Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε.Δρούγος Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η Άγκυρα βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα περίπλοκο και κρίσιμο σταυροδρόμι σε ότι αφορά τις διεθνείς,Ευρωατλαντικές, Ευρασιατικές και περιφερειακές εξελίξεις , αφού τα ανοικτά θέματα είναι πάρα πολλά,η παρουσία της αρκετά υπολογίσιμη σε υπό αποσταθεροποίηση μέτωπα(Μέση Ανατολή-Υπερκαυκασία-Λιβύη), και συνεπώς ο Ερντογάν,η κυβερνώσα ελίτ ,ως και η κατά γενική ομολογία διαχρονικά ευέλικτη/πονηρή διπλωματία της ,θα κληθούν να λάβουν τουλάχιστον κάποιες θέσεις σχετικά με την μελλοντική πολιτική ,στρατιωτική, οικονομική,κλιματική, και ανθρωπιστική εμπλοκή και παρουσία της . Οι διεθνείς εξελίξεις στο σήμερα και στο αύριο κινούνται με εντυπωσιακή ταχύτητα,συμμαχίες κλονίζονται ,τα μέτωπα είναι πολλά σε Καύκασο,Κεντρική Ασία,Υεμένη, Αφγανιστάν ,πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν Μιανμάρ,Βόρεια Κορέα, επιθετική συμπεριφορά Πεκίνου και Μόσχας,εντάσεις σε θαλάσσιους χώρους (ανατολική Μεσόγειος, νότια Σινική Θάλασσα),κλιματικές επιπτώσεις σε θέματα ασφαλείας,η Ινδο-Πακιστανική διένεξη στο Κασμίρ,Βενεζουέλα, το μετά -COVID- 19 τοπίο, Λιβύη,Κουρδικές περιοχές,Αρκτικός κύκλος κα.Συνεπώς παρά την επιστροφή των ΗΠΑ σταδιακά σε ορισμένες περιοχές της υδρογείου,ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι ως και απειλές.Συνεπώς η Τουρκία που κατέχει πολύ σημαντική ως και στρατηγική θέση στον παγκόσμιο χάρτη γεωπολιτικά και όχι μόνο,θα πρέπει να αξιολογήσει προς τα που θα στραφεί (δυτικά,ανατολικά,ισορροπώντας προς τις δύο περιοχές κλπ).
Πρώτο: Να παραμείνει πλήρως εντεταγμένη στο Δυτικό στρατόπεδο,δηλαδή σταθερά μέσα στο ΝΑΤΟ ,και σταδιακά να επιδιώκει την ενίσχυση των σχέσεών της με την ΕΕ , και άλλους οργανισμούς (πχ στο Συμβούλιο της Ευρώπης ). Αυτό σημαίνει απαγκίστρωση από τους όποιους “εναγκαλισμούς” και λυκοφιλίες με τη Μόσχα,το Πεκίνο και την Τεχεράνη.Επίσης απενεργοποίηση ή άμεση επιδίωξη σχετικής λύσης για τους S400 με τη Μόσχα , αποδυνάμωση επαφών με την διαδικασία Αστάνα για το Συριακό, χαλάρωση κάποιων ακραίων ενεργειών κατά των Κούρδων ,αλλά αν επιλέξει την Δύση δεν σημαίνει ότι θα αποχωρήσει από βόρεια Συρία,Λιβύη,Σομαλία,υποστήριξη σε Αζερμπαϊτζάν και φυσικά ενεργό ρόλο στο Αφγανιστάν.Η παρουσία της Τουρκίας στις συγκεκριμένες ζώνες εξυπηρετεί και διευκολύνει τα Δυτικά συμφέροντα.
Η Τουρκία συμμετέχει στις μεικτές ναυτικές μονάδες του ΝΑΤΟ σε Μεσόγειο -Μαύρη Θάλασσα,φιλοξενεί το Στρατηγείο Χερσαίων Δυνάμεων του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη, διαθέτει την βάση του Ιντσιρλίκ στην USAF μαζί με τα 50-55 τακτικά πυρηνικά όπλα/βόμβες βαρύτητας Β61 των ΗΠΑ , παρέχει διευκολύνσεις στους Αμερικανούς στο αεροδρόμιο Ντιγιαρμπακίρ,στην Κωνσταντινούπολη έχει έδρα το Στρατηγείο δυνάμεων ταχείας ανάπτυξης /NRDC-TR του ΝΑΤΟ , ενώ στην Μαλάτεια είναι το τεραστίων διαστάσεων ραντάρ AA/TPY-2 αντιπυραυλικής άμυνας και “ιδιαίτερα προωθημένων υπηρεσιών..” σε υποστήριξη των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία δεν πρόκειται να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ ενώ έχει διδαχθεί από τα λάθη της Ελλάδος της και Γαλλίας ,που έτρεχαν να επιστρέψουν στους Ευρωατλαντικό χώρο την περίοδο 1975-1980 και 2001-2009 αντίστοιχα..Συνεπώς-αν και θα προκαλεί “εντάσεις’ με τους Αμερικανούς-τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια θα παραμένει στρατιωτικό-πολιτικά στην Ατλαντική Συμμαχία.Πολλά θα εξαρτηθούν και από το εύρος των Ερντογανικών επιλογών. Ενώ θα ‘λοξοκοιτάζει προς το πυρηνικό Πακιστάν….
