Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Σε αρκετά λεπτό σημείο βρίσκονται οι σχέσεις της Τουρκίας με τους Αμερικανούς, ενώ παρά τη σχετική “καλή” διαγωγή της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ έχουν ήδη εμφανιστεί πολλά παράπονα και “σημεία” δυσφορίας αναφορικά με την συμπεριφορά της σε διάφορους Ευρωατλαντικούς κύκλους , στα στρατηγεία των Βρυξελλών , της Νάπολι, της Μονς, του Ράμσταιν του Μπρούνσουμ κα, κυρίως λόγω της προκλητικής, εκκεντρικής και απαράδεκτης στάσης της Άγκυρας απέναντι στα αιτήματα της Σουηδίας και της Φινλανδίας για την τυπική ένταξή τους στους Βορειοατλαντικούς θεσμούς.(δηλαδή την επικύρωση τους από το Τουρκικό Κοινοβούλιο) .Και παρά την στάση της σε ορισμένα ζητήματα ,όπου εμφανίζεται ως συμμετέχουσα πολύπλευρα και ενεργά στο ΝΑΤΟ.
Χαρακτηριστικό τελευταίο παράδειγμα επίδειξης “καλής διαγωγής” σε στρατιωτικό πλαίσιο του ΝΑΤΟ είναι το εξής ¨Η Τουρκία ανέλαβε προχθές ως επικεφαλής της Ναυτικής Συνιστώσας της ιδιαίτερα στρατηγικής σημασίας Δύναμης Αντίδρασης του ΝΑΤΟ για ένα χρόνο Το αρχηγείο της TURMARFOR είναι ανάμεσα στα 5 στρατηγεία του ΝΑΤΟ με αυτή την δυνατότητα υποστηρίζει ο Τούρκος ναύαρχος Η Tουρκία ανέλαβε το “τιμόνι” της Ναυτικής Συνιστώσας της Δύναμης Αντίδρασης του ΝΑΤΟ από το Ηνωμένο Βασίλειο και για ένα χρόνο. Η διοίκηση της ναυτικής Συνιστώσας του ΝΑΤΟ θα εκτελείται από την Τουρκική Ναυτική Δύναμη (TURMARFOR) ως τις 31 Ιανουαρίου 2024.
Ο υποναύαρχος Huseyin Tigli, επικεφαλής της TURMARFOR και των Τουρκικών Δυνάμεων Επιφανειας, είπε ότι το ΝΑΤΟ έχει πέντε στρατηγεία με αυτή την δυνατότητα και το αρχηγείο της TURMARFOR είναι ένα από αυτά τα πέντε. Η Tigli είπε ότι διαθέτει ένα μεγάλο αρχηγείο που μπορεί να σχεδιάσει και να συντονίσει μια τέτοια συνολική επιχείρηση. «Η παροχή μιας τέτοιας ικανής δομής αρχηγείου στην υπηρεσία του ΝΑΤΟ δείχνει τη σημασία που αποδίδει η Τουρκία στο ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.
Ο Cuneyt Talayman, αξιωματούχος του Τουρκικού Ναυτικού και γενικός γραμματέας της TURMARFOR, δήλωσε ότι οι εντολές του ΝΑΤΟ υψηλής ετοιμότητας δημιουργήθηκαν για να διοικούν τις επιχειρήσεις του σε περίπτωση κρίσης και πολέμου. Σημειώνοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Τουρκία έχουν ήδη αυτού του είδους τα στρατηγεία και ότι η Γερμανία βρίσκεται στο δρόμο να είναι η έκτη . Πιθανές αποστολές καθορίστηκαν ως συλλογική άμυνα, συμβάλλοντας στην προστασία της εδαφικής ακεραιότητας, επιχειρήσεις υποστήριξης της ειρήνης, επιχειρήσεις εμπάργκο, προστασία ζωτικής σημασίας υποδομών και ασφάλειας ως και επιχειρήσεις πρωτοποριακών/καινοτόμων δυνάμεων, πρόσθεσε. Η Τουρκία θα παραδώσει το έργο στην Ιταλία ένα χρόνο αργότερα.Ο υπογράφων συζητά με πολλούς Νατοϊκούς και όχι μόνο παράγοντες,αναλυτές ειδικούς κα σε Νατοϊκά επιτελεία και πολυεθνικούς διασυμμαχικούς σχηματισμούς και ειδικά το τελευταίο τρίμηνο διαπιστώνω μία εμφανή δυσαρέσκεια πολλών για την αντισυμμαχική συμπεριφορά της Τουρκίας, και αυτό παρά την συνεχή συμμετοχή της σε ασκήσεις, συμπόσια, Συνόδους κα. Συμπληρώνονται πάνω από 6 μήνες από τη Σύνοδο τυς Μαδρίτης και το Μνημόνιο Τουρκίας-Σουηδίας-Φινλανδίας δεν έχει προχωρήσει και ουσιαστικοποιηθεί ειδικά με την περίπτωση της Σουηδίας. Η εκβιαστική στάση της Ερντογανικής Τουρκίας θέτει διλήμματα σχετικά με το αν ανήκει στην Συμμαχία ή δόλια ενεργεί υπέρ του Πούτιν και της αναθεωρητικής Ρωσίας.Μπορεί στη πρόσφατη συνάντηση Μπλίνκεν-Τσαβούσογλου να δήλωσε ότι υποστηρίζει(γραμμένο και στο τελικό ανακοινωθέν) την ΟPEN DOORS POLICY δηλαδή το Άρθρο 10 του Καταστατικού του ΝΑΤΟ ,ότι δηλαδή η Συμμαχία είναι ανοικτή σε κράτη που θέλουν να ενταχθούν σε αυτή, αλλά η πρακτική συμπεριφορά της Άγκυρας είναι προβληματική , με πολλούς να είναι καχύποπτοι , και να μην εμπιστεύονται τον Ερντογάν.Επιπρόσθετα υπάρχουν κύκλοι μέσα στον ενδοσυμμαχικό ορίζοντα που ειδικά στους τομείς των πληροφοριών και επιχειρήσεων δεν εμπιστεύονται κινήσεις της Τουρκίας και δευτερεύοντος της Ουγγαρίας λόγω των στενών σχέσεών τους με την Μόσχα.(υπάρχουν αρκετά παραδείγματα, αλλά για ευνοήτους λόγους δεν δημοσιοποιούνται).
