Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανέφεραν συντονισμένα το τελευταίο τριήμερο ότι το Ιράν παρέδωσε εκατοντάδες βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς στη Ρωσία για να υποστηρίξει την εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία. Ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε χθες ότι αναμένονται περισσότερες αποστολές Ιρανικών πυραύλων στη Ρωσία. Το Ιράν και η Ρωσία υπέγραψαν προηγουμένως σύμβαση τον Δεκέμβριο του 2023 για την αποστολή Ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων βραχέος βεληνεκούς Ababil ως και βαλλιστικών πυραύλων Fateh-360 στη Ρωσία.Την ίδια στιγμή Αμερικανοί και Δυτικοευρωπαίοι προχώρησαν στην επιβολή νέου πακέτου εμπορικών,μεταφορικών και οικονομικών κυρώσεων στη Τεχεράνη.Οι νέες κυρώσεις περιλαμβάνουν και την απαγόρευση της Iran Air να πετάει προς τα Ευρωπαϊκά αεροδρόμια.
Το Ιράν επέκτεινε χωρικά και ποιοτικά/κατασκευαστικά τουλάχιστον δύο από τις στρατιωτικό- βιομηχανικές του εγκαταστάσεις εκτός Τεχεράνης (τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο του 2023) για να υποστηρίξει την παραγωγή drones και πυραύλων, μερικά από τα οποία μεταφέρονται μυστικά από το Ιρανικό λιμάνι Νοσάχρ στην Κασπία στο λιμάνι Αστραχάν της Ρωσίας (που εδρεύει και μεγάλο πεδίο δοκιμών οπλικών συστημάτων). Η Ρωσία ενίσχυσε πρόσφατα τις επιθέσεις με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά της Ουκρανίας, συνεχίζοντας να χρησιμοποιεί μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed-131/136 που έχουν αναπτυχθεί από το Ιράν(το οποίο έχει στείλει συμβούλους στη Ρωσική περιφέρεια του Ταταρστάν) ως και βαλλιστικούς πυραύλους της Βόρειας Κορέας(μέσω της επαρχίας Πριμόρσκι Κραι και του διασυνοριακού ποταμού Τούμεν) . Η Ρωσία πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει τους νέους βαλλιστικούς πυραύλους που παρέχονται από το Ιράν για να στοχεύσει τις Ουκρανικές ενεργειακές βάσεις . στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές (από τώρα ως το ερχόμενο φθινόπωρο και χειμώνα ) για να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω την Ουκρανική κοινωνία και να διαταράξει την αμυντική βιομηχανική βάση της Ουκρανίας .
Οι πύραυλοι Ababil έχουν βεληνεκές περίπου 86 χιλιομέτρων και μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο 45 κιλών, ενώ οι πύραυλοι Fateh-360 έχουν βεληνεκές περίπου 120 χιλιόμετρα και μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο 150 κιλών.. Η αποστολή πυραύλων αποτελεί μέρος της εμβάθυνσης της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας. Σε άρθρα του στον “ΕΤ” ο υπογράφων έχει αναφέρει εκτενώς τον τρόπο με τον οποίο η Μόσχα και η Τεχεράνη έχουν επεκτείνει την οικονομική, , στρατιωτική και πολιτική συνεργασία τους από τότε που οι Ρωσικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Αυτή η συνεργασία περιέλαβε, μεταξύ άλλων, την συνεχή πώληση Ιρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Ρωσία για χρήση αποκλειστικά εναντίον Ουκρανικών πολιτικών και στρατιωτικών στόχων.
