ΤΟ ΝΑΤΟ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΑΣ ΚΑΙ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑΣ ΑΛΛΑ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ
ΣΚΑΝΔΙΑΒΙΚΏΝ ΚΡΑΤΩΝ./ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ./EIΔΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ/ΕΣΤΑΛΗ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ . ΜΕΛΕΤΗ 46 ΣΕΛΙΔΩΝ.
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η Σουηδία και η Φινλανδία βρίσκονται καθ’ οδόν προς την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, ενώ συντριπτική ήταν η προ ημερών ψήφος της Γερουσίας των ΗΠΑ . Ενώ ορισμένοι σύμμαχοι(7 συνολικά) πρέπει να επικυρώσουν την επέκταση της Συμμαχίας με το Σκανδιναβικό δίδυμο(το πολύ μέσα στο επόμενο δίμηνο) η ένταξη των δύο κρατών στο ΝΑΤΟ δεν είναι πλέον ζήτημα αλλά απλά απομένει μόνο το πότε. Παρόλο που ορισμένοι “στενοκέφαλοι” αναλυτές έχουν υποθέσει ότι αυτές οι δύο χώρες -ιδιαίτερα η Φινλανδία, η οποία έχει σύνορα 1350χλμ με τη Ρωσία- φέρνουν επιπρόσθετες και ακατάλληλες(!) υποχρεώσεις στη Δύση οι περισσότεροι ηγέτες της Συμμαχίας, ως και ειδικοί στα θέματα του ΝΑΤΟ αλλά και Ευρωπαίοι ειδικοί σε θέματα ασφάλειας ,υποστηρίζουν ότι αυτές οι νεότερες υποψήφιες χώρες θα ενισχύσουν σε πάρα πολλούς τομείς τη Συμμαχία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όσον αφορά τις στρατιωτικές τους δυνατότητες και ικανότητα, αλλά και όσον αφορά τη στρατηγική τους κουλτούρα και τις γεωστρατηγικές προοπτικές. Παρόλα αυτά, τις μέρες, τις εβδομάδες και τους μήνες μετά την επίσημη ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας, υπάρχει μια σειρά από επακόλουθες ερωτήσεις που θα πρέπει να εξετάσουν και να απαντήσουν τελικά αυτές οι δύο υποψήφιες χώρες , οι άλλοι σύμμαχοι αλλά και το ίδιο το ΝΑΤΟ ως οργανισμός.Και τα δυο Σκανδιναβικά κράτη ενδυναμώνουν την Ατλαντική Συμμαχία , ενώ είναι πολύ σημαντικό να εξεταστούν θέματα αμυντικού σχεδιασμού, επιχειρησιακού σχεδιασμού ως και ετοιμότητας.
Οι δυνάμεις του Σκανδιναβικού διδύμου.
Σε περίπου 131.000 τετραγωνικά μίλια, η Φινλανδία είναι μια από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης (σε έκταση) ωστόσο, με μόλις 5,5 εκατομμύρια κατοίκους, είναι μόλις η εικοστή τρίτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Μαζί, αυτά τα δύο “σημεία δεδομένων’ δείχνουν ότι η πυκνότητα πληθυσμού της Φινλανδίας είναι πολύ χαμηλή,μόλις σαράντα δύο άτομα ανά τετραγωνικό μίλι. Η υπεράσπιση και άμυνα ενός τόσου μεγάλου εδάφους με τόσο μικρό πληθυσμό δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση για τη Φινλανδία.Η χώρα στην πραγματικότητα είναι ανεξάρτητη από το 1917, όταν τελικά απελευθερώθηκε από την καταρρέουσα Ρωσική αυτοκρατορία. Η επίτευξη και η διατήρηση της ανεξαρτησίας σήμαινε ότι η Φινλανδία βασίζεται σε μια μικρή δύναμη ενεργού υπηρεσίας,που σήμερα αριθμεί περίπου 30.000 στρατιώτες—υποστηριζόμενη από μια τεράστια και πανίσχυρη εφεδρεία πολιτών-στρατιωτών στηριζόμενη στο δόγμα της καθολικής άμυνας. Όταν κινητοποιηθεί πλήρως, η Φινλανδία μπορεί να διαθέτει δύναμη 280.000 ατόμων.
