Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η υφυπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ για Πολιτικές Υποθέσεις Βικτώρια Νούλαντ , βρίσκεται από χθες στη Τουρκία για μια διήμερη επίσημη επίσκεψη με στόχο τη συζήτηση επί των διμερών σχέσεων της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα καθώς και αρκετών περιφερειακών και διεθνών θεμάτων(σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα αφορούν την κατάσταση σε Ιράκ, βόρεια Συρία, νότιο Κάυκασο, Ρωσία, Μέση Ανατολή,προσεχείς ασκήσεις του ΝΑΤΟ Λιβύη κα). Η επίσκεψη της έμπειρης υφυπουργού στη γειτονική μας χώρα έγινε μετά από πρόσκληση του Τούρκου ομόλογου της Μπουράκ Ακσεπάρ και εντάσσεται στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης συνάντησης Τουρκίας-Η.Π.Α( Στρατηγικού Μηχανισμού, σύμφωνα με πηγές του Τουρκικού υπεξ.Λόγω απουσίας του υπεξ Χακάν Φιντάν σε τριήμερη περιοδεία στα Βαλκάνια (Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία) δεν θα υπάρξει συνάντηση αυτή την φορά.Μεταξύ των διμερών ζητημάτων είναι και η περαιτέρω χρήση από την Αμερικανική πολεμική αεροπορία/USAF της ιδιαίτερα σημαντικής βάσης του Ιντσιρλίκ/Αδάνων για αποστολές σε Μέση Ανατολή και όχι μόνο.
Η άφιξη της Νούλαντ συμπίπτει με την επίσημη έγκριση της Τουρκίας του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την Τουρκική εθνοσυνέλευση και της επιστολής Ερντογάν στην Αμερικανική κυβέρνηση (σε εφαρμογή της Συνθήκης της Ουάσιγκτον και τις σχετικές διαδικασίες που προβλέπονται από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο του 1949 αφού οι ΗΠΑ είναι ο θεματοφύλακας του ΝΑΤΟ) αλλά και την κοινοποίηση της κυβέρνησης Μπάιντεν στο Κογκρέσο για την πώληση 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 BLOCK 70/72 στην Τουρκία ως και 79 κιτ εκσυχρονισμού για αναβάθμιση των υπαρχόντων αεροσκαφών της Τουρκικής πολεμικής Αεροπορίας. Η διαδικασία έγκρισης και για τις δύο πρωτοβουλίες ήταν αλληλένδετη, με την Τουρκία να θέτει υπό όρους (για σχεδόν 620 ημέρες)την ένταξη της Σουηδίας στην Ατλαντική συμμαχία και από την πλευρά των ΗΠΑ την προμήθεια των F-16 (ύψους σχεδόν 23 δις δολ).
Το υπουργείο εξωτερικών των ΗΠΑ αναφερόμενο χθες στην πώληση των αεροσκαφών επεσήμανε ότι «Αυτή η προτεινόμενη πώληση θα υποστηρίξει τους στόχους εξωτερικής πολιτικής και την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ επίσης , βελτιώνοντας τις αεροπορικές δυνατότητες και τη διαλειτουργικότητα μιας συμμάχου του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) που είναι μια δύναμη για πολιτική και οικονομική σταθερότητα στην Ευρώπη». Ανέφερε επίσης σε ανακοίνωσή της η υπηρεσία συνεργασίας για την ασφάλεια. ότι «Η προτεινόμενη πώληση αυτού του εξοπλισμού και της υποστήριξης δεν θα αλλάξει τη βασική στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή».
Σε μία άλλη εξέλιξη ο Ερντογάν επανήλθε στην εμπρηστική και προκλητική ρητορική μιλώντας στους υποψηφίους δημάρχους του κυβερνώντος κόμματος AKP στις εκλογές του Μαρτίου (στην περιφέρεια της Σμύρνης και όχι μόνο ) και αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε ζητήματα που αφορούν την ιστορία της Σμύρνης και της Ελλάδας λέγοντας ότι “Ο αγώνας μας δεν τελείωσε με την εκδίωξη του εχθρού από τα εδάφη μας, ρίχνοντας τον στην θάλασσα στην Σμύρνη πριν 100 χρόνια” προσθέτοντας πως οι περιοχές του Μαρμαρά και του Αιγαίου, όπου συμπεριλαμβάνεται και η Σμύρνη, είναι “τα εδάφη που φυτεύτηκαν οι πρώτοι σπόροι, τα πρώτα θεμέλια και τα πρώτα βήματα της χιλιόχρονης ύπαρξης μας”.(!)
Οι σκληρές δηλώσεις του Τούρκου προέδρου ερμηνεύονται και ως απάντηση στις επικρίσεις της Τουρκικής αντιπολίτευσης (CHP και κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ) που υποστήριξαν πως η χώρα λαμβάνει από τις ΗΠΑ πολύ λιγότερα σε σχέση με την Ελλάδα καθώς τα F-35 αποτελούν πιο εξελιγμένα μαχητικά αεροσκάφη σε σχέση με τα Τουρκικά F-16.Η Τουρκία ήταν συμπαραγωγός από το 1999 ων F-35 αλλά η αγορά των Ρωσικών αντιαεροπορικών/αντιπυραυλικών συστημάτων S-300 την έθεσε εκτός το καθεστώς των Αμερικανικών κυρώσεων.Ο Ερντογάν δήλωσε χθες πως για την συντήρηση και τις επισκευές που χρειάζονται τα υπάρχοντα F-16 θα αποδεσμευτούν πολλά ανταλλακτικά από τις ΗΠΑ αλλά και από τον Καναδά(ειδικά για τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη Ακιντζί και Μπαϊρακτάρ)