Άσκηση με πυρηνικά του ΝΑΤΟ με ευρύτερες επιπτώσεις/AΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος .Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Πραγματοποιήθηκε και φέτος η ετήσια κορυφαία άσκηση του ΝΑΤΟ με σενάρια μεταφοράς, ανάπτυξης και ενισχυμένης αποτροπής με εμπλοκή τακτικών πυρηνικών όπλων με την επωνυμία STEADFAST NOON σε δύο βάσεις που ‘φιλοξενούν” σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους Αμερικανικές θερμοπυρηνικές βόμβες Β61-12 , με την συμμέτοχή 50 αεροσκαφών διπλού ρόλου(συμβατικού και πυρηνικού) της Ατλαντικής Συμμαχίας. Στην φετινή άσκηση που έληξε την Παρασκευή δεν συμμετείχε η Τουρκία παρά το γεγονός ότι στην αεροπορική βάση Ιντσιρκλίκ/Αδάνων είναι αποθηκευμένες σε θόλους 50 τέτοιας κατηγορίας βόμβες. Την τελευταία φάση της άσκησης παρακολούθησε στην αεροπορική βάση VOLKEL στη νότια Ολλανδία από κοινού με την πολιτικο-στρατιωτική ηγεσία της χώρας ο ΓΓ/ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ , καθώς και ο ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στην Ευρώπη(SACEUR) Αμερικανός πτέραρχος Τοντ Ουώλτερς.
Η άσκηση φέτος είχε ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία ,λόγω των εντάσεων που επικρατούν στην Λευκορωσία και στην περιοχή της Βαλτικής ,όπου Ρωσικά αεροσκάφη έχουν “παρενοχλήσει” αεροσκάφη της Συμμαχίας τα οποία περιπολούν στην περιοχή και στην Σκανδιναβική. Πέραν της Ολλανδικής βάσης εξετάστηκαν σενάρια εμπλοκής με πυρηνικά όπλα στις Γερμανικές αεροπορικές βάσεις Μπούχελ(στα σύνορα Γερμανίας-Λουξεμβούργου) και Νόρβενιτς στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας., στα πλαίσια της κοινής άσκησης RΕSILIENT GUARDIAN ,όπου Γερμανικά αεροσκάφη Τορνέιντο έχουν συμμετοχή σε πυρηνικές αποστολές .Σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα, αλλά και σχετικών μελετών ,στην Ολλανδική βάση είναι αποθηκευμένες 20 πυρηνικές βόμβες ,ενώ άλλες τόσες είναι στο Μπόυχελ.40 βόμβες αυτού του τύπου βρίσκονται στις Ιταλικές αεροπορικές βάσεις του Αβιάνο και του Γκέντι Τόρε.
Τα τελευταία τρία χρόνια η Τουρκία δεν συμμετέχει σε τέτοιου σεναρίου ασκήσεις, ενώ τα αεροσκάφη της F-16 διατηρούν στα πλαίσια του ΝΑΤΟ , μόνο τις επιλογές με συμβατικά όπλα. Τα πυρηνικά όπλα είναι υπό αποκλειστικό έλεγχο των Αμερικανών (κωδικοί ενεργοποίησης -συστήματα μεταφοράς) , ενώ περιμετρικά της βάσης-πέραν της κανονικής φύλαξης-έχει αναπτυχθεί σε ενίσχυσή της δύναμη εθνοφυλακής , από ΄την πολιτεία του Οχάιο. Την τελευταία φορά που οι Τούρκοι έστειλαν μόνο παρατηρητές ήταν το 2017,όταν η συγκεκριμένη ετησία άσκηση έλαβε χώρα στην Βελγική αεροπορική βάση Κλαίνε Μπρόχελ στη Φλάνδρα στο βόρειο τμήμα (Ολλανδόφωνο) του Βελγίου. Η Ελλάδα από την στιγμή που εδώ και χρόνια(2001) έχουν αποσυρθεί αυτές οι βόμβες (στην προηγούμενη μη-εκσυγχρονισμένη μορφή τους) από την αεροπορική βάση Αράξου , δεν έχει καμία απολύτως συμμετοχή στους πυρηνικούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ. Σε αυτούς συμμετέχουν με αεροσκάφη (Dual role) -πέραν των Αμερικανών-οι Βρετανοί, Ολλανδοί, Γερμανοί, Ιταλοί και Βέλγοι.
Αμερικανικοί κύκλοι -λόγω της στάσης της Άγκυρας σε αρκετά ζητήματα-έχουν επισημάνει στον υπογράφοντα ,ότι “στην βάση των τακτικών πυρηνικών όπλων στο Ιντσιρλίκ θέλουν να έχουν τον κύριο ΄έλεγχο , και σε περίπτωση (σπάνια) χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων η Τουρκία με τα αεροσκάφη της απλά “θα έχει συνοδευτικό ρόλο ” των Αμερικανικών. Με άλλα λόγια μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας δεν υφίσταται πλέον “nuclear sharing”(ειδική μορφή αμοιβαίας συνεισφοράς) και η στάση Ερντογάν έχει συνδράμει σε καχυποψία ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Πάντως τα τελευταία χρόνια σε αυτή την πολύ σημαντική ετήσια άσκηση του ΝΑΤΟ συμμετέχουν οι Πολωνοί και οι Τσέχοι, αν και τα αεροσκάφη τους δεν μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα. Η συμμετοχή τους εντάσσεται στην λεγόμενη επιλογή SNOWCAT δηλαδή σε υποστήριξη πυρηνικών αποστολών με αεροπορικές συμβατικές δυνάμεις/τακτικές Η Μόσχα σε πολλές ασκήσεις της του τύπου ZAPAD εντάσσει τακτικά πυρηνικά όπλα σε ενδεχόμενα πλήγματα στην Πολωνία ,στις Βαλτικές Δημοκρατίες ως και στα κράτη της Σκανδιναβικής χερσονήσου.