Η μεγαλύτερη από τις ένοπλες δυνάμεις της Φινλανδίας είναι ο στρατός, που αποτελείται από περίπου 22.000 εν ενεργεία στρατεύματα. Ο Φινλανδικός στρατός διαθέτει μια ταξιαρχία με το προηγμένο Γερμανικής κατασκευής κύριο άρμα μάχης Leopard 2A, ένα από τα καλύτερα στον κόσμο ,όσον αφορά την προστασία ,δύναμη πυρός και κινητικότητα. Ο στρατός της Φινλανδίας διαθέτει επίσης μία από τις ισχυρότερες δυνάμεις πυροβολικού στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινούμενων τεθωρακισμένων πυροβόλων K9 των 155 χιλιοστών της Νότιας Κορέας, ένα επίσης από τα καλύτερα στον κόσμο. Το Φινλανδικό ναυτικό είναι σημαντικά μικρότερο από τον στρατό, αποτελείται από περίπου 4.700 άτομα και αποτελείται κυρίως από περιπολικά, δυνάμεις της παράκτιας επιφάνειας, πλοία ναρκοπολέμου, αποβατικά σκάφη ως και πλοία υλικοτεχνικής υποστήριξης. Οι πρόσφατες αναβαθμίσεις στα πυραυλικά σκάφη της κατηγορίας Hamina βελτιώνουν την δυνατότητα της Φινλανδίας να παρακολουθεί και να αντιμετωπίζει απειλές από τον αέρα, την επιφάνεια και τον υποβρύχιο χώρο . Και παρόλο που το πρόγραμμα προμηθειών Squadron 2020 παρουσίασε πρόσφατα καθυστερήσεις, το Φινλανδικό ναυτικό θα αντικαταστήσει τελικά επτά παλαιότερα σκάφη . Η Φινλανδική αεροπορία είναι η μικρότερη από τις ένοπλες δυνάμεις με λίγο περισσότερο από 3000 προσωπικό ωστόσο μπορεί σύντομα να καταστεί η πιο προηγμένη τεχνολογικά ,ξεπερνώντας το στρατό και το ναυτικό.
Στα τέλη του 2021, η Φινλανδία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αγοράσει εξήντα τέσσερα μαχητικά F-35A πέμπτης γενιάς Αμερικανικής κατασκευής, ενώνοντας εννέα άλλα Ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ που θα πετάξουν τελικά το αεροσκάφος που αποφεύγει τα ραντάρ και επιτρέποντας στη Φινλανδία να διατηρήσει υψηλό βαθμό διαλειτουργικότητας . Όταν η Φινλανδία αρχίσει να έχει στην κατοχή της τα F-35 ως το 202/2027, θα αρχίσει επίσης να αποσύρει σταδιακά τον σημερινό στόλο των εξήντα δύο F-18, τον οποίο έχει και πετά από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Η απόφαση για την αγορά F-35 αυξάνει τις αμυντικές δαπάνες της Φινλανδίας πάνω από το 2% του ΑΕΠ που είναι το συμφωνημένο όριο του ΝΑΤΟ για αμυντικές επενδύσεις. Πρόσθετες χορηγήσεις χρηματοδότησης ,που αποφασίστηκαν στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία , θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο αυτό το ποσοστό μέσα στα τα επόμενα χρόνια. Μεγάλο μέρος αυτής της χρηματοδότησης θα ωφελήσει την προηγμένη αλλά εξαιρετικά εξειδικευμένη αμυντική βιομηχανία της Φινλανδίας. Αρκετές από τις εταιρείες της είναι παγκόσμιας εμβέλειας σε τομείς όπως τεθωρακισμένα τροχοφόρα οχήματα, συστήματα πυργίσκου, όλμοι, ορισμένα συστήματα C4ISR και υλικοτεχνικές λύσεις
