Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ο Κόλπος του Μεξικού ονομάστηκε έτσι τουλάχιστον από τα τέλη του 1600, όταν χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει το υδάτινο σώμα που συνορεύει στα βόρεια με τη νότια ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών, από το Τέξας έως τη Φλόριντα. Περικλιεται επίσης γύρω από τη χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού. Είναι το ένατο μεγαλύτερο σώμα νερού στον κόσμο, σύμφωνα με την Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων. Χονδρικά στο μέγεθος της Αλάσκας, καλύπτει περισσότερα από 615.000 τετραγωνικά μίλια και είναι σχεδόν χίλια μίλια πλάτος από την ανατολή προς τη δύση και 660 μίλια πλάτος από βορρά προς νότο. Η ακτογραμμή του Κόλπου είναι περίπου 3.540 μίλια – περισσότερο από το ήμισυ της συνορεύει με τις ακτές του Μεξικού, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ιχθύων και Άγριας Ζωής των ΗΠΑ, αν και αυτή δεν υπολογίζει τους μυριάδες όρμους και κολπίσκου
Σύμφωνα με ομοσπονδιακούς αξιωματούχους, κατά τους τελευταίους έξι αιώνες, ο Κόλπος ήταν επίσης γνωστός ως Golfo de Nueva España (Ο Κόλπος της Νέας Ισπανίας) και Mar Di Florida (Θάλασσα της Φλόριντα), μεταξύ άλλων, αντανακλώντας τη μακροχρόνια αμφισβητούμενη ιστορία του μεταξύ της Γαλλίας,της Ισπανίας ως και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες καθώς αποίκησαν τον Νέο Κόσμο.
Ποιος είναι υπεύθυνος για τη μετονομασία του Κόλπου;
Η μετονομασία των γεωγραφικών τοπωνυμίων είναι εργασία του Συμβουλίου των ΗΠΑ για τα γεωγραφικά ονόματα. Το ομοσπονδιακό γραφείο έχει την εξουσία να μετονομάζει γεωγραφικά μέρη εντός των Ηνωμένων Πολιτειών.Το BGN είναι υπεύθυνο από το νόμο για την τυποποίηση των γεωγραφικών ονομάτων σε όλη την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και αποθαρρύνει τις αλλαγές ονομάτων εκτός εάν υπάρχει επιτακτικός λόγος”, αναφέρει το Συμβούλιο Γεωγραφικών Ονομάτων .Επιπλέον, η αλλαγή ενός υπάρχοντος ονόματος απλώς για τη διόρθωση ή την αποκατάσταση της ιστορικής χρήσης δεν θα πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό λόγο για την αλλαγή ενός ονόματος. Αυτές οι αλλαγές δεν είναι απαραίτητα δεσμευτικές για τα κράτη που συνορεύουν με τον Κόλπο ή για άλλες χώρες. Αλλά τουλάχιστον ένα κράτος το έχει ήδη αγκαλιάσει. Σε μια κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης την Τρίτη για τον κρύο καιρό εκεί, ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον Ντε Σάντις είπε: “Ενώ μια περιοχή χαμηλής πίεσης που κινείται στον Κόλπο της Αμερικής, αλληλεπιδρώντας με τον αέρα της Αρκτικής, θα φέρει εκτεταμένες επιπτώσεις στη Βόρεια Φλόριντα από την Τρίτη”.
Θα άλλαξουν οι ψηφιακοί χάρτες;
Οι χάρτες Google είναι η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη εφαρμογή ψηφιακής πλοήγησης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ακολουθεί η Waze, η οποία ανήκει επίσης στην Alphabet, τη μητρική εταιρεία της Google. Δεν είναι ακόμη σαφές ποιο όνομα θα βλέπουν οι Αμερικανοί χρήστες και των δύο εφαρμογών ψηφιακής πλοήγησης. Ένα αίτημα για επιδιόρθωση στον ιστότοπο των Χαρτών Google που υποβλήθηκε προχθές και έλαβε αυτή την απάντηση από άλλο χρήστη: “Αυτή είναι μια εκτελεστική απόφαση που λήφθηκε μόλις πριν από λίγες ώρες. Είναι ίσως λίγο πρόωρο να αρχίσουμε να χαρακτηρίζουμε το παλιό όνομα ως εσφαλμένο.”
