Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε.Δρούγος
Διεθνολόγος-Στρατηγικός Αναλυτής-Ειδικός σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας
Η κατάσταση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή είναι εκρηκτική. Επί χρόνια μαίνονται πόλεμοι στην Συρία ,σε περιοχές του Ιράκ,στην Λιβύη, στην Υεμένη, ενώ μικρότερης έντασης συγκρούσεις παρατηρούνται σε πολλές περιοχές από το Αφγανιστάν μέχρι την Υποσαχάριο Αφρική. Οι πόλεμοι είναι μακρόχρονοι, , ενώ πέραν των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που έχουνε χάσει την ζωή τους, έχουν προκληθεί τεράστιες καταστροφές στην δομή των κρατικών ,κοινωνικών,οικονομικών ως και περιβαλλοντικών συστημάτων και υποδομών.Σε αυτή την τεράστια γεωγραφική ζώνη , βρίθουν η τρομοκρατία, οι ασύμμετρες επιχειρήσεις, ο Ισλαμικός εξτρεμισμός, η μαζική μετακίνηση πληθυσμών, κα.
Από τους τελευταίους πολέμους σε Ιράκ Υεμένη και Συρία έχει ευνοηθεί σημαντικά,αυξάνοντας σε λίαν υπολογίσιμο βαθμό την στρατιωτική-διπλωματική και στρατηγική παρουσία το Ιράν , αφού υποστηρίζει την ελεγχόμενη από τους Σιίτες κυβέρνηση της Βαγδάτης, το καθεστώς Άσαντ στην Συρία, τους αντάρτες Χούθις στην Υεμένη,ενώ διατηρεί πάντοτε πολύ στενές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα με την Λιβανέζικη εξτρεμιστική οργάνωση Χεζμπολάχ καθώς και με την ριζοσπαστική οργάνωση Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας. Πολλοί ξένοι αναλυτές αναφέρονται στο “Σιιτικό τόξο” από τον Κόλπο των πετρελαίων μέχρι τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου.Η επεκτατική πολιτική της Τεχεράνης στοχεύει παράλληλα στην αποδυνάμωση των Κούρδων σ Ιράκ και Συρία,, ενώ είναι σε εξέλιξη εδώ και χρόνια αρκετά εξελιγμένα εξοπλιστικά προγράμματα του Ιράν με την συνδρομή της Ρωσίας,της Κίνας της Βόρειας Κορέας αλλά΄και μισθοφόρων-επιστημόνων , που έχουνε προκαλέσει έντονη ανησυχία στις ΗΠΑ, σε κράτη της Δυτικής Ευρώπης αλλά κυρίως στο Ισραήλ που θεωρεί το Ισλαμικό΄ καθεστώς της Τεχεράνης , ως την κυριότερη απειλή για την επιβίωση του στον βαθύτατα ανήσυχο και υπό συνεχή αποσταθεροποίηση χώρο της μέσης Ανατολής.
Παρά την διεθνή συμφωνία των 5 μονίμων μελών του ΣΑ/ΟΗΕ και της Γερμανίας με το Ιράν το 2015, που επί του παρόντος θέτει κάποιους περιορισμούς(τουλάχιστον) για μία δεκαετία στο πυρηνικό πρόγραμμα των Αγιατολλάχ, εν τούτοις δεν βάζει περιορισμούς στο ιδιαίτερα εξελιγμένο πυραυλικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει μικρού , μεσαίου ως και μεγάλου βεληνεκούς πυραυλικά προγράμματα που προκαλούν πονοκεφάλους και έντονη ανησυχία σε κράτη της Ευρώπης, στην Σαουδική Αραβία, στα Εμιράτα του Κόλπου, στην Αίγυπτο,αλλά κυρίως στο Ισραήλ.Για αυτό ακριβώς τον λόγο (πέραν των Δυτικών ανησυχιών λόγω της επιθετικής στάσης της Ρωσίας), το ΝΑΤΟ ως και το Ισραήλ έχουνε προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην έρευνα αλλά και στην Τουρκία(μέσω του ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης στο Κιουρετσίκ) , ενώ το Ισραήλ έχει ενισχύσει την αντιπυραυλική του υποδομή μέσω συστημάτων Ιron Dome. David Sling, Arrow, Patriot κα
To Iσραήλ συνεργάζεται πολύ στενά με τις ΗΠΑ στα αντιπυραυλικά θέματα, ενώ στην έρημο Νεγκέβ φιλοξενεί ραντάρ πολύ υψηλών προδιαγραφών για την συνεχή παρακολούθηση των Ιρανικών δραστηριοτήτων γύρω από το πυραυλικό οπλοστάσιο του Ιράν.Παράλληλα κάθε δύο χρόνια οι δύο χώρες πραγματοποιούν την κορυφαία κoινή άσκηση Juniber Cobra, ένα μεγάλο μέρος της οποίας αφιερώνεται στην αντιπυραυλική συνεργασία. Είναι άσκηση των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων με την Αμερικανική Διοίκηση Ευρώπης (USEUCΟM), που εδρεύει στην Στουτγκάρδη (μάλιστα αυτές τις ημέρες διεξάγεται στην Ανατολική Μεσόγειο).Επιπλέον το Ισραήλ συνεργάζεται στον αντιπυραυλικό τομέα σε διμερή βάση με την Ινδία αλλά ερευνητικά και με την Ιαπωνία μία χώρα που αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της επιθετικής συμπεριφοράς και συνεχών πυραυλικών προκλήσεων αό την μεριά του Βορειοκορεάτη δικτάτορα Κιμ Ουν.
