Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η Ολλανδία και η Δανία δήλωσαν χθες οριστικά ότι θα δώσουν 61 μαχητικά αεροσκάφη F-16 του αεροπορικού τους στόλου στην Ουκρανία( μόλις εκπληρωθούν ορισμένες τελικές «διευθετήσεις » μέσα στις αμέσως προσεχείς ημέρες), μια πολυαναμενόμενη εξέλιξη που θα ενισχύσει το Κίεβο στο να καλύψει κρίσιμα κενά στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις. Αυτή η απόφαση επισημοποιήθηκε μετά την επίσκεψη στις δυο χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ του προέδρου Ζελένσκι, που μετέβη εκεί μετά την μονοήμερη επίσκεψή του στη Σουηδία (το Σάββατο)
Η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει τα πιο προηγμένα και πολυάριθμα αεροσκάφη της για να βομβαρδίζει επανειλημμένα πόλεις της Ουκρανίας, να επιβραδύνει την αντεπίθεση του Κιέβου ως και να απειλεί τα πλοία της που εξάγουν σιτηρά ζωτικής σημασίας για την οικονομική της επιβίωση, καθιστώντας την απόκτηση σύγχρονων Αμερικανικών αεροσκαφών από το Κίεβο βασικό συστατικό για την επιτυχή άμυνα της χώρας. “Σήμερα μπορούμε να ανακοινώσουμε ότι η Ολλανδία και η Δανία δεσμεύονται να μεταφέρουν αεροσκάφη F-16 στην Ουκρανία και στην ουκρανική πολεμική αεροπορία, σε στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ και άλλες 9 χώρες εταίρους, μόλις εκπληρωθούν οι τελευταίες προϋποθέσεις για μια τέτοια μεταφορά»,είπε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε προχθές στην αεροπορική βάση του Αϊντχόβεν (νοτιοανατολική Ολλανδία) έχοντας στο πλευρό του τον Ζελένσκι και τον αρχηγό της Ολλανδικής πολεμικής αεροπορίας.Ο Ρούτε είπε ότι η Ολλανδία έχει διαθέσιμα 42 F-16, αλλά δεν δήλωσε αν όλα ή μόνο μερικά θα δοθούν άμεσα στην Ουκρανία. Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τη συμφωνία ως “σημαντικής διάστασης”.
Αργότερα την ίδια ημέρα η Δανία δια στόματος της πρωθυπουργού Μετ Φρεντέρισκεν από την αεροπορική βάση Σκρίντστρουπ (νοτιοανατολικά της χώρας) και παρόντος του Ζελένσκι τόνισε ότι θα δώσει 19 Αμερικανικά αεροσκάφη F-16 στην Ουκρανία(τα 6 μέχρι τέλους του 2023) και ότι στη συγκεκριμένη βάση θα εκπαιδευτούν Ουκρανοί πιλότοι (παρόμοια εκπαίδευση για 6-12 μήνες θα γίνεται στη Ρουμανία).
Η Ουκρανία κληρονόμησε έναν γηρασμένο και απαρχαιωμένο στόλο σοβιετικών αεροσκαφών MiG και Sukhoi που δεν διαθέτουν το βάθος κρούσης και την τεχνολογία των σύγχρονων ρωσικών αεροσκαφών, θέτοντας το Κίεβο σε σημαντικό εναέριο μειονέκτημα στον πόλεμο. Η Ουκρανία έχει επίσης πολύ μικρότερο στόλο αεροσκαφών από τη Ρωσία. Τα πιο προηγμένα F-16 θα επιτρέψουν στους Ουκρανούς πιλότους να χτυπήσουν βαθιά σε περιοχές που ελέγχονται από τη Ρωσία και με μεγάλη ακρίβεια, να αναχαιτίσουν πυραύλους που έχουν τρομοκρατήσει τους αμάχους στις πόλεις της Ουκρανίας ως και να αντιμετωπίσουν ρωσικά αεροσκάφη που απειλούν τις ναυτιλιακούς διαδρόμους εξαγωγής των σιτηρών της. Αμερικανικές πληροφορίες που διέρρευσαν προ τριών μηνών ανέφεραν ότι η Ουκρανία είχε χάσει 60 από τα 145 αεροσκάφη του στόλου της(από την αρχή του πολέμου) Η Ουκρανία δεν έχει αποκαλύψει ποτέ επίσημα τις απώλειες της. Η βρετανική δεξαμενή σκέψης RUSI (για την άμυνα και την ασφάλεια) ανέφερε σε μια τελευταία έκθεσή της ότι οι προηγμένες δυνατότητες του F-16 σημαίνουν ότι “ακόμα και ένας μικρός αριθμός δυτικών μαχητικών θα μπορούσε να έχει σημαντική αποτρεπτική επίδραση” στη Ρωσία.
