Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Παρατείνεται η αγωνία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ενώ ο Γενς Στόλντεμπεργκ ανακοίνωσε αργά χθες μια ειδική συνάντηση την προσεχή Δευτέρα στο Βίλνιους της Λιθουανίας ανάμεσα στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν και τον Σουηδό πρωθυπουργό Κρίστερσον (υπό την προεδρία του).
Στο ΝΑΤΟ συνεδρίασαν χθες ανώτατοι αξιωματούχοι από τη Τουρκία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία για το αίτημα της Στοκχόλμης υπό την προεδρία του ΓΓ της Ατλαντικής Συμμαχίας Γενς Στόλντεμπεργκ σε μία ύστατη προσπάθεια.Ο Στόλντεμπεργκ χαρακτήρισε διπλωματικά τη συνάντηση ως “παραγωγική ” σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στην Ατλαντική Συμμαχία τονίζοντας ότι όλοι οι σύμμαχοι στέκονται μαζί ενάντια στην τρομοκρατία. Και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ την επόμενη εβδομάδα, θα δεσμευτούμε εκ νέου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της.Πρόσθεσε ότι τώρα ήρθε η ώρα να ενταχθεί η Σουηδία στη Συμμαχία. Η Σουηδία τήρησε τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο του τριμερούς μνημονίου. Η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της και εισήγαγε νέα αντιτρομοκρατική νομοθεσία. Καταργήθηκαν οι περιορισμοί στις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία. Και ενίσχυσε την αντιτρομοκρατική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της κατά του PKK.
Στη χθεσινή συνάντηση ο ανώτατος Νατοϊκός αξιωματούχος είπε ότι “συμφωνήσαμε όλοι ότι έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο. Όλοι συμφωνήσαμε ότι η πλήρης ένταξη της Σουηδίας είναι προς το συμφέρον της ασφάλειας όλων των Συμμάχων. Και όλοι θέλουμε να ολοκληρώσουμε αυτή τη διαδικασία το συντομότερο δυνατό. Έχουμε δει διαδηλώσεις κατά της Τουρκίας και κατά του ΝΑΤΟ στη Σουηδία. Θέλουν να σταματήσουν την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Να διαταραχθεί η αντιτρομοκρατική συνεργασία. Και να αποδυναμώσουν τη Συμμαχία μας. Πρέπει λοιπόν να έχουμε καθαρά μάτια. Οι μόνοι που επωφελούνται από αυτές τις προκλήσεις είναι αυτοί που θέλουν να διχάσουν το ΝΑΤΟ. Οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση στην ένταξη της Σουηδίας θα ήταν ευπρόσδεκτη από το PKK και τον πρόεδρο Πούτιν.
Συνέχισε λέγοντας ότι “Η ένταξη της Σουηδίας θα αποφέρει σημαντικά στρατιωτικά οφέλη σε ολόκληρη τη Συμμαχία. Η προσθήκη της Σουηδίας θα μας επιτρέψει να σχεδιάσουμε την άμυνα ολόκληρης της περιοχής Αρκτικής-Σκανδιναβικής-Βαλτικής ως μία. Θα παρέχει μια αδιάλειπτη ασπίδα από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας μέχρι τη Βαλτική και τον Αρκτικό . Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα μας κάνει όλους πιο δυνατούς και ασφαλέστερους. Σήμερα, επιβεβαιώσαμε ότι η συμμετοχή της Σουηδίας είναι εφικτή. Και αυτή η επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας δεν σημαίνει το τέλος της συνεργασίας με την Τουρκία. Μακριά από αυτό, όπως δείχνει η συνεχιζόμενη δέσμευση της Φινλανδίας εδώ σήμερα”.
Από Τουρκικής πλευράς παρόντες ήσαν ο υπεξ Χακάν Φιντάν, ο αρχηγός της μυστικής υπηρεσίας ΜΙΤ Ιμπραήμ Καλίν ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Τούρκου προέδρου πρέσβης Ακίφ Τσαγκάται Κίλιτς , ο υφυπεξ πρέσβης Μπουράκ Ακσαπάρ και o μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ πρέσβης Ζεκί Λεβέντ Γκουμρουξού.
Πρωτοφανής υπερκινητικότητα για Σουηδία.Στο μεταξύ πυρετώδεις διαπραγματεύσεις ως και κλιμακούμενη πολιτικοδιπλωματική κινητικότητα παρατηρείται σε Ουάσιγκτον , Βρυξέλλες , Στοκχόλμη και Άγκυρα αναφορικά με την περίπτωση επικύρωσης του αιτήματος της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, από την Τουρκία, και ενώ απομένουν ελάχιστες ημέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Ατλαντικής Συμμαχίας την επόμενη εβδομάδα (11-12 Ιουλίου) στην πρωτεύουσα Βίλνιους της Λιθουανίας. Η υπερκινητικότητα είναι πρωτοφανής με αρκετούς ηγέτες κρατών-μελών του ΝΑΤΟ να επικοινωνούν τηλεφωνικά με τον Ερντογάν , ο οποίος εμφανίζεται (μένει να δούμε μέχρι την τελευταία στιγμή) αδιάλλακτος στις πιέσεις των δυτικών συμμάχων της Άγκυρας να άρει τς αντιρρήσεις του απέναντι στη Σουηδία, η οποία έχει ικανοποιήσει τα αιτήματά του αναφορικά με την δράση των Κούρδων εξτρεμιστών , ως και των Γκιουλενιστών που βρίσκονται στο Σουηδικό έδαφος. Ειδικότερα.Πρώτο :Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον συναντήθηκαν χθες στον Λευκό Οίκο και συζήτησαν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας ως και της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Επιβεβαίωσαν τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των δύο κρατών ,υπογράμμισαν την κοινή τους δέσμευση να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία καθώς αμύνεται κατά της Ρωσίας ως και να συντονίσουν τις διατλαντικές προσπάθειες απέναντι στη την Κίνα. Συζήτησαν την εμβάθυνση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας, προς την κατεύθυνση μιας νέας Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Σουηδίας.Ο Μπάιντεν επαίνεσε επίσης τον ρόλο της Σουηδίας ως περιφερειακού παρόχου ασφάλειας και υπογράμμισε τη συνεχή δέσμευσή και έντονη υποστήριξή του στο να καλωσορίσει τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ “το συντομότερο δυνατό”.
