Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η Μόσχα προχωρά σύντομα σε εκτεταμένες και προκλητικού χαρακτήρα ασκήσεις με τακτικά/μη-στρατηγικά πυρηνικά όπλα. Το υπουργείο άμυνας ανακοίνωσε ότι οι επικείμενες ασκήσεις αποφασίστηκαν με εντολή Πούτιν και θα δοκιμαστεί η ετοιμότητα μη στρατηγικών πυρηνικών δυνάμεων στο να εκτελέσουν μάχιμες αποστολές. Οι στρατιωτικές ασκήσεις θα περιλαμβάνουν πρακτική για την προετοιμασία και την ανάπτυξη για χρήση μη στρατηγικών πυρηνικών όπλων, και θα λάβουν μέρος σχηματισμοί πυραύλων στη νότια στρατιωτική διοίκηση,εμπλοκή των κατοχικών δυνάμεων στην Ουκρανία ως και ναυτικές δυνάμεις. «Κατά τη διάρκεια της άσκησης θα πραγματοποιηθεί μια σειρά μέτρων για την εξάσκηση των επιμέρους ζητημάτων προετοιμασίας και χρήσης μη στρατηγικών πυρηνικών όπλων», ανέφερε το υπουργείο άμυνας.( Η Ρωσία έχει το μεγαλύτερο οπλοστάσιο πυρηνικών όπλων στον κόσμο)Η άσκηση αποσκοπεί στη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ρωσίας «σε απάντηση σε προκλητικές δηλώσεις και απειλές ορισμένων δυτικών αξιωματούχων κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας», ανέφερε το υπουργείο.
Σχεδόν αμέσως και αφού η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε τη στρατιωτική βοήθεια 61 δις δολαρίων στην Ουκρανία, το Κρεμλίνο απείλησε για άλλη μια φορά τη Δύση με πυρηνικό πόλεμο. Ο Ρώσος υπεξ Λαβρόφ δήλωσε ότι η αύξηση της δυτικής βοήθειας προς την Ουκρανία απειλεί και οδηγεί σε μια άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ πυρηνικών δυνάμεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ανησυχία είναι ότι τα τρία δυτικά πυρηνικά κράτη (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία) είναι μεταξύ των βασικών υποστηρικτών του Κιέβου και ως εκ τούτου ενισχύουν τη χρήση πυρηνικών όπλων. Η Μόσχα τις θεωρεί σοβαρό στρατηγικό κίνδυνο και επιδιώκει ” να πάρει την κατάσταση στα χέρια της”Ζ καθώς η προπαγάνδα του Κρεμλίνου ισχυρίζεται ότι η Ρωσία διεξάγει έναν «μακρύ πόλεμο» ενάντια στην Ουκρανία και τη συλλογική Δύση Οι δηλώσεις του Λαβρόφ δεν φαίνεται να είναι απλώς κενή ρητορική, καθώς η Ρωσία έχει εκ των προτέρων αναπτύξει τακτικά πυρηνικά όπλα (TNW) στη Λευκορωσία για πιθανή προληπτική χρήση
Πληροφορίες του υπογράφοντα επιβεβαιώνουν τη πρόσφατη δημιουργία μιας βάσης αποθήκευσης πυρηνικών κεφαλών κοντά στο Asipovichi της Λευκορωσίας, όπου βρίσκεται η 1405η Βάση Πυρομαχικών Πυροβολικού . Η τοποθεσία είναι επίσης κοντά στην 465η Ταξιαρχία Πυραύλων, η οποία είναι οπλισμένη με ρωσικά προμηθεύσιμα πυραυλικά συστήματα επιχειρησιακής τακτικής Iskander-M και αερομεταφορείς TNW(τακτικών πυρηνικών όπλων) . Δυτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η μεταφορά πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία είναι ξεκάθαρα ένα πολιτικό μήνυμα. Ο πραγματικός σκοπός πίσω από την κίνηση, ωστόσο, μπορεί να είναι περισσότερο ριζωμένος στη “στάση’ του Πούτιν παρά σε πρακτικές τακτικές. Η Ρωσία έχει ήδη τη δυνατότητα να χτυπήσει με πυρηνικά όπλα από το έδαφός της τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ.
