Με τρία αγκάθια βρίσκεται αντιμέτωπη στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής η κυβέρνηση καθώς οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό κατέρρευσαν και ο Ερντογάν κλιμάκωσε τις προκλήσεις, ζητώντας επισήμως πλέον αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάννης και του καθεστώτος των συνόρων.
Την ίδια ώρα πάντως, και η Αλβανία φαίνεται να είναι διατεθειμένη να βαδίσει στα χνάρια της Τουρκίας, καθώς ο Πρωθυπουργός Έντι Ράμα, πέρα από το θέμα της Τσαμουριάς χαρακτήρισε το βόρειο Ιόνιο, σε συνέντευξη του, αμφισβητούμενη περιοχή και ζήτησε συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.
Αξίζει να σημειωθεί τέλος, πως παρά τις δημόσιες διαβεβαιώσεις Τσίπρα και Αναστασιάδη πως βρίσκονται σε απόλυτη συνεννόηση και έχουν συναντίληψη για το Κυπριακό το εθνικό μέτωπο δεν είναι αραγές, όπως δείχνουν οι αιχμές των Κυπριακών ΜΜΕ για τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά.
Σε ομιλία του ο Τούρκος Πρόεδρος αμφισβήτησε τη Συνθήκη της Λωζάννης και κατέστησε σαφές ότι η Άγκυρα θέλει να επαναχαράξει τα σύνορά της με προφανή σκοπό να μεγαλώσει την επικράτειά της.
«Η Τουρκική Δημοκρατία είναι το τελευταίο κράτος που ιδρύσαμε με ό,τι μας απέμεινε μετά από όλες τις αυτοθυσίες που θα μπορούσαμε να κάνουμε… Η Τουρκική Δημοκρατία δεν είναι το πρώτο κράτος, ας μην ξεγελιόμαστε. Είμαστε κληρονόμοι ενός έθνους που είδε τα εδάφη του να φτάνουν τα 22 εκατ. χιλιόμετρα» είπε ο κ. Ερντογάν σε ομιλία του στη διάσκεψη της Αστυνομικής Ακαδημίας για το «Πνεύμα της νέας ασφάλειας της Τουρκίας» και πρόσθεσε:
«Η Λωζάννη δεν είναι ένα αδιαμφισβήτητο ιερό κείμενο. Και βέβαια θα το συζητήσουμε! Βαδίζοντας προς το 2023 (σσ όταν θα έχουν συμπληρωθεί 100 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης που διαμόρφωσε τα σημερινά σύνορα της Τουρκίας αλλά και της Ελλάδας) έχουμε επίγνωση ότι θα θίξουμε τα συμφέροντα αρκετών. Αλλά και πάλι θα το πράξουμε!» τόνισε ο κ. Ερντογάν.
Στις δηλώσεις αυτές αντέδρασε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος δήλωσε ότι «παρακολουθούμε με ανησυχία και μια αδικαιολόγητη κλιμάκωση της έντασης αυτής σε ρητορικό τουλάχιστον επίπεδο από την πλευρά των γειτόνων μας και ειδικότερα σε ό,τι αφορά θέματα σεβασμού απέναντι σε διεθνείς συνθήκες, όπως αυτή της Συνθήκης της Λωζάννης» και πρόσθεσε «η ελληνική κυβέρνηση δεν θα ανεχτεί τον απαράδεκτο ιστορικό και πολιτικό αναθεωρητισμό».
Μια μέρα νωρίτερα πάντως, ο Αλβανός Πρωθυπουργός Έντι Ράμα έδειξε να προσχωρεί στον αναθεωρητισμό του Ερντογάν, σε ότι αφορά στο Ιόνιο. Σε τηλεοπτική συνέντευξη του στο ΣΚΑΙ ο κ. Ράμα, αφού επανέφερε το θέμα των τσάμηδων, υποστηρίζοντας ότι δυστυχώς οι άνθρωποι δεν μπορούν να επισκεφθούν την Τσαμουριά», και απέρριψε τα περί μεγάλης Αλβανίας λέγοντας ότι δεν υπάρχει κάποιο «αναμενόμενο και σοβαρό σχέδιο» για ένωση των Αλβανών, ζήτησε συνεκμετάλλευση των θαλασσίων κοιτασμάτων, στο πλαίσιο της κοινής πορείας των δύο χωρών στην Ευρώπη.
