Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η Ουκρανία έχει σπάσει τις τελευταίες τέσσερις ημέρες πλήρως την πρώτη Ρωσική αμυντική γραμμή στο νότιο τμήμα των κατεχομένων εδαφών. Σύμφωνα με τον εκ των κορυφαίων Ουκρανών στρατηγών Ολεξάντερ Ταρνάφσκι (και επιβεβαιωμένα από πολλές στρατιωτικές πηγές δυτικών κρατών) οι δυνάμεις του έχουν προωθηθεί αρκετά στο κατεχόμενο τμήμα της νότιας επαρχίας Ζαπορίζια. Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν καταφέρει αποφασιστικά να διαπεράσουν την πρώτη αμυντική γραμμή της Ρωσίας μετά από εβδομάδες επίπονης εκκαθάρισης μαζικών και πυκνών ναρκοπεδίων , ενώ αναμένουν ταχύτερα εδαφικά κέρδη (μέσα στις προσεχείς ημέρες ) καθώς πιέζουν με μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες δυνάμεις την ασθενέστερη δεύτερη γραμμή. Ο Ταρνάφσκι μιλώντας με Δυτικούς στρατιωτικούς εκτίμησε ότι η Ρωσία είχε αφιερώσει το 60% του χρόνου και των πόρων της για την κατασκευή της πρώτης αμυντικής γραμμής και μόνο το 20% στη δεύτερη και στην τρίτη γραμμή, επειδή η Μόσχα δεν περίμενε να περάσουν τελικά οι ουκρανικές δυνάμεις. “Είμαστε τώρα μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης αμυντικής γραμμής” είπε, μιλώντας στον Βρετανικό Observer και στην πρώτη του συνέντευξη μετά την σημαντική ουκρανική προώθηση.
Η αντεπίθεση της Ουκρανίας κατά της εισβολής της Ρωσίας στο νότιο τμήμα της χώρας έχει σημειώσει «αξιοσημείωτη πρόοδο» τις τελευταίες 72 ώρες, σύμφωνα με ανώτατο Αμερικανό αξιωματούχο. Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε ότι η Ουκρανία διέρρηξε πράγματι την πρώτη γραμμή άμυνας των κατεχομένων σε πολλά σημεία κατά την προέλαση στην περιοχή Ζαπορίζια, και εναπόκειται πλέον στην Ουκρανία να κεφαλαιοποιήσει την πρόοδο. Η Ουκρανία ανακατέλαβε το υπολογίσιμο χωριό Robotyne αυτή την εβδομάδα και στρατεύματα διεισδύουν στις ρωσικές γραμμές μεταξύ του χωριού και της πόλης Verbove στην περιοχή Zαπορίζια , σύμφωνα με δυτικές εκτιμήσεις. Το επόμενο στρώμα άμυνας πιθανότατα αποτελείται από “αντιαρματικές τάφρους, αντιαρματικά εμπόδια με δόντια του δράκου και πρόσθετα ναρκοπέδια”,επεσήμανε ο Κίρμπι υποστηρίζοντας ότι ότι η κριτική από ανώνυμους αξιωματούχους αλλά και άσχετους “δεν ήταν χρήσιμη” και κατέληξε τονίζοντας ότι “οποιοσδήποτε αντικειμενικός παρατηρητής αυτής της αντεπίθεσης, δεν μπορεί να αρνηθεί ότι έχει σημειώσει πρόοδο τώρα.” Ο Tαρνάφσκι με στοιχεία απέκρουσε αυτή την κριτική, λέγοντας ότι προτιμούσε να κρίνει μια δουλειά όταν τελειώσει και ευχαρίστησε το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλους συμμάχους για την υποστήριξή τους στην εκπαίδευση και τα όπλα, συμπεριλαμβανομένων των Βρετανικών αρμάτων μάχης Challenger-2 που βρίσκονται ήδη στο πεδίο.