Η τοποθέτηση πυρηνικών κεφαλών στη Λευκορωσία δεν προσφέρει στη Ρωσία σημαντικό στρατιωτικό πλεονέκτημα στην Ανατολική Ευρώπη. Επιπλέον, η Ρωσία έχει ήδη εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυρηνικών όπλων στο θύλακα του Καλίνινγκραντ στη Βαλτική.. Αντίθετα, ορισμένοι δυτικοί σχολιαστές τονίζουν ότι η ανάπτυξη έχει σχεδιαστεί για να ενοχλήσει τα ανατολικότερα μέλη του ΝΑΤΟ και να τονίσει εκ νέου το καθεστώς της Ρωσίας ως πυρηνικής δύναμης . Η φύση της ανάπτυξης των Ρωσικών TNW δείχνει ότι η Μόσχα μπορεί να προετοιμάζεται για την επιχειρησιακή τους χρήση εναντίον της Ουκρανίας και της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Συγκεκριμένα, η στρατιωτική αποθήκη στη Βάση Πυρομαχικών Πυροβολικού 1405 εκσυγχρονίστηκε μόνο με πρόσθετες περιμέτρους ασφαλείας και σημείο πρόσβασης.. Κατά κανόνα, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης τακτικών πυρηνικών όπλων που υπάγονται στη 12η Κεντρική Διεύθυνση του Ρωσικού υπουργείου άμυνας , η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του πυρηνικού οπλοστασίου, πρέπει να είναι εξοπλισμένες με ορισμένα μέτρα ασφαλείας.
Ωστόσο, καμία υπόγεια οχύρωση τύπου αποθήκης, σχεδιασμένη για τη μακροπρόθεσμη αποθήκευση των TNW, δεν κατασκευάστηκε στην επικράτεια της βάσης της Λευκορωσίας. Αντίθετα, οι πυρηνικές κεφαλές τοποθετήθηκαν σε ένα από τα οπλοστάσια της βάσης πυρομαχικών, η οποία αποθηκεύει επίσης επιχειρησιακούς-τακτικούς πυραύλους για το σύστημα Iskander-M. Με τη σειρά του, η αποθήκευση των πυρηνικών κεφαλών σχεδόν παράλληλα με τα οχήματα εκτόξευσης υποδεικνύει ότι έχει οργανωθεί μια βάση επισκευής και συντήρησης (RMB) στο έδαφος της Βάσης Πυρομαχικών Πυροβολικού 1405 για την προετοιμασία των TNW για επιχειρησιακή χρήση. Ειδικότερα, το προσωπικό του RMB έχει επιφορτιστεί με την τοποθέτηση πυρηνικών κεφαλών σε πυραύλους.
Σε καιρό ειρήνης, τα TNW αποθηκεύονται σε ειδικές οχυρωμένες εγκαταστάσεις τύπου bunker και τα RMB βρίσκονται έξω από τις βάσεις που στεγάζουν τους μεταφορείς TNW και τα οχήματα παράδοσης. Μετά τη λήψη εντολής ή ειδικού σήματος από τον ανώτατο αρχιστράτηγο, τον υπουργό Άμυνας και τον αρχηγό του Ρωσικού Γενικού Επιτελείου, τα TNW μετακινούνται σε σταθερά ή κινητά RMB. Στη συνέχεια, οι ομάδες συναρμολόγησης RMB τα τοποθετούν στους πυραύλους και μετά μεταφέρονται σε μονάδες για πολεμική χρήση .Αντίθετα, τα Ρωσικά TNW στη Λευκορωσία έχουν αναπτυχθεί ουσιαστικά σε συνθήκες πεδίου. Αυτή η μέθοδος μειώνει τον χρόνο που απαιτείται για την παράδοση και την εγκατάσταση των πυρηνικών κεφαλών στους πυραύλους, γεγονός που υποδηλώνει προετοιμασία για επιχειρησιακή χρήση.
