Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή και στις επιμέρους γεωγραφικές ζώνες χειροτερεύει καθημερινά, ενώ πέραν των συνεχιζόμενων πολεμικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Γάζα,διευρύνονται οι συγκρούσεις σε Ερυθρά Θάλασσα/Υεμένη ,Ιράκ, Συρία και Λίβανο,με πολυδιάστατες και απρόβλεπτες επιπτώσεις. Την ίδια στιγμή και στον διεθνοπολιτικό/διπλωματικό ορίζοντα η κατάσταση δεν δείχνει σημεία αποκλιμάκωσης , με τον Πορτογάλο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να ασκεί σφοδρή κριτική για τα συμβαίνοντα στη Γάζα (αποκλειστικά στο Νετανιέχου και την απαράδεκτη, προκλητική συμπεριφορά του και τους χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες στον θύλακα , μετά από σχεδόν 110 ημέρες ανηλεών βομβαρδισμών), ενώ ανοίγει ακόμα περισσότερο το χάσμα μεταξύ των Αμερικανών και του υπερσυντηρητικού Νετανιέχου.Μιλώντας το Σάββατο σε εκδήλωση του πανεπιστήμιου του Βαγιαδολίδ στην Ισπανία ο αρμόδιος για την εξωτερική πολιτική και άμυνα της ΕΕ Ισπανός επίτροπος Ζοσέπ Μπορέλ κατηγόρησε ευθέως τον Ισραηλινό πρωθυπουργό ως κύριο υπεύθυνο , επισημαίνοντας ότι ήταν αυτός που χρησιμοποίησε προ χρόνων τη Χαμάς (ενισχύοντας την για να διαδραματίσει και αναβαθμίσει το ρόλο της απέναντι στην Παλαιστινιακή Αρχή/Φατάχ επιτρέποντας τεράστια χρηματικά ποσά να έρχονται από το Εμιράτο του Κατάρ στα ταμεία της)
Ο ΓΓ του ΟΗΕ καταδίκασε το Ισραήλ για απαράδεκτες ως και «άνευ προηγουμένου» μαζικές δολοφονίες Παλαιστινίων αμάχων στη Γάζα. Χαρακτηριστικά τόνισε ότι «Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ έχουν σκορπίσει μαζική καταστροφή και σκοτώνουν αμάχους σε κλίμακα πρωτοφανή κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως γενικός γραμματέας». Κατά την εναρκτήρια ομιλία του στη σύνοδο κορυφής της G77+Κίνας στην πρωτεύουσα της Ουγκάντα, Καμπάλα.είπε ότι «Αυτό είναι αποκαρδιωτικό και εντελώς απαράδεκτο. Η Μέση Ανατολή είναι ένας χώρος που πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποτρέψουμε την ανάφλεξη των συγκρούσεων σε ολόκληρη την περιοχή». Τα σχόλιά του έρχονται μετά την ανακοίνωση των υγειονομικών αρχών της Γάζας ότι τα Ισραηλινά χτυπήματα έχουν σκοτώσει περισσότερους από 25.000 Παλαιστίνιους από τις 7 Οκτωβρίου. Ο Γκουτέρες πρόσθεσε ότι η άρνηση αποδοχής της λύσης των δύο κρατών (για Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους) από το Νετανιέχου και τους ακροδεξιούς υπουργούς του είναι εντελώς απαράδεκτη, λέγοντας ότι η άρνηση στους Παλαιστίνιους του δικαιώματος του κράτους «θα παρατείνει επ’ αόριστον μια σύγκρουση που έχει γίνει μείζονα απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια».
Ο Νετανιάχου επιπλέον δήλωσε το Σάββατο ότι απορρίπτει την πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για “δημιουργικές λύσεις με σκοπό την ύπαρξη δυο κρατών στην περιοχή.” Σε ένδειξη των πιέσεων που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Νετανιάχου και στο εσωτερικό, δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινοί διαδήλωσαν και χθες στο Τελ Αβίβ ζητώντας νέες εκλογές ,ενώ άλλοι διαδήλωσαν έξω από το σπίτι του πρωθυπουργού, ενώνοντας τις οικογένειες των περισσότερων από 100 εναπομεινάντων ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς και άλλες Ισλαμιστικές οργανώσεις. Φοβούνται ότι η συνεχιζόμενη στρατιωτική δραστηριότητα του Ισραήλ θέτει σε περαιτέρω κίνδυνο τις ζωές των ομήρων., ενώ οι σχετικές διαμεσολαβητικές προσπάθειες έχουν”παγώσει”.Ένας διαδηλωτής στην Ιερουσαλήμ κρατούσε ένα πλακάτ που έγραφε: «Κραυγή μητέρων: δεν θα θυσιάσουμε τα παιδιά μας στον πόλεμο για να σώσουμε τη δεξιά»
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός βρίσκεται επίσης σε ‘καυτή ζώνη” για να κατευνάσει τα μέλη του δεξιού-ακροδεξιού κυβερνώντος συνασπισμού ( υπουργοί Σμότριτς και Γκβιρ οι οποίοι επιδιώκουν κλιμάκωση ) εντείνοντας τον πόλεμο εναντίον της Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Γάζα, ενώ αντιμετωπίζει συνεχείς εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες,(ειδικά του υπεξ των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν που επανήλθε προ τριημέρου από το Νταβός της Ελβετίας) με τις ρωγμές στην κυβέρνησή του «ενότητας» εν καιρώ πολέμου να γίνονται όλο και πιο εμφανείς.(μεταξύ των έντονων αντιδράσεων και αυτή του πρώην αρχηγού των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων αντιστρατήγου εα Γκαζι Είζενκοτ που σε ομιλία του ανέφερε ότι δεν μπορεί να νικηθεί η Χαμάς.)Προκλητικά ο Νετανιέχου υποστήριξε χθες ότι μετά το τέλος των μαχών στη Γάζα(άγνωστο πότε) το Ισραήλ θα πρέπει να διατηρήσει τον έλεγχο ασφαλείας όλης της γης δυτικά του ποταμού Ιορδάνη. «Αυτή είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Έρχεται σε σύγκρουση με την αρχή της κυριαρχίας, αλλά …».