Η Σουηδία διατηρεί μια σχετικά μικρή ,ικανή και προηγμένη στρατιωτική δύναμη, υποστηριζόμενη από τη μεγάλη, εξελιγμένη αμυντική της βιομηχανία και από τις εξαιρετικές υπηρεσίες πληροφοριών της, που έχουν μακρά ιστορία συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους βασικούς δυτικούς εταίρους. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, η Σουηδία μείωσε το στρατιωτικό προσωπικό της, βάσει αποφάσεων που ελήφθησαν με το τέλος του Ψυχρού πολέμου. Ως αποτέλεσμα, η εν ενεργεία δύναμη της παραμένει σχετικά μικρή με μόλις 14.600 στρατιώτες. Η στρατολογία, η οποία αποκαταστάθηκε μόλις το 2018, είχε ως αποτέλεσμα μία εφεδρική δύναμη μόλις 10.000, δηλαδή ένα κλάσμα των 200.000 που ήταν διαθέσιμη κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ανεξάρτητα από αυτό, ο Σουηδικός στρατός έχει μια σειρά προηγμένων δυνατοτήτων. Στον τομέα της ξηράς, ο Σουηδικός στρατός των 7.000 στρατιωτών διαθέτει το Γερμανικής κατασκευής κύριο άρμα μάχης Leopard 2A, το Αμερικανικό σύστημα διευρυμένης αεράμυνας Patriot και το δικό της τεθωρακισμένο όχημα πεζικού CV90 της Σουηδίας. Πέρα από αυτά, οι χερσαίες δυνάμεις της Σουηδίας διαθέτουν επίσης ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένου ενός αερομεταφερόμενου τάγματος. μια δύναμη χημικής, βιολογικής ραδιολογικής και πυρηνικής άμυνας,δύο τάγματα μηχανικού ως και δύο ενισχυμένα τάγματα πυροβολικού. Το τελευταίο από όλα αυτά είναι το εξαιρετικά ικανό, αυτοκινούμενο σύστημα πυροβολικού Archer 155 mm, που κρίνεται από ορισμένους ως ένα από τα καλύτερα στον κόσμο. Η Σουηδική αεροπορία, αποτελείται από περίπου 2.700 (προσωπικό), και διαθέτει σχεδόν εκατό αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων (και Σουηδικής κατασκευής) JAS 39 Gripen. Το Σουηδικό ναυτικό είναι λίαν υπολογίσιμο στην αντιμετώπιση εχθρικών υποβρυχίων (προφανώς Ρωσικών) στην Βαλτική Θάλασσα και στον Βοθνικό Κόλπο.
Συμμαχικές εκτιμήσεις για εμπλοκή των Σκανδιναβών στο ΝΑΤΟ
Είναι σαφές από τις στρατιωτικές τους δυνατότητες ότι η Σουηδία και η Φινλανδία φέρνουν μια σειρά από βασικά και αρκετά δυνατά στοιχεία στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ. Η συμμετοχή και παρουσία τους τους θα “περιπλέξει’ πολύ τον Ρωσικό στρατιωτικό σχεδιασμό που είναι επιθετικού προσδιορισμού στην Βαλτική και στον Αρκτικό κύκλο.Παρά τα σημαντικά και άλλα οφέλη από την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας, υπάρχουν διάφορα ζητήματα που θα πρέπει να σταθμίσουν το ΝΑΤΟ, τα κράτη μέλη του,και οι Σουηδοί και οι Φινλανδοί μετά την ένταξή τους . Όπως μπορεί να επιβεβαιώσει οποιοσδήποτε από τους πρόσφατα υποψήφιες χώρες του ΝΑΤΟ που έγιναν σύμμαχοι, η ένταξη σε έναν μεγάλο, περίπλοκο διακυβερνητικό πολιτικό-στρατιωτικό οργανισμό δεν είναι ακριβώς “μια βόλτα στον κήπο της Εδέμ “. Είναι δεδομένο ότι η Φινλανδία και η Σουηδία ήσαν και είναι τόσο κοντά στο ΝΑΤΟ όσο καμία άλλη χώρα που θα μπορούσε να είναι χωρίς ,να είναι μέλος της .
