Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάïντεν υπέγραψε νέα νομοθεσία, σχετικά με τις αναδυόμενες τεχνολογίες και ειδικά τους ημιαγωγούς, που προβλέπει αφ’ ενός μεν την οικοδόμηση των δυνατοτήτων κατασκευής ημιαγωγών στις ΗΠΑ, αφετέρου δε στη συνεργασία με ομοϊδεάτες συμμάχους για τη δημιουργία μιας ισχυρής αλυσίδας εφοδιασμού ημιαγωγών και εξασφάλιση αυτάρκειας.
Μια τέτοια τεχνολογική συμμαχία θεωρείται ότι είναι η Συμμαχία Chip 4, η οποία θα περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, την Ταϊβάν, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία. Η συνάντηση της προέδρου της Βουλής των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, με τους ηγέτες της βιομηχανίας ημιαγωγών στην Ταϊβάν επιτάχυνε τις συζητήσεις σχετικά με αυτή τη νέα ασιατική συνεργασία για ημιαγωγούς.
Οι ΗΠΑ κατέχουν όλες τις άδειες του ηλεκτρονικού αυτοματισμού σχεδίασης ( EDA ), που είναι μια κατηγορία εργαλείων λογισμικού για το σχεδιασμό ηλεκτρονικών συστημάτων. Δεδομένου ότι ένα σύγχρονο τσιπ ημιαγωγών μπορεί να έχει δισεκατομμύρια εξαρτήματα, γίνεται αντιληπτό ότι τα εργαλεία EDA είναι απαραίτητα για το σχεδιασμό τους.
Η Ταϊβάν είναι το παγκόσμιο επίκεντρο της κατασκευής ημιαγωγών, με πάνω από το 60 % των παγκόσμιων τσιπ να κατασκευάζεται από τους γίγαντες της χώρας, TSMC και UMC. Παραμένει επίσης κόμβος για όλες τις διαδικασίες συναρμολόγησης, δοκιμών, σήμανσης και συσκευασίας μέσω εταιρειών όπως η Foxconn και η Winstron.
Η Νότια Κορέα διαθέτει ένα μεγαθήριο ημιαγωγών, τη Samsung, με δυνατότητα σχεδιασμού και κατασκευής.
Η Ιαπωνία τέλος, παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας της εφοδιαστικής αλυσίδας με την κυριαρχία της στην παραγωγή κρίσιμου κατασκευαστικού εξοπλισμού και φωτοανθεκτικών υλικών ( 90% της παγκόσμιας αγοράς). Αυτά είναι ευαίσθητα στο φως υλικά, που χρησιμοποιούνται για το σχηματισμό σχεδίων κυκλωμάτων (φωτο-λιθογραφική διαδικασία) σε πυρίτιο και άλλους τύπους γκοφρέτας ημιαγωγών. Αυτή η διαδικασία είναι ζωτικής σημασίας στην ηλεκτρονική βιομηχανία. Τα υλικά αυτά έχουν εξελιχθεί με τη τεχνολογία της λιθογραφίας και επιτρέπουν τη συνεχή σμίκρυνση των ημιαγωγών.
Με αυτόν τον τρόπο, η συμμαχία Chip 4 καλύπτει όλους τους κύριους τομείς της αλυσίδας αξίας των ημιαγωγών. Αν και υπάρχουν άλλες εξαρτήσεις και σημεία συμφόρησης, οι τέσσερις χώρες μπορούν να εκτελέσουν την παραγωγή ημιαγωγών πιο αποτελεσματικά μαζί.
Η Ν. Κορέα, ωστόσο, διατηρεί επιφυλακτική στάση, φοβούμενη την επιβολή εμπάργκο, εκ μέρους της Κίνας, ανάλογου με το 2016, όταν είχε αποφασίσει να συμμαχήσει με τις ΗΠΑ, συμφωνώντας να αναπτύξει αμερικανικά αντιπυραυλικά συστήματα. Αυτό είχε σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις της που εξαρτώνται από τις εξαγωγές.
Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι έλεγχοι των εξαγωγών στην Κίνα από το 2020 έχουν επηρεάσει την ικανότητα των κινεζικών εταιρειών να έχουν πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες και εξοπλισμό ημιαγωγών. Αυτό έχει κάνει ακόμη και τις μεγαλύτερες κινεζικές εταιρείες ημιαγωγών να εξαρτώνται από τις καλύτερες εταιρείες της Νότιας Κορέας. Ως εκ τούτου τα τυχόν αντίποινα της Κίνας, θα επηρεάσουν σοβαρά και τις δικές της εταιρίες.
Παρόλο που η συμμαχία Chip 4 έχει τη δυνατότητα να αποκλείσει τη Κίνα από την αλυσίδα εφοδιασμού ημιαγωγών, το γεγονός ότι η Κίνα παραμένει μια τεράστια αγορά ηλεκτρονικών ειδών για όλα τα μέλη της συμμαχίας, είναι ένα σημαντικό εμπόδιο.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η Κίνα αντιπροσώπευε το 70% της συνολικής παγκόσμιας ζήτησης για φορητούς υπολογιστές και πάνω από το 80% της παγκόσμιας ζήτησης για φορητές συσκευές. Πέρυσι, εισήγαγε ημιαγωγούς αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με κύριους προμηθευτές της τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα. Ως κύριος καταναλωτής ηλεκτρονικών προϊόντων, ο αποκλεισμός της Κίνας από την εξαγωγική αγορά θα βλάψει επίσης σημαντικά τα οικονομικά και τα κέρδη των αμερικανικών επιχειρήσεων.
Παράλληλα, οι γίγαντες τσιπ της Νότιας Κορέας έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια σε βασικές εγκαταστάσεις παραγωγής στην Κίνα. Η Samsung Electronics διαθέτει σημαντικές εγκαταστάσεις παραγωγής τσιπ μνήμης σε δύο κινεζικές πόλεις.
Το περασμένο Δεκέμβριο η κινεζική SSSM, υπέγραψε συμβόλαιο με το Γερμανικό όμιλο Heraeus για τη υλική και τεχνική υποστήριξη στην ανάπτυξη φωτοανθεκτικών υλικών, προσπαθώντας να περιορίσει την εξάρτησή της από ξένα μονοπώλια (Ιαπωνία). Το κέντρο καινοτομίας του ομίλου στη Σαγκάη, στοχεύει επίσης να εισαγάγει κορυφαίες τεχνολογίες για την παγίωση της τοπικής παραγωγής.
Όσον αφορά στη αύξηση της εγχώριας κατασκευής ημιαγωγών, η κυβέρνηση Μπάïντεν θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που σχετίζονται με το εργατικό δυναμικό της μεταποίησης που δεν υπάρχει πλέον στις ΗΠΑ και την έλλειψη υποδομών που είναι απαραίτητες για την ανοικοδόμηση των παραγωγικών της δυνατοτήτων.
Ως αποτέλεσμα, δεν είναι εφικτό να εξαλειφθεί πλήρως ή να υποτιμηθεί ο ρόλος της Κίνας στον κλάδο. Όσον αφορά την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας, η συμμαχία μπορεί να εξασφαλίσει κάποιο επίπεδο ενίσχυσης/ αυτάρκεια σε συγκεκριμένους τομείς της.
Η τεχνολογική συμμαχία, συνεπώς μπορεί να προβλέπεται στα χαρτιά, στη πράξη όμως δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, δηλαδή τον περιορισμό πρόσβασης της Κίνας στη υψηλή τεχνολογία και τη απεξάρτηση απ’ αυτήν .
Του Απόστολου Τσιμογιάννη
Υποστράτηγος ε.α, με μεγάλη επιτελική και διοικητική εμπειρία στον τομέα των Millitary Logistics. Έχει υπηρετήσει σε ανάλογη επιτελική θέση του NATO/NSPA. Είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics.