Δρ Αθανάσιος .Ε.Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Απτόητη η Ρωσία του Πούτιν συνεχίζει τις απαράδεκτες και προκλητικές παρεμβάσεις της σε εκλογικές διαδικασίες, ως και τις «εκστρατείες παραπληροφόρησης » με τελευταίο παράδειγμα την προσπάθεια επηρεασμού του αποτελέσματος του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στη Μολδαβία, ως και στο δημοψήφισμα για την προώθηση της ένταξης της πρώην σοβιετικής Δημοκρατίας στην ΕΕ, που διακαώς επιθυμεί η φιλοδυτική πρόεδρος της χώρας Μάια Σάντου. Την ίδια στάση ακολουθεί και απέναντι στις εν εξελίξει εκλογές σε Γεωργία και Βουλγαρία.
Ειδικότερα το καθεστώς Πούτιν υποστηρίζει με όλα τα μέσα αντιδυτικά και φιλορωσικά κόμματα και οργανώσεις σε όλες τις δυτικές χώρες με έμφαση σε ακροδεξιά, λαϊκιστικά χαρακτηριστικά, όπως το Κόμμα της Αναγέννησης στη Βουλγαρία, που είναι έντονα αντι-Νατοϊκό. Μεταξύ των μεθόδων που χρησιμοποιεί είναι η πολυδιάστατη και συνεχής παραπληροφόρηση η μαζική προπαγάνδα στο διαδίκτυο, ο εκφοβισμός των πολιτών της χώρας, η εκμετάλλευση φιλορωσικών μη-κυβερνητικών οργανώσεων, η μαζική δωροδοκία ανθρώπων (που έχουν οικονομικές ανάγκες), ως και υπενθύμιση του τάχα νοσταλγικού Σοβιετικού παρελθόντος.
Η Μόσχα συστηματικά εκμεταλλεύεται σε ορισμένα κράτη την Ορθοδοξία, τον Πανσλαβισμό, την αντι-ουκρανική θέση, ενώ στη Μολδαβία επισείει την παρουσία των Ρουμάνων ,και την ανεδαφική Ρουμανοποίηση του πληθυσμού της. Επιπρόσθετα στοχεύει στην αδρανοποίηση των φιλοδυτικών τάσεων , στη σφοδρή κριτική των ΝΑΤΟ-ΕΕ , στην μη-υποστήριξη της Ουκρανίας, αλλά παράλληλα προσπαθεί να περάσει το μήνυμα ότι η παράνομα κατεχόμενη Κριμαία είναι Ρωσική. Τέτοιες ύπουλες μέθοδοι έχουν ενεργοποιήσει αρκετά κράτη της Δύσης, αλλά η Μόσχα –σύμφωνα με έγγραφα και πληροφορίες του υπογράφοντα διευρύνει επικίνδυνα τις παρεμβάσεις της στο εσωτερικό πολλών κρατών.
Τα κρίσιμα και σοβαρά ερωτήματα για τη Μολδαβία.
Πρώτο : Ποια ήταν και είναι η ουσία του Δημοψηφίσματος για την ένταξη της Μολδαβίας σε 5-6 χρόνια στην ΕΕ.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος (έστω και με την ισχνή πλειοψηφία του 50.4%) έδειξε ότι το Κίσιναου (παρά την απίστευτη Ρωσική παρέμβαση) επιδιώκει την συμμετοχή της Μολδαβίας στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Επίσης τα τελευταία 12 χρόνια η Μολδαβία έχει συνδεθεί με αρκετά εκπαιδευτικά , πληροφοριακά και συνεργασιακά προγράμματα του ΝΑΤΟ. Προφανώς αναμένονταν μεγαλύτερο ποσοστό υπέρ της ΕΕ, αλλά οι διαρκείς προσπάθειες επηρεασμού της κοινής γνώμης από τη Μόσχα, η παραπληροφόρηση από ακροδεξιά, εθνικιστικά, και φιλορωσικά στοιχεία, είχε υπολογίσιμες επιπτώσεις(ειδικά στον αγροτικό κόσμο, στην υπό απόσχιση Ρωσόφωνη περιοχή της Υπερδνειστερίας(Τιρασπόλ), ως και σε ημιαστικά κέντρα. Υπέρ της Ευρώπης ψήφισαν κυρίως τα προάστια της πρωτεύουσας Κίσιναου, ως και μαζικά η Μολδαβική διασπορά σε πολλά δυτικά κράτη.(ειδικά οι γυναίκες).