Σε άρθρο του στο Bloomberg, ο γνωστός ναύαρχος εα Τζέιμς Σταυρίδης, διατελέσας ως ανώτατος διοικητής της Νότιας Διοίκησής των ΗΠΑ/SOUTHCOM στο Μαϊάμι/Φλόριντα , καθώς και επικεφαλής των Αμερικανικών και Συμμαχικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη (Μονς/Βέλγιο και Στουτγάρδη/SHAPE και USEUCOM επεσήμανε ότι: «Η Τουρκία — μόνη από όλα τα 30 κράτη-μέλη — επιβραδύνει αυτή τη ζωτικής σημασίας ευκαιρία να συμμετάσχει η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι (σε εποχή πολέμου στην Ευρώπη) στο Ευρωατλαντικό γίγνεσθαι . Είναι καιρός να σταματήσουμε αυτή την πρωτοφανή και μονομερή κωλυσιεργία και να πει η Άγκυρα απλά «ναι». Η Τουρκική στάση και επιφυλακτικότητα, πρωτοστατούν τος του Ερντογάν, είναι ένα δώρο σε έναν αποτρόπαιο εγκληματία πολέμου, τον Βλαντιμίρ Πούτιν». Μεταξύ άλλων ο απόστρατος ναύαρχος υπενθυμίζει πως όταν ανέλαβε τη θέση του SACEUR το 2009, η πρώτη πρωτεύουσα κράτους-μέλους της Συμμαχίας που επισκέφτηκε ήταν η Άγκυρα, παρά το γεγονός ότι η Μ Βρετανία ήταν και είναι για άπειρους λόγους ο πιο στενός σύμμαχος των ΗΠΑ και παρόλο που ο ίδιος είναι Ελληνοαμερικανός στην καταγωγή του. Χαρακτηριστικά γράφει «Ήθελα να αναγνωρίσω όσα έχουν κάνει οι Τούρκοι για το ΝΑΤΟ πριν και μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης»
Δεν διστάζει να μιλήσει έξω από τα δόντια ο απόστρατος ναύαρχος ως και συγγραφέας πολλών μελετών για την παγκόσμια ασφάλεια και τη ναυτική στρατηγική τονίζοντας ότι κάποια στιγμή η υπομονή στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ θα εξαντληθεί και θα αρχίσουν να ρωτάνε, αν πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στη Τουρκία από τη μία και Σουηδία/Φινλανδία από την άλλη. «Το ΝΑΤΟ χρειάζεται την Τουρκία να συνεχίσει να είναι ενεργό και θετικό μέλος. Χρειάζεται επίσης να προσθέσει στις τάξεις του τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Κανείς δεν θέλει να χρειαστεί να επιλέξει ανάμεσά τους. Είναι στο χέρι του Ερντογάν να διασφαλίσει ότι δεν θα φτάσουμε εκεί» καταλήγει σε ένα ιδιαίτερα εμπεριστατωμένο άρθρο του.
Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και πολλοί διατελέσαν τες ως αρχηγοί και υπαρχηγοί των συμμαχικών δυνάμεων με την ανεπίτρεπτη συμπεριφορά της Άγκυρας, ενώ το Καταστατικό του ΝΑΤΟ δεν περιλαμβάνει διάταξη αποπομπής χώρας από την Ατλαντική Συμμαχία, εκτός αν η ίδια προχωρήσει-αφού ενημερώσει τις ΗΠΑ- ότι δεν επιθυμεί πλέον να ανήκει στη Συνθήκη του Βορείου Ατλαντικού παρά το γεγονός ότι συμμετέχει σε όλες τις Νατοϊκές αποστολές και επιχειρήσεις.
