Το βιβλίο του Αντιστρατήγου ε.α. Παν. Ζάρα
‘‘Η Ελλάδα στο θερμό επίκεντρο του ψυχρού πολέμου Κομμουνιστικά πεπραγμένα 1943-1949’’
Η δεκαετία του 1940 ήταν μία από τις κρισιμότερες στην ιστορία του νεώτερου και σύγχρονου ελληνισμού. Είναι η περίοδος της μεγίστης δόξας (έπος 1940, Μάχη των Οχυρών, Κρήτη, Ελ-Αλαμέιν, Ρίμινι) αλλά και της υψίστης συμφοράς που προκάλεσαν οι τρεις ‘‘γύροι’’ (όπως αποκάλεσαν οι κομμουνιστές τις ανταρσίες). Οι αλλεπάλληλες αυτές στάσεις, για πολλές δεκαετίες δεν συνιστούσαν για τους αντικειμενικούς ιστορικούς, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, πεδίο σοβαρής ιστοριοδιφικής ανάλυσης. Έτσι αφαίθηκε η κυρίαρχη τότε ‘‘αριστερά διανόηση’’ να μονοπωλήσει την ιστορία των ανταρσιών με πολιτική προκατάληψη και φυσικά με πρόθεση απαλλαγής της τότε κομμουνιστικής ηγεσίας από το βάρος των ευθυνών της.
Η αστική παράταξη φέρει μεγάλες ευθύνες στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος αυτού καθόσον ουδέποτε ενδιαφέρθηκε να διεκδικήσει την πνευματική ηγεμονία. Σήμερα, επτά δεκαετίες απ’ αυτά τα γεγονότα, η εθνική μας μνήμη έχει εξασθενίσει επικίνδυνα. Η διαστρέβλωση της αλήθειας τείνει να λάβει μόνιμο χαρακτήρα καθώς οι καριερίστες ιστοριοκάπηλοι κατόρθωσαν να εκμαυλίσουν δύο ολόκληρες γενιές.
Όλοι μας έχουμε μερίδιο ευθύνης γιατί αδιαφορήσαμε ή απείχαμε από κάθε διεργασία ενδελεχούς ανάλυσης των μεγάλων πολεμικών γεγονότων και ιδιαίτερα της περιόδου 1943-1949. Επικεντρώσαμε το ενδιαφέρον μας σε ευτελείς πολιτικές σκοπιμότητες, οι οποίες διαμόρφωσαν διχαστικά συμπλέγματα.
Οι τρομακτικές ανακατατάξεις σε παγκόσμια κλίμακα της τελευταίας 30ετίας και η πάροδος μεγάλου χρόνου από τα γεγονότα μας επιτρέπουν πλέον να τοποθετηθούμε και να προσδώσουμε τη πραγματική σημασία των διαδραματισθέντων.
Στη κατεύθυνση αυτή κινείται ο συγγραφέας του βιβλίου με απόλυτο σεβασμό στην ιστορική αλήθεια και στη μνήμη των θυμάτων αυτής της περιόδου.
Ως πηγές χρησιμοποιούνται οι σχετικές βιβλιογραφίες εγνωμένου κύρους ιστορικών, κυρίως όμως το αδιαμφισβήτητο, έγκυρο και αξιόπιστο αρχειακό υλικό της Διευθύνσεως Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ).
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο ο συγγραφέας επικεντρώνει την προσοχή του στις σχέσεις και δεσμεύσεις του ΚΚΕ με τον διεθνή κομμουνισμό, στα γεγονότα της Μ. Ανατολής και στον ρόλο των Συμμάχων, στη στρατιωτική κατάσταση στα Βαλκάνια, στις εξελίξεις στην Ελλάδα και στην αποχώρηση των Γερμανών. Το δεύτερο κεφάλαιο του μέρους αυτού είναι εξιστορεί αποκλειστικά την τραγωδία των ‘‘Δεκεμβριανών’’. Τα στοιχεία που παρατίθενται είναι τεκμηριωμένα και με τρόπο που κάθε αναγνώστης θα αντιληφθεί το μέγεθος του δράματος. Στο τελευταίο κεφάλαιο του πρώτου μέρους περιγράφεται η εσωτερική και διεθνής κατάσταση και κυρίως η προετοιμασία του ‘‘γ΄γύρου’’.
Το δεύτερο μέρος αρχίζει με τις εξελίξεις στην Ελλάδα και διεθνώς. Παρατίθεται πίνακας με όλες τις αναγνωρισμένες αντιστασιακές οργανώσεις που περιλαμβάνονται στην σχετική εγκύκλιο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και στα Τάγματα Ασφαλείας. Ακολούθως περιγράφεται η αντίδραση του ΕΛΑΣ κατά των εθνικών οργανώσεων και στη βιαία διάλυσή τους.
Στο πέμπτο και έκτο κεφάλαιο εξιστορούνται τα δεινά της Πελοποννήσου που προκάλεσαν οι Γερμανοί και ο ΕΛΑΣ με τον Βελουχιώτη. Οι μεν πρώτοι στα πλαίσια των αντιποίνων (ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων) και οι δεύτεροι για την κατάληψη της εξουσίας, που ήταν και ο αρχικός τους στόχος (οι σφαγές Πύργου, Καλαμάτας, Μελιγαλά, Γαργαλιάνων, Πύλου κ.α.)
Στα επόμενα κεφάλαια του δευτέρου μέρους ο συγγραφέας επικεντρώνεται στις πολιτικο-στρατιωτικές εξελίξεις κατ’ έτος (46, 47, 48, 49). Με απλό, σαφή και κατανοητό τρόπο περιγράφονται οι σημαντικότερες μάχες σε όλη την Ελλάδα, οι οποίες έκριναν το αποτέλεσμα.
Στο τρίτο μέρος κυρίαρχο θέση έχει το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της φυλής δηλαδή το Παιδομάζωμα. Ακολουθεί ο επίλογος όπου συνοψίζονται τα γεγονότα και ο τραγικός απολογισμός.
Το βιβλίο ολοκληρώνεται με τα παραρτήματα, στα οποία παρατίθενται σημαντικά έγγραφα – ντοκουμέντα καθώς επίσης χάρτες και σχεδιαγράμματα.