Δεύτερο: Στη Μόσχα τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, ως και το 42% που έλαβε στον πρώτο γύρο η πρόεδρος Μάια Σάντου προκάλεσαν απογοήτευση , γιατί χρησιμοποιήθηκαν πολλοί εκπαιδευμένοι σε παραπληροφόρηση άνθρωποι, αλλά και τεράστια βρόμικα οικονομικά κεφάλαια. Ήταν μία μαζική υβριδική επίθεση ,ενώ το θετικό για την ΕΕ αποτέλεσμα επικράτησε με σχεδόν 11.000 ψήφους. Σχετικά με το 42% στην προεδρική εκλογή η Σάντου έχει το προβάδισμα, αλλά ο δεύτερος γύρος της 3ης Νοεμβρίου με τους φιλορώσους αντιπάλους της είναι καθοριστικός. Γιατί η Ρωσία συνεχίζει να ενεργεί υποβολιμαία μέσω κοινωνικών δικτύων, δωροδοκιών κα.
Τρίτο: O φιλορώσος αντίπαλος της στον δεύτερο γύρο είναι ο Στοιανόγλου ,που ήταν γενικός εισαγγελέας της χώρας την διετία 2019-2021, εμπλεκόμενος με διεφθαρμένα κυκλώματα(πχ αποφυλάκιση του οικονομικού εγκληματία Βέσεσλαβ Πλάτο), έντονα αντιδυτικός, και συνδεδεμένος με τον Ιάν Σορούπσα (που τελεί υπό καθεστώς κυρώσεων από τις ΗΠΑ).Ορισμένοι υποψήφιοι που αποκλειστικά από τον δεύτερο γύρο είναι υποστηριζόμενοι από τη Μόσχα και αρνητικοί σχετικά με το άνοιγμα προς τη Δύση.
Τέταρτο : Μέχρι τις 3 Νοεμβρίου η Μόσχα επικεντρώνεται προσωπικά κατά της Σάντου, στην υποστήριξη που η Μολδαβική προεδρία παρέχει στο Κίεβο, στην δωροδοκία ψηφοφόρων , στην παρουσία πρακτόρων της (με Βαλκανικές και άλλες εμπειρίες ) υπέρ των συμφερόντων της Μόσχας με έμφαση σε αποσταθεροποιητικές κινήσεις, στην από τώρα/χρονικά υποστήριξη φιλορώσων υποψηφίων βουλευτών (στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές του 2025), ενώ υπάρχει ανησυχία σε δυτικούς κύκλους για τυχόν εκφοβισμό των Μολδαβών πολιτών στην Υπερδνειστερία, αλλά και τυχόν πρόκλησης προβοκατορικής ενέργειας στα σύνορα Μολδαβίας-Ουκρανίας.
Πέμπτο: Βάσει των ανωτέρω, τι κάνουν οι ΗΠΑ για να αποφευχθεί η εκ νέου Ρωσοποίηση της Μολδαβίας. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να παρακολουθήσουν εντατικά και πολύπλευρα το νέο εκλογικό γύρο. Να είναι κοντά στις δεδομένες Ευρωπαϊκές θέσεις, να υποστηρίξουν ενεργά τις φιλοδοξίες και δυτικούς προσανατολισμούς του Κίσεναου, να ενισχύσουν τις κρατικές ως και ιδιωτικές δομές της χώρας(πχ σε κυβερνοασφάλεια), να σχεδιάσουν από τώρα για τις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, να παρακολουθούν τον διαβόητο άνθρωπο του Πούτιν Ιλάρ Σορ που ενεργεί με δόλιο τρόπο από τα Μόσχα(διακινώντας τεράστια κεφάλαια σε αντιδυτικούς κύκλους) να αδρανοποίησουν την γνωστή MIR RUSSIA που πρωτοστατεί στις δωροδοκίες πολιτών , να εντείνουν τα μέτρα αποτροπής απέναντι στους φιλορωσικούς κύκλους στη Γκαγκαουζία και σε υποπεριοχές της Υπερδνειστερίας, ως και περιορίσουν την θρασύτατη οργάνωση EURAZIA της γνωστής υποστηρίχτριας του Πούτιν και του κόμματος «Ενωμένη Ρωσία»της Αλιόνα Αρσίποβα (που επί χρόνια κάνει πολλή βρώμικη δουλεία σε βάρος της Σάντου).Αποσχιστικός στρατός
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Υπερδνειστερία και ειδικά στο Τιρασπολ από το 1991 παρέμεινε μία δύναμη 1200 και πλέον στρατιωτικών ,από την πρώην 14η σοβιετική στρατιά του Δνείστερου,οι όποιοι διατηρούν την αποσχιστική σημαία το σφυροδρέπανο της τότε ΕΣΣΔ, είναι οργανωμένοι από Ρώσους στρατιωτικούς και αστυνομικούς, δεν αποδέχονται το Κίσιναου, επικεφαλής της Υπερδνειστερίας (που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς) είναι ο Βαντίμ Κρασνοσέλσκι,και στον στρατιωτικό τομέα ο υποστράτηγος Όλεγκ Ομπρούτσκοφ και ο συνταγματάρχης Σεργκέι Γκερασιουτένκο.Η περιοχή συνδέεται με τις υπό Ρωσική κατοχή περιοχές Αμπχαζία και Νότια Οσσετία της Γεωργίας.
