0 Ισραηλινός υπουργός Ενέργειας δήλωσε πρόσφατα (CNBC-Middle East) ότι το Ισραήλ προτείνει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή είναι και η μόνη ρεαλιστική λύση στο αδιέξοδο που έχει περιέλθει η Τουρκία από τον ενεργειακό στραγγαλισμό της Μόσχας και την επεκτατική πολιτική της ίδιας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Tην πρόταση παρουσιάζουν και τα Τουρκικά ΜΜΕ, που σημαίνει ότι δεν την απορρίπτουν, ίσως προετοιμάζουν τη κοινή γνώμη, καθώς θα την παρουσιάσουν ως μια μεγάλη επιτυχία της Τουρκίας να αποκτήσει λόγο στην Αν. Μεσόγειο. Σύμφωνα με τους Ισραηλινούς αυτή θα ήταν μια λύση από την οποία όλοι οι εμπλεκόμενοι θα ήταν σύμφωνοι.
Σε ανύποπτο χρόνο, τόσο ο κ. Μητσοτάκης, όσο και ο κ. Νετανάχιου, είχαν εκφραστεί θετικά στη είσοδο και άλλων χωρών στον EastMed Forum. Εξάλλου, ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Αθήνα, Γιόσι Αμράνι, στην από 24/01 συνέντευξη του στην «Καθημερινή της Κυριακής», σημείωσε πως το Ισραήλ θα επιθυμούσε μια φυσιολογική, εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία, αλλά όχι εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η Τουρκία μετά από μια μακρά περίοδο τυχοδιωκτισμών φαίνεται να προσγειώνεται στη πραγματικότητα, και να ρυμουλκείται στο λιμάνι της συνεργασίας. Εδώ και καιρό άλλωστε δεν ακούγεται τίποτα για το τεράστιο κοίτασμα υδρογονανθράκων που δήθεν είχε ανακαλύψει στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο East Med παραμένει ένα φιλόδοξο και εν πολλοίς πολιτικό σχέδιο και όπως παρατηρούν ενεργειακοί επενδυτές, απέχει πολύ από το στάδιο να μπορεί να υπάρξει μια ασφαλής πρόβλεψη για την κατασκευή του.
Η πρόσφατη τηλεδιάσκεψη, μεταξύ των υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, του Ισραήλ, της Κύπρου, της Σερβίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Β. Μακεδονίας και της Ουγγαρίας είχε σκοπό τη θεμελίωση μίας μεγαλύτερης ενεργειακής συμμαχίας, εξασφαλίζοντας το ενδιαφέρον τροφοδοσίας, μέσω του αγωγού, από τις προαναφερθείσες χώρες, αναγκαία προϋπόθεση βιωσιμότητας του έργου.
Η προηγούμενη πρέσβης του Ισραήλ κ. Μπέν – Αμπά , σε συνέντευξή της στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» , στις 30 Ιουνίου 2019, είχε μιλήσει σχετικά με τη δημιουργία κοινής αγοράς ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου.
Ο καθηγητής Γ. Πρεβελάκης σε άρθρο του στη «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» είχε επίσης προτείνει τη συλλογική εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην Αν. Μεσόγειο, επειδή έτσι αφαιρείται η γεωγραφική διάσταση της διαμάχης, απομακρύνεται ο κίνδυνος θερμών επεισοδίων και αναιρείται η προσχηματική τουρκική διεκδίκηση στις θαλάσσιες ζώνες.
Σύμφωνα με μελέτες του ινστιτούτου Brookings, επισημαίνεται η ιδέα ότι η ανατολική Μεσόγειος πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένας κοινός χώρος και ότι οι στρατηγικοί της πόροι – το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο – πρέπει να προωθούν την αιτία της συνεργασίας, παρά της σύγκρουσης, μεταξύ των παράκτιων κρατών της.
Η ΕΕ θα πρέπει είτε να προσπαθήσει να διευκολύνει την ένταξη της Τουρκίας στο East Med Gas Forum, είτε να επινοήσει ένα τριμερές πλαίσιο στο οποίο οι χώρες του Φόρουμ, η ΕΕ και η Τουρκία θα μπορούσαν να διερευνήσουν τρόπους διαχείρισης των διαφορών τους και να συνεργαστούν.
Η Τουρκία ως μη ασφαλής χώρα πλέον για την διαμετακόμιση Αραβοισραηλινής ενέργειας, θα πρέπει ουσιαστικά να κάνει μια στροφή 180 μοιρών στην πολιτική της, πράγμα πολύ δύσκολο που θα πάρει και χρόνια.
Ένας παρακαμπτήριος αγωγός ο οποίος σε πρώτη φάση θα κάλυπτε εγχώριες ανάγκες και θα έφερνε μερική απεξάρτηση από τους Ρώσους, είναι κάτι το οποίο υπάρχει στο μυαλό πολλών. Ένας τέτοιος αγωγός, θα την έβαζε και συμμέτοχο στην Ενεργειακή Συμμαχία της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Τουρκία πρέπει πάση θυσία να ρυμουλκηθεί σε μια ένωση κρατών, που θα πρυτανεύει το διεθνές δίκαιο, η δημοκρατική ισοτιμία και το κοινό όραμα, ώστε να ανασταλεί ο επιδιωκόμενος ρόλος της, ως περιφερειακής μιλιταριστικής και αναθεωρητικής δύναμης. Αυτό διευκολύνεται και από τη συμμετοχή χριστιανών, μουσουλμάνων και εβραίων.
Μιλάμε για μια μορφή συνεκμετάλλευσης, η οποία δεν προκαλεί το εθνικό αισθητήριο περί υποχώρησης, καθώς δεν συνομολογείται μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά μεταξύ πλειάδας κρατών με κοινό παρανομαστή τον υποθαλάσσιο φυσικό πλούτο υδρογονανθράκων και της διασφάλιση της υπόψη περιοχής από περαιτέρω αντιπαραθέσεις. Μια κατά κάποιο τρόπο επανάληψη της Ευρωπαϊκής κοινότητας άνθρακα και χάλυβα, πρόδρομου της ΕΕ.
Ας έχουμε υπόψη μας, ότι, η ταπείνωση της Τουρκίας δεν συμβάλλει στην ειρήνη, αντίθετα εκτρέφει το ρεβανσισμό. Τέτοια ακραία προοπτική δεν πρόκειται να στηριχθεί ακόμη και από χώρες που αντιλαμβάνονται την τουρκική αυθαιρεσία που υποσκάπτει το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Του Απόστολου Τσιμογιάννη
Ο Απόστολος Τσιμογιάννης είναι Υπτγός (ε.α), με μεγάλη επιτελική και διοικητική εμπειρία στον τομέα των Millitary Logistics. Έχει υπηρετήσει σε ανάλογη επιτελική θέση του NATO/NSPA. Είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics.