ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΛΗΡΗΣ
Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός αναλυτής
Είναι μόνο η αρχή ή θα έχουμε διευρυμένες και ανεξέλεγκτες καταστάσεις στην πυρηνικοποιημένη Ινδική υποήπειρο ; Η Ινδία μετά από΄δυο βδομάδες των επιθέσεων στο Κασμίρ με τους 26 νεκρούς τουρίστες προχώρησε χθες εναντίον αυτών που περιέγραψε ως «τρομοκρατικές οργανώσεις και υποδομές» στο Πακιστάν και σε τμήματα του χωρισμένου Κασμίρ που διοικούνται από το Πακιστάν .Η κυβέρνηση τυ Νέου Δελχί δήλωσε ότι τα πλήγματα ήταν μια απάντηση σε μια τρομοκρατική επίθεση στο Παχάλγκαμ στο ελεγχόμενο από την Ινδία Κασμίρ τον περασμένο μήνα ενέργεια για την οποία η Ινδία επέρριψε ευθύνη στο Ισλαμαμπάντ.
Πού βαίνει αυτή η σύγκρουση μεταξύ πυρηνικών δυνάμεων από εδώ; Και πώς θα διαμορφώσει η αντιπαράθεση τη μακροχρόνια διαμάχη των δύο χωρών για το Κασμίρ; Υπάρχει δυνατότητα αποκλιμάκωσης από διεθνή παρέμβαση ;Πρώτο :
Δεν ήταν μια αιφνιδιαστική επίθεση. Σε τέτοιες στρατιωτικές επιχειρήσεις, η προβλεψιμότητα είναι καθοριστική.. Η Ινδία έχει εστιάσει τη φήμη της στην αξιοπιστία, ενώ προετοιμάζει τον κόσμο ενημερώνοντας διπλωμάτες από χώρες της G20 και άλλους. Τα “χειρουργικά” χτυπήματα του 2016 ως απάντηση στη δολοφονία 19 Ινδών στρατιωτών,η αεροπορική επιδρομή του Μπαλακό το 2019 ως απάντηση στη δολοφονία 40 Ινδών παραστρατιωτικών και τώρα η επιχείρηση SINDOOR θεωρούνται ως απαντήσεις σε μια στοχευμένη, θρησκευτικά υποκινούμενη τρομοκρατική επίθεση .Το 2001 η τότε επιχείρηση Παρακράμ ήταν απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ινδικό κοινοβούλιο, διήρκεσε δέκα μήνες με τη μορφή στρατιωτικής αντιπαράθεσης, και ήταν η δεύτερη από τότε που και οι δύο χώρες δοκίμασαν πυρηνικά όπλα το 1998. Δεν κατέληξε σε ευρύτερο πόλεμο
Δεδομένης της ιστορίας και μιας διπλωματικής εκστρατείας δύο εβδομάδων μετά την πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση, μια περαιτέρω, άμεση κλιμάκωση ή σαρωτική επιστράτευση από την Ινδία είναι μάλλον δύσκολη να συμβεί Η Ινδία πρέπει επίσης να παραμείνει επικοινωνιακή με την παγκόσμια διπλωματική κοινότητα, ενώ θα συνεχίσει την προσέγγισή της στην αντιτρομοκρατία
Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους, πρέπει να πιέσουν για διαφάνεια και διάλογο. Μια βασική μέθοδος διαλόγου θα μπορούσε να είναι η επαναδιαπραγμάτευση της Συνθήκης για τους υδάτινους πώρους., η οποία υπογράφηκε το 1960 και δεν λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες κλιματικές και τεχνολογικές αλλαγές. Τα Ινδικά αιτήματα ειρήνης για επαναδιαπραγματεύσεις έμειναν αναπάντητα. Η συνθήκη δεν έχει ρήτρα εξόδου ή μηχανισμό επαναδιαπραγμάτευσης, και ως εκ τούτου τα μέρη πρέπει να είναι πρόθυμα να συνομιλήσουν. Το νερό, αντί για πηγή έντασης, μπορεί να είναι πηγή αποκλιμάκωσης. Επιπλέον, μια ευρύτερη διπλωματική ώθηση που περιλαμβάνει παρασκηνιακές προσπάθειες από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σαουδική Αραβία και άλλους με περιφερειακή επιρροή είναι απαραίτητη.