Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. ΔρούγοςΔιεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Έντονη είναι η παρουσία ναυτικών δυνάμεων πολλών κρατών από διάφορες περιοχές της υδρογείου στη Μεσόγειο, ενώ ειδικότερα στην ανατολική Μεσόγειο παρατηρείται μία ενισχυμένη τάση των κρατών της περιοχής να προχωρήσουν σε εκτεταμένα εξοπλιστικά και συναφή προγράμματα,γεγονός που θα ενισχύσει και ωθήσει σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό την στρατιωτικοποίηση της περιοχής. Οι οριοθετήσεις ή μη των επιμέρους θαλασσίων ζωνών , τα εν εξελίξει ή εν αναμονή ενεργειακά προγράμματα των διαφόρων χωρών προς εκμετάλλευση θαλασσοτεμαχίων από τις κορυφαίες ενεργειακές εταιρείες του πλανήτη , η λίαν υπολογίσιμη διαχρονική στρατηγική αξία των στενών των Δαρδανελίων και του Σουέζ, ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός ναυπήγησης πλοίων και υποβρυχίων από κράτη που πλέον προσδίδουν αυξανόμενη έμφαση στους ναυτικούς εξοπλισμούς,,η επιστροφή της Ρωσίας (λόγω εμπλοκής στον Συριακό εμφύλιο) στην ανατολική Μεσόγειο,οι συνεχείς Νατοϊκές ασκήσεις , η κρίση στη Λιβύη(παρά την σχετικά ήρεμη κατάσταση των τελευταίων μηνών ,το ενδιαφέρον κρατών από άλλες γεωγραφικές γωνιές του πλανήτη να στέλνουν πλοία για επισκέψεις σε λιμάνια της Μεσογείου(πχ Κίνα-Ιράν-Πακιστάν κα) έχουν ωθήσει πολύ τις επεκτατικές ναυτικές “τάσεις’ σε μία διαχρονικά ζώνη με υψηλή στρατηγική αξία.Οι βασικοί λόγοι που ενίσχυσαν τη ναυτική αναπτυξιακή ως και εξοπλιστική δυναμική είναι οι παρακάτω :
Πρώτο : Το Τουρκικό ναυτικό δόγμα της “Γαλάζιας Πατρίδας ” το οποίο τα τελευταία τρία χρόνια έχει οδηγήσει την Άγκυρα σε επεκτατικές επιλογές σε ζητήματα αμφισβήτησης των θαλασσίων ζωνών διαφόρων κρατών της περιοχής , στην δημιουργία ναυτικών βάσεων σε Σομαλία-Κατάρ και Λιβύη,(Ντόχα-Μογκαντίσου-Μισράτα/Αλ Χομς), στην περαιτέρω στρατιωτικοποίηση των κατεχομένων στην Κύπρο,στην αναβάθμιση των βάσεων σε Αττάλεια-Ισκεντερούν -Μερσίνα) στην ενεργοποίηση στολίσκων ερευνητικών και γεωτρητικών σκαφών , κα.Επιπρόσθετα η Άγκυρα έχει με επιτυχία ενεργοποιήσει τους ναυτικούς εξοπλισμούς με προγράμματα κατασκευής φρεγατών ,κορβετών ,περιπολικών σκαφών ,και τη ναυπήγηση με Ισπανική συνδρομή του μίνι ελικοπτεροφόρου /πλοίου αποβατικών αποστολών ANADOLU .Επίσης λόγω των επιτυχιών των επανδρωμένων αεροσκαφών της στους πολέμους του Ιράκ, Βόρειας Συρίας, Λιβύης και νοτίου Καυκάσου , είναι σε εξέλιξη η κατασκευή μη-επανδρωμένων υποβρύχιων συστημάτων.Η Άγκυρα-βάσει και των μελετών του SIPRI- έχει καταφέρει να κατασκευάζει στον χώρο της περίπου το 62% των οπλικών συστημάτων.
