Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ανησυχία και προβληματισμό προκάλεσε η πρόσφατη δημοσίευση χαρτών από το υπουργείο ενέργειας και ορυκτού πλούτου της Αιγύπτου με την οποία το ένα εκ των τριών ενεργειακών θαλασσοτεμαχίων (W18),εμφανίζονταν να μην λαμβάνει υπόψη Ελληνικές ευαισθησίες αναφορικά με την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και ουσιαστικά ευθυγραμμιζόταν ως και”διευκόλυνε”την γνωστή επιχειρηματολογία της Άγκυρας , κάτι που είχε επισημανθεί τις τελευταίες ημέρες με μπαράζ δηλώσεων που “επαινούσαν” την Αίγυπτο (για σοβαρότητα και σεβασμό),από τους υπουργούς Τσαβούσογλου και Ακάρ, καθώς και του προεδρικού μεγαλοσυμβούλου του Ερντογάν , Ιμπραήμ Καλίν στην εφημερίδα “Σαμπάχ”.Η συγκεκριμένη κίνηση του Καΐρου -όπως ήταν εύλογο-προκάλεσε ‘σκιές”στην (επί του παρόντος εποικοδομητική αλλά και ειδικά τα τελευταία 4-5 χρόνια) συνεργασία της Αθήνας με το Κάιρο,στα θαλάσσια ζητήματα της ανατολικής Μεσογείου, σε μία δηλαδή στρατηγικής σπουδαιότητας περιοχή όπου η Τουρκική παραβατικότητα “έχει χτυπήσει κόκκινο”.Η σημαντική και ψύχραιμη ως και χαμηλών τόνων αντίδραση της Αθήνας με την μετάβαση του υπεξ Νίκου Δένδια στην Αιγυπτιακή πρωτεύουσα (όπου μετέβη συνοδευόμενος από ειδικούς νομικούς του υπουργείου εξωτερικών στα θέματα του δικαίου της θάλασσας αλλά και εκπροσώπους της υδρογραφικής υπηρεσίας του Πολεμικού μας Ναυτικού), επανέφερε επί του παρόντος τα πράγματα σε μία ομαλοποίηση της κατάστασης ,με την αναπροσαρμογή και επαναπροσδιορισμό των συντεταγμένων του “επίμαχου” θαλασσίου οικοπέδου από το αρμόδιο υπουργείο της Αιγύπτου , και την θέση που πλέον έχει ανατολικά του 28ου γεωγραφικού μεσημβρινού..Από τον νέο χάρτη των Αιγυπτίων έχει εξαιρεθεί η προβληματική περιοχή επαφής του 28ου μεσημβρινού, περιοχή που ξεκινούσε δίπλα στις συντεταγμένες οι οποίες ορίζουν την ΑΟΖ που η Αθήνα και το Κάιρο έχουν συνομολογήσει επίσημα τον Αύγουστο του 2020.(μερική οριοθέτηση) .Ορισμένα επιμέρους ζητήματα όμως θα πρέπει να εξεταστούν σε βάθος γιατί στο ομιχλώδες και ιδιαίτερα ασταθές σκηνικό της ανατολικής Μεσογείου , τα γεωπολιτικά και ενεργειακά θέματα είναι πάρα πολύ ρευστά,όπως έχει δείξει ξεκάθαρα το περιβόητο Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο του Νοεμβρίου του 2019 που ανακάτεψε αρκετά τις επιμέρους καταστάσεις
Πρώτο: Δεν έχουμε πλήρη εικόνα για το ποιος ή ποιοι ήσαν οι συγκεκριμένοι εμπνευστές της αρχικής οριοθέτησης του επίμαχου θαλασσοτεμαχίου και των αρχικών συντεταγμένων. που προκάλεσαν εύλογη ανησυχία και υπολογίσιμο προβληματισμό.Ήσαν κάποιοι “απρόσεκτοι” περί τα γεωγραφικό-υδρογραφικά ή κάποιοι που ενήργησαν για λογαριασμό της γνωστής Τουρκό -κεντρικής καθοδήγησης. Γιατί αν είναι οι δεύτεροι ,προφανώς και άλλες “εκπλήξεις” μας περιμένουν σε διάφορα άλλα ζητήματα…της ευρύτερης γεωγραφικής ζώνης…από τις ισχυρές Τουρκόφιλες τάσεις
Δεύτερο: Η Αίγυπτος είναι μία ασταθής χώρα που κυβερνάται από στρατιωτικό, αντιδημοκρατικό και δικτατορικό καθεστώς .Η αντιπολιτευόμενη Μουσουλμανική Αδελφότητα που διατηρεί στενές σχέσεις με την Άγκυρα, ( 42 κορυφαία στελέχη της μετά την πτώση του Μωχάμετ Μόρσι βρίσκονται στην Τουρκία), έχει ισχυρούς θύλακες μέσα στον κρατικό -γραφειοκρατικό μηχανισμό,οπότε μπορεί να προκαλεί προβλήματα και να προβάλει “εμπόδια’. Προφανώς μία ενδεχόμενη πτώση του καθεστώτος Σίσι ,θα προκαλέσει σοβαρές “αναταραχές”…Η Ελληνική ψύχραιμη αντίδραση του υπεξ απέτρεψε τα χειρότερα,αλλά καλό θα ήταν να παρακολουθούμε τους Αιγύπτιους γιατί σε διαχρονικά Μεσανατολικά θέματα (κυρίως) δεν φημίζονται για την σταθερότητά των θέσεών τους (και διαθέτω πληθώρα περιπτώσεων).Τρίτο : Η συγκεκριμένη περίπτωση των τελευταίων ημερών με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς του Καΐρου ,απέδειξε ότι η Αίγυπτος δεν συζητά με την Τουρκία οριοθέτηση ΑΟΖ (επί του παρόντος) αλλά έχει σε εξέλιξη το δικό της εθνικό ερευνητικό πρόγραμμα για υδρογονάνθρακες που υλοποιεί,βάσει των συμφερόντων της(και μόνο) και δεν μπορεί να αποκλειστούν νέες αιφνιδιαστικές “επιλογές”… .Η επίσκεψη Δένδια προς το παρόν έφερε αποτελέσματα ,αλλά σε μεγαλύτερη προβολή και σε βάθος έδειξε ΄ότι όλα δεν μπορούν να κινούνται σε ήσυχα νερά…”,
Τέταρτο : Σε διευρυμένη θεώρηση , αν αξιολογήσουμε την κατάσταση επί του παρόντος παραμένει η επήρεια του συμπλέγματος Καστελόριζου/Μεγίστης(βάσει των θέσεών μας) αναφορικά με τις θαλάσσιες ζώνες,αλλά όπως κινούνται τα πράγματα και οι προκλήσεις της Άγκυρας στην περιοχή , μέχρι το 2023 βαίνουμε προς την “κρίση του Καστελόριζου’,όπου θα καταστεί ακόμα πιο προκλητική και ενεργός η συμπεριφορά΄της Άγκυρας…με ότι αυτό συνεπάγεται….Και ασφαλώς δεν ήσαν τυχαία ειδικά τα φετινά αεροναυτικά και Ειδικών Δυνάμεων σενάρια που περιελάμβανε η πρόσφατη μεγάλη άσκηση Γαλάζια Πατρίδα….