Δεύτερο : Οι αεροπορικές επιδρομές της Ινδίας, άρχισαν εν μέσω της έκκλησης του Πακιστάν για έρευνα που να βασίζεται σε στοιχεία για την τρομοκρατική επίθεση της 22ας Απριλίου στο Παχαλγκάμ και υπογραμμίζουν την εύθραυστη και ασταθή δυναμική του περιβάλλοντος ασφαλείας της περιοχής. Η Ινδική επίθεση αναμενόταν, και διαμορφώθηκε από την εγχώρια πίεση στην υπερεθνικιστική κυβέρνηση στο Νέο Δελχί Αυτή η κυκλική ανταλλαγή επιθέσεων ,ρητορικής και αντιποίνων δεν είναι νέα. Ωστόσο, αυτή η ίδια η εξέλιξη υπογραμμίζει την αποτυχία να διδαχθούν από τα λάθη του παρελθόντος. Αμέσως μετά τη πρόσφατη επίθεση και οι δύο χώρες επανήλθαν στα γνωστά και χιλιοειπωμένα αφηγήματα : η Ινδία για το ιστορικό του Πακιστάν στην υπόθαλψη ομάδων Ισλαμιστών ανταρτών ενώ το Πακιστάν ισχυρίστηκε ότι η επίθεση ήταν μια ενέργεια” ψευδούς σημαίας.” Αυτό το παιχνίδι αμοιβαίας επίρριψης ευθυνών αντανακλά μια βαθύτερη στρατηγική παράλυση, μια αδυναμία ή απροθυμία να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης. Στο επίκεντρο αυτής της αντιπαράθεσης βρίσκεται το Κασμίρ. που φέρει το κύριο βάρος τόσο των κρατικών όσο και των κοινωνικών αντιδράσεων εν μέσω ανανεωμένων εντάσεων Ινδίας-Πακιστάν. Στρατηγικά, ένας πόλεμος πλήρους κλίμακας δεν εξυπηρετεί καμία πλευρά. Σε μια πυρηνική γειτονιά, το κόστος της κλιμάκωσης, είτε τυχαία είτε σκόπιμη, είναι απλώς ανυπολόγιστη
Τρίτο :
Η «Επιχείρηση Sindoor» είναι μια περιορισμένη αντιτρομοκρατική επιχείρηση με στόχο στρατόπεδα Ισλαμιστών τρομοκρατών στο Πακιστάν και στο Πακιστανικό Κασμίρ .Το Υπουργείο Άμυνας της Ινδίας περιέγραψε την επιχείρηση ως «επικεντρωμένη, μετρημένη και μη κλιμακούμενη», υπογραμμίζοντας ότι έπληξε μόνο τρομοκρατικές υποδομές, όπως στρατόπεδα εκπαίδευσης στο Muzaffarabad και στο Kotli, και απέφυγαν τις Πακιστανικές στρατιωτικές ή κυβερνητικές εγκαταστάσεις.
Ωστόσο, το Πακιστάν αρνήθηκε ότι τα πλήγματα έπληξαν τρομοκρατικούς στόχους, υποστηρίζοντας ότι έπληξαν περιοχές αμάχων. και τα Ινδικά αεροσκάφη δεν εισήλθαν στον Πακιστανικό εναέριο χώρο,.
Οι ενέργειες της Ινδίας είχαν ως στόχο να εξουδετερώσουν τις άμεσες απειλές, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον κίνδυνο κλιμάκωσης. Ο σχεδιασμός της επιχείρησης αντικατοπτρίζει τα χτυπήματα της Ινδίας το 2016 και το 2019, τα οποία στόχευαν μαχητές χωρίς να προκαλέσουν πόλεμο πλήρους κλίμακας.
Παρά τις αυξημένες εντάσεις,ένας καθολικός πόλεμος φαίνεται απίθανος. Και τα δύο έθνη, εν γνώστες των πυρηνικών τους δυνατοτήτων και υπό διεθνή πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Έθνη, έχουν κίνητρα για να αποφύγουν τον πόλεμο. Ενώ η κατάσταση στο Κασμίρ παραμένει ασταθής, η συγκρατημένη προσέγγιση της Ινδίας και η προσεκτική ρητορική του Πακιστάν υποδηλώνουν αμοιβαίο ενδιαφέρον για τον περιορισμό της κρίσης. Τέταρτο : Είναι σημαντικό να δούμε και να λάβουμε υπόψη και τα γειτονικά με το Πακιστάν και την Ινδία κράτη
Ως μη πυρηνικά μέλη της Ένωσης Περιφερειακής Συνεργασίας της Νότιας Ασίας (SAARC) γύρω από την Ινδία, χώρες όπως το Μπαγκλαντές, η Σρι Λάνκα, το Νεπάλ, το Μπουτάν και οι Μαλδίβες θα βρεθούν όλο και περισσότερο περιορισμένα σε ένα σενάριο της κλιμάκωσης Ινδίας-Πακιστάν για το Κασμίρ – μια εξέλιξη που θα περιχαράκωνε περαιτέρω την παράλυση της περιφερειακής συνεργασίας στο πλαίσιο της SAARC.