Ωστόσο, τα αεροσκάφη είναι απίθανο να φτάσουν εγκαίρως για να ενισχύσουν τον στρατό της Ουκρανίας στη τρέχουσα αντεπίθεση του, η οποία εξελίσσεται σχετικά αργά από ό,τι αναμενόταν εν μέρει επειδή οι επίγειες δυνάμεις της δεν έχουν υπολογίσιμη αεροπορική υποστήριξη. Για περισσότερο από ένα χρόνο, το Κίεβο προέτρεπε την κυβέρνηση Μπάιντεν να του δώσει μαχητικά F-16 ή να επιτρέψει στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να τα διαθέσουν. Η Ουάσιγκτον είχε αρνηθεί, γιατί λαθεμένα εκτιμούσε ότι το Κίεβο θα μπορούσε να προκαλέσει τη Μόσχα χρησιμοποιώντας τα για να πλήξει ρωσικό έδαφος.Τον περασμένο Μάιο η κυβέρνηση Μπάιντεν συμφώνησε με τις μεταφορές μαχητικών αεροσκαφών εν μέσω ισχυρότατης εσωτερικής(Γερουσία, Κογκρέσο) και συμμαχικής πίεσης(ΝΑΤΟ) διατηρώντας ένα “μοτίβο στασιμότητας” σε προηγμένα οπλικά συστήματα πριν τελικά υποχωρήσει.
Η Ουκρανία βρίσκεται σχεδόν επί δύο μήνες σε μια σημαντική αντεπίθεση για την ανακατάληψη εδαφών στα ανατολικά και τα νότια. Ενώ η Ουκρανία έχει ανακτήσει κάποιο έδαφος(ειδικά στα όρια των επαρχιών Ντόνετσκ-Ζαπορίζια) , το πιο σημαντικό είναι ότι έχει προκαλέσει ρήγματα στην άμυνα της Ρωσίας, αλλά έχει υποστεί σημαντικές απώλειες προσωπικού και εξοπλισμού. Αμερικανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι η Ουκρανία αναγκάζεται να εκτελέσει ένα απίθανο έργο – να πραγματοποιήσει μια αντεπίθεση χωρίς αεροπορική υπεροχή – κάτι που οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα έκαναν ποτέ.
