.
Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Σε αρκετά χαμηλούς τόνους και χωρίς κάποιες “εκπλήξεις” ή ρητορικές προκλήσεις από πλευράς ΄Άγκυρας κύλισε και η έκτη συνάντηση(μέσα σε ένα χρόνο ) του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο των εργασιών της 79ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.Σημειώνεται ότι η σχετικά μικρής διάρκεια (χρονικά) συνάντηση έλαβε χώρα σχεδόν 40 ημέρες πριν τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ,και ενώ συνεχίζονται με αμείωτη ένταση (και προς το χειρότερο) οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στην πολύπαθη Μέση Ανατολή (με εντεινόμενες τις επιχειρήσεις του Ισραηλινού στρατού στο Λίβανο,κατά της εξτρεμιστικής Σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ).
Σε αυτή τη χρονική περίοδο η Άγκυρα είναι περισσότερο επικεντρωμένη στις δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή υψώνοντας τα λάβαρα του Μουσουλμανικού κόσμου, ιδιαίτερα για το Παλαιστινιακό ζήτημα, με έμφαση τη Γάζα και λιγότερο με την περίπτωση των συγκρούσεων στο Λίβανο. Από το βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ ο Ερντογάν ύψωσε τη φωνή του για τα τραγικά γεγονότα στην Λωρίδα της Γάζας(κατά του Ισραήλ) ζητώντας επιτακτικά από την διεθνή κοινότητα,να ακολουθήσει το παράδειγμα της σύγκλισης των κρατών (πριν μερικές δεκαετίες) για την αντιμετώπιση της Χιτλερικής απειλής. Διαχρονικά επιδιώκει να συνασπίσει σε μεγάλο βαθμό, γύρω από την Τουρκία τα Ισλαμικά κράτη (σε όλες τις ηπείρους).Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη χαοτική Λιβύη (στην οποία η Τουρκία έχει υπολογίσιμη διακλαδική στρατιωτική παρουσία στη δυτική περιφέρεια της Τριπολιτάνας ), υποστηρίζοντας θέσεις περί επίλυσης των επιμέρους πολιτικών, γεωγραφικών, ανθρωπιστικών,ενεργειακών , τραπεζικών κα ζητημάτων , δεδομένου ότι έχουν βελτιοθεί σημαντικά οι σχέσεις με την Αίγυπτο,ενώ υπάρχουν ανοικτά ορισμένα κανάλια επικοινωνίας με τον πολέμαρχο Χαφτάρ της ανατολικής Λιβύης.Συνεχίζεται από πλευράς Άγκυρας η δυναμική συνεργασία με κράτη της Αφρικής και του Καυκάσου , ειδικά με τη Σομαλία για την οποία η Τουρκία επιδεικνύει ενεργειακό, ναυτικό, υγεινομικό ως και στρατιωτικό ενδιαφέρον.
Σχετικά με το Κυπριακό για δεύτερη συνεχή χρονιά διατήρησε τη γνωστή΄, προκλητική και σκληροπυρηνική θέση περί ύπαρξης δυο κρατικών οντοτήτων, στο νησί, απλά επαναλαμβάνοντας ότι οι διάφορες επαφές υπό τον ΓΓ του ΟΗΕ που ίσχυαν μέχρι το 2017 δεν έχουν μέλλον,και πρέπει να αναγνωριστεί το αποσχιστικό μόρφωμα δηλαδή το ψευδοκράτος των παράνομα κατεχόμενων εδαφών( από τη διεθνή κοινότητα.). Οι μέχρι τώρα προσπάθειες του Πορτογάλου ΓΓ Αντόνιο Γκουτέρες για μία συνάντηση του νόμιμου προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη , και του κατοχικού ηγέτη Ερσίν Τατάρ δεν έχουν επιτύχει (έστω οριακά) κάποια σύγκλιση. Τα μηνύματα γενικώς δεν έχουν μέχρι σήμερα αλλάξει την προκλητική στάση των κατεχομένων ,και δεν φαίνεται κάποια “αχτίδα οριακής αισιοδοξίας”.Η Κυπριακή Δημοκρατία επεκτείνει το φάσμα της φιλοδυτικής στάσης,μέσω της ενδυνάμωσης του Στρατηγικού Διαλόγου με τις ΗΠΑ(στα πρότυπα αντιστοίχων συνεργασιών των Αμερικανών με άλλες 34 χώρες από όλες τις ηπείρους), της προωθούμενης άρσης του άδικου εμπάργκο όπλων με τις ΗΠΑ, τη συνεργασία με την Εθνοφυλακή της πολιτείας ΝιουΤζέρσι, και την υποστήριξη που δείχνει σε διάφορες πρωτοβουλίες για αποκλιμάκωση στη Μέση Ανατολή .Αναφορικά με την κατάσταση στο Αιγαίο,δεν παρατηρηθήκαν κάποιες σημαντικές “εξάρσεις “,ενώ μέχρι την επόμενη σύγκλιση του διμερούς Ανωτάτου Συμβουλίου στην Άγκυρα, τον Ιανουάριο του 2025,συζητούνται ορισμένα θέματα και πραγματοποιούνται επαφές ανάμεσα στις δυο πλευρές Μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα υπάρξει άλλος ένα γύρος για τα λεγόμενα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης(στρατιωτικά, εκπαιδευτικά,αμοιβαίες επισκέψεις ανώτατων αξιωματικών σε μείζονες στρατιωτικούς σχηματισμούς κα).Πάντως αίσθηση έχει προκαλέσει και η φετινή μη-συμμετοχή της Τουρκίας στη Νατοϊκή αεροπορική άσκηση “Ραμσταίν 2024” του Αρχηγείου των Νατοϊκών (και Αμερικανικών) αεροπορικών δυνάμεων στην Ανδραβίδα, η οποία είναι πολυεθνική,διασυμμαχική και με ενεργό παρουσία πολλών αεροσκαφών και διαφόρων τύπων από τα κράτη -μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας. Για μία ακόμα φορά η Άγκυρα δεν ήθελε να καταθέσει σχέδια πτήσης.
Τέλος ένα από τα πιο σημαντικά θέματα είναι αυτό της συνεργασίας ων δυο κρατών για την αποτροπή της μαζικής μετακίνησης πληθυσμών/παράνομης μετανάστευσης. Αν και εξακολουθούν να υπάρχουν καθημερινά τέτοια φαινόμενα, η κατάσταση είναι ελεγχόμενη , και δεν παρατηρούνται ακραίες καταστάσεις.Με ενδιαφέρον αναμένονται το πως θα κινηθούν τα πράγματα μέσα στο 2025 λαμβάνοντας υπόψη την εκρηκτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή και ασφαλώς την έντονα προβληματική στην Λιβύη.Ασφαλώς τα θέματα δεν έχουν επιλυθεί , αλλά προς το παρόν κινούμαστε σε σχετικά ήρεμα νερά.