Ενισχύονται οι σχέσεις Τουρκίας-Αλβανίας και προβληματίζουν ….Παρά την έλευση του Ράμα στην Αθήνα
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ/10ΙΑΝ 2021
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε.Δρούγος
Διεθνολόγος– Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Έντονο προβληματισμό προκαλεί η καθολικά αναβαθμισμένη διμερής συμφωνία συνεργασίας της Άγκυρας με τα Τίρανα -παρά την προχθεσινή επίσκεψη του Έντι Ράμα στην Αθήνα- η οποία επισημοποιήθηκε μέσα στην περασμένη εβδομάδα , στην διάρκεια της διήμερης επίσκεψης του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα στην πρωτεύουσα της Τουρκίας και τις πολύωρες συζητήσεις που είχε με τον πρόεδρο Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες υπέγραψαν Συμφωνία Στρατηγικής Συνεργασίας που καλύπτει όλους τους επιμέρους τομείς (συμπεριλαμβανομένων της ασφάλειας και άμυνας), ενώ συγκροτείται Υψηλού Επιπέδου Συμβούλιο Στρατηγικών Σχέσεων. Λόγω των ισχυρότατων και διαχρονικών δεσμών της Άγκυρας με τα Τίρανα η νέα συμφωνία απαιτεί από πλευράς Ελλάδος ιδιαίτερη προσοχή γιατί η Αλβανία σε πολλά ζητήματα αλλάζει συχνά θέσεις και κατά γενική ομολογία τελεί υπό την επιτήρηση και επιρροή της Άγκυρας. Το συγκεκριμένο συμβούλιο είναι σαν αυτό που έχει υπογράψει η Τουρκία με το Πακιστάν ,την Ινδονησία, το Κατάρ, την Ουκρανία, τη Μαλαισία, τη Σενεγάλη , τη Λιβύη /GNA και το Αζερμπαϊτζάν.
Η αναβαθμισμένη συμφωνία υπεγράφη στην διάρκεια της αιφνιδιαστικής επίσκεψης του Ράμα, η οποία σημειωτέο δεν είχε συζητηθεί εκτενώς σε Αλβανικούς πολιτικό-στρατιωτικούς κύκλους, ενώ τον Ράμα μεταξύ άλλων συνόδευε και ο αρχηγός της μυστικής υπηρεσίας Σιγκουρίμι, που είχε επαφές με τον αρχηγό της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν , ως και με τον υπουργό άμυνας Χουλουσί Ακάρ. Στη συνάντηση με τον τελευταίο παρίστατο συνολικά η ανώτατη στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας. Ο Ράμα δήλωσε υπερήφανος για την “ειδική σχέση” που έχει αναπτύξει με τον Ερντογάν , καθώς και για την εμβάθυνση της Στρατηγικής Συνεργασίας. Επεσήμανε ότι θα συγκροτηθούν 11 επιμέρους ομάδες εργασίας ,ενώ πρόσθεσε ότι είναι ‘βαθιά υπόχρεος” για την πολυδιάστατη υποστήριξη της Τουρκίας στην χώρα του ,συμπεριλαμβανομένης και της υγειονομικής για την αντιμετώπιση της COVID-19. Επίσης ο Αλβανός πρωθυπουργός επισκέφθηκε πολλές εταιρείες στρατιωτικού υλικού, όπως την ROKETSAN-ASELSAN και το Διευθυντήριο της SSB.
Η επίσκεψη έλαβε χώρα μερικές εβδομάδες μετά την συνάντηση του Ράμα στα Τίρανα με το Νίκο Δένδια αναφορικά με την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο βόρειο Ιόνιο, και την θέση του Αλβανού πρωθυπουργού ότι τα Τίρανα δεν διάκεινται αρνητικά για την επέκταση των Ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12νμ ενώ αμέσως μετά την Άγκυρα ο Ράμα επισκέφθηκε την Αθήνα και είχε συνάντηση με τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Δένδια,.Επιπλέον η επίσκεψη έγινε λίγες μόνο ημέρες μετά την σφοδρή λεκτική αντιπαράθεση του Ράμα , με τον πρόεδρο της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα (ο οποίος υποστήριξε ότι δεν ενημερώνεται) , τον πρώην πρόεδρο Σαλί Μπερίσα ως και με στελέχη του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού Κόμματος που έχει ασκήσει κριτική στο Ράμα σχετικά με τα Ελληνοαλβανικά θέματα, και κυρίως αυτά που αφορούν τον θαλάσσιο χώρο.