Ο Ουκρανός στρατηγός πρόσθεσε ότι “στο κέντρο της επίθεσης, ολοκληρώνουμε τώρα την καταστροφή των εχθρικών μονάδων που παρέχουν κάλυψη για την υποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων πίσω από τη δεύτερη αμυντική τους γραμμή”. Ένα τεράστιο ναρκοπέδιο με πολλαπλές κατηγορίες ναρκών παγίδευσε και σταμάτησε ουκρανικά στρατεύματα για μερικές εβδομάδες, καθώς πεζοπόροι άνδρες του μηχανικού εκκαθάρισαν αργά μια διαδρομή επίθεσης .Τα ρωσικά στρατεύματα πίσω από αυτό απλώς ανέμεναν τον ουκρανικό στρατό κάνοντας επιθέσεις με πυραύλους και drones.( Αλλά τώρα που το φράγμα ξεπεράστηκε οι Ρώσοι υποχωρούν και οι Ουκρανοί επιστρέφουν πλέον με άρματα μάχης και άλλα τεθωρακισμένα οχήματα(που έχουν προμηθευτεί από τις δυτικές χώρες). Σε ένδειξη ότι η Μόσχα αισθάνεται πλέον την πίεση, έχει αναδιατάξει στρατεύματα στην περιοχή από τις εντός της κατεχόμενης Ουκρανίας μονάδες (Χερσώνα στα δυτικά και Λίμαν στα βορειοανατολικά), ενώ παράλληλα αντλεί εφεδρεία, όχι μόνο από τα κατεχόμενα εδάφη αλλά και από τη Ρωσία. “Αλλά αργά ή γρήγορα, οι Ρώσοι θα ξεμείνουν από όλους τους καλύτερους στρατιώτες” τόνισε ο στρατηγός και αυτό “θα μας δώσει μια ώθηση να επιτεθούμε περισσότερο και πιο γρήγορα”
Σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα ο στρατηγός έχει τεράστια εμπειρία και εκπαίδευση σε τεθωρακισμένα και έχει δημιουργήσει ένα εντυπωσιακό ιστορικό μαχών με ρωσικά στρατεύματα από τότε που πέρασαν τα σύνορα το Φεβρουάριο του 2022. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ανέλαβε ως διοικητής των στρατευμάτων που μάχονταν για την απελευθέρωση της Χερσώνας ενώ δύο μήνες αργότερα η πόλη απελευθερώθηκε.
Όταν ξεκινήσαμε την αντεπίθεση… αφιερώσαμε περισσότερο χρόνο από ό,τι περιμέναμε για την αποναρκοθέτηση των εδαφών», παραδέχτηκε ο Ταρνάφσκι . “Δυστυχώς, η απομάκρυνση των τραυματιών ήταν δύσκολη για εμάς. Και αυτό περιέπλεξε επίσης την πρόοδό μας”. Κατά τη γνώμη του, “οι Ρώσοι πίστευαν ότι οι Ουκρανοί δεν θα περνούσαν από αυτή τη γραμμή άμυνας. Είχαν προετοιμαστεί για πάνω από ένα χρόνο. Έκαναν τα πάντα για να βεβαιωθούν ότι αυτή η περιοχή ήταν καλά προετοιμασμένη”. Τα ρωσικά στρατεύματα εγκλωβίστηκαν σε τσιμεντένιες πυραμίδες πίσω από αντιαρματικές παγίδες και πέρα από ένα ναρκοπέδιο τόσο γεμάτο με εκρηκτικά και τόσο εκτεθειμένα, ώστε οποιαδήποτε οχήματα ( για αποναρκοθέτηση ή επίθεση)που πλησίαζαν την περιοχή βομβαρδίστηκαν έντονα από σταθερές και ενισχυμένες θέσεις.
Αλλά οι Ουκρανοί, που έχουν επανειλημμένα εκπλήξει τον κόσμο με την επιτυχία τους ενάντια στη ρωσική στρατιωτική δύναμη, πίεσαν μπροστά. Οι δυνάμεις πεζικού βγήκαν τη νύχτα για να καθαρίσουν με κόπο έναν διάδρομο μέσα από τις νάρκες, κινούμενες μέτρο προς μέτρο στο σκοτάδι. Μόλις εμφανίστηκε εξοπλισμός εκεί, οι Ρώσοι άρχισαν αμέσως να το πυροβολούν και να το καταστρέφουν. Γι’ αυτό η αποναρκοθέτηση γινόταν μόνο από πεζικό και μόνο τη νύχτα.