Για το Google Earth, το πρόγραμμα της εταιρείας που προσφέρει τρισδιάστατη αναπαράσταση της Γης με χρήση δορυφορικών εικόνων, η μακροχρόνια πρακτική ήταν να μην επιλέγουμε πλευρές σε διεθνείς γεωπολιτικές διαμάχες, αλλά αντίθετα να εφαρμόζουμε μια ενιαία πολιτική Πρωταρχικής Τοπικής Χρήσης. Σύμφωνα με αυτήν την πολιτική, το αγγλικό Google Earth εμφανίζει το κύριο τοπικό όνομα που δίνεται στα υδάτινα σώματα από τα κυρίαρχα έθνη που συνορεύουν με αυτό. Αν όλες οι γειτονικές χώρες συμφωνούν για το όνομα, τότε εμφανίζεται το κοινό ενιαίο όνομα. Για παράδειγμα, “Caribbean Sea” στα Αγγλικά, “Mar Caribe” στα ισπανικά κ.λπ.”Αλλά αν διαφορετικές χώρες αμφισβητούν το κατάλληλο όνομα για ένα σώμα νερού, η πολιτική μας είναι να εμφανίζουμε και τα δύο ονόματα, με κάθε ετικέτα να τοποθετείται πιο κοντά στη χώρα ή τις χώρες που το χρησιμοποιούν”, αναφέρει ο ιστότοπος.Το αν αυτή η πολιτική θα ισχύει και για το Google Maps and Waze δεν είναι σαφές. Ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς την επαφή της Google στα μέσα ενημέρωσης δεν απαντήθηκε αμέσως. Από το απόγευμα της περασμένης Τρίτης,(αναφορά Τραμπ) ο Κόλπος του Μεξικού ήταν ακόμα σε χρήση στο Google Maps. Οι Χάρτες της Apple δεν έχουν επίσης αλλάξει το όνομα του Κόλπου .Πρέπει να ονομάσουν τον Κόλπο με το νέο όνομα οι άλλες χώρες της περιοχής ;
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να αλλάξουν το όνομα με το οποίο είναι γνωστό ο Κόλπος, άλλες χώρες δεν υποχρεούνται να το χρησιμοποιήσουν.Πολλαπλοί διεθνείς φορείς βοηθούν στη διαμεσολάβηση αυτών των αποκλίσεων, συμπεριλαμβανομένης της ΟΜΑΔΑΣ ΕΔΙΚΩΝ ΟΗΕ ΓΙΑ τα ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
“Ως θεμελιώδης για την ανάγκη παγκόσμιας τυποποίησης των γεωγραφικών ονομάτων, η UNGEGN προωθεί την καταγραφή τοπικών ονομάτων που αντικατοπτρίζουν τις γλώσσες και τις παραδόσεις μιας χώρας”, αναφέρει η οργάνωση στην ιστοσελίδα της.Οι γεωγράφοι, οι γλωσσολόγοι, οι χαρτογράφοι και οι σχεδιαστές είναι μεταξύ εκείνων των ειδικών που αναπτύσσουν τα εργαλεία, αξιοποιούν την τεχνολογία, παρέχουν την προβολή και μοιράζονται την πεποίθηση ότι η ακριβής και συνεπής χρήση ενός κοινού πλαισίου γεωγραφικών ονομάτων μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στον κόσμο.Η πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σεϊνμπάουμ Παρτό δεν ασχολείται ειδικά με τις Τραμπικές αλλαγές . Σε συνέντευξη Τύπου στις 8 Ιανουαρίου, πρότεινε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να μετονομαστούν σε “Μεξικανική Αμερική”.(!)Η κεντροαριστερή Σέινμπαουμ εμφανίστηκε μπροστά σε χάρτη με φόντο έναν χάρτη του 17ου αιώνα της Βόρειας και Νότιας Αμερικής.Προφανώς ο Κόλπος του Μεξικού αναγνωρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη… αλλά γιατί δεν το λέμε αυτή την περιοχή “Μεξικανική Αμερική”;”, είπε, δείχνοντας μια περιοχή στον χάρτη που θα αντιστοιχούσε τώρα σε μεγάλο αριθμό των Ηνωμένων Πολιτειών.Πρόβαλε μάλιστα ένα χάρτη που συντάχθηκε το 1607 και χαρακτηρίζεται από ένα πρόχειρο σχέδιο της Βόρειας Αμερικής ως “America Mexicana”, ή Μεξικανική Αμερική, και επίσης ονομάζει τον Κόλπο του Μεξικού, ήδη από εκείνη την εποχή ως μια βασική αναφορά θαλάσσιας ναυσιπλοΐας.Η πρόεδρος του Μεξικού παρουσίασε επίσης έναν ξεχωριστό χάρτη του 19ου αιώνα που δείχνει την τεράστια περιοχή που ανήκε προηγουμένως στο Μεξικό, συμπεριλαμβανομένων των σημερινών περίπου ορίων ων πολιτειών των ΗΠΑ της Καλιφόρνιας, της Νεβάδα, της Γιούτα, της Αριζόνα και του Νέου Μεξικού αφαιρώντας από τον Τραμπ αρκετά στοιχεία.