Αν οι εντάσεις μεταξύ των δύο γειτόνων με πυρηνικά όπλα κλιμακωθούν, οι γεωπολιτικές και εγχώριες συνέπειες για αυτά τα μικρότερα κράτη της Νότιας Ασίας θα είναι περίπλοκες. Το πιο εκτεθειμένο είναι το Μπαγκλαντές, όπου η πρόσφατη αλλαγή καθεστώτος έχει απομακρύνει την φιλο-ινδική διοίκηση της πρωθυπουργού Χασίνα.
Στη Σρι Λάνκα, η κυβέρνηση είναι πιθανό να διατηρήσει μια προσεκτική ουδετερότητα, αλλά μια εντατικοποίηση της σύγκρουσης στο Κασμίρ θα μπορούσε να δημιουργήσει αναταραχές στις μουσουλμανικές κοινότητες της Σρι Λάνκα,
Το Νεπάλ θα προσπαθήσει να διατηρήσει την πράξη εξισορρόπησης μεταξύ Ινδίας και Κίνας, αλλά η Ινδία μπορεί να δει την ουδετερότητα του Νεπάλ με καχυποψία..Το Μπουτάν είναι πιο πιθανό να ευθυγραμμιστεί αθόρυβα με την Ινδία, δεδομένων των στενών στρατηγικών δεσμών του, Οι Μαλδίβες, στο μεταξύ, θα αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο ισλαμιστικό συναίσθημα στο εσωτερικό αν το Κασμίρ γίνει σημείο συσπείρωσης.
Όλα αυτά θα έχουν επιπτώσεις στη στρατηγική των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό. Η Ουάσιγκτον θεωρεί την Ινδία ως ακρογωνιαίο λίθο των περιφερειακών προσπαθειών εξισορρόπησης κατά της Κίνας, ιδιαίτερα μέσω πλατφορμών όπως η Quad.(Αυστραλία, Ιαπωνία, Ινδία ΗΠΑ) Μια παρατεταμένη κρίση Ινδίας-Πακιστάν όχι μόνο θα εκτρέψει τη στρατηγική εστίαση της Ινδίας μακριά από τον θαλάσσιο Ινδο-Ειρηνικό και προς τα δυτικά χερσαία σύνορά της,αλλά θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα.
ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΠΟΥ ΕΠΛΗΞΑΝ ΟΙ ΙΝΔΟΙ.
Στρατόπεδο Markaz Taiba .Η Ινδία λέει ότι το στρατόπεδο, 25 χλμ. από τα de facto σύνορα, ήταν το αρχηγείο της μαχητικής ομάδας Lashkar-e-Taiba (LeT), η οποία έχει συνδεθεί με την επίθεση του περασμένου μήνα.
Στρατόπεδο Markaz Subhan .Ο βαθύτερος στόχος στο Πακιστάν, περίπου 100 χλμ. από τα σύνορα. Η Ινδία ισχυρίζεται ότι αυτό το στρατόπεδο ήταν το αρχηγείο της ισλαμιστικής ομάδας Jaish-e-Mohammad (JeM). Η ομάδα δήλωσε ότι δέκα συγγενείς του ηγέτη της έχουν σκοτωθεί
Στρατόπεδο Mehmoona Joya .Κέντρο εκπαίδευσης της μαχητικής ομάδας Hijbul Mujahideen, 12 χλμ. από τα σύνορα
Στρατόπεδο Gulpur .Βάση για τους LeT που βρίσκεται 30 χλμ. από τα σύνορα, σύμφωνα με την Ινδία
Στρατόπεδο Sarjal . 6 χλμ. εντός του Πακιστάν
Στρατόπεδο Abbas .Βρίσκεται 13 χλμ. από τα σύνορα, η Ινδία ισχυρίζεται ότι βομβιστές αυτοκτονίας των LeT εκπαιδεύτηκαν εδώ
Στρατόπεδο Syedna Belal . Η Ινδία ισχυρίζεται ότι αυτός ήταν χώρος συγκέντρωσης των JeM
Στρατόπεδο Sawai Nala . Βρίσκεται περίπου 30 χλμ. από τα de facto σύνορα, η Ινδία ισχυρίζεται ότι αυτό ήταν στρατόπεδο εκπαίδευσης για τους LeT
Στρατόπεδο Barnala .Η Ινδία ισχυρίζεται ότι τρομοκράτες εκπαιδεύτηκαν εδώ στον χειρισμό όπλων