Για παράδειγμα, ανώτατοι εκπρόσωποι και των δύο χωρών συμμετέχουν σχεδόν σε κάθε συνεδρίαση ρουτίνας του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC) ,στα κεντρικά γραφεία του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, με ορισμένες ‘εξαιρέσεις” όπως συναντήσεις που αφορούν πυρηνικά θέματα ή όταν η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει το θέμα των υποψηφίων ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η ένταξή τους εγείρει μια σειρά από δυνητικά “ερωτήματα” που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν όλα τα κράτη-μέλη . Οι ακόλουθες υποενότητες εξετάζουν την ποικιλία των θεμάτων που διαδραματίζονται και προσφέρουν προτάσεις για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Αμυντικός σχεδιασμός Ως μέλη της Συμμαχίας, η Φινλανδία και η Σουηδία θα συμμετάσχουν στην τετραετή Διαδικασία Αμυντικού Σχεδιασμού του ΝΑΤΟ (NDPP), η οποία εναρμονίζει τον αμυντικό σχεδιασμό μεταξύ των συμμάχων προσδιορίζοντας τύπους και ποσότητα δυνάμεων που είναι απαραίτητες για την ανάληψη του πλήρους φάσματος των αποστολών της Συμμαχίας. Για πολλά χρόνια, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία συμμετείχαν στη Διαδικασία Σχεδιασμού και Αναθεώρησης (PARP) υπό την αιγίδα της πρωτοβουλίας Partnership for Peace (PfP) του ΝΑΤΟ. Το PARP είναι μια εντελώς συναινετική διαδικασία για πρόθυμους εταίρους με στόχο την καλλιέργεια της διαλειτουργικότητας και τον εντοπισμό δυνατοτήτων που θα μπορούσαν να διατεθούν για εκπαίδευση, ασκήσεις και επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο του PARP, σύμμαχοι και εταίροι διαπραγματεύονται από κοινού και θέτουν στόχους σχεδιασμού με μια χώρα εταίρο, αλλά η διαδικασία είναι εθελοντική και όχι αμφιλεγόμενη.
Αντίθετα, η NDPP έχει πολύ πιο κατευθυντήριο χαρακτήρα και καθοδηγείται από πάνω προς τα κάτω. Είναι επίσης η μόνη διαδικασία της Συμμαχίας στην οποία οι σύμμαχοι λαμβάνουν αποφάσεις με βάση τη «συναίνεση μείον ένα». Αφού αναπτυχθούν πακέτα στόχων στρατιωτικής ικανότητας για κάθε σύμμαχο από τις Allied Command Transformation, το Allied Command Operations(Ανώτατες συμμαχικές Διοικήσεις Μετεξέλιξης και Επιχειρήσεων) και τους αμυντικούς σχεδιαστές από το Διεθνές Επιτελείο του ΝΑΤΟ/IS ως και το Διεθνές Στρατιωτικό Επιτελείο του ΝΑΤΟ/IMS , λαμβάνει χώρα μια σειρά Πολυμερών Εξετάσεων. Κατά τη διάρκεια αυτών των συνεδριάσεων, οι σύμμαχοι εξετάζουν και συμφωνούν για κάθε πακέτο στόχου με βάση τη συναίνεση μείον ένα – ο σύμμαχος του οποίου το πακέτο στόχος είναι το αντικείμενο της εξέτασης δεν μπορεί να ασκήσει βέτο σε ό,τι διαφορετικά θα αποτελούσε ομόφωνη απόφαση από τους υπόλοιπους συμμάχους.
Όπως και με τις συνήθεις συνεδριάσεις της NAC, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία συμμετείχαν σε πολλές Πολυμερείς Εξετάσεις ως παρατηρητές. Ωστόσο, το να είσαι στο επίκεντρο της συνάντησης πιθανότατα θα αποδειχθεί κάπως πιο δύσκολο από το να παρατηρείς απλώς άλλους που περνούν τη διαδικασία. Πέρα από τις εξετάσεις, η NDPP είναι μερικές φορές αμφιλεγόμενη και γενικά πολύ πιο παρεμβατική από το PARP. Επιπλέον, από ουσιαστική άποψη, και οι δύο χώρες πιθανότατα θα έχουν αυξημένη ζήτηση για δυνατότητες ως και στρατιωτική ικανότητα από τη Συμμαχία. Ειδικά όσον αφορά τις συνεισφορές στη διαχείριση κρίσεων οι εκστρατείες και αποστολές εκτός της επικράτειας της Συμμαχίας, η Φινλανδία ενδέχεται να αντιμετωπίσει σημαντικά αυξημένες απαιτήσεις, τουλάχιστον σε σχέση με ό,τι έχει προσφέρει τα τελευταία χρόνια μέσω του PARP.
