H ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΕ ΜΕΣΟΓΕΙΟ-ΒΑΛΚΑΝΙΑ-ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΕ ΦΑΣΗ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ…ΤΙ ΜΑΣ ΕΠΙΦΥΛΑΣΕΙ…/αποκλειστικό .
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ/20 ΔΕΚ 2020
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε.Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής .
Σχεδόν έτοιμη είναι η εξέχουσας σημασίας μελέτη κορυφαίων Αμερικανών αναλυτών -που είναι ήδη εντεταμένοι στην μεταβατική ομάδα του εκλεγμένου προέδρου Τζο Μπάιντεν , και οι οποίοι αμέσως μετά την 20η Ιανουαρίου θα αναλάβουν θέσεις-κλειδιά στα υπουργεία εξωτερικών , άμυνας καθώς και στις πολυπληθείς μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ,αλλά και στο ΝΑΤΟ-και η οποία επικεντρώνεται στην ανάλυση αλλά και στις κατευθυντήριες οδηγίες που θα ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση της υπερδύναμης. Πολλοί από αυτούς ήταν σε σημαντικές θέσεις στις ομάδες των Μπιλ Κλιντον , Χίλαρι Κλίντον ,Μπαράκ Ομπάμα , Τζων Κέρι , Αστον Κάρτερ, Σούζαν Ράις κα, ενώ ένας υπολογίσιμος αριθμός ήταν ως αναλυτές και διπλωματικοί σύμβουλοι στις κορυφαίες στρατιωτικές διοικήσεις των ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Διοίκηση (EUCΟM) στη Στουτγάρδη , στην Κεντρική Διοίκηση για Μέση Ανατολή και Κεντρική Ασία CENTCOM (σε Φλόριντα και Κατάρ) και στη Αφρικανική Διοίκηση AFRICΟM στο στρατόπεδο Κέλογκ Μπάρακς στην Στουτγάρδη , τις όποιες ο Τραμπ είχε σταθερά υποβαθμίσει στην θητεία του.
Το νέο κρίσιμο στοιχείο που θα πρέπει όλα τα κράτη της Μεσογείου και ειδικά της Ανατολικής Μεσογείου -βάσει της ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας και καινοτόμου μελέτης-είναι ότι στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω της φύσης των νέων απειλών και τάσεων αποσταθεροποίησης, η κυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις-Μπλίκεν -Σάλιβαν και εκτός απροόπτου του υποψηφίου για την θέση του υπουργού άμυνας στρατηγού εα Λόιντ Όστιν , είναι ότι προσδίδεται καίρια έμφαση στους “τεμνόμενους κύκλους των ανωτέρω τριών στρατηγικών διοικήσεων ‘, κάτι που θα πρέπει να αναλύσει, εντρυφήσει και εκτενώς ασχοληθεί και η χώρα μας. Το θέμα είναι πάρα πολύ σοβαρό γιατί ειδικά στην περιοχή της προβληματικής Ανατολικής Μεσογείου ο ‘κοινός τομέας” των τριων περιοχών ευθύνης είναι σε εκρηκτική κατάσταση λόγω της Τουρκικής προκλητικότητας και στρατιωτικής αναβάθμισής της σε διάφορα επιμέρους μέτωπα,, της ύπουλης Ρωσικής παρουσίας κυρίως στη Συρία (όπου ενεργεί πολύ μέσω παραπλανητικών κινήσεων και εκτεταμένης παραπληροφόρησης), της υβριδικής Κινεζικής πολυπαρουσίας ως και ιδιαίτερα αυξημένης Κινεζικής κατασκοπείας σε όλα τα κράτη της περιοχής (είναι πολύ μεγάλη σε Ελλάδα και Ιταλία), αλλά και ορισμένων άλλων κρατικών και μη-κρατικών παραγόντων , όπως είναι η επιρροή της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν σε Λίβανο και Συρία, ως και ισχυρότατων υβριδικών πολιτικό-στρατιωτικών οργανώσεων , όπως η Λιβανέζικη Σιιτική οργάνωση Χεζμπολλάχ, η ριζοσπαστική Χαμάς, οι διάφορες ειδικές σε ασύμμετρο πόλεμο ομάδες όπως οι φιλο-Ιρανικές σε Μέση Ανατολή (κυρίως στο Ιράκ), οι Κουρδικές πολιτοφυλακές κα.