Η κατοχή μεγάλου αριθμού πυραυλικών συστημάτων από την πλευρά της Χεζμπολάχ του Λιβάνου σε συνδυασμό με την αμέριστη στήριξη του ηγέτη της Σείχη Νασράλα από την Τεχεράνη έχει ανησυχήσει το Τελ Αβίβ, αφού στην περίπτωση ενός νέου πολέμου (όπως εκείνου του 2006), θα βρεθεί το σύνολο της εδαφικής επικράτειας του Ισραήλ μέσα στην ακτίνα των πυραυλικών δυνάμεων της Σιιτικής οργάνωσις , με προφανώς ευρύτερες επιπτώσεις για την άμυνα αστικών περιοχών του. Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δύσκολη σε ότι αφορά την Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και το Κουβέιτ που στερούνται επαρκών αντιαεροπορικών και αντιπυραυλικών δυνατοτήτων.
Το Ισραήλ επίσης είναι πολύ καχύποπτο αναφορικά με την συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν του 2015 που υπεγράφη στην Ελβετία, ενώ και ο πρόεδρος Τραμπ είναι αρνητικός ενώ εκτιμούν ότι συνεχίζει κρυφά να αναβαθμίζει τις πυρηνικές του δυνατότητες .Άλλωστε δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι για αρκετά χρόνια (απ΄το 1989) κατάφερε να διαφύγει της προσοχής των Δυτικών , στο ότι είχε προχωρήσει με την μέθοδο του εμπλουτισμού του ουρανίου στην πυρηνική βάση της Νατάνζ, ενώ οι Δυτικοί δεν είχαν αντιληφθεί την ύπαρξη δεύτερης μυστικής βάσης στο Φόρντο ,όπου εκεί η Τεχεράνη προχωρούσε σε πολλές επιμέρους εξελιγμένες πυρηνικές ενέργειες. Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έτυχε συνεργασίας με πρώην Σοβιετικούς πυρηνικούς μισθοφόρους, με την Β.Κορέα αλλά και με το παράνομο κύκλωμα του”πατέρα”της Πακιστανικής πυρηνική βόμβα Δρα Αμπντελ Χαλιντ Χαν.
Λόγω λοιπόν της Ιρανικής συμβατικής , πυραυλικής και πυρηνικής αναβάθμισης η Δύση, το Ισραήλ ως και οι συντηρητικές χώρες του Κόλπου θα πρέπει να συνεργαστούν ακόμα περισσότερο μέσα στα επόμενα χρόνια γιατί η Τεχεράνη αποτελεί αποσταθεροποιητικό παράγοντα σε περιφερειακό και ευρύτερο επίπεδο και πλαίσιο,ενώ οι Ισραηλινοί πάντοτε διατηρούν στην φαρέτρα τους “τα βέλη της προληπτικής αεροπορικής και πυραυλικής επίθεσης κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Την ίδια στιγμή οι Δυτικοί ως αι διάφορες Αραβικές χώρες ενισχύουν τα μέτρα αποτροπής των Ιρανικών κινήσεων .Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι σύντομα στα μέτωπα του Λιβάνου αλλά και της Ισραηλινό-Ιρανικής αντιπαράθεσης θα έχουμε εξελίξεις με καθοριστικές επιπτώσεις για το μέλλον της περιοχής και όχι μόνο.