Πόσο γρήγορα θα μπορούσαν να αλλάξουν αυτά τα ονόματα;Οι αλλαγές που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του εκτελεστικά διατάγματος του Τραμπ περί Αποκατάστασης της Αμερικανικής Μεγαλειότητας θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ εντός 30 ημερών, σύμφωνα με το κείμενο του εκτελεστικά διατάγματος.Υπό κανονικές συνθήκες, χρειάζονται τουλάχιστον έξι μήνες για να μετονομαστεί μια θέση στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το Συμβούλιο Γεωγραφικών Ονομάτων. Αυτό επιτρέπει χρόνο για διαβούλευση με κράτη, φυλές, χαρτογραφείς και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.
Υπάρχουν κίνδυνοι από τις μετονομασίες ;
Για σκοπούς πλοήγησης, η συνέπεια στην ονοματοδοσία είναι ζωτικής σημασίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Συμβούλιο της Ομοσπονδιακής κυβέρνησης για τα Γεωγραφικά Ονόματα ορίζει ότι κάθε ομοσπονδιακή υπηρεσία χρησιμοποιεί τη βάση δεδομένων της, γνωστή ως Σύστημα Πληροφοριών Γεωγραφικών Ονομάτων. Το ομοσπονδιακό σύστημα περιέχει περισσότερα από ένα εκατομμύριο ονομαζόμενη μέρη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η ομάδα των Ηνωμένων Εθνών διαδραματίζει παρόμοιο ρόλο σε διεθνές επίπεδο, μαζί με τον Διεθνή Υδρογραφικό Οργανισμό ως και τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό.
Υπάρχει επίσης μια ευρύτερη κοινωνική συζήτηση σχετικά με τα ονόματα . Μελέτες έχουν δείξει ότι καθώς οι Ευρωπαίοι αποικιοκράτες προχωρούσαν σε μετονομασίες με γεωγραφικά χαρακτηριστικά σε όλο τον κόσμο, μειώθηκαν και σε ορισμένες περιπτώσεις έσβησαν την ιστορία των ιθαγενών που ζούσαν εκεί πρώτα.
“Η εξουσία εγγράφηκε στο τοπίο και βοήθησε στη δημιουργία μιας αίσθησης του ανήκειν για τον αποικιοκράτη και, τελικά, ήταν ένα εργαλείο για την άσκηση ελέγχου σε κοινωνικά και φυσικά περιβάλλοντα.
Ο Τζιν Τάκερ καθηγητής ιστορίας στο Temple College στο Temple Hutto-Taylor του Τέξας και στην Αμερικανική Σχολή Πολέμου δήλωσε ότι η αλλαγή των τοπωνυμίων συχνά προκαλεί απροσδόκητες συναισθηματικές αντιδράσεις. Επικαλέστηκε τη μετονομασία της θέσης του Στρατού το 2023 στη γενέτειρά του Killeen του Τέξας στο Φορτ Κάβαζο,(πρώην Φορτ Χουντ) μια αλλαγή που εξακολουθεί να εμπνέει τους γονείς του.
Για να μετονομάσεις ένα μέρος, πληγώνει τα συναισθήματα πολλών ανθρώπων”, δήλωσε ο Τάκερ, ο οποίος έκανε το διδακτορικό του για τα Ισπανο-Αμερικανικά τοπωνύμια και είναι μέλος της Texas Map Society. Επισημαίνει ότι αν αλλάζεις το όνομα του τόπου που μεγάλωσες δίπλα, αλλάζεις την ιστορία μου και έτσι με αλλάζεις. Είναι σαν να μας λες ότι όλα για εμάς είναι λάθος.
Το Όρος Ντενάλι της Αλάσκας (το υψηλότερο των ΗΠΑ με 6194 μέτρα) θα πάρει επίσης νέο όνομα. από τον Τραμπ. Ένα άλλο τμήμα του εκτελεστικού διατάγματος του Τραμπ αλλάζει το όνομα του Όρους Ντενάλι της Αλάσκας και πάλι σε Όρος ΜακΚίνλει. Το 2015, ο τότε πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα άλλαξε το όνομα του όρους ΜακΚίνλεϊ στην Αλάσκα σε Ντενάλι, ένα τοπικό όνομα των ιθαγενών της Αμερικής που σημαίνει «ο Υψηλός» στα Αθαβασκανικά. Η ονομασία της ψηλότερης κορυφής του έθνους ήταν αμφιλεγόμενη τουλάχιστον από το 1916, σύμφωνα με την Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων. Πολλοί στην Αλάσκα υποστήριξαν τη χρήση του μακροχρόνιου τοπικού ονόματος. Το Οχάιο, από όπου καταγόταν ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής και δυο φορές πρόεδρος Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ,(ο 25ος πρόεδρος της χώρας) που δολοφονήθηκε το 1901 στη Νέα Υόρκη (ήταν ο νικητής του Ισπανοαμερικανικού πολέμου) είχε αντιταχθεί στη μετονομασία. Αλλά ο εκκεντρικός Τραμπ…έχει πάρει άλλη απόφαση…