Το Ιράν επιδιώκει να επωφεληθεί οικονομικά και στρατιωτικά από την διευρυνόμενη εταιρική του σχέση με τη Ρωσία. Το Ιράν έχει αναζητήσει με όλα τα μέσα τη διάθεση κεφαλαίων για την προβληματική του οικονομία σε αντάλλαγμα για την πώληση όπλων στο Κρεμλίνο,. Το Ιράν έχει επίσης επιδιώξει να προμηθευτεί Ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη Su-35. Ιρανοί αξιωματούχοι “πίεσαν” για την παράδοση Su-35 κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Ρώσο Γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας Σεργκέι Σόιγκου στην Τεχεράνη τον Αύγουστο του 2024. Η απόκτηση Su-35 θα μπορούσε να επιτρέψει στο Ιράν να προβάλλει πιο εύκολα και ανεξάρτητα την αεροπορική ισχύ, δεδομένου ότι ο σημερινός Ιρανικός εναέριος στόλος είναι ξεπερασμένος και κακώς συντηρημένος.Οι Ιρανοί ηγέτες έχουν ζητήσει ξεχωριστά τη Ρωσική υποστήριξη για την αναβάθμιση των δυνατοτήτων στον κυβερνοχώρο ως και των πυραυλικών και διαστημικών προγραμμάτων τους ως μέρος της διευρυνόμενης στρατιωτικής συνεργασίας.
Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση έλαβαν πληροφορίες για τα Ιρανικά πυραυλικά συστήματα και τη μεταφορά τους στο Αστραχάν στις στις 8 Σεπτεμβρίου. Ευρωπαίοι αναλυτές επιβεβαίωσαν στον υπογράφοντα ότι έχουν δει αποδείξεις για τις αποστολές πυραύλων του Ιράν στη Ρωσία. Το Ιράν είχε προηγουμένως αρνηθεί τις κατηγορίες για προμήθεια όπλων σε οποιαδήποτε χώρα που εμπλέκεται στον πόλεμο.Οι ΗΠΑ επανήλθαν στις 10 Σεπτεμβρίου και κατηγόρησαν το Ιράν ότι προμήθευσε στη Ρωσία όχι μόνο drones Shahed-131/136, αλλά και drones Mohajer-6 Επιπλέον, η Ρωσία παράγει Ιρανικά drones καμικάζι σε μια ειδική οικονομική ζώνη στην Αλαμπούγκα, που βρίσκεται στην περιοχή του Ταταρστάν. Τις μεταφορές των Ιρανικών πυραυλων στη Ρωσία επιβεβαίωσε και ο διευθυντής της CIA Ουίλιαμ Μπερνς μέσα στην εβδομάδα από το Λονδίνο .
Προς κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία….
Μια άλλη εξέλιξη χειροτερεύει πάρα πολύ την κατάσταση.Η Ρουμανία είπε ότι μαχητικά αεροσκάφη της εντόπισαν ένα Ρωσικό drone που παραβίασε τον εναέριο χώρο της(βόρεια της Κωστάντζας) πριν κατευθυνθεί στην Ουκρανία. Η Λετονία επίσης κάλεσε έναν Ρώσο διπλωμάτη στο υπουργείο εξωτερικών στη Ρίγα για να διαμαρτυρηθεί έντονα μετά τη συντριβή ενός Ρωσικού drone στα ανατολικά της χώρας της Βαλτικής. Ο πρόεδρος της χώρας Έντγκαρς Ρίνκεβιτς είπε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να δράσει «συλλογικά» ενάντια σε έναν αυξανόμενο αριθμό τέτοιων περιστατικών. Ο νέος υπουργός εξωτερικών της Ουκρανίας, Aντρέι Σιμπίχα , προέτρεψε τη πολιτικο-στρατιωτική συμμαχία να αναπτύξει την αεράμυνα της «για να αναχαιτίσει Ρωσικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη πάνω από την Ουκρανία».
Το ΝΑΤΟ (προς το παρόν) δεν είναι πιθανό να ρίξει μια προστατευτική ασπίδα πάνω από τον Ουκρανικό εναέριο χώρο.Αλλά η συνεχιζόμενη Ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας με περισσότερα επεισόδια με μη επανδρωμένα αεροσκάφη πάνω από το έδαφος του ΝΑΤΟ μπορεί να αρχίσουν να γέρνουν αυτές τις συζητήσεις υπέρ του Κιέβου.