Επιπλέον, ο Βαλέρι Σαχάτσιουκ , εκπρόσωπος για την εθνική άμυνα του αντιπολιτευόμενου Ενιαίου Μεταβατικού Υπουργικού Συμβουλίου της Λευκορωσικής αντιπολίτευσης και πρώην διοικητής της Λευκορωσικής 38ης ανεξάρτητης Ταξιαρχίας Αεροπορικής Επιδρομής Φρουρών ( εδρεύει στη Μπρέστ), λέει ότι οι στρατιώτες της Λευκορωσίας και της Ρωσίας “παίζουν πόλεμο” και προετοιμάζονται για επίθεση στη Λιθουανία. Ο πόλεμος μιμείται μια επίθεση στο Βίλνιους με συμβατικά μέσα και ένα ταυτόχρονο επιδεικτικό πυρηνικό χτύπημα. Σύμφωνα με πηγές του οι Ρώσοι και οι Λευκορώσοι στρατηγοί ελπίζουν ότι τέτοιες εξελίξεις θα σοκάρουν τη Δύση για να παραδοθεί . Ο Σαχάτσιουκ ανέλυσε τους λόγους πίσω από αυτό το σενάριο Ρώσοι και Λευκορώσοι στρατηγοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κατάληψη εδαφών με συμβατικά μέσα για επίθεση στρατευμάτων (με βάση τις εμπειρίες στο Bakhmut και την Avdiivka) συνδέεται με τεράστιες απώλειες, ενώ η προέλαση είναι πολύ αργή και μικρή και η περιοχή που καταλαμβάνεται μετατρέπεται σε άχρηστη έρημο.
Το Κρεμλίνο και ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Aλεξάντερ Λουκασένκο είναι πεπεισμένοι για την ηθική αδυναμία των δυτικών χωρών(!), και πιστεύουν ότι δεν θα τολμούσαν να αντιμετωπίσουν ενεργά τη Μόσχα, ειδικά με τον κίνδυνο πυρηνικού πολέμου. Η επίθεση κατά της Λιθουανίας με συμβατικά μέσα είναι στην ημερήσια διάταξη, μαζί με ένα επιδεικτικό χτύπημα με τους TNW—είτε κατά της Λιθουανίας είτε της Ουκρανίας. Η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει τα πυρηνικά της όπλα για να προκαλέσει τελεσίγραφο. Οι δείκτες των σχεδίων επίθεσης στη Λιθουανία περιλαμβάνουν ασκήσεις εκτός των συνηθισμένων χώρων εκπαίδευσης ως και επισκευή γεφυρών κοντά στα σύνορά της, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν χρησιμοποιούνται για οικονομικές δραστηριότητες. Οι δείκτες προετοιμασίας για πυρηνικό χτύπημα περιλαμβάνουν την ενίσχυση μονάδων Ραδιολογικής, Χημικής και Βιολογικής Άμυνας,, ασκήσεις για την απορρύπανση του εδάφους και τον επανεξοπλισμό των μονάδων , κάτι που δεν έχει συμβεί εδώ και αρκετό καιρό.
Άλλοι λίαν ανησυχητικοί δείκτες περιλαμβάνουν τις Ρωσικές αεροδιαστημικές δυνάμεις που χρησιμοποιούν πυραύλους κρουζ Kh-55 με πυρηνικών κεφαλών εναντίον στόχων στην Πολωνία και την Ουκρανία από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας . Τέτοιες προσομοιωμένες επιθέσεις υποδηλώνουν ότι η Ρωσία έχει εξασκηθεί για τουλάχιστον ένα τακτικό πυρηνικό χτύπημα. Η υποθετική χρήση των TNW από το Κρεμλίνο από το έδαφος και τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας θα επέτρεπε στη Μόσχα να χρησιμοποιήσει τη Λευκορωσία ως κάλυμμα από αντίποινα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ Η Λευκορωσία, όχι η Ρωσία, θα γινόταν ο πρώτος φυσικός στόχος για μια τέτοια απάντηση. Το γεγονός ότι ο Λουκασένκο τονίζει τη συμμετοχή του στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τη χρήση Ρωσικών TNW αυξάνει μόνο την πιθανότητα η Λευκορωσία να γίνει στόχος. Ως αποτέλεσμα, οι Ρώσοι παρατηρητές πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν τον στρατό της Λευκορωσίας για ενδείξεις πιθανής κλιμάκωσης αλλά και το πόσο πιστός θα είναι στις Ρωσικές διαταγές.
