.Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Με τη Ρωσία και την Κίνα να ευθυγραμμίζονται όλο και περισσότερο σε αρκετά ζητήματα παγκόσμιας και περιφερειακής ασφάλειας οι δυτικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επιρροή του Πεκίνου και της Μόσχας στα Δυτικά Βαλκάνια. Δεδομένης της εστίασης στους πολέμους στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα Δυτικά Βαλκάνια δεν πρέπει να αγνοηθούν γιατί εγκυμονούν πολλοί κίνδυνοι για περαιτέρω υποτροπή και αποσταθεροποίηση.Ειδικότερα Αμερικανοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ρωσία συμμετείχε και συμμετέχει στην αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων εδώ και πολλά χρόνια και ότι έχει αποδείξει ότι χρησιμοποιεί παραπληροφόρηση και στρατιωτική “επιρροή’ για να εκπληρώσει τους στόχους της. Η αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων είναι κάτι που βλέπουν οι χώρες της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής.( Αμερικανός αναλυτής Σέσιονς )
Οι
πολιτικοί αναλυτές τονίζουν ότι οι ΗΠΑ πρέπει να σταθούν πίσω από τα Δυτικοβαλκανικά κράτη και να συνεργαστούν με καθορισμένες παραμέτρους, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και άλλους οργανισμούς. δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι θα συνδράμουν πολύπλευρα σε υποστήριξή τους. Ο Έντουαρντ Τζόζεφ Αμερικανός αναλυτής για τα Βαλκάνια (στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins) αναφέρει ότι “Τα Βαλκάνια είναι μέρος της στρατηγικής του Πούτιν. Θέλει να χωρίσει την Ευρώπη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και θέλει να χωρίσει την Ευρώπη και μέσα της. Και τα Βαλκάνια είναι η κύρια λεωφόρος για να το κάνει” Οι Σέσιονς και Τζόσεφ συμμετείχαν αυτή την εβδομάδα σε ένα ετήσιο φόρουμ ασφαλείας στο Κογκρέσο που επικεντρώθηκε σε αυτό το θέμα.Μαζί τους συμμετείχαν πολιτικοί και βουλευτές από την Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια, μια περιοχή έξι χωρών, που συμπεριλαμβάνει την Αλβανία, την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, το Κόσοβο , τη Βόρειας Μακεδονία και τη Σερβία.
Ειδικοί υποστηρίζουν ότι η Μόσχα χρησιμοποιεί πολιτική παρέμβαση και παραπληροφόρηση που αναπτύσσει μέσω των ιστορικά στενών δεσμών της με τη Σερβία και άλλους φιλικούς παράγοντες στην περιοχή(συμπεριλαμβανομένων ακροδεξιών, συνωμοσιολγικών και αριστερών κύκλων και στη χώρα μας). Η Ρωσία δραστηριοποιείται στα Βαλκάνια με πολύ χαμηλό κόστος με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Σερβία που φιλοξενεί τα Ρωσικά μέσα ενημέρωσης Russia Today και Sputnik. Πρόκειται για πλατφόρμες που παρουσιάζουν φιλορωσικές αφηγήσεις σε όλη την περιοχή.Και αυτός είναι μόνο ένας από τους τρόπους με τους οποίους η Σερβία επηρεάζει, με αρνητικό τρόπο, την προώθηση της Ρωσικής ατζέντας.
