Τεράστια συμφέροντα και για τις δύο πλευρές από το εμπόριο όπλων κρατών-μελών της ΕΕ-Τουρκίας
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Οι διμερείς σχέσεις της Άγκυρας με τις κορυφαίες εταιρείες της αμυντικής/εξοπλιστικής βιομηχανίας των κρατών-μελών της ΕΕ είναι πάρα πολύ ισχυρές και πολυποίκιλες. Οι πολύ γνωστές Τουρκικές στρατιωτικό-βιομηχανικές εταιρίες διατηρούν συνεργασίες με πολλά κράτη της ΕΕ , όπως της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Φιλανδίας, της Σουηδίας, της Τσεχίας , του Βελγίου, αλλά και πέρα των κρατών-μελών της Ένωσης με τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Μεγάλη Βρετανία τον Καναδά την Ουκρανία , καθώς και με τους Αμερικανούς(διαχρονικά και στους τρεις κλάδους) ως και με τους Ρωσικούς κολοσσούς (μετά το 2017 και με αιχμή το αντιαεροπορικό/αντιπυραυλικό σύστημα S400 )
Ας ληφθεί υπόψη ότι 5 Τουρκικές εταιρείες που εμπλέκονται σε γιγαντιαία εγχώρια προγράμματα χερσαίων , ναυτικών και αεροπορικών εξοπλισμών (πχ η ASELSAN ή οι ΤΑΙ) είναι στην φετινή λίστα των 100 ισχυρότερων εταιρειών παραγωγής αμυντικού υλικού σε παγκόσμια κλίμακα . Συνεπώς είναι φύσει αδύνατο για εθνικούς λόγους και τεράστια οικονομικά συμφέροντα (πρωτοφανών διαστάσεων) να επιτευχθεί εμπάργκο οπλικών συστημάτων στην Άγκυρα. Ένα χρόνο πριν λόγω της τρίτης εισβολής των στρατιωτικών δυνάμεων της Τουρκικής 2ης στρατιάς στην βορειοανατολική Συρία (ανατολικά του Ευφράτη) κάποιες χώρες δήλωναν στα χαρτιά , ότι θα σεβαστούν ορισμένες θέσεις της ΕΕ που είχαν επικεντρωθεί στο να επιβάλουν περιορισμούς στην προμήθεια/εξαγωγές όπλων και πυρομαχικών που είχαν υπογράψει με την Άγκυρα, γιατί η τελευταία χρησιμοποιεί αρματικό δυναμικό, πυροβόλα, ως και ειδικής φύσης όπλα από τις Ειδικές Δυνάμεις και την στρατοχωροφυλακή, που παράγονται σε Γερμανία, Ολλανδία, Ιταλία κα.
Η Ισπανία-αν και επί χρόνια δεν φαινόνταν-διατηρεί πολύ στενές εξοπλιστικές σχέσεις με την Άγκυρα, και αυτό το διαπιστώνει κανείς από τις φιλοτουρκικές θέσεις αξιωματικών της στο ΝΑΤΟ ως και στην Στρατιωτική Επιτροπή της ΕΕ.Η εταιρία NAVANTIA με έδρα την Μαδρίτη συνεργάζεται από το 2015 με τα ναυπηγεία SEDEF στην Κωνσταντινούπολη/Τούζλα στην κατασκευή του μίνι-αεροπλανοφόρου/πλοίου ειδικών-αμφιβίων αποστολών TGS ANADOLU που λογικά θα είναι έτοιμο μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021 , και θα καταστήσει την Τουρκία λίαν υπολογίσιμη περιφερειακή δύναμη , με ευρύτερα γεωγραφικά συμφέροντα. Το συγκεκριμένο πλοίο είναι αντίγραφο του Ισπανικού “Βασιλιάς Χουάν Κάρλος Ι” (L61) ,ενώ τα οπλικά συστήματα θα είναι εγχώριας παραγωγής των εταιριών ASELSAN και HAVELSAN. Επίσης η Άγκυρα προμηθεύτηκε μεταξύ άλλων δύο αεροσκάφη (μεταγωγικά) Α400Μ (αξίας 260 εκατ ευρώ) από την Ισπανία, ως επίσης μεγάλο αριθμό πυρομαχικών μικρού διαμετρήματος.
Η Ιταλία επί χρόνια συνεργάζεται με την Τουρκία (2010) -ειδικά με την Τουρκική ΤΑΙ- σε ελικόπτερα , κορβέτες και συστήματα αναγνώρισης και επιτήρησης . Ειδικότερα οι Ιταλικές εταιρείες AGUSTA-MANGUSTA σε ελικόπτερο (πχ στο ΑΒ212 για ανθυποβρυχιακές αποστολές).Οι Τούρκοι έχουν μετονομάσει Ιταλικών προδιαγραφών ελικόπτερο σε Τ129ΑΤΑΚ και για το οποίο οι Τούρκοι αισθάνονται πολύ υπερήφανοι , ενώ λαμβάνουν πολύ θετικά μηνύματα για επικείμενες πωλήσεις του σε Μουσουλμανικά κράτη.Σημαντική συνεργασία έχουν με τις Τουρκικές εταιρείες οι Ιταλικές ALENIA-AERONAUTICA κα.
