Προσπάθειες Μόσχας για ανακωχή στο νότιο Καύκασο ,ενώ πληθαίνουν οι ανησυχίες/ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ/
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Μετά από αρκετές ημέρες σφοδρών συγκρούσεων στον Αρμενικό θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ (εντός Αζερικής εδαφικής επικράτειας) η Μόσχα αποφάσισε να αναλάβει πρωτοβουλία για επίτευξη ανακωχής , στο φως της διαρκώς κλιμακούμενης αντιπαράθεσης μεταξύ του Αζερικού στρατού και των Αρμένιων αυτονομιστών ,καθώς και της συνεχώς αναβαθμιζόμενης Τουρκικής εμπλοκής που επωφελείται από τα διλήμματά της Ρωσικής εξωτερικής πολιτικής .Για αυτούς τους λόγους ο Ρώσος υπεξ Σεργκέι Λαβρώφ έχει προσκαλέσει τους υπουργούς εξωτερικών Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν στην Μόσχα για συζητήσει μαζί τους το ενδεχόμενο ανακωχής αν και εκτιμάται ως ιδιαίτερα επισφαλής σε ότι αφορά την διάρκειά της
Από την πλευρά της η Άγκυρα με διάφορα μέσα προσπαθεί να καταστεί μία από τις βασικές πολιτικό-στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή της Υπερκαυκασίας (μαζί με την Ρωσία) και ουσιαστικά να περιθωριοποιήσει την ασθενική πρωτοβουλία της τριμερούς συμπροεδρίας του Μινσκ ,(ΗΠΑ-Ρωσία-Γαλλία) που από το 1992 δεν έχει αποδώσει αποτελέσματα σε ότι αφορά την επίλυση του θέματος του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Για την Άγκυρα που ενεργά και πολυδιάστατα υποστηρίζει το Μπακού, ο οδικός χάρτης είναι αυτά που έχει επιτύχει με τις στρατιωτικές επεμβάσεις στην Μεσοποταμία και στην Τριπολιτάνα/δυτική Λιβύη, δηλαδή να είναι παρούσα και με στρατιωτική επιρροή περιφερειακά σε όλες τις στρατηγικές γωνιές.
Την ίδια στιγμή η γειτονική Γεωργία που είναι εχθρικά διακείμενη προς την Μόσχα(και έντονα υπέρ των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ) προσπαθεί να διατηρήσει μία στάση ουδετερότητάς ,αφού διατηρεί και με τις δύο εμπόλεμες πλευρές αρκετά καλές σχέσεις ,ενώ ανησυχεί για τις διάφορες διαχρονικές κινήσεις και μεγάλης κλίμακας ασκήσεις της Ρωσίας στο νότιο Καύκασο. Πέραν αυτού μέσα από το έδαφος της Γεωργίας , διέρχονται διάφοροι αγωγοί μεταφοράς φυσικών πόρων από την Κασπία Θάλασσα προς την ανατολική Μεσόγειο , ενώ στο έδαφός της επί χρόνια κατοικούν Αζερική και Αρμενική κοινότητες(που επί του παρόντος δεν έχουν εμφανίσει σκληρές γραμμές και δεν επιθυμούν εμπλοκή στο Ναγκόρνο Καραμπάχ) )
Παρά τις βαθιές διαφορές ανάμεσα σε Άγκυρα και Τελ Αβίβ (τα τελευταία δέκα χρόνια), στην Αζερο-Αρμενική σύγκρουση το Ισραήλ και η Τουρκία υποστηρίζουν έμπρακτα και πολύπλευρα το Μπακού, ενώ το γειτονικό Ιράν εμφανίζεται να είναι πιο κοντά στην Αρμενία. Από το 2010 το Αζερμπαϊτζάν και το Ισραήλ προχώρησαν σε συμφωνίες στρατηγικής συνεργασίας, ενώ πριν τέσσερα χρόνια ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιέχου καθ’ οδό προς την Αστάνα του Καζακστάν σταμάτησε για μερικές ώρες στο Μπακού και είχε επαφές με τον πρόεδρο της χώρας Ιλχάν Αλίεφ.
