Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος -Γεωστρατηγικός ΑναλυτήςΟ
επόμενος καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς αναλαμβάνει την ηγεσία της χώρας τις 6 Μάιου και αναμένεται να ενισχύσει και υποστηρίξει την Ουκρανία, ενώ το Κρεμλίνο επιδιώκει ήδη να τον αποτρέψει μέσω τακτικών εκφοβισμού και ψυχολογικών επιχειρήσεων. Η απάντηση του Mερτς στις θρασύτατες απειλές της Μόσχας θα αποκαλύψει σύντομα πολλά στοιχεία για την ικανότητά του να ηγηθεί της Ευρώπης σε μια εποχή που η ήπειρος προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις δυσχερείς νέες γεωπολιτικές πραγματικότητες μιας απύθμενα επεκτατικής Ρωσίας και μιας Τραμπικής απομονωτικής και εκκεντρικής στάσης των ΗΠΑ.
Η πρώτη του μεγάλη απόφαση εξωτερικής πολιτικής του χριστιανοδημοκράτη καγκελάριου θα είναι αν θα παράσχει στην Ουκρανία τους πυραύλους ‘Ταύρος’ μεγάλου βεληνεκούς ικανούς να πλήξουν σε βάθος στο Ρωσικό έδαφος. Ο απερχόμενος Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς αρνήθηκε επανειλημμένα να το πράξει-παρά το γεγονός ότι η υπεξ Αναλένα Μπέρμποκ υποστήριζε έντονα την μεταφορά τους στην Ουκρανία- αλλά ο Μερτς έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμος να δώσει το “πράσινο φως” για τις παραδόσεις. Αυτό θα επέτρεπε ενδεχομένως στο Κίεβο να εξαπολύσει πλήγματα ακριβείας εναντίον στόχων βαθιά μέσα στη Ρωσία.
Το Κρεμλίνο είναι σαφώς ανήσυχο να αποτρέψει αυτό από το να συμβεί. Μιλώντας στη Μόσχα στις 17 Απριλίου, η εκπρόσωπος του Ρωσικού υπουργείου εξωτερικών η εριστική Μαρία Ζαχάροβα είπε ότι οποιαδήποτε απόφαση για τον εφοδιασμό της Ουκρανίας με πυραύλους “Ταύρος” θα έχει σοβαρές συνέπειες για το Βερολίνο, και θα θεωρηθεί από τη Ρωσία ως άμεση Γερμανική εμπλοκή στον πόλεμο.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ρωσία εμπλέκεται σε ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις και απειλές.. Εξάλλου, αυτή η προσέγγιση έχει εξυπηρετήσει καλά το Κρεμλίνο καθ” όλη τη διάρκεια του πολέμου πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της εισβολής της Ρωσίας, ο Πούτιν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τους δυτικούς φόβους και ανησυχίες για κλιμάκωση απειλώντας να ανταποδώσει πλήγματα αν οι εταίροι και σύμμαχοι του Κιέβου διασχίσουν αυθαίρετες “κόκκινες γραμμές” που έθεσε η Μόσχα περιορίζοντας την κλίμακα της διεθνούς υποστήριξης προς την Ουκρανία.
Οι απειλές της Ρωσίας έχουν αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματικές. Έχουν βοηθήσει να τροφοδοτηθούν οι παρατεταμένες συζητήσεις στις δυτικές πρωτεύουσες για κάθε πτυχή της στρατιωτικής βοήθειας για την Ουκρανία και έχουν κάνει πολλούς από τους εταίρους του Κιέβου απρόθυμους να παράσχουν τα είδη όπλων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια αποφασιστική Ουκρανική επικράτηση.. Πράγματι, ενώ ο Ρωσικός στρατός έχει περιορισμένες επιτυχίες στο πεδίο της μάχης, η ικανότητα του Πούτιν να εκφοβίσει τη Δύση ήταν αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό επίτευγμά του σε ολόκληρο τον πόλεμο.
