.Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ηρεμία επικρατεί τις τελευταίες ώρες στη νεκρή ζώνη στην περιοχή της Πύλας, μετά τα απαράδεκτα και βίαια επεισόδια που προκάλεσαν οι Τουρκοκυπριακές αρχές στην περιοχή εναντίον ανδρών της Ειρηνευτικής Δύναμης της UNFICYP , με αποτέλεσμα να υπάρξουν και τραυματισμοί τριών μελών της (Βρετανοί), αλλά και επιθέσεις σε οχήματα της Δύναμης του ΟΗΕ που εδρεύει στο νησί από το 1964.Τα γεγονότα καταδίκασαν πάρα πολλές ξένες κυβερνήσεις, η Αθήνα τα Ηνωμένα Έθνη η ΕΕ, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα κα.
Παρά την προς το παρόν χαλάρωση της έντασης στο έδαφος δεν υπήρξΑΝ από πλευράς Ερντογάν , ως και εκ μέρους του Τούρκου υπεξ Χακάν Φιντάν προσωπικές δηλώσεις και παρεμβάσεις για τα συμβάντα αλλά την υποστήριξή τους με έμφαση σε λεκτικές και παραπληροφορικές κατά των κυανόκρανων εξέφρασαν ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ και ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος AKP Ομέρ Τσελίκ εμμένοντας στη “τοπική διάσταση ” .Ειδικότερα το Τουρκικό υπεξ ανέφερε σε λιτή γραπτή ανακοίνωσή του ότι «Θεωρούμε απαράδεκτη και καταδικάζουμε έντονα τη φυσική επέμβαση που πραγματοποίησαν στις 18 Αυγούστου οι στρατιώτες της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (UNFICYP) για να αποκλείσουν τον δρόμο Πύλας-Άρσους, ο οποίος κατασκευάζεται στο κυρίαρχο έδαφος της τδβκ»(!),ενώ στο ίδιο μήκος κύματος με έμφαση σε “ανθρωπιστική και όχι στρατιωτική διάσταση ” της Πύλας (δικοινοτικό χωριό) ήσαν οι πρώτες δηλώσεις του συμβούλου εθνικής ασφαλείας του Τούρκου προέδρου πρέσβη Ακίφ Τσαγατάι Κίλιτς στα “περί ασφαλτόστρωσης και οδικών έργων από το κατεχόμενο χωριό Άρσους προς τη Πύλα που είναι μόνο για ανθρωπιστικούς σκοπούς ως και για να διευκολυνθεί η πρόσβαση των Τουρκοκυπρίων στα εδάφη τους “.Ο Τσελίκ ισχυρίζεται ότι η στάση της Ειρηνευτικής Δύναμης UNFICYP έναντι των οδικών κατασκευαστικών έργων είναι “απαράδεκτη και εξαιρετικά λανθασμένη”(!)
‘Η εν λόγω στάση του Ειρηνευτικού Σώματος, με στόχο να ευχαριστήσει(!) την ελληνοκυπριακή πλευρά, έχει βλάψει την ύπαρξη και τη φήμη του στην ίδια την Κύπρο”, υποστηρίζει ο εκπρόσωπος του AKP. Με δεύτερη ανάρτησή του χθες ο Τσελίκ ισχυρίζεται πως η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο κάνει διακρίσεις υπέρ των Ελληνοκυπρίων, και πως «η ειρηνευτική δύναμη επέτρεψε την κατασκευή των δρόμων Λάρνακας – Δεκέλειας – Αγίας Νάπας και Πύλης-Βορόκλινης, που κατασκευάστηκαν από τους Έλληνες απαλλοτριώνοντας τουρκικά εδάφη” οπότε κατά τη γνώμη του η στάση της UNFICYP.απέναντι στην τουρκοκυπριακή πλευρά ‘εμπεριέχει δύο μέτρα και δύο σταθμά και έχει επιφέρει βαρύ πλήγμα στην ουδετερότητα του”.
Σημειώνεται ότι τις τελευταίες εβδομάδες από πλευράς Λευκωσίας υπήρχε ανησυχία, για αυτό και είχαν γίνει ορισμένες διπλωματικές κινητοποιήσεις από την Κυπριακή προεδρία ως και το υπουργείο εξωτερικών.Μάλιστα ο ειδικός αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Καναδός διπλωμάτης Κόλιν Στιούαρτ, είχε συναντηθεί την παραμονή των θλιβερών επεισοδίων με τον λεγόμενο υπουργό εξωτερικών της “αποσχιστικής και κατοχικής οντότητας” Ταχσίν Ερτογρούλογλου. Σύμφωνα με πληροφορίες ο ψευτουπουργός με εντολές του Τούρκου «πρέσβη» στα κατεχόμενα δεν δεχόταν συζήτηση για οτιδήποτε άλλο εκτός από την άμεση έναρξη των κατασκευαστικό-οδικών εργασιών, που ξεκίνησαν νωρίς την επόμενη ημέρα.Ο έμπειρος Καναδός διπλωμάτης που έχει γνώση τέτοιων ζητημάτων (ήταν και στην αποστολή της δυτικής Σαχάρα) παρουσίασε προφορικά πρόταση στον ψευτουπουργό την οποία δεν αποδέχθηκε(μάλιστα ήθελε γραπτές και δεσμευτικές προτάσεις!), ενώ κάποιες ιδέες έχει προτείνει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Η ανάπτυξη της νεκρής ζώνης ( οικιστική, αγροτική και άλλη), όπως έγινε και σε άλλες περιοχές, είναι στα προτεινόμενα, πλην όμως η τουρκική πλευρά και ο Τατάρ επιδιώκουν να προχωρήσει διά της επιβολής τετελεσμένων.