Αναφορικά με τις έρευνες που έχει κάνει η Ελλάδα στο Ιόνιο, ο Αλβανός πρωθυπουργός έκανε λόγο για μια «αμφισβητούμενη περιοχή, όπου υποθετικά τουλάχιστον, υπάρχουν επίσης πηγές αερίου και πετρελαίου» και χαρακτήρισε ως «μια μεγάλη ευκαιρία να το διαλευκάνουμε όλοι μαζί» προσθέτοντας πως πρέπει να υπάρξει συνεργασία σε αυτά τα μέρη.
«Μπορούμε να κάνουμε πολλά μαζί και η Αλβανία θα μπορούσε να αποτελεί μια εξαιρετική επενδυτική ευκαιρία για πολλούς Έλληνες. Αλλά και η Ελλάδα θα επωφεληθεί από τη συνεργασία με την Αλβανία», είπε ο κ. Ράμα.
Στο Κυπριακό μετά το ναυάγιο στο Μοντ Πελεράν, Αθήνα και Κύπρος προσπαθούν να κρατήσουν τη διαδικασία ζωντανή. Ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε έτοιμος να επιστρέψει στο διάλογο για το Κυπριακό, στη χθεσινή διακαναλική διάσκεψη για να ενημερώσει τον κυπριακό λαό. Ωστόσο ξεκαθάρισε ότι αυτό θα γίνει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα μετατρέψει τη ρητορική της σε έμπρακτη στήριξη.
Αν και ο κ. Αναστασιάδης ξεκαθάρισε ότι «δε θα μπει στη διαδικασία επίρριψης ευθυνών», έδειξε την τουρκοκυπριακή πλευρά και κυρίως την Τουρκία ως υπεύθυνη για τον τερματισμό του διαλόγου». Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δήλωσε ότι η θετική ρητορική της Τουρκίας πρέπει να μεταφραστεί έμπρακτα σε στήριξη του Τουρκοκυπρίου ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, ώστε να επιτευχθεί μία συμφωνία. «Για να αρχίσει ξανά ο διάλογος είναι απαραίτητη η συμβολή της Τουρκίας», είπε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Στην Αθήνα, και μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος του, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι «για πρώτη φορά υπάρχουν, παρά την προχθεσινή εξέλιξη, που είναι ένα εμπόδιο, υπάρχουν όμως –επιμένω- προϋποθέσεις για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος» και πρόσθεσε ότι βρίσκεται σε διαρκή και στενή επικοινωνία με την κυπριακή κυβέρνηση. Όπως υπογράμμισε ο Αλ. Τσίπρας, με τον Νίκο Αναστασιάδη συμφώνησε ότι δεν έχει κανένα νόημα τώρα η επίρριψη των ευθυνών, και ότι αυτό που προέχει για μας είναι να συνεχιστεί η προσπάθεια και να καθοριστούν με προσοχή τα επόμενα βήματα, ώστε να έχουμε σύντομα θετικές εξελίξεις.
Παρά την κοινή στάση Αθήνας και Λευκωσίας πάντως, στην Κύπρο διατυπώνεται ήδη κριτική στη στάση της Ελλάδας στη διαπραγμάτευση και ιδιαίτερα στον Έλληνα ΥΠΕΞ κ. Ν. Κοτζιά. κύκλοι σε Λευκωσία και Αθήνα έσπευσαν, σε ένα πραγματικά παράξενο παιγνίδι, να επιρρίψουν τις ευθύνες για το αδιέξοδο στην ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα στον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά.
Η κριτική αυτή αποτυπώθηκε στην κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης» και αναπαράχθηκε από την ιστοσελίδα του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιου Κούλογλου, Tvxs και κατηγορεί τον Νίκο Κοτζιά ότι εμφανίσθηκε με πολύ σκληρή θέση, ζητώντας να υπάρξει συμφωνία για το θέμα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας, προκειμένου η Αθήνα να συμφωνήσει στη σύγκληση Πολυμερούς συνάντησης.
Είναι μάλιστα ενδεικτικό, πως ο Νίκος Αναστασιάδης στη χθεσινή συνέντευξή του δεν ανέφερε καθόλου το όνομα του κ. Κοτζιά.
Πάντως δεν υπήρξε κανείς στη Λευκωσία που να διαφωνήσει ανοιχτά με το πλαίσιο που παρουσίασε ο Νίκος Κοτζιάς για κατάργηση των Εγγυήσεων και την απομάκρυνση των κατοχικών στρατευμάτων από το νησί. Μιλώντας χθες σε εκδήλωση του «Πράττω» ο κ. Κοτζιάς χαρακτήρισε τα δημοσιεύματα που μιλούν και για παραίτηση του γελοιότητες και έκανε λόγο για «σχεδιασμένη σκοτεινή επίθεση» εναντίον του.