Επίσης οι Τουρκικές κορβέτες είναι εφοδιασμένες με Ιταλικής κατασκευής πυροβόλα , ενώ ο πολύ γνωστός Ιταλικός όμιλος LEONARDO τροφοδοτεί την Άγκυρα με εξελιγμένα και υψηλής τεχνολογίας συστήματα για την ηλεκτρονική παρακολούθηση περιοχών , ως και εντοπισμό στόχων. Η Τουρκία χρησιμοποιεί τέτοια συστήματα στα σύνορά της με Συρία-Ιράκ και Ιράν. Σε αεροπορικής φύσης προγράμματα κατά καιρούς έχει συμμετοχή η Ολλανδία με γνωστές αεροναυτικές εταιρείες όπως τις FOKKER ELMO αλλά και με την PHILIPS(KONINKLIJKE PHILIPS NV/ με έδρες το Χουφντόρπ και το Αϊντχόφεν της νοτιοανατολικής Ολλανδίας αντίστοιχα Η πρώτη έχει μάλιστα πολύ μεγάλα γραφεία στην Σμύρνη και εμπλέκεται σε διάφορα προγράμματα των Τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.
Η Γερμανία πρωτοστατεί σε εξαγωγή εξοπλισμών στην Τουρκία εδώ και πολλά χρόνια (ειδικά σε χερσαία και ναυτικά συστήματα). Έχει στις διάφορες παγκόσμιας εμβέλειας εκθέσεις αμυντικού υλικού της Τουρκίας την κυριαρχούσα θέση Αν και ρητορικά το Βερολίνο έχει ασκήσει ” κριτική” για την παρουσία και συμμετοχή τεθωρακισμένων και μηχανοκίνητων μονάδων που είναι καθαρά Γερμανικό υλικό στα μέτωπα της Συρίας, του βορείου Ιράκ και της Λιβύης, εν τούτοις η “κριτική” είναι για τα μάτια του κόσμου. Για το έτος 2019 η Γερμανία πούλησε στρατιωτικό υλικό συνολικής αξίας περίπου 350 εκατ Ευρώ στην Άγκυρα. Η Γερμανία που βάσει του λίαν αξιόπιστου διεθνούς ινστιτούτου SIPRI (παρακολουθεί μεταξύ άλλων εξαγωγές-προγράμματα-προϋπολογισμούς κα σ όλες τις χώρες του πλανήτη) και έχει την έδρα του σε (Σόλνα/Στογχόλμη) ,είναι στις πέντε πρώτες χώρες εξαγωγής οπλικών συστημάτων παγκόσμια , ενώ το 1/3 και πλέον των εξαγωγών έχει προορισμό την Τουρκία.
Σε άρματα μάχης , και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και μάχης οι επικυρίαρχες εταιρείες είναι οι KRAUSS MAFFEI-WEGMANN (στα γνωστά και πολύ υψηλών προδιαγραφών άρματα μάχης LEOPARD που βρίσκονται σε παγκόσμιο πλαίσιο σε περίπου 14-15 αρματικά οπλοστάσια κρατών ), οι MERCEDES -MAN σε οχήματα-φορτηγά (πχ τα ΜΑΝ -SX 45 ΤRACKS), και πάνω σε όλα αυτά οι αναβαθμισμένοι εξοπλισμοί προέρχονται κυρίως από τον κολοσσό RHEINMEΤTAL( με έδρα το Ντίσελντορφ) που κατασκευάζει από οχήματα-πυρομαχικά μέχρι συστήματα προστασίας από χημικό-βιολογικό -ραδιολογικό και πυρηνικό πόλεμο.Δική της παραγωγή είναι πολλά από τα συστήματα που φέρουν τα άρματα LEOPARD όλων των επιμέρους κατηγοριών.
Εκεί που η Γερμανία έχει ιδιαίτερα μεγάλη συμμετοχή σε Τουρκικό ναυτικό πρόγραμμα είναι στη τρέχουσα ναυπήγηση των 6 υποβρυχίων τύπου 214 κλάσης REIS στα γνωστά και ιστορικά (από το 1926) ναυπηγεία του GOLCUK . Της ιδίας κλάσης υποβρύχια (“αόρατοι δολοφόνοι”) έχει επί του παρόντος και την υπεροπλία στον υποθαλάσσιο χώρο) η Ελλάδα ( του τύπου “Παπανικολής). Τα ναυπηγεία της Τουρκίας συνεργάζονται στην συμπαραγωγή με την Γερμανική Thyssenkrupp Marine ενώ σε συντριπτικό βαθμό τα οπλικά συστήματα που θα φέρουν τα υποβρύχια θα είναι Τουρκικής προέλευσης. Η Γερμανική ναυτική βιομηχανία με έδρα το Κίελο έχει διαχρονική συνεργασία σε Τουρκικά προγράμματα φρεγατών-κορβετών-ταχέων σκαφών κλπ.
Είναι πασιφανές ότι η Άγκυρα έχει πολύ ενισχυμένες επαφές και “διακλαδώσεις” με την Ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, ενώ μεγάλος αριθμός αξιωματικών και αναλυτών της να εδρεύει σε κρίσιμες και στρατηγικές θέσεις στο εξωτερικό, με τα γραφεία των ακολούθων άμυνας σε διάφορες πρωτεύουσες να είναι πάρα πολύ ενισχυμένα σε προσωπικό και “μέσα”. Σε αυτό ας προστεθεί και η μεγάλη πρόοδος που έχει κάνει τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια η εγχώρια πολεμική βιομηχανία της Τουρκίας.