Τα δύο κράτη μέλη του ΝΑΤΟ ηγήθηκαν και ηγούνται των διεθνών προσπαθειών για την εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων για F-16. Ο Ουκρανός υπουργός άμυνας Oλέκσει Ρεζνίκοφ δήλωσε στις 19 Αυγούστου ότι η εκπαίδευση των Ουκρανών έχει ξεκινήσει για να πετούν F-16, αλλά πρόσθεσε ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 6-8 μήνες για την εκπαίδευση πιλότων και μηχανικών για την επισκευή τους.. Η Ουκρανία, η οποία αναμένει αρκετές δεκάδες πιλότους να εκπαιδευτούν, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι δεν θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει F-16 αυτό το φθινόπωρο ή τον προσεχή χειμώνα.Τα άρματα μάχης ABRAMS
Η πρέσβης της Ουκρανίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Οκσάνα Μαρκάροβα μαζί με την παλαίμαχη βουλευτή Mάρσι Kαπτούρ (της πολιτείας Οχάιο) επισκέφτηκαν προχθές ένα εργοστάσιο κατασκευής αρμάτων στη Λίμα του Οχάιο, στο οποίο εκσυγχρονίζονται άρματα μάχης Abrams που θα σταλούν στην Ουκρανία αυτό το φθινόπωρο.Η Μαρκάροβα είπε “είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθεί ένας συνεχής διάλογος με τον αμερικανικό λαό, τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς , τις δεξαμενές σκέψης ” καθώς και να τους πει “γιατί η υποστήριξή τους στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια του πολέμου είναι σημαντική “,ενώ χαρακτήρισε ως εξαιρετική ευκαιρία την επίσκεψη στο Joint Systems Manufacturing Center (JSMC), καθώς και τη συνάντησή της με ανθρώπους και εταιρείες από το βορειοδυτικό Οχάιο που έχουν συμμετάσχει στη βοήθεια των Ουκρανών” είπε η Mαρκάροβα.
Η πρέσβης της Ουκρανίας στις ΗΠΑ πρόσθεσε ότι “τόσο η στρατιωτική βοήθεια όσο και η ανθρωπιστική υποστήριξη αλλάζουν προς το καλύτερο την κατάσταση στην Ουκρανία”. Στις αρχές Αυγούστου, οι ΗΠΑ ενέκριναν επίσημα τη μεταφορά της πρώτης παρτίδας αρμάτων μάχης Abrams στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν να εκπαιδεύουν Ουκρανούς σε άρματα μάχης Abrams τον Μάιο του 2023 στο Γκράφενβορ της Βαυαρίας( στη Γερμανία). Αμερικανικές πηγές ανέφεραν στον υπογράφοντα ότι η εκπαίδευση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει άρματα μάχης Abrams στην Ουκρανία τον Ιανουάριο του 2023. Πήρε αυτό το βήμα μετά από μήνες επιμονής ότι τα τανκς ήταν πολύ δύσκολο να συντηρηθούν και να επισκευαστούν, προκειμένου να παρακινήσει τη Γερμανία να προμηθεύσει πιο γρήγορα τα άρματα μάχης Leopard. Οι ΗΠΑ επιτάχυναν σημαντικά τον χρόνο που απαιτείται για την αποστολή αρμάτων και αποφάσισαν νωρίτερα φέτος να μεταφέρουν τα παλαιότερα μοντέλα M1A1 (εκσυγχρονισμένα) αντί για μια πιο σύγχρονη έκδοση του τανκ. Οι ΗΠΑ υποσχέθηκαν να παραδώσουν 31 άρματα μάχης στην Ουκρανία.
Τα ουκρανικά πλήγματα κατά των ρωσικών οπισθίων περιοχών προκαλούν δυσαρέσκεια στον ρωσικό χώρο πληροφοριών και πυροδοτούν κριτική στη ρωσική στρατιωτική διοίκηση, στο οποίο σκοπεύει η Ουκρανία. Ορισμένοι Ρώσοι μιλμπλόγκερ εξέφρασαν την οργή τους για τα πρόσφατα ουκρανικά πλήγματα στη γέφυρα του στενού του Κερτς και ζήτησαν από τις ρωσικές δυνάμεις να στοχοποιήσουν τις οικογένειες, τα σπίτια και άλλες ιδιοκτησίες των ουκρανών υπευθύνων λήψης αποφάσεων για να αποτρέψουν περαιτέρω ουκρανικά πλήγματα κατά των ρωσικών βαθιών πίσω περιοχών(!). Οι μιλμπλόγκερ αναφέρθηκαν σε προηγούμενες σοβιετικές και ρωσικές στρατηγικές αντιποίνων στον Λίβανο και στον βόρειο Καύκασο.