Γράφει ο Δρ Αθανάσιος .Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατγικός Αναλυτής
Πρώτα να σχολιάσουμε λίγο τη δραστηριότητα του Ταγίπ Ερντογάν στη Βόρειο Αφρική. Αυτήν τη βλέπουμε συνήθως μέσα από το πρίσμα της γεωπολιτικής, της ενεργειακής διπλωματίας και της εθνικής στρατηγικής. Υπάρχει όμως και μια άλλη ανάγνωση, σύμφωνα με την οποία ο Ερντογκάν έχει βάλει πλώρη για…”Τούνεζι και Μπαρμπαριά”. “Τούνεζι” είναι παραφθορά του “Tunis” (Tunis είναι η Τύνιδα, πρωτεύουσα της Τυνησίας). Πράγματι, αν ο Τούρκος ηγέτης οραματίζεται την αναβίωση του οθωμανικού μεγαλείου, τότε θα πήγαινε εκεί ούτως ή άλλως, ακόμη κι αν δεν υπήρχαν οι αφορμές των κοιτασμάτων και των ΑΟΖ ως και οι όποιες διμερείς και άλλες συμφωνίες.Ας μην λησμονούμε την ιστορία των Τουρκο-Λιβυκών σχέσεων και τοντραυματισμό του Κεμάλ στην ιστορική μάχη της Ντέρνα.Οι δύο χώρς έχουν 361 χρόνια πολύ φιλικών σχέσεων….
H “Μπαρμπαριά” περιελάμβανε ιδίως το Αλγέρι, την Τύνιδα και την Τρίπολη, κτήσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (μέχρι το 1830, 1881 και 1912 αντίστοιχα), αλλά με καθεστώς αυτονομίας, πόλεις-λιμάνια απ’ όπου εξορμούσαν οι Οθωμανοί κουρσάροι. Ειδικά στην Τρίπολη και στην Τυνησία, υπήρξε και υπάρχει ακόμη τουρκογενής πληθυσμός ενώ και στην Τουρκία ζούνε πολίτες Λιβυκής καταγωγής.. Την Τρίπολη διακυβέρνησε η δυναστεία Κaramanli για περισσότερο από έναν αιώνα και προκάλεσε σύρραξη με τις ΗΠΑ. Οι δύο αντίπαλοι ενήργησαν με πρακτικές που σήμερα θα χαρακτηρίζαμε “υβριδικές”.
Από τη μία οι κουρσάροι δεν εμφανίζονταν να έχουν άμεση σχέση με την Οθωμανική Πύλη, αλλά εξυπηρετούσαν έμμεσα τα συμφέροντά της, φθείροντας του αντιπάλους της. Παρενοχλούσαν τη ναυτιλία και υποχρέωναν τις διάφορες χώρες, ανάμεσά τους και τις ΗΠΑ, να τους πληρώνουν μεγάλα ποσά για να μην επιτίθενται στα πλοία τους. Από την άλλη οι ΗΠΑ, μην μπορώντας να αποστείλουν μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις ώστε να επιβληθούν στους κουρσάρους, χρησιμοποίησαν…Κρητικούς και μουσουλμάνους μισθοφόρους. Την άνοιξη του 1805 και υπό την ηγεσία 8 Αμερικανών πεζοναυτών, οι 500 αυτοί μισθοφόροι, διέσχισαν 800 χιλόμετρα ερήμου, από την Αλεξάνδρεια ως την Ντέρνα, την οποίαν και κατέλαβαν, αναγκάζοντας τον Καραμανλί να συνθηκολογήσει και κερδίζοντας έτσι τον πρώτο από τους δύο πολέμους που έγιναν ανάμεσα στις δύο αυτές πλευρές. Για την ιστορία αυτή ήταν η πρώτη εκτός συνόρων επιχείρηση των ΗΠΑ και είχε σαν στόχο Τούρκους.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ο Ερντογκάν έχει “αναμνήσεις” από τις περιοχές αυτές, επόμένως είναι λογικό να τις έχει μέσα στα σύνορα της καρδιάς του. Από την άλλη, και με βάση την πρακτική την οποία εγκαινίασαν τα νέα Ρωσικά πολεμικά δόγματα,(δόγμα Πούτιν-Γκεράσιμωφ) σύμφωνα με το οποίαο μια χώρα (η Ρωσία εν προκειμένω) μπορεί να επέμβει οπουδήποτε στον κόσμο για να υπερασπίσει μια κοινότητα δικών της ανθρώπων (πχ τη Ρωσική κοινότητα της Ουκρανίας ή της Μοδαβίας στην Υπερδνιστερία ή της Λεττονίας για παράδειγμα) και οι άλλες χώρες θα πρέπει να έχουν ανάλογο δικαίωμα. Ακριβώς το ίδιο μπορεί να επικαλεστεί η Τουρκία για τους Τουρκους της Τρίπολης και της Μισράτα. “Στο Τούνεζι. στην Μπαρμπαριά” λοιπόν ο σουλτάνος.
