..
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Σταυρόλεξο για πάρα πολύ δυνατούς λύτες αποτελεί το μέλλον της Τουρκίας και ειδικά του προέδρου της Ερντογάν , στο φως των πολυδιάστατων ,ομιχλωδών και καταλυτικών εξελίξεων και γεγονότων σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο. Αν ληφθεί υπόψη η ένταση στις σχέσεις των Αμερικανών με τους Ρώσους(πχ Λευκορωσία, Μαυρη Θάλασσα κα) με τους Κινέζους((Ταϊβάν ,νότια Σινική Θάλασσα,ναυτικοί εξοπλισμοί ) στα μέτωπα της Ευρώπης και της Ασίας-Ειρηνικού, η πανδημία της COVID-19 και η υγειονομική διπλωματία, οι πρωτοφανείς σε αριθμό κυβερνοεπιθέσεις ,η αδυναμία της Ευρώπης να εμφανιστεί με κάποια ισχυρή και υπολογίσιμη στρατιωτική παρουσία,οι πολλαπλές περιφερειακές συγκρούσεις σε Λιβύη, Μάλι, Αιθιοπία,Υεμένη,βόρεια Συρία,σύνορα Τατζικιστάν-Κιργιζίας κα, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν , η πυρηνική και πυραυλική απειλή από τη Βόρεια Κορέα, φέρουν την Άγκυρα να έχει παρουσία σε ορισμένες από αυτές και να έχει υπεραπλωθεί σε διάφορες “καυτές” γεωγραφικές ζώνες , ενώ επιπρόσθετα εφαρμόζει στην πράξη μία προωθημένης εμβέλειας διπλωματία ως και στρατιωτική παρουσία(πχ σε Μέση Ανατολή και Αφρική που απαιτεί εμβάθυνση ,ανάλυση και προσεκτικές εκτιμήσεις για τον ρόλο της Τουρκίας και του προέδρου της που χαρακτηρίζεται από αναθεωρητικές , και διεκδικητικές τάσεις και ενέργειες.
Και μέχρι στιγμής οι όποιες αναλύσεις είναι επιφανειακές,χωρίς υπόβαθρο και βαθειά intelligence ,ενώ διάφοροι ασχολούμενοι με τα της Άγκυρας απλά εκφράζουν τους “ευσεβείς ” πόθους τους , οδηγώντας σε λαθεμένες και προβληματικές εκτιμήσεις για το μέλλον του ανατολικού μας γείτονα ,και ειδικά του εμπρηστικού,αλαζονικού,υπεροπτικού και αναθεωρητικού ηγέτη της .
Πρώτο : Αν εξαιρέσουμε το απρόβλεπτο της της φυσικής του κατάστασης και τα προσωπικά ιατρικά δεδομένα,που κανένας πλην ελαχίστων στο πολύ κοντινό του περιβάλλον) δεν γνωρίζει, λογικά με βάση τα τωρινά ισχύοντα, θα επιδιώξει τον Ιούνιο του 2023 την επανεκλογή του , με πιθανό συνυποψήφιο για την αντιπροεδρία είτε τον εκλεκτό του ΝΑΤΟ και των Αμερικανών στρατηγό εα και υπουργό άμυνας Χουλουσί Ακαρ,ή τον υπουργό εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού (τον πιο θερμό Ισλαμιστή) ή ακόμα και τον υπερκινητικό αρχηγό της μυστικής υπηρεσίας MIT Χακάν Φιντάν .Αν δεν υπάρξουν προβλήματα στην υγεία του Ερντογάν είναι βέβαιο ότι θα ενδιαφερθεί για την διάδοχο κατάστασή του για πολλούς και διαφόρους λόγους .(προσωπικούς,πολιτικούς κα.Συνεπώς αν δεν εμφανιστεί κάποιο απρόβλεπτο και ξαφνικό πρόβλημα υγείας του θα συνεχίσει την σκληρή θέση που επικεντρώνεται στην περαιτέρω εξωτερική προβολή του Τουρκικού επεκτατισμού προς όλα τα αζιμούθια καθώς και την εφαρμογή στα όσα ισχυρίζεται στο τελευταίο πόνημά του ότι ο κόσμος δεν είναι μόνο τα πέντε κράτη,μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά υπάρχουν ισχυρές αναδυόμενες δυνάμεις που έχουν και θα έχουν λόγο στο διεθνές και περιφερειακό γίγνεσθαι. Ο Ερντογάν εντάσσει την χώρα του , σε ένα τέτοιο πλαίσιο μαζί με την Γερμανία,τη Βραζιλία, την Ιαπωνία ,την Ιδία, την Αυστραλία και τη Νότιο Αφρική.(φαντασιώσεις ναι ,αλλά όλα θα πρέπει να εξετάζονται ).
