Aνυποχώρητη η Τουρκία στο θέμα των S400
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε.Δρούγος
Διεθνολόγος -Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ανυποχώρητη η Άγκυρα στο θέμα του Ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος, παρά την επιβολή μίας σειράς πρώτων(έστω και συμβολικών ως ένα βαθμό) κυρώσεων των ΗΠΑ στο Διευθυντήριο της πολύ ισχυρής Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας SSB που ως γνωστό υπάγεται απ’ ευθείας στον πρόεδρο Ερντογάν από το 2018.. Ο υπεξ της Τουρκίας μετά και από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Αμερικανό΄ ομόλογό του Μαίκ Πομπέο υποστήριξε σε αρκετά “επιθετικό λεκτικό ύφος” ,ότι οι κυρώσεις είναι πολιτικά και νομικά λαθεμένες και δεν επιτρέπεται να λαμβάνουν χώρα τέτοιες αποφάσεις που αφορούν συμμάχους στην Ατλαντική Συμμαχία .
Σχετικά με την νέα Αμερικανική κυβέρνηση των Τζο Μπάιντεν και Καμάλα Χάρις ισχυρίστηκε ότι ο Ερντογάν γνωρίζει πάρα πολύ καλά τον νέο Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν και τους συμβούλους του, από την εποχή που ήταν αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα ,και μάλιστα ο Μπάιντεν επισκέφθηκε την Άγκυρα μετά την Γκιουλενική απόπειρα πραξικοπήματος το 2016,ενώ είχαν εκτενώς συζητήσει θέματα τρομοκρατίας ,όπως για “τους Γκιουλενιστές του FΕTO και για τις Κουρδικές ανταρτικές οργανώσεις στην βόρεια Συρία PYD/YPG που διατηρούν σχέσεις με το εκτός νόμου PKK “, οι οποίες όμως έχουν τύχει Αμερικανικής υποστήριξης στον πόλεμο κατά του ISIS.
Για το μείζον θέμα των κυρώσεων των ΗΠΑ που επιβλήθηκαν σε εφαρμογή της ομοσπονδιακής τροπολογίας CAATSA του 2017 και ειδικότερα των άρθρων 231 και 235 που είναι κατά βάση επικεντρωμένες στην SSB (σε τέσσερα ηγετικά πρόσωπα , ως και σε μη-χορήγηση αδειών για ορισμένα σημαντικά υποσυστήματα Τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων) μίλησε ο επικεφαλής του Διευθυντηρίου Δρ Ισμαήλ Ντεμίρ (που σημειωτέο έχει διαχρονικά σπουδάσει και εργαστεί σε ΗΠΑ και Καναδά), υποστηρίζοντας ότι οι κυρώσεις ήταν αναμενόμενες και ότι η Άγκυρα είχε από το 2017 προετοιμαστεί για το χειρότερο σενάριο, που ήταν και είναι η περίπτωση επιβολής κυρώσεων .Μάλιστα τόνισε -προφανώς και υποβιβάζοντας τις κυρώσεις-ότι ανέμεναν πιο σκληρές και δεν πρόκειται να επηρεάσουν την Τουρκική πολεμική βιομηχανία και τα δεκάδες προγράμματα που είναι σε εξέλιξη σε όλους τους τομείς.(χερσαίο-αεροπορικό-ναυτικό-κυβερνοχώρο-διαστημικό κα).
Αναφερόμενος στα ανταλλακτικά για τα δεκάδες αεροσκάφη F-16 ο Ντεμίρ είπε ότι αυτά δεν παρέχονται στην SSB γιατί το Διευθυντήριο δεν είναι απευθείας αγοραστής αλλά υπεργολάβος ,ενώ για το Ιταλό-Γαλλικό αντιπυραυλικό σύστημα SAMP-T τόνισε ότι δεν έχουν προχωρήσει οι επαφές , γιατί το Παρίσι διάκειται αρνητικά , την στιγμή που η Ρώμη είναι θετική στην προμήθειά του από την Τουρκία (όταν θα είναι πλήρως έτοιμο).Χαρακτηριστικά πρόσθεσε ότι οι Αμερικανικές κυρώσεις στοχεύουν στην SSB και όχι στο σύνολο της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας. Τούρκοι αναλυτές στην Άγκυρα ως και Δυτικοί αναλυτές σε Ολλανδία-Αυστρία και Δανία επεσήμαναν χθες στον υπογράφοντα, ότι οι συγκεκριμένες κυρώσεις επιδιώκουν να στείλουν το μήνυμα της Αμερικανικής δυσαρέσκειας κυρίως στο Ερντογάν για την αιρετική συμπεριφορά΄ του απέναντι στη Δύση ,και τις επαφές που διατηρεί από το 2017 με τον Πούτιν σε στρατιωτικά ως και περιφερειακής ασφάλειας θέματα (Συρία-Καύκασος-Λιβύη κλπ).