Κατά τη διάρκεια του κλειστού φόρουμ ασφαλείας, η Nαζ Ντουράκογλου , υφυπουργός εξωτερικών για νομοθετικές υποθέσεις (απόφοιτη της Ναυτικής σχολής πολέμου)) δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν πολύ για την επιρροή της Κίνας και της Ρωσίας στην περιοχή και εργάζονται με διάφορους τρόπους για την ενίσχυση της δημοκρατίας σε αυτές τις χώρες. Σε αυτά περιλαμβάνονται η εξωτερική βοήθεια, η εστίαση στην καταπολέμηση της διαφθοράς και η προώθηση μεταρρυθμίσεων «για να βοηθηθεί η ενσωμάτωση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και μεταξύ τους. Η Αλβανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και συνεργάζεται στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο πρώην υπουργός άμυνας, Φατμίρ Μεντιού, ήταν ένας από τους συνδιοργανωτές του φόρουμ για την ασφάλεια. «Ο τρόπος με τον οποίο δρουν δυνάμεις όπως η Ρωσία και η Κίνα είναι, να πυροδοτήσουν νέες συγκρούσεις και επιπρόσθετα επιδιώκουν να δημιουργηθεί ένα είδος status quo σχετικά με ορισμένες καταστάσεις και άλυτα προβλήματα για να αποτραπεί η ένταξη των μικρών κρατών της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ ως και να διευρυνθεί η γεωοικονομική και γεωπολιτική επιρροή τους»Η
Ντουράκογλου είπε ότι ενώ η Ρωσία ασκεί την επιρροή της μέσω ενέργειας και παραπληροφόρησης, η Κίνα προωθεί τα συμφέροντά της κυρίως μέσω οικονομικών επενδύσεων και επενδύσεων σε υποδομές. Η Ιταλίδα αναλύτρια και ειδική περί τα Βαλκάνια Βαλμπόνα Ζενέλι, έχει γράψει εκτενώς για την Κινεζική και Ρωσική επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια. “Αυτά έχουν δει σημαντική επέκταση της Κινεζικής επιρροής την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με το γεωοικονομικό και διπλωματικό όραμα του Πεκίνου για την Πρωτοβουλία Belt and Road (BRI) και στο ευρύτερο στρατηγικό πλαίσιο των σχέσεων Κίνας-ΕΕ.” έγραψε σε πρόσφατη ερευνητική εργασία.( Εργάζεται επίσης σε ένα βιβλίο για το θέμα.)Η γεωστρατηγική θέση των Δυτικών Βαλκανίων είναι τέλεια ως προγεφύρωμα προς τις αγορές της ΕΕ και βασικός διάδρομος διαμετακόμισης για το Κινεζικό BRI. Τα Κινεζικά συμφέροντα στην περιοχή συνδέονται στενά με έργα υποδομής και ευκαιρίες ιδιωτικοποιήσεων, όπου η ζήτηση για προνομιακό δανεισμό είναι υψηλή και οι τιμές εξαγοράς χαμηλές..
Καθώς η Ρωσία και η Κίνα ευθυγραμμίζουν τις θέσεις τους σε αντίθεση με τη Δύση, οι ειδικοί λένε ότι θέλουν να αποσπάσουν την προσοχή από τις μεγάλες παγκόσμιες συγκρούσεις, όπως της Ουκρανίας, τη Μέσης Ανατολής και την ολοένα πιο εχθρική στάση της Κίνας στη νότια Σινική Θάλασσα και απέναντι στη Ταϊβάν. Για τον Mεντιού , είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει μια κίνηση από τη Ρωσία αλλά και από την Κίνα, ίσως και από το Ιράν για να δημιουργήσουν προβλήματα στην περιοχή των Βαλκανίων, ως και να υπάρξει ένα άλλο σημείο σύγκρουσης ώστε να μετατοπιστεί η προσοχή από την Ουκρανία.
Ο εν εξελίξει εξοπλισμός του Κοσόβου από τις ΗΠΑ στοχεύει στο να απoτρέψει περαιτέρω αποσταθεροποιητικές κινήσεις του Βελιγραδίου.Ο αυταρχικός πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς εξέφρασε «βαθιά απογοήτευση» για την απόφαση των Αμερικανών.. Η Ρωσία επίσης “καταδίκασε έντονα” τα σχέδια. Η προτεινόμενη πώληση έρχεται κατά τη διάρκεια εντάσεων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας , με την ΕΕ να επιδιώκει να επιλύσει. Στη συνεχιζόμενη απόρριψη της ανεξαρτησίας της πρώην επαρχίας της, η Σερβία είχε και έχει τη σταθερή υποστήριξη της Ρωσίας και της Κίνας. Με όλη την ανησυχία για τις κινήσεις της Ρωσίας και της Κίνας στην περιοχή, τα καλά νέα είναι ότι η Δύση έχει δυνατά χαρτιά.Δεν είναι σαν την Ουκρανία. Η Ρωσία είναι πολύ μακριά για να μεταφέρει χερσαίες δυνάμεις. Τα μέλη του ΝΑΤΟ περικυκλώνουν τα Βαλκάνια. Όλες οι χώρες της περιοχής εκτός από τη Σερβία θέλουν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.( Και κάποιες είναι ήδη μέλη του ΝΑΤΟ όπως η Βόρια Μακεδονία η Αλβανία και το Μαυροβούνιο).