Αυτή η επιτυχία είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη δεδομένου του πόσες φορές έχει κληθεί η μπλόφα του Πούτιν. Ξεκίνησε την πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 εκδίδοντας σειρά συγκεκαλυμμένων απειλών που στόχευαν στο ότι τυχόν δυτικές προσπάθειες παρέμβασης θα συναντηθούν με πυρηνική απάντηση. Όταν οι δυτικοί ηγέτες το αγνόησαν αυτό και προχώρησαν στον εξοπλισμό του Κιέβου, ο Πούτιν δεν έκανε απολύτως τίποτα και χρησιμοποίησε τη Λευκορωσία του Λουκασένκο ,μεταφέροντας ορισμένα τακτικά πυρηνικά συστήματα.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, καθώς ετοιμαζόταν να προσαρτήσει παράνομα τις τέσσερις μερικώς κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας, ο Πούτιν ανακοίνωσε την “ετοιμότητά” του να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να υπερασπιστεί τις Ουκρανικές κατακτήσεις του. Δεν μπλοφάρω δήλωσε. Όταν η Ουκρανία αγνόησε εντελώς αυτή την απειλή και προχώρησε στην απελευθέρωση της στρατηγικής ζωτικής σημασίας νότιας πόλης της Χερσώνας λίγες ημέρες αργότερα, ο Πούτιν δεν πάτησε το πυρηνικό του κουμπί. Αντίθετα, διέταξε τον ηττημένο στρατό του να αποχωρήσει ήσυχα κατά μήκος του ποταμού Ντνίπρο προς την ανατολική όχθη,
Οι πολλές απειλές αίματος του Κρεμλίνου σχετικά με την ιερότητα της κατεχόμενης από τη Ρωσία Κριμαίας έχουν αποδειχθεί εξίσου κούφιες. Από το 2022, η Μόσχα επιδιώκει να τοποθετήσει την κατεχόμενη Ουκρανική χερσόνησο ως πέρα από τα όρια του τρέχοντος πολέμου. Αυτό δεν εμπόδισε την Ουκρανία να βυθίσει ή να καταστρέψει περίπου το ένα τρίτο του συνόλου του Ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το οποίο παραδοσιακά εδρεύει στην Σεβαστούπολη της Κριμαίας. Ο Πούτιν έχει απαντήσει σε αυτή την πολύ προσωπική ταπείνωση με τυπικά υποτιμημένο τρόπο αποσύροντας τα υπόλοιπα πολεμικά του πλοία στην ασφάλεια του Νοβοροσίσκ και του Κρασνοντάρ της Ρωσίας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Πούτιν απέτυχε ακόμη και να αντιδράσει όταν η Ουκρανία πέρασε την πιο κόκκινη από όλες τις κόκκινες γραμμές και εισέβαλε στην ίδια τη Ρωσία τον Αύγουστο του 2024. Αντί να κηρύξει τον Γ ́ Παγκόσμιο Πόλεμο ή να επιχειρήσει να συσπειρώσει τους συμπατριώτες του εναντίον του ξένου εισβολέα, ο καρδινάλιος του Κρεμλίνου προσπάθησε ενεργά να υποβαθμίσει τη σημασία της εισβολής της Ουκρανίας στην περιφέρεια Κουρσκ της Ρωσίας.
Οι πρόσφατες προειδοποιήσεις του Ρωσικού υπουργείου εξωτερικών σχετικά με την πιθανή παράδοση των Γερμανικών πυραύλων στην Ουκρανία είναι παρόμοιες με τις κενές απειλές που διατύπωσε ο Πούτιν τον περασμένο Σεπτέμβριο, καθώς οι ΗΠΑ στάθμισαν την πιθανότητα να επιτρέψουν στην Ουκρανία να διεξάγει πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς στο εσωτερικό της Ρωσίας χρησιμοποιώντας Αμερικανικά όπλα (ATACMS ). Εκείνη την εποχή, ο Πούτιν δήλωσε ότι οποιαδήποτε άρση των περιορισμών θα σήμαινε ότι η Ρωσία ήταν σε πόλεμο με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, όταν οι ΗΠΑ χορήγησαν δεόντως στην Ουκρανία την άδεια να αρχίσει να επιτίθεται σε Ρωσικούς στόχους, δεν υπήρξε καμία ευδιάκριτη αλλαγή στη στάση του Πούτιν.
Οι απειλές της Ρωσίας για τους πυραύλους “Ταύρος” αντιπροσωπεύει μια σημαντική πρώιμη δοκιμή για τον επόμενο ηγέτη της Γερμανίας. Ως καγκελάριος, ο Μερτς θα κληρονομήσει έναν μεγάλο πόλεμο στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης που διανύει τώρα τον τέταρτο χρόνο του και θα μπορούσε ενδεχομένως να επεκταθεί περαιτέρω στην καρδιά της ηπείρου. Γνωρίζει επίσης καλά ότι οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν πλέον να βασίζονται στη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ, όπως έκαναν για γενιές.
Η Γερμανία είναι ο προφανής υποψήφιος για να ηγηθεί του επανεξοπλισμού της Ευρώπης, αλλά ο Μερτς πρέπει πρώτα να αποδείξει ότι έχει την πολιτική βούληση να συμπλέει με τις αναμφισβήτητες βιομηχανικές δυνατότητες της χώρας του. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν επεδίωξε σταθερά να αποφύγει την κλιμάκωση με τη Ρωσία, ενώ ο διάδοχός του Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να ενδιαφέρεται περισσότερο για την κατασκευή γεφυρών συνεργασίας με τον Πούτιν παρά για τον περιορισμό του Κρεμλίνου.Αν ο Μερτς θέλει να ηγηθεί της δυτικής αντίστασης στην αυτοκρατορική και μαξιμαλιστική ατζέντα του Πούτιν, μπορεί να αρχίσει απορρίπτοντας τις απειλές της Ρωσίας και παραδίδοντας πυραύλους “Ταύρος” στην Ουκρανία.