Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Με κλιμακωτά ως και σφοδρά αεροπορικά και πυραυλικά πλήγματα(ως και καταδρομικές ενέργειες) αναμένεται να προχωρήσει μέσα στο άμεσα προσεχές χρονικό διάστημα η κυβέρνηση Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή στοχοποιώντας τις ισχυρές Σιιτκές φιλοιρανικές πολιτοφυλακές (σε αντιποινα στην προ ημερών φονική επίθεση στην βάση Αλ Τανφ/Πύργος 22 στο τριεθνές Συρίας-Ιορδανίας και Ιράκ) που προκάλεσε τον θάνατο 3 Αμερικανών στρατιωτών. Σημειώνεται ότι οι πολιτοφυλακές ενεργούν σε Ιράκ και Συρία , και συνολικά τους τελευταίους μήνες έχουν πραγματοποιήσει περίπου 170 επιθέσεις σε Αμερικανικές βάσεις στην περιοχή.Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του υπογράφοντα από το Μπαχρέιν,το Κατάρ, και την Τάμπα στη πολιτεία Φλόριντα(αρχηγείο Κεντρικής Διοίκησης /USCENTCΟM στην αεροπορική βάση Μακντίλ) τα σχέδια είναι πανέτοιμα και τα πλήγματα θα είναι πολλά(με έμφαση να πλήξουν τις διασυνδέσεις του Ιράν με όλες αυτές τις ομάδες του λεγόμενου “Άξονα Αντίστασης”(εξαιρείται η Χαμάς και πιθανότατα η Λιβανέζικη Χεζμπόλλαχ)
Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε συγκαλέσει τις τελευταίες ημέρες ανώτατους αξιωματούχους από όλη την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να συνθέσουν ένα ‘μενού επιλογών στόχων” που καθόρισαν πώς θα αντιδράσει η Ουάσιγκτον στην πρόσφατη επίθεση με drone στην βορειοδυτική βορίων Ιορδανία . Η κατάσταση μεταξύ του Ισραήλ και της Λιβανέζικης Χεζμπολλάχ παραμένει τεταμένη κατά μήκος των συνόρων(πιθανότατα να έχουμε και εκεί πολεμικές επιχειρήσεις) και αν προκύψει μια σφαιρική σύγκρουση, το Ιράν καλείται να αποδείξει ότι έχει τη θέληση και την ικανότητα να προκαλέσει χάος στη Μέση Ανατολή,
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες απαντήσεις των ΗΠΑ, η απάντηση στην φονική επίθεση στην Ιορδανία θα μπορούσε να είναι κλιμακωτής μορφής που θα λαμβάνει χώρα σε πολλαπλά επίπεδα και σε διάφορα στάδια, δηλαδή μια εκτεταμένη εκστρατεία που θα διατηρηθεί επί ημέρες σε διαφορετικούς χώρους. Κάθε μία από τις διάφορες επιλογές στόχων θα φέρει τις ΗΠΑ αντιμέτωπες με τις δικές τους επιλογές ως και συνέπειες..Ενώ το Ιράν έχει αρνηθεί οποιοδήποτε ρόλο στην επίθεση, η “Ισλαμική Αντίσταση στο Ιράκ” ανέλαβε την ευθύνη. Η ‘Ισλαμική Αντίσταση στο Ιράκ” είναι ένας όρος-ομπρέλα για τις διάφορες πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το Ιράν και δρουν σε όλο το Ιράκ και τη Συρία, συμπεριλαμβανομένων των πολύ ισχυρών Kataib Hezbollah και Harakat Hezbollah al-Nujaba.