Στο Λονδίνο, ο σκιώδης υπουργός εξωτερικών των Εργατικών Ντέιβιντ Λάμι επέκρινε έντονα τον Νετανιάχου. «Η απόρριψη ενός Παλαιστινιακού κράτους από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό είναι ηθικά εσφαλμένη. Πρακτικά λάθος. Και ενάντια στα συμφέροντα όλων των ανθρώπων, Παλαιστινίων και Ισραηλινών», είπε ο Λάμι σε ομιλία του στο συνέδριο της Fabian Society. Ο Λάμι πρόσθεσε: «Η ειρηνική αναζήτηση για ένα Παλαιστινιακό κράτος είναι μια δίκαιη αιτία. Όπως είπε ο αρχηγός των Εργατικών Kιρ Στάρμερ είναι το αναμφισβήτητο δικαίωμα του Παλαιστινιακού λαού και ο μόνος δρόμος για να εγγυηθεί μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη τόσο για τους Ισραηλινούς όσο και για τους Παλαιστίνιους». Εκπρόσωπος της Βρετανικής κυβέρνησης χαρακτήρισε τα σχόλια του Νετανιάχου ως απογοητευτικά.Η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πολύ σαφής. Μια λύση δύο κρατών, με ένα βιώσιμο και κυρίαρχο Παλαιστινιακό κράτος να ζει δίπλα σε ένα ασφαλές Ισραήλ, είναι ο καλύτερος δρόμος για διαρκή ειρήνη. Οι ΗΠΑ έχουν επανειλημμένα πει ότι η ίδρυση ενός ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους είναι ο μόνος δρόμος για την ανοικοδόμηση της Γάζας και τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας του Ισραήλ.
Έκθεση σοκ από μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ
Μια έκθεση των Αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Χαμάς έχει χάσει μόνο ο 20-30% των μαχητών της μετά από τρεις μήνες πολέμου πράγμα που σημαίνει ότι απέχει πολύ από το να καταστραφεί.( Ποσοστό πολύ χαμηλότερο από την εκτίμηση του Ισραήλ ότι σκότωσε 10.000 μαχητές της Παλαιστινιακής οργάνωσης).
Σε δημοσίευμα της Wall Street Journal αναφέρει επίσης ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ διαπίστωσαν, ότι η Χαμάς διαθέτει ακόμη αρκετό οπλισμό για να συνεχίσει να πλήττει τις Ισραηλινές δυνάμεις και να εκτοξεύει ρουκέτες «για μήνες» καθώς και ότι προσπαθεί να αποκαταστήσει την αστυνομική της δύναμη σε τμήματα της πόλης της Γάζας.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι παραδέχθηκαν ότι, παρά την τεράστια πολεμική εκστρατεία εντός της Γάζας που έχει σκοτώσει χιλιάδες αμάχους, δεν έχουν επιτύχει τον στόχο τους να καταστρέψουν τη Χαμάς. Οι μαχητές της οργάνωσης έχουν προσαρμόσει τις τακτικές τους, επιχειρούν σε μικρότερες ομάδες και στήνουν ενέδρες στα Ισραηλινά στρατεύματα.Το Ισραήλ έχει αποσύρει χιλιάδες στρατιώτες από τη Γάζα μετά την πίεση των ΗΠΑ για μετάβαση σε μια πιο «χειρουργική» φάση του πολέμου κατά της Χαμάς, αλλά στρατιωτικοί αξιωματούχοι λένε ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί για πολλούς ακόμη μήνες. Η επιβίωση της Χαμάς έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν το Ισραήλ μπορεί να επιτύχει τους πολεμικούς του στόχους, γράφει η εφημερίδα Η Αμερικανική εκτίμηση, που περιλαμβάνεται στην απόρρητη έκθεση (ημερομηνία 14 Ιανουαρίου) αντλήθηκε από υποκλαπείσες επικοινωνίες, ανάλυση των ερειπίων στη Γάζα, παρακολούθηση της περιοχής από μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πληροφορίες που παρείχε το Ισραήλ.
Τέλος και στα υπόλοιπα υπομέτωπα η κατάσταση είναι εκρηκτική αφού το τελευταίο τριήμερο συνεχίστηκαν οι πυραυλικές επιθέσεις των ανταρτών Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα (που αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς από τους Αμερικανούς(με το Βέλγιο και η Γερμανία αποφάσισαν να στείλουν φρεγάτες στην εύφλεκτη περιοχή για την προστασία των εμπορικών πλοίων), ενώ επίθεση με drones δέχθηκε χθες η Αμερικανική βάση Aιν αλ Ασάντ στο νότιο Ιράκ(από φιλοιρανικές πολιτοφυλακές Μπαντρ και την Ιρακινή Κατάμπ Χεζμπολάχ ). Επίσης το Ισραήλ πραγματοποίησε προχθές αεροπορική επιδρομή στη Δαμασκό προκαλώντας τον θάνατο 5 στελεχών της Ιρανικής Επαναστατικής Φρουράς που εδρεύει στη πρωτεύουσα της Συρίας(εδώ και χρόνια σε υποστήριξη του καθεστώτος Άσαντ)