Ο στρατός της Υπερδνειστερίας είναι περίπου 5500 άτομα,ενώ τυγχάνει του απόλυτου ελέγχου της Επιχειρησιακής Ομάδας των Ρωσικών δυνάμεων ,που εδρεύει σε μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές αποθήκες των Ρώσων στην περιοχή Κολμπάσνα
Επιπλέον η Υπερδνειστερία έχει στα πρότυπα Ρωσίας και Λευκορωσίας τη Στρατιωτική Σχολή Σουβόροφ,ένα μικρό στρατιωτικό πανεπιστήμιο προς τιμή ενός Ρώσου στρατηγού που έχασε την ζωή του εκεί, του Αλεξάντερ Λεμπέντ.Σημαντικοί διοικητές του στρατού της Υπερδνειστερίας οι Γιάροσλαβ Ιζακ, ο Βαλντίν Ρασπόυτιν και ο ΆρτεμΤσερνιτσένκο.
Η Μολδαβία δεν έχει άμεσα σύνορα με τη Ρωσία. Συνορεύει μόνο με την Ουκρανία και τη Ρουμανία, με τις ένοπλες δυνάμεις των οποίων συνεργάζεται. Μολδαβοί στρατιωτικοί παρακολουθούν τα μαθήματα του στρατιωτικού πανεπιστημίου Καρόλ της Ρουμανίας στο Βουκουρέστι.
Κάτι περίεργο συμβαίνει.
Μπορεί να είναι αθώο, αλλά και πάλι, αφορά το Κρεμλίνο. Πλοία από Ρωσικά λιμάνια άρχισαν να φτάνουν στο λιμάνι Giurgiuleşti της Μολδαβίας στο Δούναβη. Ερωτήματα σχετικά με τα πλοία τέθηκαν για πρώτη φορά από τον Aντρέι Kλιμένκο έναν Ουκρανό στρατιωτικό αναλυτή. για τη στρατιωτικοποίηση της Μαύρης Θάλασσας, τις κυρώσεις και την πρόβλεψη κινδύνων.
Τον Ιούλιο, σημείωσε ότι ένα σκάφος είχε φτάσει στο Giurgiulești απευθείας από το ρωσικό λιμάνι Novorossyisk, μια σημαντική ναυτική βάση. Έκτοτε, άλλα τέσσερα πλοία έχουν πραγματοποιήσει απευθείας ταξίδια από τα Ρωσικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με δεδομένα που συλλέγονται μέσω καθημερινής παρακολούθησης . Ο Klymenko είπε ότι τα πλοία δεν υπόκεινται σε επιθεώρηση από τις Ουκρανικές ή τις Ρουμανικές αρχές, επομένως θα μπορούσαν να μετέφεραν οτιδήποτε, από τυπικό γενικό φορτίο μέχρι κάτι πιο βρόμικο Το λιμάνι Giurgiulești έχει απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση με το Ρωσικό κράτος-μαριονέτα της Υπερδνειστερίας, το οποίο χρησιμοποιεί το Κρεμλίνο για να παρεμβαίνει στις υποθέσεις της Μολδαβίας. Η Ρωσία αγωνίζεται να αναβαθμίσει το σώμα αξιωματικών της δύναμης 1.500 ανδρών της στην Υπερδνειστερία και να εκσυγχρονίσει τον εξοπλισμό της.
Οι Ρώσοι αξιωματικοί εμποδίζονταν να περάσουν μέσω της Μολδαβίας από το 2015, όταν η κυβέρνηση είπε ότι η δύναμη βρισκόταν παράνομα στο έδαφός της. Η έναρξη του ολοκληρωτικού πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 σήμαινε ότι έκλεισε και η εναλλακτική χερσαία οδός. Όταν το Κρεμλίνο έστειλε αξιωματικούς μέσω της πρωτεύουσας της Μολδαβίας Κισινάου τον Ιούλιο του 2022, τους απαγόρευσε η Μολδαβική κυβέρνηση την είσοδο. Ακολούθησαν οργισμένες διαμαρτυρίες των Ρώσων.