Το επόμενο “περίεργο” της επικαιρότητας είναι ο πολέμαρχος Χαφτάρ. Στον οποίον πολλοί εξ ημών έχουν στηρίξει τις ελπίδες τους για την ανατροπή της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί νότια της Κρήτης, με το να καταλάβει την Τρίπολη και να ακυρώσει (;)τις δύο διμερείς συμφωνίες της 27ης Νοεμβρίου.. Γενικώς δεν γίνεται αντιληπτό πόσο καιρό ο Χαφτάρ πολιορκεί την Τρίπολη(η λεγόμενη επιχείρηση DIGNITY, άρχισε στις 4 Απριλίου), ενώ, πέρα από το ότι φοίτησε στη ΣΣΕ, δεν είναι γνωστές οι πολεμικές περγαμηνές του.Αυτοανακηρύχθηκε ως στρατάρχης , ενώ ήταν συνταγματάρχης στον Κανταφικό στρατό. Συνετρίβη η δύναμη του στον πόλεμο του Τσαντ το 1982-1983 από τις δυνάμεις του μετέπειτα προέδρου της Αφρικανικής χώρας Χισένε Χάμπρε.Τον διέσωσαν τότε οι ΗΠΑ με τους περίπου 650 άνδρες και τονμετέφεραν στο Κονγκό.Έκει δεν τον ήθελε τότε ο πρόεδρος Μομπούτου και τον μετέφερανεκνόυ στην Κένυα.Και από έκεί στην Βιρτζίνια των ΗΠΑ.Με την ανατροπή του Καντάφι και τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ το2011-2012 επανήλθε στην Λιβύη και κυρίως στην ανατλική πλευρά της χώρας.(Βεγγάζη-Τομπρούκ)
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, ο σιδηρόφρακτος στρατός του Καντάφι, εξοπλισμένος με Ρωσικής κατασκευής άρματα και πυροβόλα, ταπεινώθηκε από τις πολιτοφυλακές του Τσαντ, οι οποίες ήταν εξοπλισμένες με TOYOTA LAND CRUISER. Αυτός ήταν ο πρώτος πόλεμος της TOYOTΑ. Αυτό δε σημαίνει ότι η εταιρία είχε κάποια ανάμιξη, απλά ο ένας αντίπαλος (ο λεγόμενος “ασύμμετρος”) είχε τέτοια οχήματα, ενώ ο άλλος (ο λεγόμενος “συμβατικός”) είχε τανκς και τεθωρακισμένα οχήματα . Οι Λιβυκές δυνάμεις κατετροπώθησαν από τα ΤΟΥΟΤΑ, ολόκληρες τεθωρακισμένες ταξιαρχίες διελύθηκαν και οι αξιωματικοί τους αιχμαλωτίστηκαν. Ανάμεσα σε αυτούς που αιχμαλωτίστηκαν από τους πολεμιστές με τα ΤΟΥΟΤΑ ήταν και ο Χαφτάρ.
Με άλλα λόγια, οι ελπίδες μας εναποτίθενται σε κάποιον ο οποίος ηττήθηκε και αιχμαλωτίστηκε από άτακτους επιβαίνοντες σε τζιπάκια. Δεν είμαι σίγουρος τι μπορεί να πετύχει τώρα…..αν και αυτή την φορά τον ενισχύουν μισθοφορικές δυνάμεις από το Σουδάν,φυλές στα σύνορα με το Τσαντ, ορισμένα Σοβιτικής κατασκευής Αιγυπτιακά άρματα μάχης καθώς και Ρώσοι μισθοφόροι της γνωστής εταιρείας WAGNER /Ιδιωτικός στρατός ,του εκλεκτού του Πούτιν , του αρχικομισάριου Πριγκόζιν.
Το τελευταίο που ήθελα να επισημάνω έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιδρούμε σαν λαός στις αφορμές του περιβάλοντός μας. Ή δεν θα αντιδράσουμε καθόλου (αν ο κίνδυνος δεν είναι άμεσος) ή θα αντιδράσουμε με πανικό (συνήθως όταν ο κίνδυνος έχει ήδη επέλθει). Εν μέσω λοιπόν της παρούσας κρίσης, αναμεταδίδονται συνεχώς σχόλια που αναφέρονται σε μια Τουρκία-αστακό και σε μια άοπλη Ελλάδα. Μια γρήγορη ματιά στις ανοικτές πηγές αρκεί για να δει κανείς ότι Ελλάδα και Τουρκία έχουν όπλα περίπου ίδιας ηλικίας(σε γενικές γραμμές), σε ίδιους περίπου αριθμούς. Ναι μεν η Τουρκία έχει ένα φιλόδοξο εξοπλιστικό πρόγραμμα, αλλά αυτό ΔΕΝ αφορά τον παρόντα χρόνο, διότι θα αρχίσει να αποδίδει εντυπωσιακά μετά το 2021(οπότε θα βρεθούμε σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση). Άρα λοιπόν, αυτά τα σχόλια, είτε αποσκοπούν στο να δημιουργήσουν κλίμα που θα δικαιολογήσει μια εκκολαπτόμενη συνθηκολόγηση, ή αποσκοπούν στο να αποκομίσει καποιος μικροκομματικά οφέλη, κατηγορώντας τους κομματικούς του αντιπάλους ότι “άφησαν την Ελλάδα ξεβράκωτη”. Ή και τα δυο μαζί. Και, μια ματιά στην προηγούμενη παράγραφο μας μαθαίνει ότι, αν κάποιος είναι αποφασισμένος να πολεμήσει, δεν χρειάζεται ένα LEOPARD 2A7 ή ένα Τ-90, αρκεί ένα TOYOTA HILUX.. Η νοοτροπία του σούπερ-μάρκετ-όπλων που μας έχει επιβληθεί, δεν έχει τόσο να κάνει με την άμυνα της χώρας, αλλά με τις τσέπες ορισμένων.