Προφανώς λόγω της συμπλήρωσης ενός αιώνα από την επικράτηση στην Μικρά Ασία και της σύστασης του σύγχρονου Τουρκικού κράτους , η Άγκυρα -υπό λογικές συνθήκες- θα προσπαθήσει να ενισχύσει το διεθνές και περιφερειακό προφίλ της με επίδειξη διπλωματικών κινήσεων σε όλες τις ηπείρους,ενεργούς στρατιωτικής παρουσίας, προώθηση Ισλαμικών ρευμάτων και αλληλεγγύης προς Μουσουλμανικά κράτη και οργανώσεις πχ MARIF ) αλλά και παρά την οικονομική δυσπραγία σε εσωτερικά ζητήματα (πληθωρισμός νόμισμα κα) θα συνεχίσει τα φαραωνικής εμβέλειας έργα. Η Τουρκία έχει τεράστια μαύρη οικονομία , την διαρκή υποστήριξη του Κατάρ ,ως και συμμετοχή σε περίεργα Ισλαμικά ταμεία.Επειδή η διαφθορά είναι πολλή μεγάλη στην χώρα πάντα βρίσκονται “διαθέσιμες υπηρεσίες
Σε εν εξελίξει μελέτη μου αναφορικά με τις διπλωματικό-στρατιωτικές ενέργειες της Τουρκίας την δεκαετία 2011-2021 ,και μέσα από”βαθιά πληροφόρηση” ,παρατηρώ μία τάση που δεν έχει προηγούμενο, (αναλύω βάσει σχεδιαγραμμάτων ,αριθμητικών μοντέλων , τριμερών σχημάτων συνεργασίας με άλλα κράτη κα). Άρα απαιτείται προσοχή και ενδοσκόπηση. Αυτοί που βλέπουν διάλυση της χώρας ή δημιουργία Κουρδικής κρατικής οντότητας , ή οικονομική κατάρρευση είναι “μακράν νυχτωμένοι”.
Δεύτερο : Η παρούσα αντιπολίτευση είναι σε ότι αφορά τα πρόσωπα ιδιαίτερα αδύναμη και οριακή .Το Λαικό-Ρεπουμπλικανικό Κόμμα(CHP) με την υποτονική, αναιμική και χωρίς εμβέλεια ηγεσία του Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου δεν έχει μέλλον.Είναι σε λάθος διαδρομή και το τρένο του δεν διέρχεται από σταθμούς που έχουν μέλλον.Επίσης δεν επιτρέπει τους ικανούς δημάρχους Άγκυρας και Κωνσταντινούπολης να περάσουν μπροστά και να απειλήσουν τον εγωπαθή Ερντογάν με μία καθοριστικής σημασίας ήττα.Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση (και πάντα αν δεν υπάρξει πρόβλημα υγείας του),παρά τις δημοσκοπήσεις , έχει μεγάλες πιθανότητες επανεκλογής .
Η Ακσενέρ παρά τον επιθετικό , σκληροπυρηνικό λόγο,δεν μπορεί να αντλήσει και εφελκύσει μεγάλα τμήματα του νεοτουρκικού πολίτικο-κοινωνικού φάσματος προς το μέρος της.Το πλαφόν του 10% για να εκλεγείς στην Βουλή,η πιθανότητα να θέσει εκτός νόμου το Κουρδικό HDP , το ολιγοβαρές των κομματικών σχηματισμών των Μπαμπατζάν και Νταβούτογλου δεν αλλάζουν πολύ τους συσχετισμούς.Αν ληφθεί υπόψη ότι το κόμμα AKP του Ερντογάν κινείται κοντά στο 33-34% ,τότε τα πράγματα δυσκολεύουν αρκετά για την αντιπολίτευση για να μπορέσει να περιθωριοποιήσει ή αδρανοποιήσει εκλογικά τον Τούρκο πρόεδρο.
Αυτός που θα δώσει μάχη για το 10% είναι ο σύμμαχος του Ερντογάν ,ο ακροδεξιός-εθνικιστής Ντεβλούτ Μπαχτσελί του MHP (διάδοχη κατάσταση των Γκρίζων Λύκων) .Επειδή η επιρροή του είναι κυρίως σε νότιες και νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας, ορισμένες από τς επικείμενες δυσμενείς εξελίξεις στο Κυπριακό,θα στοχεύσουν στην ενίσχυσή του σε αριθμητικά-εκλογικά νούμερα για το MHP.