Η δυτική στρατιωτική βοήθεια παραμένει ζωτικής σημασίας για την ικανότητα της Ουκρανίας να αμυνθεί και ορισμένοι φοβικοί δυτικοί αναλυτές υποβαθμίζουν την απαίτηση για Ουκρανική επίθεση μεγάλης εμβέλειας που είναι απαραίτητη για να διαταραχθούν οι Ρωσικές δυνάμεις στα μετόπισθεν ,που από εκεί πλήττουν τις Ουκρανικές πόλεις. Ο Όστιν επανέλαβε το σημείο συζήτησης της κυβέρνησης Μπάιντεν ότι από τη στιγμή που η Ρωσία έχει μετακινήσει αεροσκάφη που εκτελούν επιθέσεις με βόμβες ολίσθησης εκτός εμβέλειας πυραύλων ATACMS που παρέχονται από τις ΗΠΑ, καθιστά κατά κάποιο τρόπο αμφισβητήσιμο το αίτημα της Ουκρανίας για χρήση ATACMS στη Ρωσική επικράτεια (εναντίον εκατοντάδων γνωστών σταθερών στρατιωτικών βάσεων)
Ο υπογράφον έχει επισημάνει εδώ και καιρό ότι υπάρχουν τουλάχιστον 209 από τα 245 (πάνω από το 85%) γνωστές Ρωσικά στρατιωτικές βάσεις στην εμβέλεια των ATACMS (που δεν είναι αεροπορικές βάσεις και δεν βρίσκονται εντός της εμβέλειας των HIMARS που παρέχονται από τις ΗΠΑ οι οποίες επιτρέπουν στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει στη Ρωσία κάτω υπό περιορισμένο περιστάσεις. Ο Όστιν υποστήριξε επίσης ότι η Ουκρανία έχει τις δικές της εγχώριες δυνατότητες που μπορούν να επιτεθούν σε Ρωσικούς στόχους πολύ πέρα από το βεληνεκές των πυραύλων κρουζ Storm Shadow που παρέχονται από το Λονδίνο και το Παρίσι.. Οι περισσότερες από τις δυνατότητες κρούσης μεγάλου βεληνεκούς της Ουκρανίας προέρχονται από εγχώρια παραγόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μεγάλου βεληνεκούς, τα οποία η Ουκρανία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για να προκαλέσει το ίδιο επίπεδο ζημιάς με τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (λόγω περιορισμών στο ωφέλιμο φορτίο των drones).
Επί του παρόντος η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο έναν περιορισμένο αριθμό εγχώριας παραγωγής συστημάτων κρούσης μεγάλης εμβέλειας και HIMARS που παρέχονται από τη Δύση για να απειλήσει σημαντικά έναν περιορισμένο αριθμό ρωσικών στρατιωτικών αντικειμένων εντός της Ρωσίας.Εκτιμάται ότι τα πλήγματα μεγάλης εμβέλειας εναντίον Ρωσικών στρατιωτικών στόχων εντός της Ρωσίας θα υποβάθμιζαν την ικανότητα της Ρωσίας να αξιοποιεί τον” χώρο καταφυγίου’ στη Ρωσία για επιθετικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία και θα ασκούσε σημαντικές επιχειρησιακές πιέσεις στην ανάπτυξη της ρωσικής αεράμυνας, ηλεκτρονικού πολέμου (EW). υλικοτεχνική υποστήριξη, διοίκηση και έλεγχος (C2) και στρατιωτική υποστήριξη.
Οι δυτικοί εταίροι της Ουκρανίας υποσχέθηκαν πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια της 24ης συνόδου της Ομάδας Επαφής για την Άμυνα της Ουκρανίας στην κολοσσιαία αεροπορική βάση Ramstein στη Γερμανία (την προηγούμενη εβδομάδα) αλλά σημαντικό μέρος της δεν θα παραδοθεί στο άμεσο μέλλον αλλά από τα τέλη Δεκεμβρίου.