Με την πρόσφατη επίθεση, ορισμένοι πιστεύουν ότι το Ιράν προσπαθεί να στείλει ένα μήνυμα στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι εάν η σύγκρουση συνεχίσει να κλιμακώνεται, η Τεχεράνη και ο λεγόμενος «άξονας αντίστασής» της είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε αντεπίθεση, συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης των Αμερικανικών στρατευμάτων όπου και αν βρίσκονται σε όλη την περιοχή. Ο Μπάιντεν συναντήθηκε προ τριών ημερών με τους υπουργούς εξωτερικών και άμυνας (Άντονι Μπλίνκεν και Λόιντ Όστιν) καθώς και με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζεικ Σάλιβαν τον Διευθυντή των Εθνικών Πληροφοριών( Δρ Άβριλ Χέινς της DNI , στρατηγό Πολ Νακασόνε της NSA , Μπιλ Μπερνς της CIA , και αντιστράτηγο Σκοτ Μπέριερ της DIA ) και τον επικεφαλής του Μικτού/Διακλαδικού Επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων πτέραρχο Τσαρλς Μπράουν USAF ως και με τον αρχηγό της CENTCΟM στρατηγό Μαικ Έρικ Κουρίλα USA
Ο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί ότι οι ΗΠΑ «θα απαντήσου συντριπτικά » και το ερώτημα τώρα δεν είναι αν, αλλά πότε, ως πού και με ποια μορφή θα είναι η απάντηση των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν βρίσκεται σε δύσκολη θέση, υπό την πίεση των εγχώριων πολιτικών αντιπάλων της (Ρεπουμπλικάνους) ενώ έχει επίσης επιφορτιστεί με τον άμεσο στόχο να καταλήξει σε μια δυναμική απάντηση που να μπορεί να αποτρέψει μελλοντικές επιθέσεις από Ιρανούς πληρεξουσίους χωρίς να κλιμακώσει περαιτέρω τον πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου σαράντα οκτώ ωρών στα μέσα Ιανουαρίου, το Ιράν εκτόξευσε πυραύλους σε στόχους στη Συρία, το Ιρακινό Κουρδιστάν και το Πακιστάν. Το χτύπημα στο Χαλέπι της Συρίας, φαινομενικά εναντίον στόχων του Ισλαμικού Κράτους, διεξήχθη χρησιμοποιώντας έναν από τους πιο προηγμένους και μεγαλύτερου βεληνεκούς πυραύλους της Τεχεράνης, τον Kheibar Shekan, πιθανότατα ως απόδειξη των δυνατοτήτων των Ιρανικών πυραύλων τόσο για το Ισραήλ όσο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ιρανοί πληρεξούσιοι έχουν εξαπολύσει περισσότερες από 170 επιθέσεις κατά του προσωπικού των ΗΠΑ στο Ιράκ και τη Συρία από τον περασμένο Οκτώβριο. Πάντως η επίθεση στην Ιορδανία έχει σημάνει συναγερμό στην Ουάσιγκτον,
Το Ισραήλ έχει βάλει στο στόχαστρο υψηλόβαθμα μέλη της Δύναμης Quds του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC-QF) καθώς και εξέχουσες προσωπικότητες του άξονα αντίστασης του Ιράν, σκοτώνοντας τον σύμβουλο του IRGC-QF Sayyed Razi Mousavi στη Δαμασκό στα τέλη Δεκεμβρίου και τον βουλευτή της Χαμάς Saleh al- Αρούρι στη Βηρυτό στις αρχές Ιανουαρίου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες σκότωσαν υψηλόβαθμους διοικητές Σιιτικής πολιτοφυλακής στο Ιράκ, ενώ στόχευσαν επίσης τους Χούτι στην Υεμένη με αεροπορικές επιδρομές σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τους Χούθι από το να επιτεθούν σε εμπορικά πλοία στον Κόλπο του Άντεν και στην Ερυθρά Θάλασσα( χωρίς αποτέλεσμα). Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρόσφατα χαρακτήρισε τους Χούτι ως Ειδικά Καθορισμένη Παγκόσμια Τρομοκρατική οντότητα (SDGT), αν και σταμάτησε να επαναπροσδιορίσει την ομάδα ως Ξένη Τρομοκρατική Οργάνωση (FTO).
Πιθανοί στόχοι
Η απάντηση των ΗΠΑ στην επίθεση στην Ιορδανία θα μπορούσε να εκτυλιχτεί σε διάφορες γραμμές προσπάθειας. Μια επιλογή θα μπορούσε να είναι η στόχευση υποδομών και προσωπικού της πολιτοφυλακής που υποστηρίζεται από το Ιράν στο δυτικό Ιράκ και την ανατολική Συρία, τοποθεσίες όπου θα μπορούσε να συγκεντρωθεί το προσωπικό της IRGC.Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ διαθέτουν πληροφορίες υψηλού επιπέδου για Ιρανικούς στόχους και έχουν μια μακρά λίστα τοποθεσιών για να πλήξουν. Οι ΗΠΑ μπορούν επίσης να στοχεύσουν Ιρανικές ναυτικές δυνάμεις στον Κόλπο, μια επιλογή που προτιμούν εκείνοι στην Ουάσιγκτον που ζητούν από την κυβέρνηση Μπάιντεν να επιβάλει υψηλότερη τιμή για το Ιράν, αν και αυτό μένει να καθοριστεί, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη την τη δηλωμένη επιθυμία για αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης. Οι ΗΠΑ ανέλαβαν στρατιωτική δράση κατά των ναυτικών μέσων του Ιράν τον Απρίλιο του 1988 με την Επιχείρηση Praying Mantis, σε σχέση με τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ, αλλά στο τρέχον πλαίσιο των μαχών , η Ουάσιγκτον απέφυγε τα απροκάλυπτα στρατιωτικά πλήγματα στο έδαφος του Ιράν. Θα μπορούσε επίσης να υπάρξει μια επιθετική επιχείρηση στον κυβερνοχώρο που θα ξεκινήσει παράλληλα με κινητικά χτυπήματα, μια προσπάθεια ακρωτηριασμού των Ιρανικών στρατιωτικών δικτύων και πληροφοριών και μια υπενθύμιση των ανώτερων δυνατοτήτων στον κυβερνοχώρο της Ουάσιγκτον.