Το Giurgiulești προσφέρει μια εναλλακτική διαδρομή και τα πλοία έχουν την προστασία που παρέχεται στη διεθνή ναυτιλία. Με άλλα λόγια, ενώ περνούν από τα ύδατα της Ουκρανίας και της Ρουμανίας, δεν μπορούν νόμιμα να σταματήσουν και να ερευνηθούν. Η Ουκρανία και γείτονες όπως η Ρουμανία εργάζονται για τη βελτίωση της ναυσιπλοΐας στον Δούναβη. Είναι ένας τρόπος να παρακάμψουν τις Ρωσικές επιθέσεις και απειλές για τη ναυτιλία από το 2022. Για να αυξηθούν οι εξαγωγές, έχουν γίνει εργασίες βυθοκόρησης στο στόμιο του καναλιού Bystre για να αυξηθεί το βύθισμα διέλευσης των σκαφών από 3,9 μέτρα σε 6,5 μέτρα. Αυτό άνοιξε την πρόσβαση για πλοία τύπου «ποταμού-θαλάσσης» στα λιμάνια του Δούναβη της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, ιδίως στο Giurgiuleşti.
Το λιμάνι του Δούναβη Giurgiulești το οποίο ανήκει στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ή EBRD, δίνει στη Μολδαβία πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα. Η βυθοκόρηση ωφέλησε επίσης την Ουκρανία στα λιμάνια Izmail και Reni. Τι πραγματικά συμβαίνει με αυτά τα πρόσφατα αφιχθέντα πλοία; Θα μπορούσε να είναι εντελώς αθώο, φυσικά. Τα πλοία μπορεί να είναι απλώς ένα μήνυμα ότι μεγαλύτερα εμπορικά πλοία εκμεταλλεύονται τις νέες ευκαιρίες που παρέχονται από τη βυθοκόρηση.
Αλλά δεν θα ήταν συνετό να απορρίψουμε απλώς τα ερωτήματα .Το Κρεμλίνο έχει συχνά εμμονή με μυστικές επιχειρήσεις, κάτι που δεν προκαλεί έκπληξη δεδομένου ότι διοικείται από πρώην πράκτορες της KGB. Στις 4 Οκτωβρίου, διαβαθμισμένη έκθεση υποστήριξε ότι τα πλοία αποτελούν σαφή απειλή. Εξάλλου, τα Ρωσικά στρατεύματα μεταφέρθηκαν κρυφά στην Κριμαία με εμπορικά πλοία λίγο πριν ξεκινήσει η προσάρτηση του Κρεμλίνου το 2014. Είναι αλήθεια ότι το Κρεμλίνο έχει υποστεί τεράστιες αποτυχίες στην αυτοκρατορική του προσπάθεια να κάνει τη Μαύρη Θάλασσα Ρωσική λίμνη. Έχει χάσει πολλά πολεμικά πλοία και η Ουκρανία έσπασε τον αποκλεισμό μέσω ενός μείγματος στρατιωτικής δράσης και διέλευσης εμπορικών πλοίων μέσω των χωρικών υδάτων των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται και οι φιλοδοξίες της Ρωσίας παραμένουν αμετάβλητες.
Οι επιθέσεις σε πολιτικά σκάφη στην Οδησσό τον Οκτώβριο απλώς υπογράμμισαν το σημείο. Για άλλη μια φορά, απαιτούνται οι ενωμένες προσπάθειες της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Ρουμανίας για μια προληπτική απάντηση. Το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού των Ναυτικών Δυνάμεων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας και η επιτυχημένη εμπειρία των αμοιβαίων προσπαθειών με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία στον διάδρομο των σιτηρών έχουν δείξει τι είναι δυνατό. Η ενίσχυση της βορειοδυτικής συμμαχίας της Μαύρης Θάλασσας θα πρέπει να είναι το επόμενο βήμα. Δεν είναι μόνο ένα ζήτημα για την Ουκρανία (να ληφθεί υπόψη ότι η Ρωσία όχι μόνο έκλεψε την Κριμαία, αλλά στη συνέχεια κατέλαβε την ουκρανική θαλάσσια ζώνη. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι χρειάζονται συνεχή παρακολούθηση οι Ρωσικές ναυτικές κινήσεις..