Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Σημαντική πρόοδο έχουν επιτύχει τα τελευταία 24ωρα οι Ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις ειδικά στο νότιο τομέα και συγκεκριμένα στην κατεύθυνση Ντόνετσκ-Ζαπορίζια, λαμβάνοντας υπόψη τα ισχυρά αμυντικά έργα και οχυρώσεις-χαρακώματα , που έχουν κατασκευάσει οι Ρώσοι στα κατεχόμενα εδάφη , καθώς και τον τεράστιο αριθμό αντιαρματικών ναρκών ως και ναρκών κατά προσωπικού που έχουν στρώσει κατά μήκος μιας γραμμής αντιπαράθεσης 1000χλμ.Στις εν εξελίξει επιχειρήσεις στο νότο αναφέρθηκε με θετικά σχόλια ο απερχόμενος αρχηγός των Αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Μαρκ Μίλει σε προχθεσινή ομιλία του.
Ειδικότερα οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις διέρρηξαν ένα πολύ μεγάλο ναρκοπέδιο και πέτυχαν την προώθησή τους προς την κρίσιμη και στρατηγικής σημασίας πόλη Τοκμάκ στην περιφέρεια Zαπορίζια ( βάσει επιβεβαιωμένων πληροφοριών Αμερικανικών και Βρετανικών στρατιωτικών πηγών) Τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν εισχωρήσει στα βόρεια του Τοκμάκ και έχουν εμπλακεί σε μάχη με την πρώτη γραμμή της Ρωσικής άμυνας στη πόλη.. Η απελευθέρωση του Toκμάκ και στη συνέχεια η προώθηση προς τη Μελιτόπολη θα είναι ένα δύσκολο έργο για την ουκρανική αντεπίθεση , αφού η πτώση της τελευταίας μέχρι τα τέλη φθινοπώρου θα ανοίξει τον δρόμο προς την Αζοφική. (Ένας από τους κύριους στόχους της ουκρανικής αντεπίθεσης είναι να προχωρήσει νότια μέσω των ισχυρών ρωσικών οχυρώσεων προκειμένου να ανακαταλάβει την κατεχόμενη Μελιτόπολη, που αποτελεί την “πύλη” προς την Κριμαία).
Αμερικανοί αξιωματούχοι πιθανότατα αναφέρονται σε πρόσφατες ουκρανικές προελάσεις βόρεια και ανατολικά της Robotyne (περίπου 23 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Toκμάκ). Αμερικανοί και Βρετανοί εκτιμούν ότι οι πρόσφατες ουκρανικές προελάσεις κοντά σε μικρούς οικισμούς στη συνοριακή περιοχή Ντόνετσκ -Ζαπορίζια ως και στη δυτική Zαπορίζια είναι τακτικά σημαντικές λόγω της δομής των ρωσικών αμυντικών γραμμών. Αυτή η πρόοδος μπορεί να επιτρέψει στις ουκρανικές δυνάμεις να αρχίσουν να επιχειρούν σε λιγότερο ναρκοθετημένες περιοχές της ρωσικής γραμμής άμυνας που είναι πιθανότατα πιο ευνοϊκή για ταχύτερα ουκρανικά εδαφικά κέρδη.
Η νέα φάση της αντεπίθεσης της Ουκρανίας ξεκίνησε στα τέλη Ιουλίου, με το κύριο πλήγμα να έρχεται από τα νοτιοανατολικά, όπου τα ουκρανικά στρατεύματα προχωρούν σταδιακά μέσα από ναρκοπέδια (και με υπολογίσιμες απώλειες) και παρά τη μαζική επίθεση από ρωσικά αεροσκάφη, ανέφεραν οι New York Times. Οι Ουκρανοί υπερασπιστές «συνεχίζουν να δημιουργούν συνθήκες για πρόοδο βήμα προς βήμα», δήλωσε ο αρχηγός των Ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι. Η αντεπίθεση μπορεί να καθυστερεί, αλλά προχωρά σύμφωνα με το σχέδιο, ανακοίνωσε ο υπουργός άμυνας Oλέκσει Ρεζνίκοφ. Το υπουργείο άμυνας της Ουκρανίας ανακοίνωσε την απελευθέρωση του σημαντικού χωριού Ουροζένιε στις 17 Αυγούστου. Συνολικά, ο Ουκρανικός στρατός στην ευρύτερη περιοχή ανακατέλαβε εννέα αρκετά μεγάλους οικισμούς μεταξύ των οπίων και το Σταρομεγιόρσκε τον τελευταίο μήνα.