Πρώτο:Bάσει της μελέτης η περιοχή από την Μαύρη Θάλασσα/Ουκρανία-Αζοφική μέχρι την ανατολική Μεσόγειο, την βόρεια Συρία , και μέχρι το Σουέζ και από εκεί μέχρι την βόρεια Αφρική θα είναι στις πρώτες 4 περιοχές ενδιαφέροντος των ΗΠΑ.(Ινδικός-Ειρηνικός-παρακολούθηση συνεχώς των Ρωσικών κινήσεων σε Βαλτική-Σκανδιναβική).Πέραν του ΝΑΤΟ που θα ενεργοποιηθεί πάρα πολύ στην ευρύτερη περιοχή , σημαντικός θα είναι ο ρόλος και η εμπλοκή στην ανατολική Μεσόγειο των EUCOM-CENTCOM αφού η Ελλάδα, η Κύπρος, η νοτιοανατολική Ευρώπη/Βαλκάνια , αλλά και χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία ανήκουν στη Ευρωπαϊκή Διοίκηση (επικεφαλής της οποίας είναι ο ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη Αμερικανός πτέραρχος Τοντ Ουώλτερς USAF (υπόψη και το Ισραήλ ανήκει στην EUCΟM ),ενώ η Συρία, η Αίγυπτος και ο Λίβανος , η Ιορδανία , το Ιράκ στην CENTCOM(επικεφαλής της οποίας είναι ο στρατηγός των πεζοναυτών 4 αστέρων Κεν Μακένζι USMC ). Συνεπώς στις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο, θα έχουμε αυξημένη εμπλοκή του ΝΑΤΟ και των δύο ανωτέρω διοικήσεων .Αυτό σημαίνει πολλά σε αεροναυτική παρουσία των ΗΠΑ , συνδυασμένες ασκήσεις διακλαδικού επιπέδου και απαίτηση των Αμερικανών για πιο ουσιαστικό έλεγχο από πλευράς Τουρκίας στη διέλευση Ρωσικών πλοίων από τα Τουρκικά Στενά. Διάφορες Νατοϊκές πρωτοβουλίες του 2004 για την περιοχή θα αναβαθμιστούν , ενώ θα επιδιωχθεί η επίλυση των προβλημάτων στη βόρεια Συρία, η κατάσταση στο Ιρακινό Κουρδιστάν , η εφαρμογή κάποιων νέων “ιδεών’ για αποκλιμάκωση στο Παλαιστινιακό, η ενεργοποίηση κάποιων ειδικών σχέσεων των ΗΠΑ με την Ιορδανία και το Κατάρ και η χρήση των Βρετανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην Κύπρο σε ζητήματα της ευρύτερης περιοχής. …
Δεύτερο: Αναφορικά με την κατάσταση νότια της Κρήτης και προς Λιβύη, Αλγερία, Τυνησία και Μαρόκο , θα επικαιροποιηθεί προς τα εκεί η λεγόμενη Μεσογειακή Πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ με αυξημένη εμπλοκή της Ιταλίας(έδρα Νατοϊκών-Αμερικανικών στρατηγείων ) αλλά και της Τουρκίας (έδρα του στρατηγείου χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε Σμύρνη) λόγω της αρκετά πρόσφατης διείσδυσης σε Λιβύη και υποσαχάριο Αφρική . Εδώ από Αμερικανικής πλευράς θα εμπλέκεται η EUCOM με την Αφρικανική Διοίκηση /AFRICOM επικεφαλής της οποίας είναι ο Αμερικανός τετράστερος στρατηγός Στέφεν Τάουνσεντ ,που ήδη έχει κάνει εμφανή την παρουσία του στη Λιβύη. Αυτός μαζί με την Ευρωπαϊκή διοίκηση και το νέο εκπρόσωπο του ΟΗΕ για τη Λιβύη -που υπόψη θα είναι Βούλγαρος-θα έχουν παρουσία ,ρόλο και εμπλοκή στην εν λόγω περιοχή. Εδώ η Κρήτη αναμένεται να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο βλέποντας νότια (Βάση Σούδας-Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής κα). Ενώ η Κύπρος θα βλέπει ανατολικά με προεκτάσεις προς Ισραήλ.