Δεύτερο : Να στραφεί προς την ανερχόμενη οικονομικά Ανατολή ,μέσω της σύναψης πολλών συμφωνιών με την Ρωσία ή την Κίνα και την συνδρομή των Κεντροασιατικών Δημοκρατιών (στις οποίες έχει σημαντική πολιτικο-πολιτιστικό-στρατιωτική επιρροή). Δηλαδή σε Καζακστάν Κιργιζία,Τουρκμενιστάν Ουζμπεκιστάν-Τατζικιστάν(το οποίο σήμερα επισκέπτεται ο υπεξ Τσαβούσογλου)..Η Άγκυρα τα τελευταία χρόνια έχει συνδεθεί πολύ με τις χώρες -μέλη του ASEAN (νοτιοανατολική Ασία) ,με την νότια Κορέα,ενώ διατηρεί πολύ στενές σχέσεις με το Πακιστάν(συν στον πυρηνικό) και το Αζερμπαϊτζάν.Η Τουρκία πουλάει οπλικά συστήματα εγχώριας παραγωγής στα πλείστα κράτη της ανωτέρω περιοχής .Διατηρεί 30 πρεσβείες σε όλη την Ασία,και τα τελευταία χρόνια εγκαινίασε αρκετές πρεσβείες σε αρκετά κράτη και συνολικά τα τελευταία 13 χρόνια 30 προξενεία.(έχω ημερομηνιακά και γεωγραφικά τον πλήρη κατάλογο)
Στην Ασία-Ειρηνικό η ‘Άγκυρα είναι πολύ δραστήρια μέσω του Συμβουλίου Τουρκικών γλωσσών ,του Ινστιτούτου YUNUS EMRΕ και της γνωστής ΤΙΚΑ για διεθνείς αναπτυξιακές συνεργασίες. Συμμετέχει στην Ασιατική Κοινοβουλευτική Συνέλευση,στον Διάλογο Συνεργασιακής Ασιατικής Οικονομικής Ζώνης,στο BELT and ROAD INITIATIVE της Κίνας στην οργάνωση DEVELOPED 8 ,στην Ομάδα “Καρδιά Ασίας -Κωνσταντινούπολης (στην οποία συμπροεδρεύει με το Αφγανιστάν από το 2011κα.Συνεπώς πολιτικό-πολιτιστικό-ενεργειακά έχει συγκλίνει αρκετά προς την Ανατολή ,ενώ έχει υπογράψει αρκετές “πονηρές ‘ αόρατες ή ημιορατές συνεργασίες σε πυρηνικά-πυραυλικά και άλλα συναφή θέματα.Η στενή συνεργασία με το Κατάρ (του οποίου για άλλη μία φορά ο υπεξ του Εμιράτου ήταν χθες στην Άγκυρα και συναντήθηκε επί 2 ώρες προσωπικά με τον Ερντογάν)) , την διευκολύνει σε διάφορα πλαίσια…Συμπερασματικά η Τουρκία “θα παίξει πολύ ενεργά και το χαρτί της Ανατολής “,που συμπλέει με τις μεγάλες αναθεωρητικές φιλοδοξίες του Ερντογάν ενώ παρακολουθεί και τις ενέργειες των Αμερικανών στην λεκάνη Ασίας-Ειρηνικού.
Τρίτο: Επειδή δεν είναι όλα στην ζωή και στην διπλωματία “άσπρο-μαύρο’ αλλά και αποχρώσεις του γκρι ,εκτιμάται ότι -παρά ‘την επικείμενη χειροτέρευση της διεθνούς κατάστασης ,με τάσεις επιλεκτικής ψυχροπολεμικής εμφάνισης”, η Άγκυρα θα επιδιώξει να ελίσσεται μεταξύ Ανατολής και Δύσης,προσπαθώντας να αναβαθμίσει την θέση της και να εκμεταλλευτεί καταστάσεις.Οι Τούρκοι ανέκαθεν ήσαν γνωστοί για τους ελιγμούς,τα παζαρέματα και την διπροσωπία τους.Όπως ο Ιανός που είχε ανάλογα δυο πρόσωπα.Συνεπώς θα ισχύει το βλέποντας και κάνοντας.Θέμα-κλειδί είναι η περίπτωση των ΡωσικώνS400 Πάνω σε αυτό θα κριθούν πολλά.Και οι ΗΠΑ ανάλογα θα ελίσσονται.Ετοιμαζουν διάφορα κατά της Ρωσίας και Κίνας,ενώ χθες ο Μπάιντεν προσκάλεσε τον Ερντογάν στην μεγάλη διεθνή διάσκεψη για τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στον πλανήτη στις 22-23 Απριλίου μαζί με άλλους 40 ηγέτες κρατών.Αναμένονται πολύ σοβαρές και πολυδιάστατες εξελίξεις …