Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η ανακοίνωση των Ρωσικών κρατικών πρακτορείων ειδήσεων προ διημέρου ότι λαμβάνει χώρα ” Μια «ανασυγκρότηση” δηλαδή μια τακτική απόσυρση σε ευνοϊκότερες θέσεις των δυνάμεων (διαταχθείσα από Ρώσους διοικητές εν μέσω έντονων μαχών στις ανατολικές όχθες του ποταμού Δνείπερου ως και αναφορών για περισσότερα Ουκρανικά προγεφυρώματα στην ανατολική όχθη του ποταμού) προκάλεσε έντονη ανησυχία στους Ρωσικούς κύκλους.Λίγα λεπτά αργότερα, η είδηση, η οποία επικαλέστηκε το υπουργείο άμυνας, αποσύρθηκε από το TASS και το RIA-Novosti χωρίς εξηγήσεις. Στη συνέχεια, το υπουργείο επέκρινε έντονα τα πρακτορεία ειδήσεων, αποκαλώντας το ρεπορτάζ τους ως “πρόκληση”. Τακτική απόσυρση ή όχι, να τι δείχνει το περιστατικό της 13ης Νοεμβρίου: Συμβαίνουν πολλά κατά μήκος μιας έκτασης 45 χιλιομέτρων από ελώδη λιβάδια και αμμώδεις όχθες παραποτάμων στην ελεγχόμενη από τη Ρωσία πλευρά του Δνείπερου, απέναντι και προς τα πάνω από την πόλη που ελέγχεται από την Ουκρανία της Χερσώνας.
Οι αρχικές αναφορές -σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα -δείχνουν μια κλιμακούμενη Ουκρανική επιχείρηση που όχι μόνο έχει στείλει δεκάδες μονάδες και βαρύ εξοπλισμό πέρα από τον ποταμό, αλλά έχει επίσης δεσμεύσει έναν σημαντικό αριθμό Ρωσικών δυνάμεων, μερικές από τις οποίες αναπτύχθηκαν από άλλα hotspots κατά μήκος της γραμμής αντιπαράθεσης του μετώπου μήκους 1.200 χιλιομέτρων(από το Λουκάνσκ μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα..Η Ουκρανική προσπάθεια (η αποστολή στρατευμάτων ,μέσω μιας πλωτής οδού, εκτεθειμένη σε πυροβολικό, αεροπορικές επιδρομές και επιτήρηση drones) , είναι μια περίπλοκη και πολύ δύσκολη προσπάθεια. Έρχεται ταυτόχρονα με μια σχετική απογοήτευση από την τετράμηνη αντεπίθεση του Κιέβου που έχει αποφέρει πολύ λίγα εδαφικά κέρδη για την Ουκρανία και δεν έχει αλλάξει το συνολικό πεδίο μάχης.
Οι Ουκρανικές και Βρετανικές
πηγές μου ανέφεραν ότι υπάρχουν τρεις ή τέσσερις τοποθεσίες στην ανατολική όχθη του Δνείπερου όπου τώρα εδρεύουν καθιερωμένες Ουκρανικές μονάδες . Προς το παρόν δεν πρόκειται για δυνάμεις μεγάλης κλίμακας. πρόκειται για ορισμένες αναγνωριστικές, και το πολύ 3-4 τάγματα. Σε γενικές γραμμές, οι διαβάσεις ποταμών είναι ιστορικά μερικές από τις πιο δύσκολες επιχειρήσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν με επιτυχία και δεδομένης της διάδοσης των drones και των συσκευών νυχτερινής όρασης, είναι ακόμη πιο δύσκολα στην τρέχουσα σύγκρουση.
Θα πρέπει να προσεχθεί τι συμβαίνει στην αριστερή όχθη του Δνείπερου στην περιοχή της ανατολικής Χερσώνας . Στις αρχές Ιουλίου, τα Ουκρανικά στρατεύματα ξεκίνησαν μια μεγάλη αντεπίθεση, τη μεγαλύτερη μετά από ένα ζεύγος επιτυχημένων επιχειρήσεων στο πεδίο της μάχης στα τέλη του περασμένου χρόνου . Ήλπιζαν να περάσουν από τις Ρωσικές γραμμές σε πολλά σημεία: νότια του Oριχίβ στη νότια περιοχή Zαπορίζια , νότια της Βέλικα Νοβοσίλκα στην περιοχή Ντόνετσκ στα ανατολικά και βορειότερα γύρω από την πόλη Μπαχμούτ της περιοχής του Ντονέτσκ .. Υπήρξαν λάμψεις αισιοδοξίας όταν οι Ουκρανικές δυνάμεις ξεπέρασαν ορισμένες από τις αμυντικές θέσεις που είναι γνωστές ως Γραμμή Σουροβικίν, κοντά στο Ορίχιβ. Αντιμετώπισαν όμως απώλειες βαρέως εξοπλισμού, και έτσι αναθεώρησαν την προσέγγισή τους, απορρίπτοντας μέρος της εκπαίδευσης υπό την ηγεσία της Δύσης που το ΝΑΤΟ ήλπιζε ότι θα τους παρείχε επίσης ένα πλεονέκτημα.
