Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Βαίνουμε σε πολυμέτωπη εξάπλωση του πολέμου με δραματικές και απροσδιόριστες επιπτώσεις σε όλη την ανθρωπότητα.Αυτό επεσήμανε χθες ο υπουργός εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Κάμερον σε χθεσινή του συνέντευξη. του .”Τα φώτα αναβοσβήνουν απολύτως κόκκινα στο παγκόσμιο ταμπλό” προειδοποίησε ο Κάμερον, καθώς επεσήμανε ότι είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς μια εποχή που υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος και αστάθεια σε όλο τον κόσμο. Ερωτηθείς από το Sky News αν οι υπουργοί είχαν σκεφτεί ότι τα χτυπήματα στους Χούτι θα μπορούσαν να αυξήσουν την πιθανότητα τρομοκρατικής δράσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Κάμερον απάντησε: “Το επίπεδο απειλής ορίζεται μετά από προσεκτική εξέταση από το κοινό κέντρο αξιολόγησης τρομοκρατών και αυτός είναι ο σωστός τρόπος, δεν είναι στη δύναμη των πολιτικών απλώς να ξυπνήσουν ξαφνικά ένα πρωί και να αλλάξουν το επίπεδο απειλής. Η άποψή μας είναι κοιτάξτε, κάντε ένα βήμα πίσω από αυτό, είναι δύσκολο να σκεφτούμε μια εποχή που υπήρχε τόσος κίνδυνος και ανασφάλεια και αστάθεια στον κόσμο. Η Υεμένη είναι από τις πιο επικίνδυνες περιπτώσεις.”
Το διεθνές εμπόριο περιορίζεται από οκτώ κύρια θαλάσσια σημεία “ασφυξίας” στον πλανήτη και η σκληρή πραγματικότητα επιβάλλεται από την αμετάβλητη γεωγραφία. Οι ΗΠΑ έχουν από καιρό αναγνωρίσει ζωτικά συμφέροντα εθνικής ασφάλειας για τη διασφάλιση της ελευθερίας ναυσιπλοΐας μέσω καθεμιάς από αυτές. Τα μισά από αυτά τα οκτώ παγκόσμια σημεία στενών είναι ευρέως διασκορπισμένα. Είναι ένα μπορεί να βρεθεί στην Ευρώπη (το Στενό του Γιβραλτάρ), ένα στην Αφρική (το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας), ένα την Ανατολική Ασία (τα Στενά της Μάλακκα στην Ινδονησία ) και ένα στην Αμερική (τη Διώρυγα του Παναμά).
Δυστυχώς, τα άλλα τέσσερα κρίσιμα σημεία (στενών) είναι συγκεντρωμένα σε μια σχετικά μικρή περιοχή όπου η νοτιοδυτική Ασία συναντά την Ευρώπη και την Αφρική: Το στενό του Βοσπόρου, το κανάλι του Σουέζ, το στενό Bab-el-Mandeb σην Υεμένη ως και το στενό του Ορμούζ(κόλπος των πετρελαίων/Ομάν -Ιράν) Αυτή η περιοχή τυγχάνει επίσης να είναι η πιο σημαντική ενιαία πηγή ενέργειας που απαιτείται για τη διατήρηση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης. Αυτά τα δύο γεγονότα εξηγούν γιατί ο πρόεδρος των ΗΠΑ συνεχίζουν να ανακαλύπτουν ξανά την ανάγκη να επικεντρωθούν δυσανάλογα στη Μέση Ανατολή, παρά τις συχνά επιθυμίες τους να κάνουν διαφορετικά. ( πχ στροφή στην Άπω Ανατολή)
Σήμερα, τη μεγαλύτερη απειλή από αυτά τα στενά σημεία ασφυξίας αποτελούν το Ιράν και οι πληρεξούσιοί του (κυρίως οι αντάρτες στην Υεμένη ). Το καθεστώς της Τεχεράνης απειλεί εδώ και καιρό ότι θα κλείσει το στενό του Ορμούζ και έχει επιτεθεί επανειλημμένα στην εμπορική ναυτιλία στην περιοχή. Πιο πρόσφατα, απείλησε ακόμη και να κλείσει το Γιβραλτάρ.(!) Οι Χούτι, εταίρος και πληρεξούσιος του Ιράν στην Υεμένη, επιτίθενται σε πλοία που διέρχονται από τα στενά του κάτω άκρου της Ερυθράς Θάλασσας . Η κυβέρνηση Μπάιντεν αναγνώρισε την απειλή, έθεσε τη διπλωματική βάση, συγκέντρωσε τον πολυμερή ναυτικό συνασπισμό, ανέπτυξε τα μέσα, εξέδωσε σαφείς προειδοποιήσεις και στη συνέχεια (πριν 4 ημέρες) ανέλαβε δράση με αεροπυραυλικούς βομβαρδισμούς.