Στο Μπακού η Ισραηλινή μυστική υπηρεσία ΜΟΣΑΝΤ διατηρεί ενισχυμένο σε μέσα και πράκτορες κλιμάκιο , με έμφαση την παρακολούθηση των Ιρανικών πυρηνικών και πυραυλικών δραστηριοτήτων Πληροφορίες του υπογράφοντα φέρουν τον περίφημο “Ιρανικό φάκελο”, δηλαδή την πληθώρα των ερευνών και στοιχείων για τις πυρηνικές δυνατότητες της Τεχεράνης που υπέκλεψαν οι Ισραηλινοί “να έχουν περάσει στα χέρια τους, μέσα από Αζερικά κανάλια” .Επιπλέον το Τελ Αβίβ προμηθεύεται πετρέλαιο σε πολύ καλές τιμές από το Αζερμπαϊτζάν.
Στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ οι Ισραηλινοί έχουν πουλήσει στους Αζέρους drones, πυροβολικό, ταχέα σκάφη για την Κασπία Θάλασσα, πυραύλους εδάφους-εδάφους ,καθώς και συνεχή ροή πληροφοριών .Πολλές Ισραηλινές εταιρείες αμυντικού υλικού δραστηριοποιούνται στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ προ ημερών τέσσερα μεταγωγικά αεροσκάφη Ιλιούσιν-76 του Αζερμπαϊτζάν απογειώθηκαν από το Μπακού (της στρατιωτικής κυρίως εταιρείας SILK WAY ) και προσγειώθηκαν στη νότια Ισραηλινή βάση Ούβντα , όπου φόρτωσαν τεράστια αριθμό εκρηκτικών /πυρομαχικών. (η συγκεκριμένη βάση είναι η μοναδική στο Ισραήλ ,όπου επιτρέπονται μεταφορές εκρηκτικού υλικού από το Ισραήλ σε τρίτες χώρες). Επίσης τις τελευταίες δύο εβδομάδες είναι καθημερινές οι πτήσεις από το Μπακού για Άγκυρα και Κωνσταντινούπολη Αζερικών και Τουρκικών στρατιωτικών αεροπλάνων.
Ειδικού χαρακτήρα πληροφορίες φέρουν το Ισραηλινό σύστημα αντιμετώπισης πυραυλικών επιθέσεων του Ισραήλ (γνωστό ως IRON DOME ) , να έχει πουληθεί στο Αζερμπαϊτζάν (σε μία αρκετά εξελιγμένη μορφή του) για να αντιμετωπίσει τις Αρμενικές πυραυλικές επιθέσεις Επίσης στις μάχες γύρω από τον Αρμενικό θύλακα οι Αζέροι έχουν χρησιμοποιήσει την Ισραηλινή βόμβα διασποράς Μο95DPICM ,που διασπάται και καλύπτει μεγάλη περιοχή και ωςε κ τούτου είναι πολύ επικίνδυνη , γιατί πολλά θραύσματά της παραμένουν χωρίς να εκρήγνυνται και αυξάνουν τις μετέπειτα απώλειες. Επισημαίνω ότι η Αρμενία, το Ισραήλ και το Αζερμπαϊτζάν δεν έχουν υπογράψει τη διεθνή Συνθήκη του Όσλο για την απαγόρευση των βομβών διασποράς.
Τέλος το Ισραήλ έχει αρνηθεί να υπογράψει την Αρμενική Γενοκτονία στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο που διέπραξαν οι Τούρκοι για χάρη του Αζερμπαϊτζάν, ακόμα και τα τελευταία χρόνια που έχουν επιδεινωθεί πολύ οι σχέσεις του με την Τουρκία.