Προτεραιότητά της ήταν και πρέπει να παραμείνει η εδαφική άμυνα των μακρών συνόρων της με τη Ρωσία, αλλά δεδομένων των δυνατοτήτων, της ικανότητας και των πόρων της, σίγουρα θα κληθεί να κάνει περισσότερα. Για παράδειγμα, δεδομένου ότι η δύναμη ενεργού υπηρεσίας της Φινλανδίας είναι παρόμοια σε μέγεθος με τη Δανία, είναι λογικό να υποθέσουμε ότι μπορεί να ζητηθεί από τη Φινλανδία να διαθέσει μια μηχανοκίνητη δύναμη τάγματος, αν όχι μια ολόκληρη μηχανοκίνητη ταξιαρχία πεζικού, όπως ζητήθηκε από τη Δανία σε πρόσφατη συνεδρίαση της NDPP. Ομοίως, δεδομένου ότι η Σουηδική δύναμη ενεργού υπηρεσίας είναι παρόμοια σε μέγεθος με τη Σλοβακία, είναι λογικό να υποθέσουμε ότι μπορεί να ζητηθεί από τη Σουηδία να παράσχει δυνάμεις ισοδύναμες με μια ομάδα μάχης πλήρους τεθωρακισμένης ταξιαρχίας συν συμβατές με το ΝΑΤΟ δυνατότητες αεράμυνας όπως η Σλοβακία στην τελευταία επανάληψη της NDPP.
Ενισχυμένη εμπλοκή των Σκανδιναβών
Ωστόσο, για να αποφευχθούν τα ” μειονεκτήματα” των υφιστάμενων πολυεθνικών στρατηγείων ως και δομών δυνάμεων του ΝΑΤΟ – στις οποίες η πολυεθνική φύση τους έχει πολλές φορές εμποδίσει τόσο την επιχειρησιακή απασχόληση όσο και την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα – είναι απαραίτητες αρκετές επισημάνσεις .
Πρώτο, είναι ζωτικής σημασίας οποιαδήποτε MND-HN(πολυεθνική δύναμη) ή CAOC-HN(κέντρο συνδυασμένων αεροπορικών επιχειρήσεων) να επανδρώνεται τουλάχιστον κατά 85 τοις εκατό από προσωπικό της χώρας υποδοχής και επομένως ουσιαστικά να έχει διπλό καπέλο ως “εθνικά στοιχεία” ικανά να εκπληρώσουν και τις απαιτήσεις της Συμμαχίας.
Δεύτερο, το προσωπικό της χώρας υποδοχής θα πρέπει να αναλάβει τον πρωταρχικό ή αναπληρωματικό ρόλο σε όλα τα τμήματα του προσωπικού των κεντρικών γραφείων. Τέλος, όλες οι συνεισφορές των χωρών που δεν φιλοξενούν τις δομές MND-HN και CAOC-HN εν καιρώ κρίσης —και για τους σκοπούς της τακτικής άσκησης σε καιρό ειρήνης— πρέπει να είναι τουλάχιστον μεγέθους ταξιαρχίας Οι δύο πρώτες επισημάνσεις θα βοηθούσαν στο να διασφαλιστεί ότι το MND-HN ή το CAOC-HN να μπορεί να λειτουργήσει αν ένας συμβαλλόμενος σύμμαχος αποφασίσει να απαγορεύσει στο προσωπικό του αρχηγείου του να συμμετάσχει σε μια συγκεκριμένη επιχείρηση και θα τους επιτρέψει να εμφανίζονται ως κάτι διαφορετικό από την αυστηρά υποδομή του ΝΑΤΟ.