Όλοι πρέπει να πάρουν τα μαθήματά τους γιατί μπροστά μας είναι τα πολύ χειρότερα.Η Ουάσιγκτον είχε υποτιμήσει εδώ και καιρό την εγγενή απειλή που θέτουν οι Χούτι, και έτσι επέτρεψε να αναπτυχθούν οι συνθήκες που επέτρεψαν στους Χούτι να ευημερήσουν. Η στρατιωτική δράση (ΗΠΑ-Ηνωμένο Βασίλειο) της περασμένης Πέμπτης θα πρέπει να σηματοδοτήσει το τέλος αυτών των πρακτικών. Στο μεγαλύτερο μέρος παρουσίας της η κυβέρνηση Ομπάμα,αντιμετώπιζε την Υεμένη αποκλειστικά μέσα από τον αντιτρομοκρατικό φακό, και έτσι οι ΗΠΑ δεν παρείχαν καμία υλική υποστήριξη στην εκστρατεία καταπολέμησης της εξέγερσης των Χούτι (μέχρι που αυτή η εξέγερση κατέλαβε την πρωτεύουσα Σαναά) το 2014. Οι Χούτι ξεκίνησαν τις επιθέσεις τους το 2015 και ήταν μια προβλέψιμη καταστροφή σε πολλές διαστάσεις.
Η κυβέρνηση του ανεκδιήγητου Τραμπ υπέπεσε σε ένα ακόμα λάθος με την άρνησή της να υποστηρίξει μια πολεμική επιχείρηση της Σαουδικής Αραβίας και των Αραβικών Εμιράτων για την ανακατάληψη του βασικού λιμανιού της Χουντέιντα στην Ερυθρά που κατέχουν οι Χούτι από το 2018, μια αναποφασιστικότητα που φαίνεται ακόμη χειρότερη εκ των υστέρων( δεδομένου του πόσο ισχυρότεροι έχουν γίνει οι Χούτι από τότε αφού κυρίως από εκεί εξαπολύουν τις επιθέσεις τους στα πλοία)
Μία από τις πρώτες αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν να ξεκινήσει μια δυναμική διπλωματική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της απειλής των Χούτι και την επίλυση του εμφυλίου πολέμου, αλλά στη συνέχεια αντέδρασε αργά σε μια τρομοκρατική επίθεση των Χούτι το 2022 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, βλάπτοντας από τότε τη στνή σχέση της με το Αμπού Ντάμπι. Και παρά το γεγονός ότι η διπλωματία παραπαίει λόγω της αδιαλλαξίας των Χούτι, η κυβέρνηση ήταν απογοητευτικά αργή στις εσωτερικές της συζητήσεις σχετικά με τον επαναπροσδιορισμό των Χούθι ως τρομοκρατική οργάνωση. Οι ΗΠΑ δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να υποτιμούν την απειλή που παρουσιάζουν οι Χούτι, πολύ λιγότερο την πολυδιανυσματική απειλή που θέτει το ευρύτερο δίκτυο που υποστηρίζεται από την κακοήθη Ιρανική συμπεριφορά.