Τρίτο : Προφανώς Αμερικανοί και ΝΑΤΟ δεν θέλουν να ακούσουν τις ανυπόστατες θεωρίες του Μακρόν και κάποιων άλλων περί “ΝΑΤΟ “εγκεφαλικά νεκρού ‘ και να αναλάβει στη Μεσόγειο πρωτοβουλίες δικές του το Παρίσι .Όπως είναι γνωστό ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Νορβηγός Γενς Στόλντεμπεργκ και ο πτέραρχος Ουώλτερς δεν θέλουν καν να ακούσουν τέτοιες απαράδεκτες και υποτιμητικές αναφορές για την Ατλαντική Συμμαχία . Σε κλειστή συγκέντρωση -προ ημερών – ο Στόλντεμπεργκ τόνισε ότι πρέπει κάποιοι να σταματήσουν να υποδαυλίζουν “τον Διατλαντισμό και την διασυμμαχική αλληλεγγύη“. Αυτό προφανώς θα πρέπει να το αντιληφθούν και οι Τούρκοι που ερωτοτροπούν με την Μόσχα σε πολλά επιμέρους ζητήματα. Με κορμό τις Αμερικανικές Διοικήσεις και το ΝΑΤΟ , επεσήμανε δεν χρειάζονται υποσυστήματα ασφαλείας και υποπεριφερειακές συνεργασίες , όπως ανέφερε ο στρατηγός Τάουνσεντ. Σε υποστήριξη των Αμερικανικών σχεδίων η Μ. Βρετανία θα αναλάβει πιο ενισχυμένο ρόλο στη Μεσόγειο. Στην μελέτη τονίζεται ότι από τις Αζόρες μέσω Σικελίας, Σαρδηνίας, Κρήτης, Κύπρου θα απλωθεί μία διαφορετική γραμμή παρουσίας και αναβαθμισμένης υποστήριξης για τα Νατοϊκά συμφέροντα (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται από Λάχες/Τερσέιρα , κόλπος Καντίζ σε Σιγκονέλα,Τράπανι, Σούδα, Ακρωτήρι, Ιντσιρλίκ και Χάιφα)
Τέταρτο: Η Ρωσική παρουσία στην περιοχή είναι προβληματική . Οι ΗΠΑ θα εξετάσουν εκ νέου την κατάσταση ανατολικά και δυτικά του Ευφράτη(παρουσία Ρώσων αστυνομικών και στρατιωτικών) , καθώς και την ενισχυμένη παρουσία της Ιρανικής Επαναστατικής Φρουράς σε Λίβανο και Συρία. Επανεξέταση της συνεργασίας των Κουρδικών πολιτοφυλακών με τις ΗΠΑ, θα λάβει χώρα ειδικά ανατολικά του Ευφράτη .Λόγω των Ρωσικών κινήσεων και πολλών πλοίων που καταπλέουν στην Μεσόγειο, προερχόμενα από Νοβοροσίμπιρσκ και Σεβαστούπολη ως και άλλες περιοχές της υπό κατάληψης Κριμαίας(Φεοδοσίγια κα) , οι Αμερικανοί προτίθενται να προχωρήσουν σε μία άνευ προηγουμένου στρατιωτική συνεργασία με την Βουλγαρία, την Ρουμανία , την Ουκρανία και τη Γεωργία για “αναχαίτιση” των Ρωσικών κινήσεων (εκεί θα έχει ρόλο και η Αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη).Επίσης η Μάλτα και η Αλβανία με την υπό κατασκευή βάση της Κουτσόβε /νότια Τιράνων θα ενισχύουν τις Δυτικές δυνάμεις. Σημειώνεται ότι στην εκπαίδευση του Ουκρανικού στρατού (κάτι που ήδη συμβαίνει θα είναι πολύ σημαντική η παρουσία Βρετανών αλλά και Αυστραλών στρατιωτικών) πέραν των Νατοικών.
