ΚΡΊΣΙΜΟ ΤΟ ΕΠΌΜΕΝΟ ΔΙΆΣΤΗΜΑ ΤΩΝ 11 ΕΒΔΟΜΆΔΩΝ Ελληνοτουρκικά
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Τηλεφωνική επικοινωνία είχε χθες το μεσημέρι ο υπεξ Νίκος Δένδιας με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ,με τον οποίο συζήτησαν το ενδεχόμενο διερευνητικών επαφών σε επίπεδο πρέσβεων ,την κατάσταση σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο καθώς και τις επικρατούσες συνθήκες ,που πιθανό να “άνοιγαν ένα παράθυρο” για μία μεταξύ τους συνάντησή, μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα.
Από την πλευρά της η Άγκυρα τόνισε ότι οι δύο άνδρες αντάλλαξαν απόψεις για τυχόν συνομιλίες σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο(σχετικά το δεύτερο αφορά τον επόμενο γύρο επαφών ,ανάμεσα στις δύο αντιπροσωπείες των ΓΕΕΘΑ για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης). Όπως είναι γνωστό λόγω της κλιμάκωσης των προκλήσεων από την Άγκυρα σε βάρος Ελλάδος και Κύπρου οι επαφές έχουν διακοπεί και επικρατεί ψυχροπολεμικό κλίμα. Βασικό στοιχείο της δραματικής χειροτέρευσης των διμερών σχέσεων είναι κυρίως η παράνομη ερευνητική δραστηριότητα (επί πολλές βδομάδες) του υδρογραφικού/σεισμογραφικού πλοίου “Όρουτς Ρείς στη δυνητική Ελληνική υφαλοκρηπίδα ,αλλά και η επιπρόσθετη παρουσία το ετέρου σκάφους “Μπαρμπαρός Χαρεντίν΄Πασά” μέσα στα θαλασσοτεμάχια 6 και 7 της Κυπριακής ΑΟΖ (νοτιοδυτικά της Πάφου).
Αιχμές για την προκλητική στάση των Τούρκων άφησε ο Έλληνας υπεξ στα θέματα του μεταναστευτικού, των παραβιάσεων του εθνικού εναερίου χώρου και των υπερπτήσεων πάνω από νησιά και νησίδες μας προσθέτοντας ότι με την επικρατούσα στάση της Άγκυρας δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας(Σε συνέντευξή του σε Κυριακάτικη εφημερίδα).
Πάντως τα προβλήματα και τα εμπόδια είναι πολλά, με πιο σημαντικά τα παρακάτω:
*Σύμφωνα με πληροφορίες μου από την Άγκυρα (εκτός δραματικών αλλαγών) η Τουρκία προτίθεται να επεκτείνει χρονικά την ισχύουσα NAVTEX για κάποιο διάστημα (μερικών εβδομάδων) μετά την 14η Νοεμβρίου Την θέση αυτή υποστηρίζουν έντονα ο υπουργός άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο υπουργός ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ, ο αρχηγός της μυστικής υπηρεσίας ΜΙΤ Χακάν Φιντάν , ως και ο επικεφαλής των ναυτικών δυνάμεων ναύαρχος Αντνάν Οζμπάλ.
*Υπόψη στις 15 Νοεμβρίου θα μεταβεί στα κατεχόμενα της Κύπρου , ο Ερντογάν , ο πολιτικός σύμμαχος του και επικεφαλής του Κόμματος Εθνικής Δράσης Νεβλούτ Μπαχτσελί, μια ενισχυμένη πολιτικο-κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία , καθώς και ο Χουλουσί Ακάρ με ολόκληρη την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων.. Μάλιστα οι Ερντογάν και Μπαχτσελί μετά τα εγκαίνια ενός σύγχρονου νοσοκομείου στα κατεχόμενα, θα μεταβούν για “πικ νικ”(!) στα Βαρώσια ,μαζί με το νέο ηγέτη της λεγόμενης TΔBK” Ερσίν Τατάρ, ο οποίος τις τελευταίες δύο εβδομάδες τάχθηκε με μπαράζ πρωτοφανών και εμπρηστικών δηλώσεων κατά της συνέχισης του εσωτερικού διαλόγου στην Κύπρο ως και υπέρ των δύο χωριστών κρατών. Η συγκεκριμένη ενέργεια στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου θεωρείται ως θρασύτατη , αφού παραβιάζει συγκεκριμένες, διαχρονικές ως και ομόφωνες αποφάσεις του ΣΑ/ΟΗΕ.
*Οι επόμενες ένδεκα εβδομάδες θα είναι πολύ κρίσιμες λόγω της μεταβατικής κατάστασης στην προεδρία των ΗΠΑ, με αρκετούς αναλυτές να ανησυχούν πολύ για σκλήρυνση της Τουρκικής θέσης σε διάφορα επιμέρους ζητήματα των Ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Πάντως η Άγκυρα συνεχάρη τον 46ο πρόεδρο των ΗΠΑ Δημοκρατικό Τζο Μπάιντεν, ενώ ο αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι και ο υπεξ Τσαβούσογλου τόνισαν ότι παρά τις καλές επαφές του προέδρου Ερντογάν με τον απερχόμενο πρόεδρο Τραμπ, οι δύο χώρες πάντοτε συνεργάζονταν στις διμερείς σχέσεις, αλλά και στα πλαίσια της Ατλαντικής Συμμαχίας. Ασφαλώς ένα από τα μείζονα θέματα είναι προς πια κατεύθυνση θα κινηθούν σε εποχή Μπάιντεν οι σχέσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας δεδομένων των ανοικτών ζητημάτων του Ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S400, του ενδεχόμενου κυρώσεων των ΗΠΑ, του παγώματος της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35 , των κρίσιμων σχέσεων Άγκυρας-Βρυξελλών αλλά και της συμπεριφοράς της Τυρκίας σε διάφορες περιφερειακές διενέξεις σε Μεσοποταμία(Συρία-Ιρακινό Κουρδιστάν) Λιβύη και Υπερκαυκασία (Ναγκόρνο Καραμπάχ)
.Σημαντικός πάντως-όπως πληροφορήθηκα -θα είναι ο ρόλος στα Ελληνοτουρκικά σε προεδρία Μπάιντεν , του ΓΓ/ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ , ο οποίος διατηρεί πολύ στενές σχέσεις και επαφές τον τελευταίο καιρό με αρκετούς από τους κορυφαίους συνεργάτες του Μπάιντεν σε ζητήματα εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής(προσεχώς αποκαλύψεις σε άρθρα-σειρά της εφημερίδας μας).
Τέλος με την συνδρομή των Τουρκικών συμβουλευτικών στελεχών ως και διαθέσιμου οπλισμού από την Άγκυρα οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζαν , κατέλαβαν την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Αρμενικού θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ την Σούσα , μαζί με πολλά χωριά περιμετρικά της πρωτεύουσας του θύλακα Στεπανακέρτ.