Ο Ερντογάν επεσήμανε στον Ράμα, ότι οι δύο χώρες από την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας έχουν βαθύτατους δεσμούς και πολέμησαν μαζί, ενώ τόνισε ότι τα Τίρανα συνδράμουν στις ενέργειες της Άγκυρας εναντίον του Γκιουλενικού FΕTO ,στελέχη του οπαίου χρησιμοποιούν το Αλβανικό΄ έδαφος για να διεισδύουν σε μετέπειτα φάση σε Ευρωπαϊκά κράτη. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Αλβανία και στο γειτονικό Κόσοβο η ΜΙΤ έχει την ελευθερία των κινήσεων να ενεργεί ανάλογα. Στην Αλβανία η προσκείμενη στον Ερντογάν εκπαιδευτικό-θρησκευτική οργάνωση MARIF έχει αντικαταστήσει τους Γκιουλενιστές , με έντονη παρουσία και προπαγανδιστικού περιεχομένου ενέργειες σε όλη την χώρα και ειδικά σε Τίρανα, Μπεράτι- Ελμπασάν-Κουτσόβε-Σκόδρα και Δυρράχιο.. Μάλιστα έχει την κύρια ευθύνη σε ένα από τα πιο γνωστά Αλβανικά πανεπιστήμια στα Τίρανα….. Επιπρόσθετα 105 Αλβανοί φοιτητές σπουδάζουν στο Τεχνολογικό πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης με υποτροφίες από τις αρχές του 2020.
Στον τομέα των υποδομών οι Τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες είναι πολύ δραστήριες στην περιοχή του Δυρραχίου , η οποία τα τελευταία δύο χρόνια δέχθηκε αρκετά πλήγματα από φονικούς σεισμούς. Μάλιστα κατασκευάζουν 522 σπίτια που σύντομα θα παραδοθούν σε άπορες οικογένειες , καθώς και ένα νοσοκομείο 150 κλινών με πλήρη και σύγχρονα εξωτερικά ιατρεία και επιμέρους κλινικές. Συνολικά στην Αλβανία δραστηριοποιούνται 600 Τουρκικές επιχειρήσεις και προσφέρουν εργασία σε 15.500 άτομα.
Ανάλογη είναι και η Τουρκική συνδρομή σε συντήρηση- ανακαίνιση ιστορικών και θρησκευτικών μνημείων στην Αλβανία (από την εποχή των Οθωμανών) με την παρουσία ειδικών ομάδων από το υπουργείο θρησκευτικών υποθέσεων/DIYANET , καθώς και από διάφορα αρχαιολογικά και ιστορικά κέντρα των πανεπιστημίων Άγκυρας, Αδριανούπολης ,Προύσας και Καισάρειας. Μεταξύ των θρησκευτικών μνημείων που ανακαινίζονται είναι το ιστορικό “Μολυβένιο Τζαμί” στην Σκόδρα (γνωστό ως Κουρσουνλού).
Τέλος σε στρατιωτικό πλαίσιο συζητήθηκαν τα εξοπλιστικά προγράμματα του στρατού της Αλβανίας ,η διάθεση πλεονάζοντος στρατιωτικού υλικού, οι προσεχίς κοινές ασκήσεις Ειδικών Δυνάμεων ,η χρήση δύο ναυτικών βάσεων από Τουρκικά πλοία και υποβρύχια στην Αδριατική, η συμμετοχή της Τουρκίας στη υπό κατασκευή Νατοϊκή αεροπορική βάση της Κουτσόβε, η πραγματοποίηση τριμερών στρατιωτικών επαφών με το Κόσοβο , η αναβάθμιση της υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών της Αλβανίας ,οι επαφές Αλβανών και Τούρκων σε διεθνείς αποστολές για την υποστήριξη της ειρήνης (σε Αφγανιστάν κα,) ως και η αύξηση των Αλβανών σπουδαστών στις στρατιωτικές σχολές της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένου και του Τουρκό-Νατοϊκού ειδικού κέντρου για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας στην Άγκυρα.( Coedat-που είναι ιδιαίτερα εξελιγμένο και υψηλών προδιαγραφών ) Επειδή ο Ακόλουθος Άμυνας της Τουρκίας στα Τίρανα ήταν από τους εκλεκτούς υφισταμένους του Ακάρ στο παρελθόν εκτιμάται ότι συζητήθηκαν και άλλα επιμέρους θέματα ,που δεν έγιναν γνωστά και τα οποία είναι βέβαιο ότι έχουν “προεκτάσεις”
Πάντως οι ενισχυμένες θέσεις σε στρατηγική συνεργασία μεταξύ Τιράνων και Άγκυρας απαιτούν εκ μέρους μας μεγάλη προσοχή και καλό δίκτυο πληροφοριών παρά τα ανοίγματα του Ράμα που τον Απρίλιο έχει να αντιμετωπίσει και εκλογές …