Πέμπτο : Μέσα από τις πολλές αναφορές και προτάσεις βασικό θέμα είναι η στάση της Τουρκίας. Σε ορισμένα ζητήματα η Τουρκία ‘θα πρέπει να νερώσει το κρασί της”. Εδώ υπάρχουν δυσκολίες με την κυβέρνηση Ερντογάν , ενώ καθοριστικός θα είναι ο ρόλος του υπουργού άμυνας Χουλουσί Ακάρ. Σε ορισμένα ζητήματα οι Αμερικανοί είναι κάθετοι στις απόψεις τους . Δεν μπορούν να παραμείνουν οι S 400 σε Τουρκικό έδαφος. Δεν αποκλείεται να τους διατεθούν PATRIOT-3. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Ακούγονται εναλλακτικές ιδέες και προτάσεις να μεταφερθούν οι πύραυλοι σε Αζερμπαϊτζάν, Κατάρ, ή και Ουκρανία. Απέναντι στην Τουρκία το πρόσωπο-κλειδί των ΗΠΑ είναι -σύμφωνα με πληροφορίες μου-ο στρατηγός εα Λόιντ Όστιν που επί 3 χρόνια ήταν ο επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης, και συνεργάστηκε με τον Ακάρ στον πόλεμο κατά του ISIS.(ειδικά την περίοδο 2015-2016)
Στα θέματα της Λιβύης ειδικά οι Αμερικανοί βλέπουν θετικά την παρουσία των Τούρκων. Οι ΗΠΑ στοχεύουν σε μία ενιαία Λιβύη , χωρίς τον πολέμαρχο Χαφτάρ, και την έλευση μίας νέας γενιάς ηγετών. Εκτιμούν ότι ο νυν υπουργός άμυνας Αλ Μανσούρ έχει μέλλον….Επίσης στα θέματα της βόρειας Συρίας η παρουσία των Τούρκων κρίνεται επί του παρόντος ως αναγκαία, όπως και στον Καύκασο , ενώ δεν δείχνουν οι ΗΠΑ αρκετά ικανοποιημένοι από την Ρωσο-Αζερική συμφωνία.
Συμπερασματικά η νέα Αμερικανική κυβέρνηση θα κινηθεί με έντονα ενεργό άξονα το ΝΑΤΟ ,και την κάθετη ως και πολυεπίπεδη αναβάθμιση των στρατηγικών διοικήσεων των ΗΠΑ . Πάντως ενδέχεται να εμφανιστούν επιμέρους προβλήματα λόγω του ότι η ομάδα Μπάιντεν -Χάρις δεν είναι θετική απέναντι σε κάποια αυταρχικά, αντιδημοκρατικά, προβληματικά καθεστώτα, όπως του Αλ Σίσι στην Αίγυπτο , και της οικογένειας Αλ Ζαγιεντ στα Εμιράτα, που δεν είναι και τα πλέον ανεκτικά στα ζητήματα του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης οι πρόσφατες συμφωνίες του Ισραήλ με διάφορα Αραβικά καθεστώτα ,θα παραμείνουν σε ισχύ ,αλλά θα επαναξιολογηθούν αρκετά επιμέρους θέματα , ενώ πάρα πολλά θα κριθούν από τις προσεχείς Αμερικανό-Ιρανικές σχέσεις….(ως ενδιάμεσους μάλιστα για τις προσεχείς επαφές με την Τεχεράνη αναφέρουν στην μελέτη την Τουρκία, το Κατάρ και το Πακιστάν)