Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος -Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ο Νορβηγός πρώην ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και νυν υπουργός οικονομικών στη κυβέρνηση της χώρας του παραδέχτηκε ότι η δυτική βοήθεια προς την Ουκρανία ήταν «πολύ μικρή και πολύ αργά», λέγοντας ότι μια ισχυρότερη έγκαιρη υποστήριξη στο Κίεβο θα μπορούσε να είχε αποτρέψει την καθολική εισβολή της Ρωσίας στην ανατολική και νοτιοανατολική Ουκρανία.
«Η Ουκρανία καταδεικνύει τόσο τη δύναμη όσο και την αδυναμία του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ. Σημείωσε ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ από την πλήρη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας «παρείχαν άνευ προηγουμένου στρατιωτική υποστήριξη… χωρίς την οποία η Ουκρανία πιθανότατα δεν θα είχε αμυνθεί όπως το έκανε».
Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε ο πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ, πρέπει να αναγνωριστεί ότι η υποστήριξη της Ατλαντικής Συμμαχίας ήρθε πολύ αργά και ήταν πολύ περιορισμένη, επειδή από το 2014, όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία και εισέβαλε στο Ντονμπάς, μέχρι την καθολική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεν παρείχαν σχεδόν καμία στρατιωτική υποστήριξη ή ήταν πολύ περιορισμένη.
Δήλωσε επίσης ότι δεν υπήρχε σχεδόν καμία φονική βοήθεια, καθώς η Συμμαχία φοβόταν ότι αυτό θα ώθησε τη Μόσχα να εισβάλει στην Ουκρανία. «Αλλά η Ρωσία εισέβαλε ούτως ή άλλως», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ. Πιστεύει επίσης ότι η στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. «Αν είχαμε παράσχει περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία νωρίτερα”
Ο έμπειρος πρώην ΓΓ του ΝΑΤΟ περιέγραψε την άρνησή του το 2022 στο να κλείσει τον ουρανό της Ουκρανίας κατόπιν αιτήματος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ως μια «οδυνηρή στιγμή», δηλώνοντας ότι αυτό θα ενείχε τον κίνδυνο να προκαλέσει τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως έγραψε στα απομνημονεύματά του, σύμφωνα με τους Times στις 8 Νοεμβρίου.
Ο Ζελένσκι τηλεφώνησε στον Στόλτενμπεργκ από ένα καταφύγιο στο Κίεβο, με την πόλη να απειλείται από την προέλαση ρωσικών στρατευμάτων και είπε “Δέχομαι ότι δεν στέλνετε χερσαία στρατεύματα του ΝΑΤΟ, αν και διαφωνώ. Αλλά παρακαλώ κλείστε τον εναέριο χώρο. Μην αφήσετε ρωσικά αεροπλάνα, drones και ελικόπτερα να πετούν και να μας επιτεθούν”» Και είπε επίσης: “Ξέρω ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να το κάνει αυτό επειδή το έχετε κάνει και πριν”. Στο παρελθόν, το ΝΑΤΟ έκλεισε τον εναέριο χώρο πάνω από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, καθώς και στο βόρειο Ιράκ, για να προστατεύσει τους πολίτες, αλλά ο Στόλτενμπεργκ εξήγησε στον Ζελένσκι ότι το κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από την Ουκρανία ήταν “αδύνατο”.
Ο τότε ΓΓ δήλωσε ότι η επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων θα απαιτούσε πρώτα την εξάλειψη των ρωσικών συστημάτων αεράμυνας στη Ρωσία και τη Λευκορωσία, καθώς διαφορετικά τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν με ασφάλεια στον ουκρανικό εναέριο χώρο. “Εάν υπάρχει ρωσικό αεροπλάνο ή ελικόπτερο στον αέρα, πρέπει να το καταρρίψουμε και τότε θα βρισκόμαστε σε πραγματική κατάσταση πολέμου μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ. «Και δεν είμαστε προετοιμασμένοι να το κάνουμε αυτό. Όπως είπε ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ήταν τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, δεν θα ρισκάρουμε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο για την Ουκρανία».
Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Ζελένσκι, ο Στόλτενμπεργκ φοβόταν ότι μπορεί να ήταν η τελευταία του Ουκρανού προέδρου. Ταυτόχρονα, ο πολιτικός πιστεύει ότι η απόφαση να μην σταλούν στρατεύματα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία ήταν σωστή, αν και αναγνωρίζει ότι η δυτική βοήθεια προς τη χώρα ήταν ανεπαρκής και καθυστέρησε.
Ο πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ πρόσθεσε ότι εάν η Ουκρανία είχε λάβει αρχικά περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη, ο πόλεμος πλήρους κλίμακας θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, έγραψε ο Στόλτενμπεργκ. Τότε ο Ρώσος δικτάτορας Βλαντιμίρ Πούτιν πιθανότατα θα είχε συνειδητοποιήσει ότι «η εισβολή σε μια ένοπλη Ουκρανία είναι αδύνατηΑλλά δεν το κάναμε αυτό και επομένως ήταν πολύ πιο εύκολο για τη Ρωσία να εισβάλει», πρόσθεσε.