Αρνητική και ύποπτη η στάση της Μόσχας στο ΣΑ/ΟΗΕ
Η Ρωσία με την κωλυσιεργία της ως και τη προκλητικά “αδιάφορη’ στάση της εμπόδισε το Σάββατο, την έκδοση ανακοίνωσης του ΣΑ/ΟΗΕ βάσει της οποίας θα προχωρούσε σε σφοδρή καταγγελία εναντίον των κατοχικών δυνάμεων στην Κύπρο σχετικά με τις βίαιες ενέργειες στη Πύλα.Η Μόσχα δεν θεώρησε αποδεκτό το κείμενο της δήλωσης που προετοίμασε το Ηνωμένο Βασίλειο , και το οποίο εγκρίνανε οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία ως και άλλα μη-μόνιμα κράτη-μέλη του σώματος.Πληροφορίες φέρουν και τη στάση της Κίνας να ήταν ¨ευέλικτη”. Προφανώς η Ρωσία σκόπευε να καθυστέρηση την έκδοση ανακοίνωσης.Όπως είναι γνωστό διαχρονικά η Μόσχα και η Άγκυρα διατηρούν καλές σχέσεις.Σαφέστατα η Ρωσική στάση ήταν αντιδιπλωματική και υποστήριζαν ότι θα πρέπει να ερωτηθεί ο Πούτιν και ο υπεξ Σεργκέι Λαβρόφ.
Αργά χθες η Μόσχα -μπροστά στη νέα διεθνή της απομόνωση της- δήλωσε ότι αναμένει οδηγίες αναφορικά με το Βρετανικό προσχέδιο και ζήτησεπαράταση μέχρι απόψε, ενώ είναι γνωστό ότι με βάση την απόφαση 2674 του Ιανουαρίου 2023 τέτοιες προκλητικές ενέργειες θα πρέπει να αποφεύγονται και είναι άμεσα καταδικαστέες.Λογικά σήμερα (αργά το βράδυ) θα υπάρξει κλειστή συνεδρία του ΣΑ/ΟΗΕ για τα γεγονότα της Πύλας , δηλαδή τους παράνομους σχεδιασμούς της τουρκοκυπριακής πλευράς για κατασκευή δρόμου που θα ενώνει το κατεχόμενο χωριό Άρσος με προωθημένο και παράνομο στρατιωτικό φυλάκιο Κ15 του κατοχικού καθεστώτος.Η περιοχή της Πύλας συνορεύει με τις Βρετανικές βάσεις,και το Λονδίνο γνωρίζει πολύ καλά την τοπογραφία της περιοχής και από παλιά τις κατοχικές επιδιώξεις, ενώ σχετικά με τελευταίες εξελίξεις οι Βρετανοί έχουν αντιληφθεί τη θέση της Λευκωσίας(διάκεινται αρκετά θετικά απέναντι σε αυτή) ως και τις ενστάσεις της σχετικά στάθηκαν με τις μεθοδεύσεις του καθεστώτος Τατάρ.Πάντως η υπό Νορβηγική διοίκηση ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο παραμένει σε ετοιμότητα.Μπλίνκεν -Κύπρος
Ο υπεξ των ΗΠΑ προέβη το Σάββατο στην άρση των περιορισμών στο αμυντικό εμπόριο για την Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2024.Σύμφωνα με δήλωση το βράδυ της Παρασκευής ο Αντονι Μπλίνκεν αποφάσισε και επιβεβαίωσε στο Κογκρέσο ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εκπληρώσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για να επιτρέψει στο υπουργείο να εγκρίνει εξαγωγές και επανεξαγωγές και μεταφορές αμυντικού υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2024.Προσθέτει ότι η συμμόρφωση με τους όρους αξιολογείται σε ετήσια βάση και προϋποθέτει τη συνεργασία της Λευκωσίας στην καταπολέμηση της διακίνησης βρώμικου χρήματος από την Κύπρο, ως και της απαγόρευσης ελλιμενισμού ρωσικών πλοίων στα λιμάνια της νήσου.