Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ή διασυνοριακή ένταση μεταξύ της Βενεζουέλας του Μαδούρο και της γειτονικής Γουιάνα επανήλθε τις τελευταίες ημέρες 3-4 ημέρες στο προσκήνιο, λόγω της ανάπτυξης επίλεκτων δυνάμεων τής πρώτης στη μεθοριακή ζώνη ,με την πλούσια σε ορυκτά και υδρογονάνθρακας περιοχή Εσεκίμπο της δεύτερης,την οποία επιδιώκει να καταλάβει και προσαρτήσει ο αυταρχικός ηγέτης του Καράκας.Οι εντάσεις μεταξύ των δυο χωρών επανήλθαν εκ νέου αρκετά απειλητικά ειδικά μετά το δημοψήφισμα του Δεκεμβρίου του 2023, στο οποίο η αυταρχική κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο ισχυρίστηκε ότι η χώρα του έχει εντολή(!) να προσαρτήσει την περιοχή του Εσεκίμπο (την θεωρεί ως αμφισβητούμενη) που ανήκει εδώ και πολλές δεκαετίες στη Γουιάνα.
Υπό τη διεθνή πίεση για ειρηνική επίλυση της κρίσης, κυρίως από τη Βραζιλία, οι πρόεδροι Mαδούρο και Ιρφάν Αλί συναντήθηκαν στον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες (κράτος της Καραϊβικής) στις 14 Δεκεμβρίου 2023 και υπέγραψαν τη “Διακήρυξη Argyle”. Και οι δύο χώρες συμφώνησαν να αποφύγουν τη χρήση βίας η μία εναντίον της άλλης ως και να συστήσουν μια κοινή επιτροπή ειδικών «για να αντιμετωπίσει τα θέματα όπως συμφωνήθηκε από κοινού». Στις 25 Ιανουαρίου της τρέχουσας χρονιάς οι υπουργοί εξωτερικών της Βενεζουέλας και της Γουϊάνας συναντήθηκαν στη Μπραζίλια μετά από ενέργειες του υπουργού εξωτερικών της Βραζιλίας, Mάουρο Βιέιρα για να συστήσουν τη κοινή επιτροπή. Στη συνάντηση, ο υπουργός εξωτερικών της Γουϊάνας Χιου Τοντ επανέλαβε τη θέση της χώρας του ότι εναπόκειται στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης να επιλύσει τη διαμάχη στα σύνορα, αλλά ήταν ανοιχτός σε συνομιλίες για τη συνεργασία για την καταπολέμηση των ναρκωτικών και την επισιτιστική ασφάλεια, μεταξύ των άλλων θεμάτων.( η χώρα του από την αρχή της χρονιάς είναι μη-μόνιμο μέλος του ΣΑ/ΟΗΕ)
Ο υπουργός εξωτερικών της Βενεζουέλας Ιβάν Γκιλ είπε ότι οι δύο χώρες πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτή τη διαμάχη με διμερή, άμεσο, διπλωματικό τρόπο χωρίς παρέμβαση ξένων στρατιωτικών δυνάμεων(μία κεκαλυμμένη αναφορά κατά των διπλωματικών και στρατιωτικών ενεργειών των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου που άμεσα υποστήριξαν την αρκετά αδύναμη στρατιωτικά Γουιάνα. Ωστόσο, είναι πιθανό να υπάρχουν περισσότερα από όσα φαίνονται στο μάτι όταν πρόκειται για την προσέγγιση της Βενεζουέλας στις διαπραγματεύσεις.
Το καθεστώς Μαδούρο (εν όψει των επερχόμενων κρίσιμων και πιθανότατα κατευθυνόμενων προεδρικών εκλογών) υιοθετεί μια στρατηγική επιβολής με στόχο τη Γουιάνα δηλαδή μια στρατηγική που στοχεύει στο συνδυασμό της χρήσης ή της απειλής χρήσης βίας με διπλωματικά κίνητρα για να εξαναγκάσει τον άλλο παράγοντα να αλλάξει τη συμπεριφορά του. Σύμφωνα με αυτήν την ανάγνωση, η συμμετοχή της Βενεζουέλας στη διαδικασία Argyle αντιπροσωπεύει το διπλωματικό “καρότο”, ενώ η στρατιωτική της δέσμευση (νέες επιθετικού προσανατολισμού ασκήσεις με εμπλοκή επίλεκτων δυνάμεων σήμερα)και προφανώς προκλητική συμπεριφορά λειτουργεί ως “ραβδί για την κλίση’ των διαπραγματεύσεων υπέρ του Καράκας. Η πολλή πρόσφατη δραστηριότητα των ενόπλων δυνάμεων της Βενεζουέλας εντός της πολύ προωθημένης γεωγραφικά ζώνης του Εσεκίμπο και σε κοντινά ύδατα( που παρατηρείται σε δορυφορικές εικόνες) προσδίδει αξιοπιστία σε αυτό το επιχείρημα και υποδηλώνει ότι ο Μαδούρο μπορεί να είναι’ Ιανός” και παραπλανητής στη δέσμευσή του να επιλύσει τη διαφορά μέσω της διπλωματικής οδού.Πάντως οι Αμερικανοί,οι Βρετανοί και άλλες δυτικές χώρες δηλώσαν πανέτοιμες (και χθες) στο να αποτρέψουν οποιαδήποτε ενέργεια σε βάρος της πρώην Βρετανικής αποικίας στο βόρειο τμήμα τς νότιας Αμερικής.