Επίσης με στρατιωτική ηγεσία των Γκιουρέλ, Οζμπάλ,Κουτσουκαγιούζ,Αβσερβέρ και Μπαιρακτάρογλου δύσκολα να επιτευχθεί κάποια ανατροπή.Η εμπειρία της αποτυχημένης ενέργειας των Γκιουλενικών το καλοκαίρι του2016, σε συνδυασμό με τον διεισδυτικό “Ακαρισμό” στο Σώμα των αξιωματικών (δείτε ποιοι είναι οι διοικητές των Στρατιών ,των Σωμάτων στρατού ,της κατοχικής δύναμης στην Κύπρο κα), δεν αφήνει πολλά περιθώρια για κάποια ανατρεπτική κίνηση .Σημειώνω το γεγονός ότι στα οποία πραξικοπήματα έλαβαν χώρα στην Τουρκία από το 1960 και μετά,μπορεί να ήταν κυρίαρχος ο ρόλος των συνταγματαρχών ,αλλά πάντοτε χρειάζονταν κάποιους αρχηγούς/στρατηγούς να αναλαμβάνουν ρόλο . Με τα ισχύοντα δεδομένα, και πρόσωπα που μελετώ και βιογραφικά τους δεν φαίνεται κάτι τέτοιο.
Τρίτο : Ασφαλώς επειδή ο Ερντογάν είναι επιρρεπής σε ρίσκα και προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε πολλά εγκυμονούν αρκετοί κίνδυνοι. Όμως οι Ευρωατλαντιστές/ΝΑΤΟ δεν θέλουν με τίποτα να απολέσουν την Τουρκία.Συνεπώς ελίσσονται, δεν συγκρούονται απευθείας μαζί του, προσδίδουν ιδιαίτερο βάρος στην γεωστρατηγική θέση της χώρας , και διατηρούν ανοικτά κανάλια επικοινωνίας μαζί του .Μην αναμένουν κάποιοι εδώ στην χώρα μας ότι θα έρθει εκστρατευτική Γαλλική αεροναυτική δύναμη να αποτρέψει ή τιμωρήσει την Άγκυρα.Όσο η Τουρκία ανήκει στο ΝΑΤΟ δύσκολα κάποια κράτη θα κινηθούν εναντίον του.
Οι ελιγμοί του με την Ρωσία προβληματίζουν έντονα,αλλά γνωρίζει ως ανατολίτης να εκβιάζει την Μόσχα μέσω των Στενών ,ως και απειλώντας τα Ρωσικά συμφέροντα στην Συρία.Πραγματοποιεί κινήσεις που προκαλούν αναμφίβολα την Δύση, αλλά γνωρίζει να ενεργεί υβριδικά και με υψηλό βαθμό ρίσκου.
Συμπερασματικά ακόμα και αν εκλείψει να είμαστε βέβαιοι ,ότι οι όποιοι διάδοχοί του δεν πρόκειται να υπαναχωρήσουν ή έντονα ακολουθήσουν κάποιο λιγότερο ριζοσπαστικό κανάλι. Οι Τούρκοι είναι μαξιμαλιστές,διεκδικητές και έχουν δυστυχώς τον δικό τους τρόπο δράσης.Και γνωρίζουν που να χτυπήσουν με την Κύπρο και την ανατολική Μεσόγειο,να έχουν τον πρώτο λόγο..Ας μην λησμονούμε ότι οι Κεμαλιστές επικρίνουν σφοδρότατα τον Ερντογάν για υποχωρήσεις του σε νησιωτικά συμπλέγματα στο Αιγαίο!!.Αν ο Ακάρ ή κάποιος άλλος τον διαδεχθεί σε κάποια χρονική στιγμή,τότε μικρές τροποποιήσεις στην πολιτική της Άγκυρας μπορούν να υπάρξουν,αλλά όχι καθοριστικές αλλαγές Συνεπώς -επειδή δεν είναι ξεκάθαρη ηεικόνα σε ότι αφορά την διαδοχή του-μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια είναι προτιμότερο να παρακολουθούμε και ,αναλύουμε προσεκτικά τις κινήσεις του ειδικά σε ανατολική Μεσόγειο, Βαλκάνια και Αραβικό κόσμο.