Τι στέλνουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή (και τι δεν είναι άμσο
Πρώτα από όλα είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι δεν μπορούν να τοποθετηθούν όλα τα όπλα στο πακέτο της Ουκρανίας σε ένα αεροσκάφος στρατηγικού επιπέδου και να μεταφερθούν στο μέτωπο, Από το 2014, ως το 2022 οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διαθέσει περισσότερα από 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε συνολική βοήθεια προς την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας σε θέματα ασφάλειας και μη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαιώνουν τη σταθερή τους δέσμευση για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας για την υποστήριξη μιας ασφαλούς και ευημερούσας Ουκρανίας. Στη “χιονοθύελλα” των ανακοινώσεων από την Ουάσιγκτον μετά τη συμφωνία του Κογκρέσου για ένα πακέτο βοήθειας 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων που σχετίζεται με την Ουκρανία, ήταν εύκολο να κατακλυζόμαστε από τους αριθμούς και τις μερικές φορές δυσνόητες λεπτομέρειες. Δεδομένων των τεράστιων χρηματικών ποσών και της πληθώρας στρατιωτικών συστημάτων, συμβάσεων και δανείων που εμπλέκονται, αυτό δεν προκαλεί έκπληξη.
Η πρώτη δόση της Αμερικανικής βοήθειας δηλώθηκε ξεκάθαρα. Μετά την υπογραφή του συμπληρωματικού εξοπλιστικού πακέτου από τον Μπάιντεν, στις 24 Απριλίου, ενεκρίθη άμεση βοήθεια 1 δις δολαρίων που αποτελείται κυρίως από αυτό που έλειπε άμεσα στην Ουκρανία – πυρομαχικά πυροβολικού, πυραύλους αεράμυνας, νάρκες και τεθωρακισμένα οχήματα. Αυτές οι προμήθειες αντλούνται από τα υπάρχοντα Αμερικανικά αποθέματα. Αυτά είναι εξουσιοδοτημένο σύμφωνα με την Προεδρική Αρχή Διάθεσης (PDA). Αυτό το σύστημα δημιουργήθηκε από τον Νόμο για την Εξωτερική Βοήθεια του 1961 και δίνει στον πρόεδρο το δικαίωμα να παρέχει άμεση στρατιωτική βοήθεια σε μια ξένη χώρα χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου.
Η πιο πρόσφατη νομοθεσία ορίζει αυτό το ποσό στα 7,8 δις δολάρια, τα οποία εκτιμάται ότι περιλαμβάνουν περίπου 5,3 δισεκατομμύρια δολάρια για την Ουκρανία. Άλλα 2,9 δισ. δολάρια είναι επίσης διαθέσιμα από το προηγούμενο έτος. Καθορίζει επίσης πόσα χρήματα θα λάβει το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ για να αναπληρώσει τα δικά του αποθέματα (αγοράζοντας νέο εξοπλισμό για την αντικατάσταση των παλαιών αποθεμάτων). Το υπουργείο άμυνας θα λάβει 13,4 δισεκατομμύρια δολάρια για την αναπλήρωση των όπλων που θα σταλούν στην Ουκρανία. — η αναντιστοιχία μεταξύ των δύο αριθμών μπορεί να εξηγηθεί από τη διαφορά στην τιμή των παλαιών όπλων που αποστέλλονται στην Ουκρανία και των νέων για την αναπλήρωση των αποθεμάτων του υπουργείου άμυνας. Έχουν γίνει ήδη 56 αναλήψεις για να βοηθήσουν την Ουκρανία, με τη στρατιωτική βοήθεια τώρα να ανέρχεται συνολικά σε 20,9 δις δολάρια
Τι γίνεται με τα υπόλοιπα χρήματα; Στις 26 Απριλίου στη συνάντηση της ομάδας Ramstein των προμηθευτών στρατιωτικής βοήθειας της Ουκρανίας, ο υπουργός άμυνας των ΗΠΑ στρατηγός εα Λόιντ Όστιν ανακοίνωσε το μεγαλύτερο ποσό που έχει σταλεί μέχρι στιγμής στις ΗΠΑ, συνολικού ύψους 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτά τα χρήματα αποτελούν μέρος της Πρωτοβουλίας Βοήθειας για την Ασφάλεια της Ουκρανίας (USAI). Περιλαμβάνει στρατιωτική βοήθεια που θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να φτάσει αφού αγοράζεται από την Αμερικανική κυβέρνηση από κατασκευαστές όπλων στις ΗΠΑ.
