκόνης μετά από εκρήξεις και με τα όπλα τους στραμμένα προς όλες τις κατευθύνσεις, με τις κεραίες των ασυρμάτων να προεξέχουν από την πλάτη τους, κάνοντας τους να μοιάζουν με εξωγήινους;»
Οι σύγχρονοι στρατιωτικοί, αυτοί που μπορούν να παράγουν ιδέες, μοντέλα ή ακόμη και πιλοτικά προγράμματα, αξιωματικοί με όραμα, πρέπει να επαναπροσδιορίσουν τον αστικό χώρο.
Πριν προβούμε στη σχεδίαση θα πρέπει πρώτα να καθορίσουμε αν είναι αναγκαία η κατάληψη μιας αστικής περιοχής ή όχι. Αν χαρακτηρίζεται μη αναγκαία η κατάληψη, τότε την παρακάμπτουμε και συνεχίζουμε για τον αντικειμενικό σκοπό. Αν η πόλη είναι αντικειμενικός σκοπός, τότε πρέπει να καθορίσουμε προτεραιότητα από πλευράς χρόνου και φάσης, πχ «κατάληψη τώρα» (χρόνος) ή «περίσχεση, εξασθένιση των αμυνομένων και μετά κατάληψη» (φάση).
Αφού τελικά ο κατοικημένος τόπος είναι αντικειμενικός σκοπός, κατά την σχεδίαση θα πρέπει να συγκεντρωθούν πληροφορίες που να αφορούν στα παρακάτω:
α. Το μήκος των ευθύγραμμων των δρόμων όπου κατά βάση θα στοιχισθούν οι κατευθύνσεις επιθέσεως.
β. Το πλάτος τμημάτων των δρόμων ώστε να χρησιμοποιούνται τα ανάλογα οπλικά συστήματα ή καλλίτερα συνδυασμός, αυτών με τα αντίστοιχα βεληνεκή.
γ. Το ύψος των κτιρίων και η μεγίστη θετική γωνία βολής του οπλικού συστήματος που θα χρησιμοποιηθεί ώστε να μη υπάρχει νεκρός τομέας βολής.
δ. Τα υλικά κατασκευής των κτισμάτων (τσιμεντόλιθοι, οροφές από ξυλοκατασκευή και κεραμίδια, λαμαρίνες, κλπ) και ο τρόπος κατασκευής των (θεμέλια, κολώνες, δοκάρια, τοίχοι από μπετόν κλπ), ώστε να γίνει διακριτή η αντοχή του κτιρίου ή όχι, σε σφυροκόπημα από διάφορα οπλικά συστήματα. Διευκρινίζεται ότι στο τέλος της προηγούμενης 10ετίας οι ισραηλινοί χρησιμοποιούσαν τεράστιους ερπυστριοφόρους θωρακισμένους προωθητές γαιών και κατακρήμνιζαν την γωνία του σπιτιού, σπίτια που κατασκευάζονταν από τσιμεντόλιθους χωρίς θεμέλια, με αποτέλεσμα στη συνέχεια σε λίγο χρόνο να κατακρημνίζεται ολόκληρο το σπίτι.
ε. Το αποχετευτικό σύστημα, είτε μικρό είτε μεγάλο (σε μήκος και ιδιαίτερα σε διάμετρο). Το μικρό είναι αντικείμενο εκμεταλλεύσεως σε παγιδεύσεις ενώ το μεγάλο σε μεταγγίσεις δυνάμεων ή μεμονωμένων ατόμων.
στ. Την κλάση των γεφυρών αλλά και την κλάση των ασφαλτόστρωτων δρόμων μέσα στη πόλη, εφόσον διαθέτουν αποχετευτικό σύστημα.
ζ. Τέλος η συνεργασία Μ/ΚΠΖ-ΤΘ είναι επιτακτική, καθόσον η ανάγκη αυτή υποδείχθηκε το 1993 στα γεγονότα του Μογκαντίσου στη Σομαλία.
Για να έχουμε ένα μέγεθος των δυνάμεων που απαιτούνται για την εκκαθάριση ενός 3/ορόφου κτιρίου μήκους 100 μ. και πλάτους 50μ. η δύναμη που χρειάζεται πρέπει να ανέρχεται σε ένα τάγμα, ήτοι 500 περίπου στρατιώτες.
Σημειωτέον είναι ότι οι παλαιστίνιοι ήταν ιδιαίτερα επινοητικοί σε ότι αφορούσε στην καταστροφή των ισραηλινών αρμάτων. Μέχρι το 2002 εντός κατωκοιμένων περιοχών είχαν καταστραφεί μόνο 4 ισραηλινά άρματα (έκτοτε δεν έχω πληροφορίες) και αυτά με 4 διαφορετικούς τρόπους. Στον αντίποδα οι ισραηλινοί δεν έχαναν δεύτερο άρμα με τον ίδιο προηγούμενο τρόπο ενεργείας των παλαιστινίων. Πάντοτε δημιουργούσαν το αντίμετρο.
Ταξίαρχος ε.α. Αλέξης Κων/νος
Αξιωματικός Επιχειρήσεων και πληροφοριών στο Βόρειο Ιράκ το 1993
και στον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου το 1999
Αξιωματικός Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Δημοσίων Σχέσεων στην Αλβανία το 2001.
Διευθυντής Προσωπικού στο Νατοϊκό στρατηγείο στο Κοσσυφοπέδιο το 2010.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
– Μετάφραση άρθρου «Τι διαβάζει ο Ισραηλινός στρατός; Θεαμαπάτες και Δικτυώματα.
– Σημειώσεις από Command and General Staff College – Ft. Leavenworth – Kansas των ΗΠΑ
– Διδάγματα και συμπεράσματα από μελέτες των πολέμων στην Τσετσενία, στην Βαγδάτη το 2003 και τις επιχειρήσεις των ισραηλινών στην δυτική όχθη με ιδιαίτερη βαρύτητα στην τακτική χρησιμοποίηση των αρμάτων και των ερπυστριοφόρων οχημάτων.