Ο ίδιοι αναλυτές που ενδοσκοπούν περισσότερο στα δέκα επιμέρους σημεία του Άρθρου 235 της CAATSA των 71 σελίδων(που είναι στη διάθεση του υπογράφοντα) .τονίζουν ότι δεν επηρεάζονται προγράμματα που σχετίζονται με συμφωνίες που έχουν υπογραφεί ,αλλά ορισμένα από τα εδώ και πέρα και υπό ανανέωση προγράμματα , ενώ δεν υπάρχουν δυσχέρειες πχ για τα drones αφού η Άγκυρα έχει καταφέρει σε ένα ποσοστό 65-68% να είναι αυτάρκης και ανεξάρτητη στην πολεμική της βιομηχανία.΄
Όμως σχετικά προβλήματα δεν αποκλείεται να εμφανιστούν στο Τουρκικής κατασκευής ελικόπτερο Τ129 ΑΤΑΚ , γιατί για τους κινητήρες του χρειάζεται Αμερικανική άδεια να εκδοθεί για να προχωρήσει η εξαγωγή τους. Το ίδιο αφορά και για το 5ης γενιάς αεροσκάφος TF-X της Τουρκίας , για το οποίο χρειάζονται αρκετά επιμέρους υποσυστήματα/εξαρτήματα για τη συναρμολόγησή του ,τα οποία είναι Αμερικανικής προέλευσης. Πάντως επικρατεί μεταξύ των αναλυτών (Τούρκων κα) η εκτίμηση ότι ανέμεναν πιο αυστηρές κυρώσεις, γεγονός που αφήνει κατά τη γνώμη τους κάποια “παράθυρα ” για αποκλιμάκωση. Ως κλειδιά πάντως των επόμενων βημάτων θεωρούν την τοποθέτηση των νέων υπουργών άμυνας, εξωτερικών και συμβούλου εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ για αυτές την πιθανή πιο δυναμική παρεμβατική-διαμεσολαβητική στάση του ΝΑΤΟ , αλλά και την μη-έλευση της δευτέρας συστοιχίας των Ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος.
Σχολιασμοί Νίκου Δένδια.
Μιλώντας ο υπεξ Νίκος Δένδιας σε διαδικτυακή διάσκεψη για τα δυτικά Βαλκάνια και όχι μόνο αναφέρθηκε στον ρόλο της Τουρκίας ,επισημαίνοντας την αποσταθεροποιητική της στάση σε διάφορες περιοχές ,τις συνεχείς παραβιάσεις σε αέρα και θάλασσα απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο, ενώ υποστήριξε ότι η αναφορά του σχετικά με τις Αμερικανικές κυρώσεις δεν ήταν με τιμωρητική για την Άγκυρα διάσταση ,αλλά ως έκφραση για τη συνολική αρνητική στάση της προκλητικής Τουρκίας απέναντι σε Αθήνα και Λευκωσία.
Πρόσθεσε ότι θεωρεί τον Τούρκο ομόλογό του ακόμα φίλο και επεσήμανε ότι χρειάζεται κάποιο διάστημα για αποκλιμάκωση της έντασης , ενώ για πολλοστή φορά τόνισε ότι η Αθήνα δεν είναι αρνητική για τις διερευνητικές διμερείς επαφές ,όμως η Άγκυρα θα πρέπει να σταματήσει να προβαίνει σε προκλητικές και άλλες συναφείς ενέργειες σε βάρος μας.
Τέλος η Τουρκία έστειλε ομάδα 13 αξιωματικών του μηχανικού της στο Ναγκόρνο Καραμπάχ για να συνδράμουν σε αποναρκοθέτηση περιοχών (ναρκοπέδια που οι Αρμένιοι είχαν αναπτύξει ). Μάλιστα ο υπουργός άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε ότι τέτοιες ομάδες έχουν στείλει και περιφερειακά της Τρίπολης στη Λιβύη, ως και στην πόλη Ταρχούνα , στις οποίες ο πολέμαρχος Χάφταρ είχε αναπτύξει εκτεταμένα ναρκοπέδια εμποτισμένα με νάρκες κατά προσωπικού ,παραβιάζοντας την γνωστή Συνθήκη της Οτάβα του 1997.