Το νέο πακέτο αναμένεται να περιλαμβάνει πυραύλους αεράμυνας, συστήματα αντι-drone και πυρομαχικά πυροβολικού. Πριν συμφωνηθεί το τελευταίο πακέτο, οι ΗΠΑ είχαν διαθέσει 19 δισ. δολάρια για την παραγωγή νέων όπλων. Αυτά τα κεφάλαια δεν δαπανώνται ταυτόχρονα, αλλά χωρίζονται σε πολλές μικρές παραγγελίες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο από τον Ιανουάριο, τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια αυτού του ποσού δεν έχουν ακόμη συναφθεί. Ο νέος νόμος προτείνει άλλα 13,8 δισ. δολάρια θα επενδυθούν στην παραγωγή νέων όπλων για την Ουκρανία. τα 6 δισ. δολάρια που ανακοίνωσε ο Όστιν θα καλυφθούν από αυτά τα χρήματα. Έτσι, η Ουκρανία αρχίζει τώρα να λαμβάνει όπλα που είχαν παραγγελθεί τα προηγούμενα χρόνια.
Για παράδειγμα, χρειάστηκαν οι αμυντικές εταιρείες των ΗΠΑ 12 μήνες για να κατασκευάσουν νέες βόμβες μικρής διαμέτρου από το έδαφος (GLSDBs), ένα νέο σύστημα. Δεν είναι σαφές πόσες παραγγελίες εξακολουθούν να υπάρχουν στο σύστημα και δεν έχουν παραδοθεί ακόμη. Το σύνολο των 61 δισ. δολαρίων περιλαμβάνει επίσης 7,8 δισ. δολάρια ως δάνειο για οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία. Αν και αυτό είναι επιστρεπτέο, μπορεί να μην ισχύσει από τον πρόεδρο αν το επιλέξει. Το υπόλοιπο του συμπληρωματικού θα δαπανηθεί αποκλειστικά στις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ «για να ανταποκριθούν στην κατάσταση στην Ουκρανία και για συναφείς σκοπούς». Αυτά περιλαμβάνουν επιπλέον προμήθειες όπλων για το Πεντάγωνο. δαπάνες για στρατιωτικό προσωπικό, επιχειρήσεις και συντήρηση και έρευνα, που συχνά αναφέρονται ως «στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην περιοχή».
Αναγνωρίζοντας αυτό, η συμπληρωματική νομοθεσία απαιτεί να συμφωνηθεί μια νέα πολυετής στρατηγική υποστήριξης «για να βοηθήσει να επιταχυνθεί η νίκη της Ουκρανίας ενάντια στις δυνάμεις εισβολής της Ρωσίας». Μια βιώσιμη προσέγγιση απαιτείται και από τους Ευρωπαίους συμμάχους. Απαιτείται μεγαλύτερη βεβαιότητα, τόσο για να βοηθηθεί η Ουκρανία όσο και για να δοθεί σήμα στον Πούτιν ότι η Δύση θα συνεχίσει να αντιστέκεται στον πόλεμο της αυτοκρατορικής και επεκτατικής κατάκτησης.
