Οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί αποτελούν μέρος της ισχύος κάθε κράτους, που θα πρέπει να αποτελούν πάντα αντικείμενο συνεχούς προβληματισμού με σκοπό την εξασφάλιση αφενός της ακεραιότητας και εθνικής κυριαρχίας και αφετέρου της χρησιμοποίησης των ως καθοριστικό στρατηγικό παράγοντα στην διεξαγωγή εθνικής στρατηγικής.
Αναμφισβήτητα πρωτεύοντα ρόλο των στρατιωτικών εξοπλισμών αποτελεί πάντα η απόκτηση προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών, που να μπορούν να αλλάζουν τις ισορροπίες ισχύος και σίγουρα το F35 αποτελεί μια κορυφαία επιλογή για το προβάδισμα στο αέρα έναντι της τουρκικής απειλής. Όμως κατά πόσο είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί αυτή η αγορά που θα ταράξει συθέμελα τις ισορροπίες στο Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο γενικότερα υπέρ της Ελλάδας ; και πόσο και πως η Τουρκία επηρεάζει την αγορά αυτή ;
Αμερικανοί αναλυτές εκτιμούν ότι η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται τελικά να δώσει το πράσινο φως για αυτή την προμήθεια, φοβούμενοι ότι με αυτό τον τρόπο θα σπρώξουν την Τουρκία στην αγορά της Ρωσίας, δηλαδή στα μαχητικά Sukhoi (Su-57), και έτσι θα την απομακρύνουν περισσότερο από τον κεντρικό σχεδιασμό του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ κάτι που φυσικά δεν θα αποτελεί μια θετική εξέλιξη.
Σε άρθρο μάλιστα για τα ελληνοτουρκικά το εξειδικευμένο αμερικανικό περιοδικό «Military Watch» παραθέτει απόψεις αναλυτών που εκτιμούν ότι οι ελιγμοί της Άγκυρας και οι κινήσεις της Μόσχας θα αναγκάσουν τελικά τις ΗΠΑ να αφήσουν την Ελλάδα χωρίς F-35.
Η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται βέβαια να αρνηθεί ξεκάθαρα να πουλήσει αεροσκάφη στην Ελλάδα. Μπορεί όμως να καθυστερήσει κωλυσιεργώντας προσχηματικά, ώσπου η προμήθεια να ματαιωθεί ή να μην έχει τόση σημασία στους συσχετισμούς δυνάμεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Την εκτίμηση μάλιστα αυτή συμμερίζονται και Ρώσοι αναλυτές. Σύμφωνα με το ρωσικό site «dni24»οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να αποτρέψουν περαιτέρω ανάπτυξη των αμυντικών δεσμών μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας. Αναλυτικά αναφέρεται ότι :«Λόγω των φόβων για αγορά ρωσικών Su-57 από την Τουρκία, η Ουάσιγκτον μάλλον δεν θα προμηθεύσει με F-35 την Ελλάδα. Επομένως, η Αθήνα θα μείνει χωρίς τα αμερικανικά μαχητικά».
Επιπλέον το «Military Watch» επισημαίνει ότι με τα Rafale που αγοράζει η Ελλάδα από τη Γαλλία, αποκτά υπεροπλία έναντι της Τουρκίας, η οποία βασίζεται κυρίως στα F-16 και στα δικής της κατασκευής TF.
Στην Άγκυρα σύμφωνα με Τούρκους Αξιωματούχους και αναλυτές υποστηρίζεται ότι εάν η Ελλάδα πάρει τελικά τα F-35, η Τουρκία θα έχει ως μόνη άμυνα τους S-400, οι οποίοι σχεδιάστηκαν για να καταστρέφουν τα F-22 Raptor- ανώτερα σε απόδοση και από τα F-35. Ο στρατηγός Nehat Eslen προειδοποίησε πρόσφατα ότι «εάν η Ελλάδα αγοράσει F-35 Stelth, η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει συστήματα S-400 εναντίον τους. Όλος ο κόσμος γνωρίζει ότι αν και αποκαλούνται «αόρατα», αυτά τα αεροσκάφη είναι πλήρως ορατά στα συστήματα ανίχνευσης των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων».
Όμως όπως είναι προφανές η Άγκυρα δεν θα θέλει να βασίζεται μόνο στην επίγεια αντιαεροπορική άμυνα. Χρειάζεται ένα σύγχρονο μαχητικό αεροσκάφος για να συμπληρώσει το σύστημα των S-400. Γι αυτό οι Αμερικανοί θεωρούν ότι εάν η Ελλάδα πάρει F-35, η Τουρκία θα σπεύσει να αγοράσει μια μοίρα προηγμένων ρωσικών μαχητικών και θα φροντίσει να τα εντάξει γρήγορα στον αμυντικό σχεδιασμό της.
Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν ότι η Τουρκία έχει ήδη πραγματοποιήσει διερευνητικές συνομιλίες για την απόκτηση ρωσικών μαχητών Su-35 και Su-57. Οι συζητήσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί και δεν υπάρχει μέχρι στιγμής καμία συμφωνία αγοράς.
Έτσι στο αμερικανικό Πεντάγωνο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανησυχούν για τις εξελίξεις. Αξιωματούχοι που δεν εκφράζουν επίσημη γραμμή, υποστηρίζουν ότι «η πλήρης και άνευ όρων υποστήριξη προς την Ελλάδα στις περιοχές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, δεν είναι προς το αμερικανικό συμφέρον».
Θεωρούμε ότι η εκλογή Μπάιντεν στην προεδρία σίγουρα θα επιφέρει πιέσεις προς την Τουρκία, όμως αναμφίβολα το θέμα είναι δύσκολο και όποια απόφαση θα έχει κόστος τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Συμμαχία, προτεραιότητα βεβαίως θα έχει η προσπάθεια να κρατηθεί η Τουρκία όσο πιο μακριά γίνεται από τα ρωσικά συμφέροντα.
Χρήστος Καλογερόπουλος – Βαλκάνιος
Στρατηγικός Αναλυτής
Εξειδικευμένος σε Θέματα Διεθνούς Ασφάλειας
στη ΝΑ Μεσόγειο