Σημαντικές δηλώσεις-εκτιμήσεις του αρχηγού των Αμερικανικών και Νατοϊκών αεροπορικών δυνάμεων
Ο Αμερικανός πτέραρχος Τζειμς Χέκερ USAF επεσήμανε ότι οι αεροπορικές δυνάμεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη και στην Αφρική μαθαίνουν πολλά από τη ρωσική εισβολή στη Ουκρανία στο να αναπτύξουν στρατηγικές και τακτικές ικανότητες που απαιτούνται για την καλύτερη υπεράσπιση των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ . Ο Χέκερ, μιλώντας από την έδρα του στην κορυφαία αεροπορική βάση Ράμσταιν στη Γερμανίας μίλησε για πρώτη φορά για την Ουκρανία αλλά και για την Αφρική.. Η απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 έδωσε στους στρατιωτικούς ηγέτες του ΝΑΤΟ μια άποψη για τη πολεμική μηχανή του Πούτιν. «Μας έδωσε την ευκαιρία να ρίξουμε μια ματιά και να μάθουμε μερικά μαθήματα από αυτό που συμβαίνουν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο», είπε ο Χέκερ σε επιλεγμένο ακροατήριο.«Νομίζω, μακράν, το μεγαλύτερο μάθημα που μάθαμε είναι ότι καμία πλευρά δεν μπόρεσε να αποκτήσει αεροπορική υπεροχή.Όλοι μας πιστεύαμε ότι η Ρωσία θα την πετύχαινε μέσα σε λίγες μέρες και θα είχαμε έναν πόλεμο 10 ημερών». Πρόσθεσε ότι οι ουκρανικές αντιαεροπορικές δυνατότητες ήταν στο ύψος των καθηκόντων τους. Ο πτέραρχος είπε ότι οι Ουκρανοί κατέρριψαν τουλάχιστον 75 ρωσικά αεροσκάφη προτού οι Ρώσοι αλλάξουν τακτική.
Πολλά καταρρίφθηκαν από αντιαεροπορικά όπλα που εκτοξεύτηκαν από τον ώμο(πχ Stinger) Αν οι Ρώσοι είχαν αποκτήσει αεροπορική υπεροχή, μπορεί να ήταν μια εντελώς διαφορετική εικόνα. «Αλλά αφού δεν μπόρεσαν να το κάνουν αυτό, καταλήξαμε σε έναν πόλεμο που έχουμε σήμερα και δεν έχουμε δει τέτοιο πιθανότατα από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο πτέραρχος . Ο πόλεμος μετατράπηκε σε μονομαχία πυροβολικού με τον ρωσικό στρατό να βάλει αδιακρίτως σε περιοχές αμάχων της Ουκρανίας. «Αυτό που έχουμε δει από τη ρωσική πλευρά, είναι ότι χρησιμοποιούν αποκλειστικά μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα που τα αγοράζουν πολύ φθηνά από το Ιράν, ή χρησιμοποιούν πυραύλους κρουζ από τα βομβαρδιστικά τους που εκτοξεύουν από χιλιάδες μίλια μακριά»,
Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία διαθέτουν σημαντικά, ολοκληρωμένα συστήματα αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας. Αυτοί οι πύραυλοι εδάφους-αέρος εμπόδισαν και τις δύο πλευρές να εδραιώσουν την υπεροχή του αέρα. «Η πρώτη προτεραιότητά μου (και για όλο το ΝΑΤΟ) από την αεροπορική πλευρά είναι να αντιμετωπίσω την αποστολή κατά της πρόσβασης, άρνησης περιοχής», είπε. «Καταβάλαμε μεγάλη προσπάθεια για να βελτιώσουμε τις δεξιότητές μας και συνεργαστήκαμε με όλους τους συμμάχους για να το κάνουμε αυτό». Ο πτέραρχος είπε ότι η δεύτερη προτεραιότητά του είναι να αντιμετωπίσει τον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία πολεμά όταν δεν μπορεί να αποκτήσει αεροπορική υπεροχή. Οι Ουκρανοί είναι πολύ καλοί στο να καταρρίψουν τα drones και τους πυραύλους κρουζ, και τα κράτη του ΝΑΤΟ πρέπει επίσης να βελτιώσουν τις δυνατότητές τους. Η τρίτη προτεραιότητά μου είναι η ανταλλαγή πληροφοριών.«Είναι εκπληκτικό τι μπορείτε να κάνετε αν μοιράζεστε πληροφορίες μεταξύ των συμμάχων σας , και πόσο καλύτεροι και ικανοί καθιστάτε ο ένας τον άλλον πραγματικά με μηδενικό κόστος. Είναι απλώς μια αλλαγή πολιτικής, αλλά σημαντική», ανέφερε ο αρχηγός της USAFE.
Είπε ότι η Πολεμική Αεροπορία πρέπει επίσης να επενδύσει πολλά και να ασκήσει την ευέλικτη ικανότητα μαχητικής απασχόλησης. Το ACE( όπως ονομάζεται) έχει να κάνει με τη διασπορά αεροσκαφών και εξοπλισμού υψηλής αξίας για την προστασία της αποτροπής. «Καθώς τα όπλα γίνονται πολύ πιο ακριβή, μπορούν απλώς να χτυπήσουν κάθε αεροσκάφος », είπε ο Χέκερ. «Αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να διασκορπίσουμε τα αεροσκάφη μας σε διαφορετικά αεροδρόμια και ενδεχομένως ακόμη και σε αυτοκινητόδρομους»(!).Τέλος επεσήμανε ότι η τελική του προτεραιότητα είναι η διοίκηση και ο έλεγχος, κάτι που είναι περίπλοκο. «Πώς θα διοικήσουμε και θα ελέγξουμε όλες αυτές τις μονάδες, ειδικά αν απογειώνονται και προσγειώνονται σε άλλα αεροδρόμια χρησιμοποιώντας την ιδέα ACE;» ρώτησε. «Πώς θα το κάνουμε αυτό;» Η λειτουργία απέναντι σε κυβερνοεπιθέσεις περιπλέκει επίσης αυτήν την κατάσταση.
Τη Σουηδία επισκέφθηκε το Σάββατο ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι για να ευχαριστήσει τη σκανδιναβική χώρα για την τεράστια υποστήριξη που παρέχει (στρατιωτικά, οικονομικά και ανθρωπιστικά) στο Κίεβο.Ό Ζελένσκι αποκάλυψε ότι πιλότοι έχουν ξεκινήσει δοκιμαστικές πτήσεις με Σουηδικά μαχητικά αεροσκάφη Gripen στη διάρκεια κοινής συνέντευξης τύπου με τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον στη Στοκχόλμη. “Αυτό είναι το καμάρι της Σουηδίας. Και είμαι σίγουρος ότι τα Gripens μπορούν να κάνουν την ελευθερία μας πολύ πιο ασφαλή”, είπε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι οι Ουκρανοί πιλότοι συμμετέχουν ήδη στις δοκιμές. Η Σουηδία έχει προηγουμένως συμφωνήσει στο να εκπαιδεύσει Ουκρανούς πιλότους στα αεροσκάφη Gripen της, αλλά σταμάτησε στο να υποσχεθεί το ίδιο το αεροσκάφος. “Δεν έχουμε υπεροχή στον ουρανό. Δεν έχουμε σύγχρονα αεροσκάφη. Και το Σουηδικό Gripen είναι το καμάρι του κράτους σας. Και πιστεύω ότι ο πρωθυπουργός θα μπορούσε να μοιραστεί τέτοια υπερηφάνεια με την Ουκρανία”, είπε ο Ζελένσκι. Κατά τη διάρκεια της ίδιας διάσκεψης, ο Ζελένσκι είπε ότι θα διεξαγάγει διαπραγματεύσεις με «αρκετά» κράτη για να ενισχύσει την παράδοση δυτικών μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία χωρίς να κατονομάσει τα κράτη. Ο Ζελένσκι, χωρίς να διευκρινίσει, πρόσθεσε ότι σε λίγες εβδομάδες «θα γίνουν σχετικές ενέργειες, οι οποίες πιστεύω ακράδαντα θα αποκαλύψουν τη δυνατότητα παραλαβής του σχετικού αεροσκάφους στο μέλλον».