Τέλος, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να στοχεύσουν εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων και πυραύλων στο Ιρανικό έδαφος, η πιο σκληρή επιλογή, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να απαντήσει δυναμικά, αλλά χωρίς να κλιμακώσει περαιτέρω τη σύγκρουση. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι κυρώσεις είναι αμφισβητούμενες σε αυτό το σημείο, οδηγώντας σε μειωμένες αποδόσεις και ισοδυναμούν με κάτι περισσότερο από ένα συμβολικό χτύπημα .. Κάθε μία από τις διάφορες επιλογές που θα μπορούσαν να επιδιώξουν οι ΗΠΑ έρχεται με τις δικές της ατομικές συνέπειες και πιθανά ανταποδοτικά αποτελέσματα . Μια επιθετική και διαρκής στρατιωτική εκστρατεία εναντίον της Kataib Hezbollah και του ‘αστερισμού των πολιτοφυλακών “που αποτελούν την Ισλαμική Αντίσταση στο Ιράκ θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αυξανόμενη πίεση στην Ιρακινή κυβέρνηση στη Βαγδάτη. Μια απόσυρση 2.500 στρατιωτών των ΗΠΑ από το Ιράκ θα θεωρηθεί ως μια σημαντική νίκη, για τη Τεχεράνη ενώ ταυτόχρονα θα επέτρεπε μια πιθανή αναζωπύρωση του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) στο Ιράκ. Το Ισλαμικό Κράτος εξαπέλυσε πρόσφατα επιθέσεις τόσο στο Ιράν όσο και στην Τουρκία και θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τη ρευστή κατάσταση για μια πιο συντονισμένη αναβίωση. Η απάντηση των ΗΠΑ θα πρέπει να καθοδηγείται από ανησυχίες που σχετίζονται με την προστασία της εκεί δύναμης, την αποτροπή και τον έλεγχο της κλιμάκωσης, αλλά θα επηρεαστεί επίσης αναπόφευκτα κα από την εσωτερική πολιτική.
Αν η απάντηση της κυβέρνησης Μπάιντεν θεωρηθεί πολύ αδύναμη, όχι μόνο θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω επιθέσεις από το Ιράν, αλλά θα εκθέσει επίσης την κυβέρνηση σε αυξανόμενη κριτική από εξέχοντες Ρεπουμπλικάνους που καλούν τον Μπάιντεν να κάνει περισσότερα. Μια απάντηση που θεωρείται υπερβολικά επιθετική θα μπορούσε να αποξενώσει τα μέλη του εκλογικού σώματος σε όλα τα κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των αντιπολεμικών ακτιβιστών και των απομονωτικών που θεωρούν την αποχώρηση των Αμερικανικών στρατευμάτων από την περιοχή ως πιο σημαντική από το να αντισταθούν στην Τεχεράνη. Επιπλέον, σημαντική κλιμάκωση ή διεύρυνση της σύγκρουσης αναμένεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. Μια στρατιωτική απάντηση των ΗΠΑ εναντίον στόχων εντός του Ιράν θα μπορούσε να προκαλέσει την Τεχεράνη να προσπαθήσει να κλείσει τα στενά του Ορμούζ, προκαλώντας μαζικές οικονομικές αναταραχές και επακόλουθη πολιτική αντίδραση κατά της κυβέρνησης ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Δεδομένης της υφιστάμενης αστάθειας στην περιοχή και των επερχόμενων προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, ο Μπάιντεν μπορεί να δώσει προτεραιότητα στην αποφυγή της καθολικής κλιμάκωσης παρά στην άσκηση μιας πολιτικής που στοχεύει στην πραγματικά αποτελεσματική αποτροπή. Θα υπάρξουν πολιτικές συνέπειες για αυτή την επιλογή, αλλά μπορεί τελικά να είναι χαμηλότερες από το ανθρωπιστικό και οικονομικό κόστος που συνδέεται με μια πιθανή διεύρυνση της πολεμικής σύγκρουσης.