Τρίτο είναι το ζήτημα των υποδομών του ΝΑΤΟ που επικεντρώνεται στην ικανότητα και των δύο χωρών -αλλά ιδιαίτερα της Φινλανδίας, δεδομένων των μακρών χερσαίων συνόρων της με τη Ρωσία- να αναλάβει, οργανώσει και ενσωματώσει ενισχύσεις της Συμμαχίας σε περίπτωση Ρωσικής συμβατικής επίθεσης. Και οι δύο χώρες έχουν υπογράψει μνημόνια συνεννόησης σχετικά με την υποστήριξη του κράτους υποδοχής με το ΝΑΤΟ, το οποίο επιτρέπει την υλικοτεχνική υποστήριξη σε συμμαχικές δυνάμεις που βρίσκονται στη Φινλανδική ή Σουηδική επικράτεια ή σε διέλευση μέσω ασκήσεων ή σε κρίση. Ωστόσο, η λήψη μεγάλων δυνάμεων συμμαχικών δυνάμεων θα μπορούσε να υπερβεί την ικανότητα της υφιστάμενης Φινλανδικής και Σουηδικής “βάσης υποδοχής”μεταφοράς και άλλης υλικοτεχνικής υποστήριξης, καθιστώντας δυσκολότερη, αν όχι αδύνατη, τη διοχέτευση στρατιωτικών δυνάμεων σε μια σύγκρουση που εκτυλίσσεται στο έδαφος οποιασδήποτε χώρας.
Οι πρόσφατες προσπάθειες συμμάχων και εταίρων του ΝΑΤΟ να στείλουν στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία έχουν δείξει τη σημασία της επαρκούς υλικοτεχνικής ικανότητας σε ολόκληρη την ήπειρο. Τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία, καθώς και η Συμμαχία, θα πρέπει επομένως να εξετάσουν τρία σημαντικά μέτρα μετριασμού και οι δύο χώρες, αλλά κυρίως η Φινλανδία, θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας εγκαταστάσεων θερμής ή ψυχρής “βάσης’ στις οποίες θα ρέουν ενισχύσεις σε περίπτωση κρίσης. Για παράδειγμα, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι Ηνωμένες Πολιτείες ίδρυσαν αυτό που ονόμασαν μια τοποθεσία προωθημένης λειτουργίας στην αεροπορική βάση Mihail Kogalniceanu στην Κωστάντζα της Ρουμανία. Αυτή η εγκατάσταση είναι σχετικά λιτή, αλλά χάρη σε ένα μόνιμο σκελετό προσωπικό που έχει τοποθετηθεί για επιχειρήσεις με το κλειδί στο χέρι, έχει διατηρήσει την ικανότητα να φιλοξενεί μερικές χιλιάδες στρατιώτες σε σύντομο χρονικό διάστημα ως μέρος μιας κατασκευής «θερμής βάσης».
Και οι δύο χώρες, αλλά κυρίως η Σουηδία, θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας προκαθορισμένων τοποθεσιών συγκέντρωσης εξοπλισμού. Ο Αμερικανικός στρατός διατηρεί αρκετές “τοποθεσίες προκαθορισμένου εξοπλισμού” στην Ευρώπη, όπως στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, την Πολωνία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, και κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου κορυφής της Μαδρίτης, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αποφάσισαν να τοποθετήσουν πυρομαχικά και εξοπλισμό στην Ανατολική Ευρώπη. Η διάθεση εξοπλισμού ,όπλα, οχήματα, πυρομαχικά, ιατρικές προμήθειες κ.λπ., σε περίπτωση σύγκρουσης θα διευκόλυνε πολύ την ενίσχυση της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Αυτός ο εξοπλισμός θα πρέπει να διατηρείται ενημερωμένος καθώς οι στρατιωτικές δυνάμεις εκσυγχρονίζονται και οι σύμμαχοι θα πρέπει να ασκούν τακτικά έλξη και χρήση αυτών των προκαθορισμένων αποθεμάτων. Όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες, στη Φινλανδία και τη Σουηδία θα πρέπει να κατασκευαστούν σκληρυμένες εγκαταστάσεις που να αντέχουν σε επίθεση από Ρωσικούς πυραύλους κρουζ ως και βαλλιστικούς πυραύλους για να φιλοξενήσουν αυτόν τον εξοπλισμό. Η Φινλανδία και η Σουηδία ενδέχεται να επωφεληθούν από αυτή την άποψη από την αξιοποίηση του κοινού προϋπολογισμού του ΝΑΤΟ για υποδομές, γνωστό ως Επενδυτικό Πρόγραμμα Ασφάλειας του ΝΑΤΟ (NSIP).