Στο μεταξύ η Μόσχα εκμεταλλεύεται ξένους στην προσπάθεια στρατολόγησης εν μέσω αυξανόμενων απωλειών πολέμου, λέει το Βρετανικό υπουργείο άμυνας και θεωρεί ότι εκατομμύρια μετανάστες από την κεντρική Ασία ως πιθανούς υποψήφιους να στρατολογηθούν. με αρχικές πληρωμές και μισθούς από 190.000 ρούβλια (περίπου 1.500 £/2.000 $). Σε εξέλιξη είναι επίσης προσπάθειες στρατολόγησης στη βόρεια περιοχή Qostanai του Καζακστάν, απευθυνόμενες στον εκεί ρωσικό πληθυσμό.Επίσης σε Ουζμπέκους μετανάστες οικοδόμους στη Μαριούπολη κατασχέθηκαν τα διαβατήριά κατά την άφιξή τους ώστε να εξαναγκαστούν να ενταχθούν στον ρωσικό στρατό.Με απεμπλουτισμένο ουράνιο όπλα στο Κίεβο από τις ΗΠΑ.Η κυβέρνηση Μπάιντεν στέλνει για πρώτη φορά στην Ουκρανία πυρομαχικά διάτρησης θωράκισης που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο, σύμφωνα με έγγραφο που επιβεβαιώθηκαν από δύο Αμερικανούς αξιωματούχους. Τα συγκεκριμένα όπλα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καταστροφή ρωσικών αρμάτων μάχης, αποτελούν μέρος ενός νέου πακέτου στρατιωτικής βοήθειας για την Ουκρανία που πρόκειται να παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα. Τα πυρομαχικά μπορούν να εκτοξευθούν από άρματα μάχης Abrams των ΗΠΑ, τα οποία, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει το θέμα,(και με το οποίο επικοινώνησε ο υπογράφων) αναμένεται να παραδοθούν στην Ουκρανία τις επόμενες εβδομάδες. Ένας από τους αξιωματούχους είπε ότι το επερχόμενο πακέτο βοήθειας θα κυμαίνεται μεταξύ 240 και 375 εκατομμυρίων δολαρίων, ανάλογα με το τι περιλαμβάνει.. Αν και η Βρετανία έστειλε πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου στην Ουκρανία νωρίτερα , αυτή είναι η πρώτη αποστολή πυρομαχικών από τις ΗΠΑ .
Η χρήση πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου έχει συζητηθεί έντονα, με αρνητικά διακείμενους οργανισμούς, όπως ο Διεθνής Συνασπισμός για την Απαγόρευση των Όπλων Ουρανίου να λένε ότι υπάρχουν κίνδυνοι για την υγεία από την κατάποση ή την εισπνοή σκόνης απεμπλουτισμένου ουρανίου, συμπεριλαμβανομένων ενδεχόμενων γενετικών ανωμαλιών. Ένα υποπροϊόν του εμπλουτισμού ουρανίου, το απεμπλουτισμένο ουράνιο χρησιμοποιείται για πυρομαχικά επειδή η εξαιρετική του πυκνότητα και δυναμική παρέχει την ικανότητα να διεισδύουν εύκολα στην θωράκιση και να αυτοαναφλέγονται σε ένα καυτό σύννεφο σκόνης και μετάλλου. Ενώ το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι ραδιενεργό, είναι πολύ λιγότερο από το φυσικό ουράνιο, αν και τα σωματίδια μπορούν να παραμείνουν στην περιοχή για αρκετά υπολογίσιμο χρονικό διάστημα. Οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου σε τεράστιες ποσότητες στους πολέμους του Κόλπου το 1990 και το 2003 ως και στους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στην πρώην Γιουγκοσλαβία το 1999. Η Διεθνής Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ λέει ότι μελέτες στην πρώην Γιουγκοσλαβία, το Κουβέιτ, το Ιράκ και τον Λίβανο έδειξαν ότι η ύπαρξη υπολειμμάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου διασκορπισμένα στο περιβάλλον δεν αποτελεί ραδιολογικό κίνδυνο για τον πληθυσμό των πληγεισών περιοχών,ωστόσο, το ραδιενεργό υλικό θα μπορούσε να προσθέσει προβλήματα στη μαζική πρόκληση καθαρισμού της Ουκρανίας , όταν και αν τελειώσει ο πόλεμος..