Δραματικές εξελίξεις στο νότιο Καύκασο με δεινή ήττα των Αρμένιων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Πολιτική κρίση στην Αρμενία.
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος -Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Με την διαμεσολάβηση Πούτιν και την ενεργό εμπλοκή της Τουρκίας υπεγράφη συμφωνία σχετικά με την επίλυση του χρόνιου και μείζονος ζητήματος του Αρμενικού θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ εντός Αζερικού εδάφους. Η συμφωνία την οποία υπέγραψαν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμήρ Πούτιν , ο Αζέρος πρόεδρος Ιλχάν Αλίεφ ,και ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν -αν αναλυθεί σε βάθος-ισοδυναμεί με βαριά ήττα της Αρμενίας(αφού χάνει το πλείστο του εδάφους του θύλακα, πλην ορισμένων μικρών δυτικών περιοχών που γεωγραφικά επικοινωνούν με το Αρμενικό έδαφος), με την μεν Μόσχα να στέλνει επειγόντως στρατιωτικό-ειρηνευτική δύναμη σε αυτές δυτικές περιοχές και κυρίως στο διάδρομο του Λατσίν που θα είναι πλέον η μοναδική έξοδος του θύλακα με την Αρμενία, αφού τα υπόλοιπα τμήματα θα τεθούν υπό Αζερικό στρατιωτικό έλεγχο ειδικά μετά τις τελευταίες συντριπτικές νίκες αφού ο Αζερικός στρατός ανακαταλαμβάνει εδάφη που απώλεσε στον πόλεμο 1992-1994
Η σαφέστατη υποχώρηση του φιλοδυτικού Αρμένιου πρωθυπουργού προκάλεσε πολιτική κρίση με τον πρόεδρο της χώρας Αρμέν Σαρκεσίαν να δηλώνει ότι δεν είχε ενημέρωση για τις κινήσεις του πρωθυπουργού ενώ εξαγριωμένοι πολίτες κατέλαβαν αργά χθες το βράδυ το κοινοβούλιο στο Γιερεβάν , και ξυλοκόπησαν τον πρόεδρο της Βουλής , και όσους παρευρίσκονταν εκεί για την υποχωρητική στάση τους. Η αντιπολίτευση στην Αρμενία κατήγγειλε την συμφωνία ενώ ο Πασινιάν επικαλείται αναφορικά με την οδυνηρή εξέλιξη , την συνεχή προέλαση του Αζερικού στρατού, την κατάληψη 209 χωριών μέσα στον θύλακα, την προχθεσινή κατάληψη της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης Σούσα στον θύλακα(που αν συνεχίζονταν η Αζερική προέλαση) θα είχε καταληφθεί πλήρως το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Επίσης ο Πασινιάν αναφέρεται στην απόλυτη υποστήριξη στο Μπακού από τον δεύτερο στρατό του ΝΑΤΟ (δηλαδή την Τουρκία), ενώ άφησε “αιχμές “για την στάση της Γαλλίας(κράτος -μέλος της τριμερούς του Μίνσκ) που υπόσχονταν πολλά και δεν υποστήριξε την Αρμενία. Παραδέχθηκε ότι οι απώλειες είναι πολύ μεγάλες για τους Αρμένιους ενώ έχουν καταστραφεί πάρα πολλά κτίρια σε κωμοπόλεις, ως και στην πρωτεύουσα Στεπαναρκέτ (οι Αζέροι ήταν χθες στα 12χλμ). Επίσης τόνισε ότι σε πολεμικό υλικό το Αζερμπαϊτζάν (προφανώς αφού είναι πλούσια χώρα) είχε πολλαπλές δυνατότητες, ενώ πρόσθεσε ότι ο πρόεδρος της μη -αναγνωρισμένης οντότητας από την διεθνή κοινότητά Χαρουτουνίαν υποστήριξε την υποχωρητική στάση γιατί η κατάσταση είχε χειροτερεύσει υπερβολικά για τους Αρμένιους μαχητές.
Συνεπώς 28 χρόνια “παγωμένης διένεξης” στο μετασοβιετικό τοπίο, προς το παρόν οδηγήθηκε σε μόνιμη κατάπαυση του πυρός .Η συμφωνία προβλέπει την επιστροφή Αζέρων προσφύγων , ανταλλαγή αιχμαλώτων , αποχώρηση μαχητών από τις περιοχές Αγκντάμ-Λατσίν και Κλαμπαντάρ , ενώ άμεσα αναπτύσσονται 1960 Ρώσοι στρατιωτικοί ως ειρηνευτική δύναμη, προερχόμενοι από την 102η μεραρχία των Ρώσων στο Γκιούμρι της Αρμενίας και από τη 15η μηχανοκίνητη ταξιαρχία στο Ουλιανόφσκ. Περίπου 350 τεθωρακισμένα και άλλα οχήματα των Ρώσων μεταφέρονται στην περιοχή.
Το κλίμα στο Μπακού είναι εορταστικό με τους Αζέρους να πανηγυρίζουν και να κρατούν Αζερικές και Τουρκικές σημαίες. Όπως γράψαμε χθες η Τουρκία για πολλοστή φορά είχε και έχει εμπλοκή, αφού Τσαβούσογλου και Ακάρ ήταν πριν τρεις ημέρες στην Αζερική πρωτεύουσα. Στην υπογραφή της τριμερούς συμφωνίας η Άγκυρα διαδραμάτισέ σημαντικό ρόλο ,ενώ η παρουσία στρατιωτικών της στο Αζερικό υπουργείο άμυνας ήταν καθοριστική στον σχεδιασμό των τακτικών επιχειρήσεων των Αζέρων(όπως και με την υποστήριξη στην κυβέρνηση Σαράτζ της Λιβύης κατά του πολέμαρχου Χάφταρ). Επίσης πολύ σημαντικό ρόλο είχαν τα Ισραηλινής κατασκευής πυραυλικά συστήματα των Αζέρων , ως και τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη τύπου Μπαιρακτάρ Τουρκικής κατασκευής.
Αν και η συμφωνία δεν αναφέρει ονομαστικά την εμπλοκή των Τούρκων-σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα-σε πρώτη φάση θα αποσταλούν 300 Τούρκοι στρατιωτικοί, ενώ επιχειρηματίες από την Άγκυρα θα αναλάβουν βασικό ρόλο για την ανοικοδόμηση και ανασυγκρότηση εδαφικών τομέων του θυλάκα. Για την στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας , έχει συμφωνήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν , ενώ για το θέμα είχαν τηλεφωνική επικοινωνία οι αρμόδιοι υπουργοί εξωτερικών και άμυνας των δύο χωρών Σεργκέι Σοιγκού- Σεργκέι Λαβρώφ με τους Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Χουλουσί Ακάρ.
Οι καταλυτικές εξελίξεις στο μέτωπο της Υπερκαυκασίας έχουν πολύ σοβαρές προεκτάσεις και στην χώρα μας σε στρατιωτικό-εξοπλιστικό-πολιτικό -γεωπολιτικό και ευρύτερο πλαίσιο