Η Συμμαχία πιθανότατα θα χρειαστεί να διεξαγάγει σε βάθος αναλύσεις επί της υλικοτεχνικής υποδομής που είναι απαραίτητη για μεγάλης κλίμακας ενίσχυση της Φινλανδίας και της Σουηδίας ή μέσω αυτής. Η σχετικά νέα διοίκηση υλικοτεχνικής υποστήριξης της Συμμαχίας – η Κοινή Διοίκηση Υποστήριξης και Εξουσιοδότησης του ΝΑΤΟ (JSEC) στο Ουλμ της Γερμανίας – θα μπορούσε να παίξει κρίσιμο ρόλο εδώ. Τα βασικά ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν περιλαμβάνουν την έκταση των λιμενικών εγκαταστάσεων roll-on, roll-off που είναι ικανές να χειρίζονται βαριές δυνάμεις. η χωρητικότητα βάρους των βασικών γεφυρών και των διαδρόμων· ως και η κατάσταση, η ποιότητα, η χωρητικότητα και η πολλαπλή χρήση των επιμέρους βάσεων.
Συμπεράσματα
* Όπως πολλές χώρες η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν “αγωνιστεί’ τις τελευταίες δεκαετίες για να οικοδομήσουν και να διατηρήσουν στρατιωτική ετοιμότητα, σε μεγάλο βαθμό επειδή οι απειλές ήταν αποστασιακά μακρινές και επεδίωκαν τη συμμετοχή τους. Σε αρκετές περιπτώσεις και ειδικά όταν οι Σουηδικές και Φινλανδικές στρατιωτικές δυνάμεις υποστήριξαν άμεσα τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν ή αλλού, Αυτό σήμαινε ότι παρόλο που ανέπτυξαν εξαιρετικά ικανές, επαγγελματικές δυνάμεις σε εκστρατευτικές επιχειρήσεις, και οι δύο χώρες ήταν περιορισμένες στην ικανότητά τους να ανταποκρίνονται σε απρόβλεπτες συγκρούσεις.
* Πιο πρόσφατα, τουλάχιστον από την πρώτη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2014, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία έλαβαν μέτρα για να αυξήσουν την ετοιμότητά τους. Η Σουηδική στρατιωτική ετοιμότητα περιορίζεται από τις ελλείψεις στην ικανότητά τους να διατηρήσουν εκπαιδευμένα στρατεύματα με ανταγωνιστικές αμοιβές και παροχές, καθώς και η δυσκολία ανοικοδόμησης της κοινωνικής ανθεκτικότητας και ετοιμότητας, η οποία ουσιαστικά εξαλείφθηκε μετά τον Ψυχρό Πόλεμο και αποκαταστάθηκε μόλις το 2015/2016.
*Επιπλέον, αν και και οι δύο χώρες αποτελούν μέρος της Δύναμης Αντίδρασης του ΝΑΤΟ (NRF), συμμετέχουν σε συμπληρωματικές αποστολές και όχι στην” άκρη του δόρατος”. Επιπλέον, παρόλο που και οι δύο χώρες έχουν χρησιμοποιήσει ασκήσεις ως και υπάρχουσες επιχειρήσεις, όπως στο Αφγανιστάν, για να δημιουργήσουν διαλειτουργικότητα με τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, δεν είναι σαφές πόσο διαλειτουργικές είναι οι εφεδρικές ή εδαφικές αμυντικές δυνάμεις τους με το ΝΑΤΟ.
*Ένας τρόπος για να αντιμετωπιστεί συγκεκριμένα η διαλειτουργικότητα και η ετοιμότητα ευρύτερα είναι να αυξηθεί δραματικά ο αριθμός και το εύρος των πολυεθνικών ασκήσεων. Πολλά οικοδομούνται πάνω στις έννοιες της «καθολικής άμυνας» και των δύο χωρών ως και την ανθεκτικότητά τους—και τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διάδοση αυτών των εννοιών σε όλο το ΝΑΤΟ μέσω ασκήσεων και άλλων εκπαιδευτικών εκδηλώσεων.