Δεύτερο : Το Ισραήλ για χρόνια είχε το μικρό αλλά εξελιγμένο πολεμικό του Ναυτικό-συγκριτικά με τον Στρατό και την Αεροπορία του- να αποτελεί τον πιο περιθωριοποιημένο κλάδο του,και μάλιστα παρά την συνδρομή των Γερμανικής προέλευσης υποβρυχίων του στην πυρηνική αποτρεπτική του δυναμική.Τα τελευταία χρόνια κυρίως λόγω των ενεργειακών κοιτασμάτων (ειδικά των ‘Ταμάρ’ και “Λεβιάθαν’) ,έχει προσδώσει μεγάλο ενδιαφέρον στην προστασία λιμένων (Χάιφα -Ασντόντ) ,στην κάλυψη των ενεργειακών βάσεων και ως εκ τούτου στην επάκτια άμυνα,σε ταχέα σκάφη/κορβέτες SAAR’6 και σε περιπολικά. Η ενεργειακή συνεργασία με την Αίγυπτο,η κρίση στις σχέσεις με την Τουρκία ,έχουν συνδράμει στο να ενισχύσει και αναβαθμίσει τον ρόλο του Ναυτικού.Η έντονη αντιπαράθεση με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα ,αλλά και η ενίσχυση των μονάδων βατραχανθρώπων της Χαμάς και της Χεζμπολάχ,έχουν οδηγήσει σε πιο ουσιαστική ναυτική παρουσία συμπεριλαμβανομένης και εκείνης στην Ερυθρά Θάλασσα(κόλπος Άκαμπα/στενά του Τιράν).
Τρίτο : Η Αίγυπτος μετά την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Μόρσι το 2013 από τον στρατηγό -πρόεδρο Αλ Σίσι έχει προωθήσει-παρά την δυσμενέστατη οικονομική κατάσταση ,τον υπερπληθυσμό, την ισχυρή Μουσουλμανική Αδελφότητα κα- τα εξοπλιστικά της προγράμματα και ιδιαίτερα του ναυτικού της. Η παρουσία των ειδικών πλοίων για αποβατικές ενέργειες και όχι μόνο των MISTRAL(Γαλλικής προέλευσης) , έχουν ενισχύσει τις ναυτικές δυνάμεις,ενώ η κατασκευή νέων βάσεων σε Ερυθρά Θάλασσα και δυτικά του Σουέζ δείχνει τις δυνατότητες της. Αν και δεν μπορεί κάποιος εκ των προτέρων να εκτιμήσει τις μελλοντικές τάσεις του Καΐρου,είναι εμφανέστατο ότι σε συνεργασία με κάποια κράτη προωθεί τις θέσεις του. Όμως το στρατιωτικό καθεστώς είναι αρκετά αδύναμο και δεν στηρίζεται σε ισχυρή λαική βάση.
Τέταρτο:Η επιστροφή της Μόσχας στα θερμά νερά της ανατολικής Μεσογείου προβληματίζει τους Νατοϊκούς και Αμερικανούς αναλυτές και στρατιωτικούς .Οι βάσεις σε Λατάκια και Ταρσό συνετέλεσαν (μαζί με την αεροπορική βάση Αλ Χμέιμιμ)στο να αποτραπεί η πτώση του Ασσαντικού καθεστώτος.Τα δύο λιμάνια έχουν προσφέρει πολλά στα Ρωσικά πλοία ως και στη συντήρησή τους εκεί. Η Μόσχα μέσω των Στενών έχει μετά από χρόνια καταφέρει να εξέρχονται από Σεβαστούπολη και Νοβοροσίσκ πλοία της τότε 5ης ΕΣΚΑΔΡΑ και να προσεγγίζουν θαλάσσιες “γωνιές”στην ανατολική Μεσόγειο. Η παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας το 2014,σε συνδυασμό με την ανάπτυξη Ρωσικών αεροναυτικών μονάδων στη Συρία άλλαξε τα ισχύοντα μέχρι την περίοδο 2014-2015 δεδομένα ανατολικά της Κύπρου και έχει προβληματίσει τον Δυτικό σχεδιασμό στην περιοχή(όπως έδειξαν οι εκθέσεις του Νατοϊκού στρατηγείου Νάπολι και του 6ου Αμερικανικού στόλου)
.Πέμπτο:Συμπερασματικά οι ανωτέρω εξελίξεις θα πρέπει να ωθήσουν την Ελληνική πλευρά στο να προχωρήσει όσο το δυνατό πιο γρήγορα στην ανανέωση του στόλου μας ,γιατί διαδοχικές κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια καθυστέρησαν επικίνδυνα τους εξοπλισμούς.Ο Α/ΓΕΝ αντιναύαρχος Στέλιος Πετράκης ΠΝ γνωρίζει τα προβλήματα πολύ καλά , ενώ έχει εμπειρίες από Αίγυπτο και Ιταλία . Συνεπώς επειδή τα γνωρίζει δεν χρειάζονται περαιτέρω καθυστερήσεις, γιατί τα πράγματα χειροτερεύουν.
