Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίμπ Ερντογάν στην Άγκυρα λαμβάνει χώρα σε μία χρονική περίοδο που χαρακτηρίζεται από σειρά τοπικών , περιφερειακών και ευρύτερων εξελίξεων,τις οποίες πέραν των αποκλειστικά διμερών θεμάτων ,θα πρέπει να τις λάβουμε υπόψη, εξετάσουμε και αναλύσουμε ευρύτερα γιατί κρίσιμα,οριακά γεγονότα,τάσεις και προεκτάσεις δυναμικά τις επηρεάζουν.Ας μην λησμονούμε ότι της επίσκεψης Μητσοτάκη ,δεν προηγήθηκε (αφού αναβλήθηκε ) η επί μακρό επιδιωχθείσα (από τη Τουρκική πλευρά) μετάβαση στην Ουάσιγκτον του Τούρκου προέδρου και η συνάντησή του με τον πρόεδρο Μπάιντεν.
Σε διμερή βάση,μπορεί να μην έχουμε εδώ και μήνες παραβιάσεις του εθνικού εναερίου χώρου μας ή παραβάσεις του FIR Αθηνών από τη Τουρκική πολεμική αεροπορία(εξέλιξη ιδιαίτερα θετική),αλλά συσσωρευτικά τις τελευταίες εβδομάδες έχουν παρατηρηθεί γεγονότα και λεκτικές κορώνες από τον ανατολικό μας γείτονα που δεν συνάδουν με την επιδίωξη επίτευξης μη-προκλητικού περιβάλλοντος.Ενδεικτικά αναφέρω την περίπτωση της τεμενοποίησης της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινουπολη,τις προκλητικές δηλώσεις του επικεφαλής της Τουρκικής διπλωματίας Χακάν Φιντάν για την Μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη, τις εκτασιακά υπολογίσιμες NAVTEX στο Αιγαίο που εξέδωσε ο υδρογραφικός σταθμός της Σμύρνης, η αντίδραση της Τουρκίας στο θέμα των θαλάσσιων πάρκων μεταξύ Μήλου και Νισύρου,καθώς και στο Ιόνιο πέλαγος κα,που προφανώς διαχρονικά προβληματίζουν την Αθήνα.Στα θετικά είναι ορισμένες δηλώσεις Ερντογάν για “καλή θέληση στην επίλυση διαφορών και βελτίωση του κλίματος” μέχρι τον για μία ακόμα φορά “άνευρο και ασθενικό και απροσδιόριστο κύκλο’ διαλόγου των λεγόμενων στρατιωτικού χαρακτήρα ΜΟΕ.(ο υπογράφων θετικά αποτιμά την ανταλλαγή επισκέψεων ανάμεσα σε επιτελείς των δυο πλευρών από τις διασυνοριακές μηχανοκίνητες ταξιαρχίες Φερρών(31), Καβύλης(3) Κεσάνης(4) και Αδριανούπολης (54) . Η στρατιωτική διπλωματία είναι πάντα χρήσιμη) . Στα αρνητικά αν και είναι διεθνές ζήτημα κατοχής είναι η παρατηρούμενη αδρανοποίηση σχετικά με το Κυπριακό.Όμως όπως προανέφερα πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα ευρύτερα, και όχι μονολιθικά , επαναληπτικά ως και εμμονικά διμερώς.Η κατάσταση στο “παγκόσμιο χωριό’ δεν είναι καθόλου καλή.Η Άγκυρα διεξάγει αεροπορικές επιχειρήσεις στο Ιρακινό Κουρδιστάν ,διατηρεί υπολογίσιμη παρουσία στη χαοτική Λιβύη,πλασάρει και επικαιροποιεί τα περί “Γαλάζιας Πατρίδας’, μπλέκεται αργά αλλά σταθερά σε θέματα του Αφρικανικού Σαχέλ, του νοτίου Καυκάσου(Αρμενία -Αζερμπαιτζάν), του Αφρικανικού Κέρατος (Σομαλία) κα. Επίσης έχει σημαντική παρουσία στο Ουκρανορωσικό, ενδυναμώνει τις κινήσεις Τουρκογενών ομάδων και οργανώσεων σε Κόσοβο, Μολδαβία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη , και με τουλάχιστον ισχυρή λεκτική και ανθρωπιστική εμπλοκή στη πολύπαθη Γάζα , και ευρύτερα στην υποστήριξή της στη Παλαιστινιακή αντίσταση. Αρκετά ευέλικτα προωθεί γεωγραφικά προς διάφορες κατευθύνσεις ‘τη διπλωματία των μη-επανδρωμένων αεροσκαφών”(συνολικά σε 28 κράτη). Προφανώς στη συνάντηση των δυο ηγετών θα συζητηθεί η Γάζα,και η κατάσταση στην Ουκρανία.
Συμπερασματικά πέραν της χωρίς ιδιαίτερη πρόοδο παρατηρηθείσας διμερούς πολιτικο-στρατιωτικής ατζέντας (πέραν των μη- πολιτικο-διπλωματικού πλαισίου βημάτων και επαφών/συμφωνιών),είναι πολύ σημαντικό να λάβουμε έντονα υπόψη τις διμερείς σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας μέσα στον ευρύτερο ορίζοντα και όχι με τα γνωστά, καθημερινά και χιλιοειπωμένα “κλισέ”. Γιατί πολιτικές,στρατιωτικές και περιφερειακές εξελίξεις (εισαγόμενες) θα έχουν προσεχώς καταλυτικές και δραματικές προεκτάσεις με απρόβλεπτες επιπτώσεις.