*Ωστόσο, στην περίπτωση της Φινλανδίας, τουλάχιστον, οι στρατιωτικές ασκήσεις που περιλαμβάνουν οτιδήποτε μεγαλύτερο από σχηματισμούς λόχου είναι ασυνήθιστες. Οι συνήθεις Σουηδικές στρατιωτικές ασκήσεις είναι κάπως μεγαλύτερες, σε επίπεδο τάγματος. Θα χρειαστούν μεγαλύτερες ασκήσεις σε πιο τακτική βάση για να εξασφαλιστεί επαρκής ετοιμότητα μεταξύ των εν ενεργεία, των εφεδρικών και των πολυεθνικών δυνάμεων.
*Επιπλέον, το ΝΑΤΟ θα χρειαστεί να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στις επιχειρήσεις κρύου καιρού/πολικές συνθήκες όσον αφορά τις ασκήσεις και την εκπαίδευση. Η διεξαγωγή επιχειρήσεων στον Αρκτικό χώρο θα θέσει μοναδικές απαιτήσεις σε εξοπλισμό, προσωπικό, τακτικές και ετοιμότητα. Βεβαίως, σκεπτόμενος την υπεράσπιση της βόρειας Νορβηγίας – ενός ιδρυτικού μέλους του ΝΑΤΟ από το 1949 – η Συμμαχία από καιρό έχει εξετάσει και δυνάμεις της έχουν ασκηθεί κάτω από αυτές τις δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες. Ωστόσο, με μια πολύ πιο διευρυμένη εκτασιακά πτέρυγα στον Αρκτικό για άμυνα, το ΝΑΤΟ πιθανότατα θα χρειαστεί να αφιερώσει περισσότερες από τις προσπάθειες ετοιμότητας του για την αντιμετώπιση των μοναδικών και ειδικής φύσης απαιτήσεων των επιχειρήσεων σε Αρκτικό τοπίο και περιβάλλον.
* Η Συμμαχία θα επεκταθεί σύντομα με την προσθήκη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Αυτές οι δύο χώρες θα φέρουν προηγμένες, ικανές στρατιωτικές δυνάμεις στη Συμμαχία. Επιπλέον, και οι δύο θα παρέχουν χρήσιμες αμυντικές έννοιες ολόκληρης της κοινωνίας, ιδιαίτερα δεδομένων των συνεχιζόμενων Ρωσικών υβριδικών επιθέσεων σε ολόκληρη τη Συμμαχία. Δεδομένης της πολυετούς εμπειρίας τους στην αντιπαράθεσή τους με τη Μόσχα , η Φινλανδία και η Σουηδία πιθανότατα θα φέρουν επίσης ξεκάθαρες προσεγγίσεις στην άμυνα και την αποτροπή.
*Ενώ ορισμένοι σύμμαχοι της «νότιας βαθμίδας» μπορεί να αμφισβητούν την έμφαση που θα δώσουν αυτά τα νέα μέλη στην απειλή που θέτει η Ρωσία, όλα τα μέλη της Συμμαχίας είναι πιθανό να ωφεληθούν μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα με τη Φινλανδία και τη Σουηδία στο τραπέζι ως πλήρη μέλη.
Ωστόσο, υπάρχει μια σειρά ζητημάτων με τα οποία η Φινλανδία, η Σουηδία, τα σημερινά μέλη του ΝΑΤΟ και ο ίδιος ο οργανισμός του Βορείου ατλαντικού θα πρέπει να “παλέψουν’ πολυδιάστατα τις εβδομάδες και τους μήνες μετά την ένταξη του Ελσίνκι και της Στοκχόλμης για να καλύψουν τα όποια κενά. Ο αμυντικός σχεδιασμός και η ανάπτυξη ικανοτήτων, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός για κρίσεις και έκτακτα περιστατικά ως και οι βελτιώσεις ετοιμότητας είναι οι πιο προφανείς τομείς στους οποίους η σκληρή δουλειά παραμένει μπροστά.