Οι Ουκρανοί διοικητές, και οι δυτικοί στρατιωτικοί τους σύμβουλοι, ήλπιζαν επίσης ότι η δύναμη των Ρωσικών στρατευμάτων είχε εξαντληθεί είτε από άποψη αριθμών είτε από απλή φυσική εξάντληση. Το Κρεμλίνο είχε αντισταθεί στο να διατάξει μια νέα επιστράτευση και οι δυτικοί αναλυτές εκτίμησαν ότι οι Ρώσοι ήσαν είτε σε μειωμένο αριθμό δυνάμεων είτε εξαντλημένοι. Η Ρωσία απέδειξε εν μέρει ότι οι αμφισβητίες έκαναν λάθος στις αρχές Οκτωβρίου, όταν εξαπέλυσε τη δική της επίθεση επικεντρωμένη κυρίως στην Aβντιγίφκα μια βιομηχανική πόλη βορειοδυτικά της περιφερειακής πρωτεύουσας, Ντόνετσκ. Αν και τα ουκρανικά στρατεύματα άντεξαν, υπήρξαν φόβοι ότι θα μπορούσαν να περικυκλωθούν. Σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε την 1η Νοεμβρίου στο περιοδικό The Economist, ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής της Ουκρανίας, στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι χαρακτήρισε αυτή τη χρονική στιγμή τη σύγκρουση ως «αδιέξοδο».
Τον Νοέμβριο του 2022, μετά από εβδομάδες πίεσης από Ουκρανικές μονάδες, οι Ρώσοι διοικητές διέταξαν την αποχώρηση περίπου 30.000 επίλεκτων αλεξιπτωτιστών και άλλων δυνάμεων από τη δυτική πλευρά του ποταμού Δνείπερου. Η κίνηση αποκατέστησε τον έλεγχο της Ουκρανίας στην πόλη Χερσώνα, την οποία η Ρωσία είχε καταλάβει αμέσως μετά την εισβολή της τον Φεβρουάριο του 2022.
Στο χρονικό διάστημα από την αποχώρηση της Ρωσίας από τη δυτική όχθη, οι Ουκρανικές ειδικές δυνάμεις και μονάδες αναγνώρισης έκαναν επανειλημμένες επιδρομές κατά μήκος του ποταμού και πιο κάτω στις εκβολές του ποταμού, στον Κόλπο Ντνιπρόφσκα.. Οι Ουκρανοί άρχισαν να παίρνουν τον έλεγχο ορισμένων από τα νησιά του ποταμού, κατά μήκος του παραποτάμου Κόνγκα. Γύρω στις 18 Οκτωβρίου, Ρώσοι πολεμικοί μπλόγκερ άρχισαν να αναφέρουν ότι Ουκρανικό πεζικό διέσχιζε τον ποταμό και εγκαθιστά θέσεις βολής περίπου 8 χιλιόμετρα προς τα πάνω από τη γέφυρα Aντονέφσκι .
‘Αυτό σημαίνει ότι ο εχθρός δεν μπορεί να εκτοπίσει τις δυνάμεις μας. Αν δεν μπορούν να μας διώξουν – και θα ήθελαν να το κάνουν-προφανώς, και το έχουν προσπαθήσει – τότε σημαίνει ότι έχουν προβλήματα στην άμυνα σε αυτό το μέτωπο», είπε αξιωματικός των στρατιωτικών πληροφοριών του Κιέβου στον υπογράφοντα.Ο στρατός της Ουκρανίας δεν είπε σχεδόν τίποτα για την επιχείρηση, εκτός από το να επιβεβαιώσει μόνο ότι στρατεύματα πεζικού επιχειρούν στην ανατολική όχθη του Δνείπερου.
Η Ρωσική ομάδα διοίκησης «Δνείπερος» είναι υπεύθυνη για την περιοχή των επιχειρήσεων κατά μήκος του Δνείπερου, νότια προς την Κριμαία, την κατεχόμενη χερσόνησο της Μαύρης Θάλασσας. Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο διοικητής της ομάδας, αντιστράτηγος Oλεγκ Mακάρεβιτς , απομακρύνθηκε ξαφνικά από τη θέση του από τον Πούτιν και αντικαταστάθηκε από τον στρατηγό Mιχαήλ Τεπλίνσκι , ο οποίος τραυματίστηκε προ ημερών σε επίθεση Ουκρανικού πυραύλου στο αρχηγείο διοίκησης του Δνείπερου
Σε αδιέξοδο ή όχι, η δυναμική μπορεί να μην είναι σε όλο το εκτεταμένο μέτωπο με το μέρος της Ουκρανίας. Η βιομηχανική βάση της Ρωσίας δραστηριοποιείται, δηλαδή περισσότερα άρματα μάχης, περισσότεροι πύραυλοι, περισσότερα όπλα για να αναπληρώσει τα αποθέματά της. Η Ρωσία έχει επίσης πολύ μεγαλύτερο ανδρικό πληθυσμό για να αναπληρώσει τα στρατεύματά της. Πολλοί παρατηρητές προβλέπουν νέα επιστράτευση πιθανώς μετά τις προεδρικές εκλογές του Μαρτίου, στις οποίες ο Πούτιν αναμένεται να εξασφαλίσει νέα θητεία. Ωστόσο, η Ουκρανία έχει επανειλημμένα δείξει την ικανότητα να αποδεικνύει ότι οι αμφισβητίες της κάνουν λάθος. Παρά τις προβλέψεις πριν από την εισβολή ότι η Ρωσία θα διέλυε τις οΟυκρανικές δυνάμεις και θα καταλάμβανε γρήγορα το Κίεβο, οι Ουκρανοί υπερασπιστές απέτρεψαν αυτή την προσπάθεια, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στα Ρωσικά στρατεύματα εισβολής, τα οποία ήταν απροετοίμαστα ή άπειρα.