Ο Κρίστερσον ευχαρίστησε τον Μπάιντεν για την πρόσκληση και είπε ότι η Σουηδία “εκτιμά ιδιαιτέρως” την υποστήριξη του προέδρου των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την προσχώρηση της Σκανδιναβικής χώρας στο ΝΑΤΟ. “Και εμείς επίσης πιστεύουμε ότι έχουμε πράγματα να συνεισφέρουμε στη Συμμαχία “, δήλωσε.
Μετά τη συνάντησή του με τον Τζο Μπάιντεν, ο Σουηδός πρωθυπουργός δήλωσε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε πολύ ισχυρή υποστήριξη για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Δήλωσε επίσης ότι Ουάσινγκτον και Στοκχόλμη συμφωνούν πως η σύνοδος του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους είναι η κατάλληλη στιγμή για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.Ο Αμερικανός πρόεδρος μεταβαίνει την Κυριακή στο Λονδίνο και από εκεί για Βίλνιους και Ελσίνκι (Σύνοδος ΗΠΑ-Σκανδιναβικών χωρών)
Δεύτερο : O Ερντογάν συζήτησε χθες εκτενώς τους διμερείς δεσμούς Τουρκίας-Ολλανδίας ως και τις περιφερειακές εξελίξεις σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε . Ο Ερντογάν σημείωσε ότι πιστεύει ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών θα μείνουν στην ιστορία το επόμενο έτος, καθώς θα σηματοδοτήσουν την εκατονταετηρίδα της «Συνθήκης Φιλίας», που ήταν η πρώτη συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Ολλανδίας. Οι δύο ηγέτες έθιξαν επίσης την περίπτωση της Σουηδικής ένταξης στο ΝΑΤΟ. Ο Ερντογάν είπε στον Ρούτε ότι η Σουηδία έχει κάνει τα σωστά βήματα και τις νομοθετικές τροποποιήσεις, αλλά το γεγονός ότι επιτρέπει στους υποστηρικτές των τρομοκρατικών ομάδων PKK/PYD/YPG/FETO να οργανώνουν ελεύθερα διαδηλώσεις ακυρώνει τις προσπάθειές τους. Ισχυρίστηκε επίσης ότι οι επιθέσεις κατά του Κορανίου στη Σουηδία δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με το πρόσχημα της ελευθερίας της σκέψης. «Αυτό είναι ξεκάθαρα ένα έγκλημα έκφρασης», είπε στον Ολλανδό πρωθυπουργό. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν επίσης ότι ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας θα είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα στην ημερήσια διάταξη της επικείμενης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους στις 11-12 Ιουλίου.
Τρίτο : Οι υπεξ των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου Άντονι Μπλίνκεν και Τζέιμς Κλέβερλι είχαν το τελευταίο 48ωρο τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Τούρκο ομόλογό τους Χακάν Φιντάν για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Με την Ουγγαρία δεν υπάρχει πρόβλημα, αφού η Βουδαπέστη έχει τονίσει ότι μόλις η Άγκυρα απαντήσει θετικά, μέσα σε λίγες ώρες θα ενεργήσει και το κοινοβούλιο των Μαγυάρων.Επίσης ο Μπλίνκεν συζήτησε με τον Φιντάν τη συνέχιση της ισχύουσας συμφωνίας για τα Ουκρανικά σιτηρά που εξάγονται από τρία Ουκρανικά λιμάνια , και τα πλοία που τα μεταφέρουν διέρχονται μέσω των Στενών με προορισμούς διάφορα λιμάνια ανά τον κόσμο. Για αυτό το λόγο καθώς και για ευρύτερα ζητήματα του πολέμου στην Ουκρανία, βρίσκεται σήμερα στην Κωνσταντινουπολη , ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι,όπου συναντάται με τον Τούρκο πρόεδρο. Ο Ζελένσκι χθες ήταν στη Βουλγαρία ,όπου συζήτησε με τον πρωθυπουργό Ντένκοφ την
Η επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου στη Βουλγαρία γίνεται έναν μήνα μετά τον διορισμό φιλελεύθερης κυβέρνησης υπό τον Ντένκοφ, η οποία αποφάσισε να αλλάξει στάση έναντι του Κιέβου έπειτα από σειρά υπηρεσιακών κυβερνήσεων οι οποίες ήταν αντίθετες στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Η Βουλγαρία, μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η οποία ιστορικά και πολιτισμικά συνδέεται με τη Ρωσία, είναι βαθιά διχασμένη αναφορικά με το θέμα.
Πρακτικά όμως η αμυντική βιομηχανία της Βουλγαρίας έχει αυξήσει την παραγωγή της μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Πέρυσι οι εξαγωγές της έφτασαν τα 4 δισεκ. ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ποσό τριπλάσιο σε σχέση με το προηγούμενο ρεκόρ του 2017.
Μέχρι στιγμής ο στρατιωτικός εξοπλισμός που παραγόταν στη Βουλγαρία έφτανε στην Ουκρανία μέσω τρίτων χωρών, μια λύση που είχε βρει στην αρχή του πολέμου ο τότε Βούλγαρος πρωθυπουργός Κιρίλ Πετκόφ.